مقایسه کاربرد شاخص‌های مختلف امنیت غذایی در مناطق روستایی شهرستان گرگان : پایان نامه ارشد کشاورزی
کشور عزیزمان ایران با توجه به تنوع اقلیم ، آب و هوای مطبوع و اراضی وسیعی که در اختیار دارد در صورت مدیریت در عرصه کشاورزی میتواند یکی از قطب های بلامنازع کشاورزی دنیا باشد و با پرورش دانش آموختگان خبره در گرایش های مختلف رشته کشاورزی میتوان به این مهم نایل آمد.دیجی لود در ادامه به معرفی پایان نامه های کارشناسی ارشد رشته کشاورزی میپردازد. پایان نامه حاضر با عنوان” مقایسه کاربرد شاخص‌های مختلف امنیت غذایی در مناطق روستایی شهرستان گرگان ” با گرایش اقتصاد کشاورزی و با فرمت Word (قابل ویرایش) تقدیم شما دانشجویان عزیز میگردد.
چکیده پایان نامه مقایسه کاربرد شاخص‌های مختلف امنیت غذایی در مناطق روستایی شهرستان گرگان :
تعریف کلی امنیت غذایی در اجلاس جهانی غذا در سال 1996 ارائه شد: ” امنیت غذایی هنگامی وجود دارد که همه مردم در تمامی ایام به غذای کافی، سالم و مغذی دسترسی فیزیکی و اقتصادی داشته باشند و غذای در دسترس نیازهای مربوط به یک رژیم تغذیه‌ای سازگار با ترجیحات آنان را برای یک زندگی سالم و فعال فراهم سازد”. موضوع امنیت غذایی، دسترسی به مقدار کافی مواد غذایی و سلامت تغذیه‌ای را به عنوان زیرساخت مهم پرورش نسلهای آینده کشور مورد توجه قرار داده است.
این مطالعه با استفاده از داده‌های مقطعی در سال 1393 برروی خانوارهای روستایی شهرستان گرگان انجام شده است. برای انتخاب افراد مورد مطالعه، نمونه‌گیری به روش خوشه‌ای دومرحله‌ای انجام شد. طی یک ماه، 267 پرسشنامه 24 ساعته خوراک مصرفی (شامل وعده‌ها و میان وعده‌های غذایی) توسط پاسخگویان تکمیل گردید. با کمک جدول مواد مغذی ارائه شده توسط وزارت کشاورزی ایالات متحده آمریکا و منابع فارسی، سهم 14 گروه مواد غذایی و مواد مغذی موجود در رژیم غذایی خانوار تعیین گردید. ا
ین گروه‌ها شامل: نان و غلات، شیرینی‌ها، حبوبات، روغن‌ها، سبزیجات، سیب زمینی، میوه‌ها، گوشت‌ها، ماهی‌ها، تخم مرغ، چربی‌ها، لبنیات، نوشیدنی‌ها و چاشنی‌ها می‌باشد که با استفاده از شاخص‌های تنوع غذایی(بری، هرفیندال و آنتروپی) و شاخص دریافت کالری، مقدار کالری دریافتی، پروتئین دریافتی و چربی دریافتی محاسبه شدند. ضریب همبستگی بین شاخص‌ها نیز محاسبه شد و نتایج نشان داد که بین تمامی شاخص‌ها همبستگی بالایی وجود دارد. همچنین ضریب همبستگی بین درشت مغذی‌های کالری، پروتئین و چربی محاسبه شد و نتایج حاکی از آن بود که بین تمامی درشت مغذی‌ها همبستگی بالایی وجود دارد.
واژه‌های کلیدی: امنیت غذایی، شاخص‌های تنوع غذایی، شاخص دریافت کالری
اهمیت مطالعه
اهمیت تنوع در رژیم غذایی طی مطالعات متعددی بدست آمده و بیانگر آن است که رژیم غذایی متنوع نتایج مثبتی بر سلامت غذایی دارد. در اغلب مقالات توزیع و مصرف غذاهای متنوع سالم مورد انتقاد قرار گرفته است چراکه بر حسب مقدار مصرف غذاهای مختلف می‌باشد. از آنجایی‌که این اندازه‌گیری‌ها معمولا سودمند نیستند تعدادی از متخصصین علم تغذیه خواستار تعریف صریح و دقیق برای نحوه‌ی مصرف رژیم غذایی شده‌اند (درشر و همکاران، 2011).
