مطالعات تطبیقی حقوق مادر در قوانین ایران و میثاق های بین المللی : پایان نامه کارشناسی ارشد رشته حقوق عمومی

هر دانشجویی که در مقطع تحصیلات تکمیلی، که شامل دوره های کارشناسی ارشد و دکتری است، مشغول به تحصیل باشد، بعد از اینکه تمام واحد های درسی تعیین شده را گذراند، موظف است برای تمام کردن دورۀ خود رساله و یا پایان نامه ای بنویسد و طی مراسمی رسمی که از قبل برنامه ریزی شده است، از آن دفاع کند و نمرۀ قبولی بگیرد. نوشتن پایان نامه برای دانشجوی کارشناسی ارشد تقریباً اولین تجربۀ علمی و پژوهشی جدی و روشمند است و دانشجو با نوشتن پایان نامه در واقع راه را برای پژوهش های بعدی اش هموار می کند. همۀ ما می دانیم که نوشتن یک پایان نامۀ خوب و دفاع کردن از آن آرزو و خواستۀ قلبی هر دانشجویی است، ولی شرایط موجود سبب شده است که متاسفانه هر روز از تعداد پایان نامه های کم نقص و خوب و استاندارد کاسته شود. همان طور که می دانید پایان نامه یا رساله نوعی پژوهش دانشگاهی است و بنابراین باید از بیشتر قواعدی که در حوزۀ پژوهش ها و تحقیقات آکادمیک وجود دارد پیروی کند و بتواند پیام خود را به گونه ای که رسا، علمی، مستدل و منطقی باشد، به مخاطبانش برساند. در همین راستا ما سعی کردیم پایان نامه های کارشناسی ارشد برتر از دانشگاه های معتبر کشور را برای کمک در نگارش پایان نامه به شما معرفی نماییم . رشته حقوق در میان داوطلبان رشته انسانی از محبوبیت بسیار بالایی برخوردار است. تیم دیجی لود پایان نامه ای در مقطع کارشناسی ارشد با موضوع ” مطالعات تطبیقی حقوق مادر در قوانین ایران و میثاق های بین المللی ” برای شما عزیزان فراهم کرده است. همچنین شما می توانید در میان مجموعه کامل از پایان نامه های رشته حقوق که تیم دیجی لود گرداوری کرده است ، مناسب ترین پایان نامه را تهیه کنید و از آن به نحو احسن بهره مند شوید. برای راحتی شما دانشجویان گرامی ، پایان نامه ها در قالب ورد بوده و کاملا قابل ویرایش است.

چکیده مطالعات تطبیقی حقوق مادر در قوانین ایران و میثاق های بین المللی

مادران به دلیل وابستگی فیزیولوژیکی و روحی و عاطفی شدید به فرزندان، همواره به عنوان مهم ترین پناهگاه فرزندان خود محسوب می شوند؛ اما نمی توان این مساله را تنها تکلیف مادران برشمرد، بلکه در کنار این تکلیف، حقوقی نیز برای ایشان باید تعریف شود و لبه رسمیت شناخته شود تا بتوانند تکلیف خود را به خوبی انجام دهند.

در قوانین ایران، حقوق مادران، تحت تاثیر نگرش سنتی اسلامی و مردسالار قرار گرفته و برای ایشان جز حقوقی که در سایه نیاز فیزیولوژیک فرزندان پدید می آید، حقوق خاص دیگری پذیرفته نشده است و در این میان حتی غبطه فرزندان نیز مفروض نبوده است. اما در کنوانسیون های بین المللی، در سایه رعایت حقوق کودک، حقوق مادران نیز به خوبی ترسیم شده است.

کلمات کلیدی: حقوق مادران، حقوق کودک، قانون اساسی، کنوانسیون های بین المللی.

مقدمه

با وجود آنکه سخن از شان و مقام مادر و بهشتی که زیر پای اوست، زیاد رانده می شود اما به حقوقی که زن به عنوان مادر دارد یا ندارد چندان پرداخته نمی شود.

در مقدمه قانون اساسی ایران مبحثی به زن در قانون اساسی اختصاص یافته است که ضمن آن به استیفای حقوق زنان تحت ستم (بیشتر) نظام طاغوتی در نظام جمهوری اسلامی اشاره شده است و در ادامه با اشاره به نقش خانواده در ساختن اجتماعی سالم ، به نقش زن به عنوان مادر پرداخته و ارزش و کرامتی والا را برای وی فرض نموده است.

