بررسی تأثیر اسموپرایمینگ بر روی جوانه زنی و اجزای عملکرد گیاه گلرنگ : پایان نامه ارشد مهندسی کشاورزی زراعت و اصلاح نباتات

کشور عزیزمان ایران با توجه به تنوع اقلیم ، آب و هوای مطبوع و اراضی وسیعی که در اختیار دارد در صورت مدیریت در عرصه کشاورزی میتواند یکی از قطب های بلامنازع کشاورزی دنیا باشد و با پرورش دانش آموختگان خبره در گرایش های مختلف رشته کشاورزی میتوان به این مهم نایل آمد.دیجی لود در ادامه به معرفی پایان نامه های کارشناسی ارشد رشته کشاورزی میپردازد. پایان نامه حاضر با عنوان”بررسی تأثیر اسموپرایمینگ بر روی جوانه زنی و اجزای عملکرد گیاه گلرنگ ” با گرایش زراعت و اصلاح نباتات و با فرمت Word (قابل ویرایش) تقدیم شما دانشجویان عزیز میگردد.

چکیده بررسی تأثیر اسموپرایمینگ بر روی جوانه زنی و اجزای عملکرد گیاه گلرنگ:

به منظور بررسی تاثیر اسموپرایمینگ  بر جوانه زنی و اجزای عملکرد گیاه گلرنگ آزمایش در مزرعه زراعی دانشگاه آزاد دامغان در یک آزمایش فاکتوریل در قالب طرح  بلوک کاملاً تصادفی در3 تکرار و با دو رقم اصفهان و گلدشت صورت گرفت.تیمارها شامل 2 سطح (پرایمینگ وعدم پرایمینگ(شاهد)) وسطوح پرایمینگ شامل 4 سطح (3-و6-و9-و12- بار)صورت گرفت. پس از آن فاکتورهای وزن هزار دانه، تعداد ساقه فرعی در بوته، تعداد طبق در ساقه ، طبق در متر مربع، نسبت پوست به مغز ، شاخص برداشت ، ارتفاع ساقه از سطح زمین،تعداد برگ، قطر ساقه، درصد چربی یا روغن دانه، سطح سبز مزرعه درسطح 1و5 درصد مشاهده شد که گلرنگ در مقایسه با بسیاری از گیاهان زراعی دیگر کمتر تحت تاثیر پرایمینگ قرار گرفته و صفات کمتری تغییرات معنی داری را نشان می­دهند، از بین صفات مورد بررسی تنها صفات تعداد شاخه فرعی و درصد روغن درسطح1درصد این گیاه واکنش نشان دادند .

بطورکلی می توان نتیجه گرفت که در گلرنگ درمقایسه با سایر گزارشات موجود در گیاهان دیگر پرایمینگ نمی تواند تاثیر چندانی بر خصوصیات گیاه داشته باشد. از طرفی مشاهده شد که تیمارهای پرایم شده بیشترین میزان جوانه زنی (27/72%) را نسبت به شاهد از خود نشان داد همچنین پرایمینگ در آزمایشگاه نیز تاثیر مثبتی بر جوانه زنی داشت .

تاریخچه و گیاه شناسی گلرنگ

گلرنگ (Carthamus tinctorius L) گیاهی از خانواده آستراسه است که خصوصیات مطلوب و خاص این گیاه نظیر استفادهای طبی، صنعتی و غذایی از گلبرگ‌های آن، کیفیت بالای روغن دانه، سازگاری وسیع به درجه حرارتهای پائین زمستان و بالای تابستان و فصل رشد کوتاه در کشت تابستانه از جمله موادری است که آن را به عنوان گیاه روغنی با ارزش مطرح نموده است( Harris et al., 1999). با توجه به تامین بخش عمده ای از روغن مصرفی از منابع خارجی و با عنایت به افزایش روز افزون جمعیت و مصرف سرانه روغن در کشور، افزایش سطح زیر کشت و تولید دانه‌های روغنی از اهمیت زیادی برخوردار است( Harris et al., 1999). گیاه گلرنگ از جمله دانه‌های روغنی است که نسبت به شرایط خشکی و شوری خاک مقاومت نسبتا خوبی داشته و می‌تواند در مناطق  خشک و نیمه خشک مورد کشت قرارگیرد.