تفاوت‌های فردی در رفتار مصرف افراد در جهات مختلف اثر دارد. تعداد زیادی از مطالعات تجربی برروی بررسی رابطه بین مقدار مصرف یک محصول خاص و ویژگی‌های شخصیتی خانوارها تمرکز دارد (از جمله سن، درآمد اعضای خانواده و بعد خانوار). با این حال توجه به سایر ابعاد رفتار مصرف (از جمله گوناگونی محصول و تنوع در تولید که در دوره‌های خاصی به مصرف می‌رسند) به مراتب کمتر شده است (تیله و ویس، 2003).
تیله و ویس آگاهی از تنوع در مصرف مواد غذایی را از جهاتی مهم می‌دانند:
1- تنوع غذایی میتواند برای دریافت مواد مغذی و حفاظت در مقابل بیماریهای مزمن موثر باشد. کارشناسان تغذیه همچنین بر این عقیده هستند که کلید رسیدن به رژیم غذایی مناسب خوردن غذاهای گوناگون است. با این حساب تنوع در مصرف مواد غذایی شامل ترجیحات مصرف کننده است که به عنوان معیاری برای شاخص سلامتی غذایی توسط بخش کشاورزی ایالت متحده آمریکا ارائه شده است.
2- مطالعات تنوع مصرف مواد غذایی میتواند بیانگر الگوی مفیدی برای بازاریابی محصولات باشد. آگاهی از ترجیحات مصرف کننده به عنوان یکی از استراتژی‌های موثر بازاریابی نسبت به مصرف کنندگان به حساب می‌آید و موجب پیدایش نگرش جدیدی در رابطه با تجارت بین الملل و تنوع محصول میشود و در نهایت در اقتصاد کلان به یک نقطه نظر در گسترش تنوع مصرف خواهد رسید که به سوی رشد بلند مدت و توسعه هدایت خواهد شد.
برای تشخیص تنوع مصرف غذای افراد یک ارزیابی صحیح از تنوع غذایی مورد نیاز است. ارزیابی مقدار تنوع، اغلب به وسیله تعداد اقلام مصرفی و گروه‌های غذایی ثبت میشود اما این روش دارای معایبی است:
اولا: مشخص نمی‌شود که تنوع مشاهده شده نتیجه تفاوت بین محصولات سالم یا ناسالم است (میوه‌ها یا شیرینی جات بر حسب ترجیحات). مطالعات قبلی صرفا این مانع را مورد بحث قرار داده که عمدتاً بر اساس غذاهای باب میل محاسبه شده و غذاهای غیر از آن حذف شده است؛ نظر به اینکه طبقه‌بندی بعضی غذاها در زیرمجموعه‌ها سوال برانگیز است (مثل غلات شیرین شده در کدامیک از مجموعه‌های غلات یا شیرینی‌ها قرار گیرد) لذا این یک روش اصولی است.
دوما: ارزیابی مقدار مصرف فردی، میزان توزیع غذای با کیفیت را محاسبه نمی‌کند. افراد با سهم برابر از محصولات غذایی اختلاف بیشتری نسبت به کسانی که 90 درصد از یک محصول و 10 درصد از سایر محصولات استفاده می‌کنند، دارند (درشر و همکاران، 2011).
یک رژیم غذایی سالم باید شامل سه جنبه همزمان باشد: تعداد، توزیع و میزان سلامت سبد غذایی مصرفی. در نظریه‌های جدید بر اجرای یک روش جدید دستیابی به تغذیه سالم و همه جانبه تاکید شده است. دستوالعمل آلمانی‌ها برای تنوع غذایی این جمله است که: “از تنوع غذاها لذت ببرید، هیچ غذای سالم یا ناسالم و یا حتی قدغن شده ای وجود ندارد. این کیفیت، انتخاب و ترکیب غذاست که اهمیت دارد” (درشر و همکاران، 2011).