اصل بیستم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، تمامی افراد اعم از زن و مرد را از مناظر حقوق انسانی و سیاسی، اقتصادی و اجتماعی و فرهنگی با رعایت موازین اسلامی یکسان در حمایت قانون دانسته است و در اصل بیست و یکم بر وظیفه دولت در تضمین حقوق زن با رعایت موازین اسلامی تاکید کرده است و از جمله این وظایف را حمایت از مادران به خصوص در دوران بارداری و حضانت فرزند و نیز اعطای قیمومیت فرزندان به مادران شایسته در جهت غبطه آنها و در صورت نبود ولی شرعی دانسته است؛ قوانین ساری و جاری نیز بر همین مبنا تدوین شده اند.

آنچه بدیهی است این است که مادری تنها خاصیت فیزیولوژیکی زن نیست، به واسطه به وجود آمدن فرزند نه تنها تکالیفی برای مادر ایجاد می شود بلکه حقوقی نیز باید برایش مفروض شود، حقوقی که متاسفانه در قوانین ما چندان به رسمیت شناخته نمی‌شود؛ حقوق مادر را نمی توان تنها به حق حضانت در دوران کودکی فرزند و یا قیمومیت ( و نه سرپرستی)  با قید و شرط های فراوان خلاصه کرد.

آنچه در کنوانسیون ها و اعلامیه های جهانی مد نظر بوده است، این است که تمام افراد در برابر قانون یکسان هستند و با تشکیل خانواده زوجین حقوق مشابهی خواهند داشت و در صورت انحلال نکاح نیز این تشابه حقوق به قوت خود باقی خواهند ماند .

بند اول ماده شانزدهم  اعلامیه جهانی حقوق بشر تاکید داشته است که هر زن و مرد بالغي حق دارند بدون هيچگونه محدوديت از نظر نژاد ، مليت ، تابعيت يا مذهب با يكديگر زناشويي كنند و تشكيل خانواده دهند . در تمام مدت زناشويي و هنگام انحلال آن ، زن و شوهر در كليه امور مربوط به ازدواج داراي حقوق مساوي مي باشند .

كنوانسيون رفع كليه اشكال تبعيض عليه زنان  مصوب 1979 مجمع عمومي سازمان ملل متحد درمقدمه خود تاکید نموده است که با در نظر گرفتن سهم عمده زنان در تحقق رفاه خانواده و پيشرفت جامعه،‌كه تا كنون كاملاً شناسايي نشده است، اهميت اجتماعي مادي و نقش مادري و نقش والدين در خانواده و در تربيت كودكان، و با آگاهي از اين كه نقش زنان در توليد مثل نبايد اساس تبعيض بوده بلكه تربيت كودكان نيازمند تقسيم مسئوليت بين زن و مرد و جامعه بطور كلي مي‌باشد.

بند ب ماده پنجم این کنوانسون اذعان داشته است دول عضو  می بایست كليه اقدامات مناسب دراین زمينه‌ را به عمل ‌آورد که حصول اطمينان از اينكه آموزش خانواده شامل درك صحيح از وضعيت مادري به عنوان يك وظيفه اجتماعي و شناسايي مسئوليت مشترك زنان و مردان در پرورش و تربيت كودكان خود باشد. با اين استنباط كه منافع كودكان در تمام موارد در اولويت قرار گيرد.

در ماده شانزدهم این کنوانسیون عنوان شده است که دول عضو به منظور رفع تبعيض از زنان در كلية امور مربوط به ازدواج و روابط خانوادگي كليه اقدامات مقتضي را به عمل خواهند آورد و به ويژه بر اساس تساوي مردان و زنان موارد ذيل را تضمين خواهند كرد:

ج. حقوق و مسئوليت‌هاي يكسان در طي دوران زناشوئي و به هنگام جدايي؛

د. حقوق و مسئوليت‌يكسان به عنوان والدين، صرف نظر از وضع روابط زناشويي، در مسائلي كه به فرزندان آنان مربوط مي‌شود؛ در كليه موارد منافع كودكان از اولويت برخوردار خواهد بود؛

و حقوق و مسئوليت‌هاي يكسان در مورد قيموميت، حضانت، سرپرستي و به فرزند گرفتن كودكان و يا موارد مشابه با اين مفاهيم در حقوق ملي، در كليه موارد منافع كودكان از اولويت برخوردار خواهد بود. سایر کنوانسیون های مرتبط نیز با چنین دیدگاه هایی تدوین شده اند.

پژوهشگر در این مجال بر آن است تا با استعانت از قادر متعال و یاری اساتید گرانقدر ، به بررسی حقوق مادران در ایران تحت لوای قانون اساسی بپردازد و با مقایسه این امر با اعلامیه ها و کنوانسیون های بین المللی و آنچه در سایر کشور ها به عنوان حقوق مسلم مادران فرض شده است، نارسایی های نظام حقوقی ایران را مورد بررسی قرار دهد و راهکارهای قانونی و شرعی مناسبی را پیشنهاد نماید.