با وجود این که گلرنگ گیاه بومی‌ایران بوده و گونه‌های وحشی آن به وفور در ایران یافت می‌شود اما موردتوجه کافی قرار نگرفته و مطالعات بسیار اندکی روی آن انجام شده است(Pill and Neeker, 2001). متوسط عملکرد دانه گلرنگ در ایران حدود ۵۰۰ کیلوگرم در هکتار می‌باشد که نسبت به متوسط جهانی (۷۹۵ کیلوگرم در هکتار) کمتر است. گلرنگ پتانسیل عملکرد حدود ۴ تن در هکتار را نیز دارد بطوری که در برخی آزمایش‌ها بیش از ۵/۴ تن دانه از آن برداشت شده است. به هر حال عملکرد بالای ۲ تن در هکتار عملکرد مطلوب به شمار می‌رود.

روغن گلرنگ به علت دارا بودن حدود ۹۰ درصد از اسیدهای چرب غیراشباع یکی از بهترین روغن‌های خوراکی به شمار می‌آید.گلرنگ از گیاهان قدیمی به شمار می رود واحتمالأ درخاورمیانه اهلی شده است(Pill and Neeker, 2001).از مدتها قبل این گیاه به خاطر استفاده از گل هایش به کار می رفته است. گل­های آن بعنوان ماده رنگی مصرف می شود وگاهی آن را مخلوط با زعفران بکار می برند. امروزه از گلرنگ بیشتر به عنوان یک گیاه روغنی استفاده می شود و این روغن از دانه آن بدست می آید. محصول دانه گلرنگ دردهه 1960درجهان به سرعت کاهش یافت اما از آن زمان میزان آن ثابت مانده است که سبب می شود گلرنگ برحسب تولید کلی و تجارت جهانی یک دانه روغنی فرعی باقی بماند(Pill and Neeker, 2001).

گلرنگ25 گونه مهم دارد که ازاسپانیا ازطریق آفریقای شمالی وآسیای غربی به هند رفته و بسیاری ازآنها بومی منطقه مدیترانه است. گلرنگ هنوز در قطعه زمینهای کوچک ، درحاشیه مزارع یا اطراف خانه های رعیتی در بخش بزرگتره آسیای گرمسیری ،آفریقا ،شوروی و چین یا هرنقطه ای در سراسرجهان که اسپانیایی ها یا آسیایی ها ساکن شده اند یافت می شود(Subedi and Ma, 2005).. گلرنگ ابتدا برای مقاصد غیرخوراکی وبعنوان منبع تهیه رنگ،رنگ غذایی ومحصولات آرایشی ودارویی کشت می شده وروغن گلرنگ برای مقاصد غیرغذایی بعنوان جانشین روغن خردل بکاررفته است. گلرنگ اولین بار در حدود 1600 سال قبل از میلاد درمصرکشت می شده است(Subedi and Ma, 2005)..

روغن گلرنگ یکی از مهمترین روغن های گیاهی محسوب می شود زیرا حاوی بیش از75درصد اسید لینولئیک می باشد امابه دلیل قیمت بالای گلرنگ کشت آن به مرور زمان کاهش یافته است. گلرنگ دونوع دارد 1.نوعی که اسید لینولئیک آن زیاد بوده و به مصرف آشپزی، تهیه مارگارین نرم وپوشش سطوح (درصنعت) می رسد. 2.نوعی که دارای اسید اولئیک آن بیشترمی باشد که خصوصأ برای سرخ کردن موادغذایی کیفیت مطلوبی دارد(Subedi and Ma, 2005).. اگرچه از دیرباز این گیاه به وسیله دانه می روئیده است و رنگ را از گل های آن می گرفته اند اما گلرنگ در اصل یک صنعت روستایی یامحصول خرده مالکان بوده است.گلرنگ در رقابت باسایر دانه های روغنی به ویژه آفتابگردان هیبرید،برای کشاورزان که در مقیاس وسیع کاشت می کنند ازبهره دهی کمتری برخوردار است (Bradford, 1995).. اما افزایش مقدار روغن بذر که ازچربیهای اشباع نشده باکیفیت بالایی برخوردار است و اصلاح انواع پوست نازک ،سبب شده است که این محصول علاقمندان بیشتری را به خود جلب کند. از گلرنگ در رنگرزی و بعنوان چاشنی ، داروها ومرهم های مختلف استفاده می شد و از گلرنگ بعنوان یک ملین ملایم وسبزی معطر خوراکی نیز استفاده می شد. استفاده اصلی آن در انگلیس برای رنگ غذا بود اما برای رنگرزی نیز بکار می رفت (Bradford, 1995). .