همانطور که مشاهده شد برای اندازه‌گیری وضعیت امنیت غذایی شاخص‌های متنوعی وجود دارد و یکی از روش‌های دریافت صحت این شاخص‌ها، بررسی همبستگی بین آنها می‌باشد. لذا در این تحقیق سعی بر این است که پس از اندازه‌گیری وضعیت امنیت غذایی با استفاده ازدو شاخص تنوع غذایی و کالری دریافتی توسط فرد در مناطق روستایی شهرستان گرگان نسبت به تعیین همبستگی بین این دو شاخص نیز اقدام کنیم
فهرست مطالب
فصل اول: مقدمه
1-1- بیان مسئله 2
1-2- اهمیت مطالعه 10
1-3- اهداف اصلی مطالعه 12
1-4- فرضیات تحقیق 12
فصل دوم: بررسی منابع
2-1- بررسی پژوهش‌های انجام شده در داخل کشور 14
2-2- بررسی پژوهش‌های انجام شده در خارج از کشور 17
فصل سوم: مواد و روش‌ها
3-1- طرح تحقیق 22
3-2- موقعیت جغرافیایی و جمعیتی منطقه مورد مطالعه 22
3-3- جامعه آماری، طرح نمونه‌گیری و نمونه آماری 23
3-4- مشخصات پرسشنامه و متغیر‌های تحقیق 23
3-5- مبانی تئوریک شاخص امنیت غذایی 25
3-5-1- روش محاسبه شاخص‌های تنوع غذایی 26
3-5-1-1- شاخص آنتروپی 26
3-5-1-2- شاخص بری 27
3-5-1-3- شاخص هرفیندال 27
3-5-1-4- میانگین نسبت کفایت غذایی 28
3-5-2- شاخص دریافت کالری فرد 28
3-6- روش تجزیه و تحلیل داده‌ها 28
فصل چهارم: نتایج
4-1- ویژگی‌های نمونه مورد بررسی 32
4-2- الگوی مصرفی مواد غذایی 44
4-2-1- نان و غلات 44
4-2-2- شیرینی‌ها 45
4-2-3- حبوبات 46
4-2-4- روغن‌ها 46
4-2-5- سبزیجات 47
4-2-6- سیب زمینی 47
4-2-7- میوه‌ها 48
4-2-8- گوشت‌ها 48
4-2-9- ماهی‌ها 49
4-2-10- تخم مرغ 49
4-2-11- چربی‌ها 49
4-2-12- لبنیات 50
4-2-13- نوشیدنی‌ها 50
4-2-14- چاشنی‌ها 51
4-3- نتایج حاصل از ارزیابی شاخص‌های مختلف امنیت غذایی 51
4-4- نتایج حاصل از تحلیل همبستگی.. 59
4-4-1- کالری 59
4-4-2- پروتئین 60
4-4-3- چربی 62
4-5- نتایج همبستگی بین درشت مغذی‌های کالری، پروتئین و چربی. 63
فصل پنجم: بحث
5-1- جمع‌بندی و نتیجه‌گیری 66
5-2- پیشنهادات اجرایی 68
5-3- پیشنهادات پژوهشی 69
منابع 72
پیوست 80
فهرست جدول‌ها
جدول 4-1- مشخصات فردی نمونه مورد بررسی 32
جدول 4-2- مشخصات کلی نمونه مورد بررسی 33
جدول 4-3- متوسط مخارج گروه‌های مختلف مواد غذایی خانوارها به تفکیک گروه‌های درآمدی 35
جدول 4-4- مقدار کل درشت مغذی‌های دریافتی از غذاهای مصرفی در گروه‌های مختلف درآمدی 38
جدول 4-5- متوسط سهم کالری دریافتی از گروه‌های غذایی در گروه‌های درآمدی 40
جدول 4-6- متوسط سهم پروتئین دریافتی از گروه‌های غذایی در گروه‌های درآمدی 42
جدول 4-7- متوسط سهم چربی دریافتی از گروه‌های غذایی در گروه‌های درآمدی 44
جدول 4-8- مقادیر متوسط مواد مغذی دریافتی از زیر گروه غلات 45
جدول 4-9- مقادیر متوسط مواد مغذی دریافتی از زیر گروه شیرینی‌ها 45
جدول 4-10- مقادیر متوسط مواد مغذی دریافتی از زیر گروه حبوبات 46