اهداف تحقيق

بررسی وضعیت حقوق مادران در ایران

بررسی حمایت دولت از مادران

بررسی حقوق مادران از منظر جهانی

ارائه پیشنهاد برای تحصیل حقوق منصفانه مادران

سؤالات تحقیق

سئوال اصلی:

نظام حقوقی ایران تا چه حد توانسته است به اهداف قانونگذار قانون اساسی و واضعان اعلامیه ها و کنوانسیون های متعدد در زمینه حقوق مادران جامه عمل بپوشاند؟

سئوالات فرعی:

حقوق مادران در نظام حقوقی ایران چگونه احصاء شده ست؟

از منظر حقوق بین الملل، حقوق مادران چگونه تعبیر می شود؟

فرضيه‏ هاي تحقیق

فرضیه اصلی:

با توجه به حاکمیت دیدگاه های سنتی نسبت به زنان در جامعه ایران و تاثیر پذیری نظام حقوقی از این نگرش ها، حقوق مادران در ایران مورد امعان نظر مقنن نبوده است.

فرضیات فرعی:

حقوق مادران در ایران، تنها از جنبه حضانت مورد توجه مقنن بوده است و در مواردی که خانواده دچار مشکل شده و خارج از محدوده خانواده متعارف باشد، حقوق مادر نادیده انگاشته شده است.

با توجه به شعارهای برابری حقوق زوجین، جوامع غربی حقوق بیشتری را برای مادران مفروض دانسته اند و سعی در حمایت برای ایفای وظایف مادری داشته اند.

اهمیت و ضرورت انجام تحقيق

این مساله که حمایت به صورت فطری در وجود مادر، بیش از پدر نهادینه شده است؛ و همچنین لحاظ این موضوع که مادران نیز، خود به صورت کاملا فطری انگیزه روحی و معنوی بیشتری نسبت به پدران برای حمایت از فرزندان خود دارند، اهمیت و ضرورت بررسی حقوق مادران را آشکار می کند.

توجه به این نکته اساسی که براساس دید سنتی در ایران، از دیرباز فرزند به خصوص در زمان جدایی والدین، بیش از آنکه حق استقرار یافته ای نسبت به پدر و مادر خود به صورت مشترک و با رعایت غبطه او داشته باشد، متعلق به پدر و حتی اقوام پدری فرض می شود و نه مادر، ضرورت نگرشی جامع نسبت به وضعیت حقوقی مادران در ایران و نگرش کنوانسیونهای بین المللی نسبت به این موضوع ضروری می باشد.

نگرش نظام حقوقی ایران به حقوق مادران

گفتار اول: مبانی فکری

موضوع مهمی که حقوق مادران  را مرکز توجه قرار می دهد، امعان نظر به موقعیت فردی و اجتماعی زنان است، شاید غالب اختلافات موجود در این موضوع به مبانی و تفکرات فلسفی و انسان شناسی باز گردد. به همین جهت در راستای تنویر تمایز نگرش اسلام به زن و تفکرغرب نسبت به زن، مبحث کوتاهی ضروری به نظر می رسد.

پروسه تاریخی غرب به سه دوره قابل تقسیم است؛ نخست دوران باستان، قرون وسطی و سپس دوران جدید. بدیهی است که منظور از نگرش و طرز تفکر غرب، درواقع فرهنگ و فسلفه حاکم بر دوران جدید است. روندی که با جنبشی فرهنگی اجتماعی تحت عنوان رنسانس در سده شانزده میلادی شروع شد و به تدریج به حیطه های مختلف اجتماعی، اقتصادی و سیاسی سرایت نمود تا امیدی بربازگشت به حقوق انسانی شود و آرمان هایی نظیر برابری، آزادی و رفاه در سرلوحه اصلاحات اجتماعی قرار گیرد (فرخ منش، 1390).

بدیهی است که رنسانس در اصل نتیجه واکنش طبقه متوسط علیه سیستم فئودالی است و با توجه به اینکه کلیسا در طول قرون وسطی با سیستم فئودالیته هم پیمان شده و ارزشهای دینی و فئودالی با یکدیگر امتزاج نموده بودند، نزاع طبقه متوسط و فئودالها به شکلدرگیری میان دین و دنیای جدید جلوه گر شد.

اما آنچه حائز اهمیت می نماید این است که متون دینی مسیحیت تنها به جنبه های اخلاقی تاکید داشته اند و به جنیه های فلسفی، اجتماعی و حقوقی دین توجهی نداشته اند و حتی در مباحث اخلاقی نیز از طرح الگویی همه جانبه عاجز بود (کریمی، 1388).