قالیبافان منطقه ایران-افغانستان از دیرباز گلرنگ را بعنوان یک منبع رنگ شناخته اند واحتمالأ ازهمین منطقه به نواحی جنوب شوروی برده شده است.گلرنگ گیاهی با مبدا بیابانی است. ریشه عمودی اصلی که عمیقأ درخاک فرو می رود، برگهای مومی و پوشش نسبتأ ضخیم گیاه گویای این حقیقت است. دانه گلرنگ تقریبأ بلافاصله پس از قرار گرفتن درشرایط مرطوب و دمای مناسب جوانه می زند، برخلاف دانه آفتابگردان که قبل از جوانه زدن یک دوره کمون را می گذراند. گلرنگ گياهي است پرشاخ و برگ كه درصد روغن آن در ارقام مختلف بين27 تا 35 درصد است. اما بالاترين درصد روغن در ارقام داخلي، 37 درصد در گونه بومي اصفهاني ارزيابي شده است.

گلرنگ با ريشه قوي و طولاني مي‌تواند آب را از اعماق زمين جذب و مصرف كند و برگ‌هاي خاردار و اندام‌هاي تبديل شده به خار حداقل تبخير را در گياه ايجاد مي‌كند (Bradford, 1995).. گل‌هاي گلرنگ منبع قابل توجهي از رنگ‌هاي طبيعي و فرآوري شده يا نشده است كه بهاي زيادي دارد و منافع جنبي را در كنار مزيت‌هاي اصلي آن ايجاد مي‌كند.گلرنگ به عنوان دانه روغني در طول 40 سال گذشته دوبار وارد صحنه زراعت ايران شده است، يكي بين سال‌هاي 1353 -1346 و ديگري طي سال‌هاي 1386 – 1378 اما در بين‌ سال‌هاي پيش از اين دو دوره ، كشت و مصرف دانه آن به طور آزاد در سطوح ناچيز صورت گرفته است. بالاترين سطح كشت گلرنگ در سال 1384 با 8600 هكتار در يك روند رو به رشد محقق شده است. با توجه به نیاز کشور به روغن‌های خوراکی، توسعه کشت دانه‌های روغنی از اهمیت زیادی برخودار است(Andoh and Kobata, 2002).

خشکی یکی از مهمترین تنش های محیطی می باشد که روی جوانه زنی و سبز شدن گیاهان و درصد جوانه زنی و رشد گیاهچه تاثیر منفی داشته و رشد گیاه را محدود کرده و این امر در تقابل نیاز روز افزون بشر به مواد غذایی است . يكي از موانع عمده عملكرد و توليد بالاي گياهان زراعي فقدان استقرار يكنواخت گياه است كه به خاطر شرايط نامناسب خاكي و آب و هوايي است.بذور گاهي اوقات در بسترهايي كاشت مي شوند كه به دليل عدم بارندگي در زمان كاشت رطوبت نامناسبي دارند كه نتيجه آن سبز شدن ضعيف و غير يكنواخت گياهچه است (Angadi and Entz, 2002).

امروزه بخشي از محققان فعال در حوزه بذر، مشغول تحقيقاتي بر روي تيمار‌هاي پيش از کاشت بذر  هستند. تحقيقات متعددي اثبات کرده است که اعمال اين تيمار‌ها توسط زارعين قبل از کاشت بذر به خصوص در شرايط نامساعد محيطي و بستر غير بهينه بذر، مي‌تواند جوانه‌زني و رشد و نمو را در ابتداي دوره زيستي بهبود بخشيده و باعث استقرار هر چه بهتر گياهچه شود. اين امر سبب استفاده مطلوب‌تر گياه از نهاده‌هاي موجود شده و در نهايت مي‌تواند سبب افزايش کمي و کيفي محصول گردد. در کل به اين تيمار‌ها پرايمينگ بذر اطلاق مي‌شود (سلطانی و همکاران،1386). هيدروپرايمينگ در کاهش خطرات استقرار گياهچه در شرايط تنش خشکي موثر مي‌باشد و به بذر اجازه مي‌دهد تا رشد يکنواختي را در شرايط بارندگي‌هاي نامنظم داشته باشد. همچنين بذور را هيدراته کرده ، استفاده از مواد شيميايي را به حداقل رسانده و باعث بهبود بنيه بذر و رشد گياهچه مي‌شود(جلیلیان و خدابنده1375).