جدول 4-11- مقادیر متوسط مواد مغذی دریافتی از زیر گروه روغن‌ها 46
جدول 4-12- مقادیر متوسط مواد مغذی دریافتی از زیر گروه سبزیجات 47
جدول 4-13- مقادیر متوسط مواد مغذی دریافتی از زیر گروه سیب زمینی 47
جدول 4-14- مقادیر متوسط مواد مغذی دریافتی از زیر گروه میوه‌ها 48
جدول 4-15- مقادیر متوسط مواد مغذی دریافتی از زیر گروه گوشت‌ها 48
جدول 4-16- مقادیر متوسط مواد مغذی دریافتی از زیر گروه ماهی‌ها 49
جدول 4-17- مقادیر متوسط مواد مغذی دریافتی از زیر گروه تخم‌مرغ 49
جدول 4-18- مقادیر متوسط مواد مغذی دریافتی از زیر گروه چربی‌ها 50
جدول 4-19- مقادیر متوسط مواد مغذی دریافتی از زیر گروه لبنیات 50
جدول 4-20- مقادیر متوسط مواد مغذی دریافتی از زیر گروه نوشیدنی‌ها 50
جدول 4-21- مقادیر متوسط مواد مغذی دریافتی از زیر گروه چاشنی‌ها 51
جدول 4-22- وضعیت انرژی دریافتی از اقلام غذایی در مناطق روستایی شهرستان گرگان 51
جدول 4-23- نسبت انرژی دریافتی به انرژی توصیه شده از اقلام خوراکی مناطق روستایی شهرستان گرگان 53
جدول 4-24- شاخص‌های تنوع غذایی برای کالری دریافتی در دهک‌های مختلف درآمدی 57
جدول 4-25- شاخص‌های تنوع غذایی برای پروتئین دریافتی در دهک‌های مختلف درآمدی 57
جدول 4-26- شاخص‌های تنوع غذایی برای چربی دریافتی در دهک‌های مختلف درآمدی 58
جدول 4-27- شاخص دریافت کالری در هر یک از دهک‌های درآمدی 58
جدول 4-28- نتایج همبستگی بین شاخص‌ها برای درشت مغذی کالری 59
جدول 4-29- نتایج همبستگی بین شاخص‌ها برای درشت مغذی پروتئین 61
جدول 4-30- نتایج همبستگی بین شاخص‌ها برای درشت مغذی چربی 62
جدول 4-31- ضریب همبستگی بین درشت مغذی‌ها (کالری، پروتئین و چربی) 63
جدول الف-1- (پيوست) جدول ترکیبات غذایی 80
فهرست شكل‌ها
نمودار 4-1- مجموع سهم کالری دریافتی از گروه‌های غذایی در درآمد خانوارهای روستایی شهرستان گرگان 35
نمودار 4-2- مجموع سهم پروتئین دریافتی از گروه‌های غذایی در درآمد خانوارهای روستایی شهرستان گرگان 36
نمودار 4-3- مجموع سهم چربی دریافتی از گروه‌های غذایی در درآمد خانوارهای روستایی شهرستان گرگان 37
نمودار 4-4- سهم گروه‌های مختلف درآمدی از شاخص بری محاسبه شده برای درشت مغذی 55
نمودار 4-5- سهم گروه‌های مختلف درآمدی از شاخص هرفیندال محاسبه شده برای درشت مغذی 55
نمودار 4-6- سهم گروه‌های مختلف درآمدی از شاخص آنتروپی محاسبه شده برای درشت مغذی 56
راهنمای خرید و دانلود فایل
برای پرداخت، از کلیه کارتهای عضو شتاب میتوانید استفاده نمائید.
بعد از پرداخت آنلاین لینک دانلود فعال و نمایش داده میشود ، همچنین یک نسخه از فایل همان لحظه به ایمیل شما ارسال میگردد.
در صورت بروز هر مشکلی،میتوانید از طریق تماس با ما پیغام بگذارید و یا در تلگرام با ما در تماس باشید، تا شکایت شما مورد بررسی قرار گیرد.
برای دانلود فابل روی دکمه خرید و دانلود کلیک نمایید.
ديدگاه ها