اولین نتیجه دگر اندیشی، تفکر انسان محوری و یا اومانیسم بود. اومانیسم در حقیقت جریانی افراطی بود که در برابر تفریط مذهبی در قرون وسطی ظهورنمود. اومانیست بر ضد اخلاق مسیحی شورش نمود تا بهره گیری از اشکال گوناگون لذات و مادیات را تجربه نماید و آمال را در غرایز حیوانی بیابد و این گونه بود تمایل به لذت به عنوان بخش لاینفک دیدگاه اومانیستی واقع شد. تفکر اومانیستی بدوا با رواج عشق زمینی و فرهنگ برهنگی در هنر و مجسمه سازی بروز نمود، به تدریج تمام زوایای علمی و عملی اروپای غربی را درنوردید و معرف یکی از ارکان اساسی ادبیات و فرهنگ جدید غرب شد. به عبارتی اومانیسم انسان را به عنوان موجودی مادی، تنها موضوع قابل بحث برای شناخت و تفکر می شناسد (حسن زاده، 1391).

در زمره نتایج اومانیسم، سکولاریسم یا تمایل به تطهیر جامعه و فضای زندگی از قید و بند و تمایلات مذهبی بود، چرا که اومانیست ها اهدافی را جست و جو می کردند که با ماوراء و الوهیت رابطه ای نداشته باشد.از دیگر سو اومانیست بیانگر این مساله بود که  روش رهایی و دست یابی به حقیقت انسان، خودِ انسان است، در این نگرش که از آن به نسبیت گرایی تعبیر می شود، شخص خود باید ارزشهای خویش را انتخاب نماید و اخلاقیات تخصیصی خود را بنیان نهد. خوبی یا بدی، نشات گرفته از داوری اخلاقی شخص است و در کل ارزش و هدف اشتراکی بین تمامی انسانها موجود نیست. اصلی ترین پیامد این نگرش این بود که انسان را از تمامی قید و بند های اخلاقی و ارزشهای انسانی رها نمود و طغیان در برابر اوامر اخلاقی و دینی را مجاز قلمداد نمود که این نگرش نهایتا غرب را به نیهیلیسم سوق داد. (بیرو، 1380)

با وجود تمام این تفاسیر، در طی قرون هفدهم تا نوزدهم، هرگز نامی از زنان به عنوان انسانی واجد حق و در کل فرد و شهروند مطرح نشده است. در طول این دوران هر زمان از شخص و آزادی شخصی و ارزشهای اخلاقی کلامی مطرح شده، آشکارا و پنهان مردان مطمح نظر بوده اند و زن در غباری از نسیان و غفلت، در ورای فشارهای مستولی بر تقدیر، به حیات سایه گونه خود ادامه می دهد و تنها زمانی که سیستم سرمایه داری به نیروی کار زنان محتاج می شود؛ ناگزیر از اعتراف به حقوق زنان می شود (رمضانی، 1387).

ویل دورانت اشعار می دارد که انقلاب صنعتی در درجه اول موجب شدکه زن نیز صنعتی شود…. زنان، کارگران ارزان تری بودند و کارفرمایان آنان را بر مردان سرکش و سنگین قیمت ترجیح می دادند (دورانت، 1391)

موضوعی که پاسداری از حقوق زن نامیده می شود در واقع تلاشی است بر اینکه  تمامی رفتارهای اجتماعی و خصوصیاتی که مختص زنان شمرده می شود، اجتماعی محسوب شود؛ بدین مفهوم که برآیند وجود سنن، آداب اجتماعی و مهم تر از همه تعلیم و تربیتی که درخانواده نهادینه شده، می باشد. به عبارتی انسان مونث، زن زائیده نمی شد بلکه در طولدوره تکامل از کودکی به بلوغ مبدل به زن می شد. از دیگر مواردی که در ثبوت ضعف موقعیت سیاسی و اجتماعی زنانموثر است، عدم استقلال اقتصادی و مالکیت ابزارتولید و سرمایه است. تمامی این موارد به تصویری تلقینی منجر می شد کهبر اساس آن زن به نوعی جنس دوم محسوب می شد و بدتر از همه آن که زنان این خفت را قبول داشتند و زندگی شان را با این تصویر تلقینی مطابقت می دادند؛ هرچند که در واقع این گونه نبوده و نیستند

راهنمای خرید و دانلود فایل

برای پرداخت، از کلیه کارتهای عضو شتاب میتوانید استفاده نمائید.

بعد از پرداخت آنلاین لینک دانلود فعال و نمایش داده میشود ، همچنین یک نسخه از فایل همان لحظه به ایمیل شما ارسال میگردد.

در صورت بروز  هر مشکلی،میتوانید از طریق تماس با ما  پیغام بگذارید و یا در تلگرام با ما در تماس باشید، تا شکایت شما مورد بررسی قرار گیرد.

برای دانلود فابل روی دکمه خرید و دانلود  کلیک نمایید.