همچنين اثرات سودمند تيمار کردن بذر در فعاليت‌هاي مزرعه‌اي در گياهاني مثل گندم، چغندرقند، ذرت و سويا گزارش شده است(Parera and Cantliffe,1994;Singh,1995;Sadeghiyan and Yavari,2004). رشيد و همکاران گزارش کردند، تيمار کردن بذرجو، باعث بهبود استقرار گياهچه در شرايط تنش خشکي مي‌گردد. (Rashid et al., 2002)

براي عمل پرايمينگ مزاياي زيادي از جمله افزايش قوه ناميه، افزايش سرعت جوانه‌زني در شرايط درجه حرارت پايين، کوتاه‌کردن متوسط زمان جوانه‌زني، افزايش عملکرد ريشه، افزايش قدرت جوانه‌زني و استقرار گياهچه در شرايط آلودگي قارچي، افزايش قدرت جوانه‌زني در شرايط شوري و خشکي، کاهش نياز به آب جهت سبز‌شدن و در نهايت استقرار بهتر و بيشتر بوته در واحد سطح در گياهان مختلف ذکر شده است (جلیلیان،1385). در همین راستا مطالعه ای تحت عنوان بررسی اثرات پیش تیمار بذر بر مولفه های جوانه زنی و رشد گیاهچه گلرنگ در شرایط تنش خشکی در آزمایشگاه و مزرعه مورد مطالعه قرار گرفت.

اهداف تحقیق بررسی تأثیر اسموپرایمینگ بر روی جوانه زنی و اجزای عملکرد گیاه گلرنگ:

• بررسی سطوح مختلف خشکی در بذر گلرنگ
• بررسی شاخص های عملکرد گلرنگ در سطوح مختلف پرایمینگ
• بررسی تحمل بذر گلرنگ در شرایط مختلف پرایمینگ

نتیجه گیری

در مجموع چنین نتیجه­گیری می­شود که تیمار پرایمینگ درگلرنگ یک­سری شرایط متابولیکی مناسب را بوجود آورده که مجموع این شرایط علاوه بر تسریع جوانه زنی  توسعه بهتر اندام هوایی و زیر زمینی را موجب می­شود که نتیجه آن استقرار بهتر گیاهچه  می باشد از طرفی با توجه به نتیجه بدست آمده از این آزمایش می­توان پی برد که در گلرنگ در مقایسه با سایر گزارشات موجود در گیاهان دیگر پرایمینگ نمی تواند تاثیر چندانی بر خصوصیات گیاه داشته باشد. ظاهراً آنچه که از این تحقیق مشخص می شود این است که پرایمینگ در گلرنگ نیز همانند سایر گیاهان می تواند تاثیر مثبتی بر جوانه زنی،درصد روغن،ارتفاع ساقه، تعداد برگ،تعداد شاخه فرعی داشته باشند هرچند که این نکته رانیز باید مدنظر قرار داد که بررسی تاثیر پرایمینگ زمانی مفیدتر خواهد بود که تاثیرات تنش از لحاظ آماری اختلاف معنی داری را نشان بدهد که درمورد گلرنگ این اتفاق رخ نداد ، گلرنگ نسبت به بسیاری از گیاهان زراعی دیگر به خشكي مقاوم است بنابراین یکی از دلایل عدم معنی داری اثر تنش را می توان به مقاومت گلرنگ به خشکی مربوط دانست.

راهنمای خرید و دانلود فایل

برای پرداخت، از کلیه کارتهای عضو شتاب میتوانید استفاده نمائید.

بعد از پرداخت آنلاین لینک دانلود فعال و نمایش داده میشود ، همچنین یک نسخه از فایل همان لحظه به ایمیل شما ارسال میگردد.

در صورت بروز  هر مشکلی،میتوانید از طریق تماس با ما  پیغام بگذارید و یا در تلگرام با ما در تماس باشید، تا شکایت شما مورد بررسی قرار گیرد.

برای دانلود فابل روی دکمه خرید و دانلود  کلیک نمایید.