بررسی تاثیر کاربرد سطوح مختلف کلات های روی و آهن به صورت محلول پاشی برعملکرد و اجزاء عملکرد گندم در شرایط دیم : پایان نامه ارشد مهندسی کشاورزی زراعت و اصلاح نباتات

کشور عزیزمان ایران با توجه به تنوع اقلیم ، آب و هوای مطبوع و اراضی وسیعی که در اختیار دارد در صورت مدیریت در عرصه کشاورزی میتواند یکی از قطب های بلامنازع کشاورزی دنیا باشد و با پرورش دانش آموختگان خبره در گرایش های مختلف رشته کشاورزی میتوان به این مهم نایل آمد.دیجی لود در ادامه به معرفی پایان نامه های کارشناسی ارشد رشته کشاورزی میپردازد. پایان نامه حاضر با عنوان”بررسی تاثیر کاربرد سطوح مختلف کلات های روی و آهن به صورت محلول پاشی برعملکرد و اجزاء عملکرد گندم در شرایط دیم ” با گرایش زراعت و اصلاح نباتات و با فرمت Word (قابل ویرایش) تقدیم شما دانشجویان عزیز میگردد.

چکیده بررسی تاثیر کاربرد سطوح مختلف کلات های روی و آهن به صورت محلول پاشی برعملکرد و اجزاء عملکرد گندم در شرایط دیم:

به منظور بررسی تأثیر محلول پاشی سطوح مختلف کلات های آهن و روی در مراحل ابتدای ساقه دهی و خوشه دهی بر عملکرد و اجزاء عملکرد گندم رقم چمران در شرایط دیم، یک آزمایش فاکتوریل با طرح پایه بلوک های کامل تصادفی در شهرستان کازرون بخش کمارج به شرح زیر اجرا شد. تیمارها ترکیبی از 4 سطح کلات آهن (صفر، 2، 10 و 18 گرم بروکسیل آهن) و 4 سطح کلات روی (صفر، 2، 10 و 14 گرم لیبریل روی) مشتمل بر 16 تیمار در سه تکرار اجرا شد. پارامترهای مورد بررسی شامل عملکرد دانه، تعداد پنجه موثر در بوته، تعداد دانه در خوشه، ارتفاع بوته، طول خوشه و وزن هزار دانه و میزان پروتئین دانه گندم بود.نتایج حاصل از تجزیه واریانس نشان داد که محلول پاشی با کلات های آهن و روی هر یک به تنهایی یا به صورت ترکیبی اثرات متفاوتی بر عملکرد و اجزاء عملکرد دارند. اثر سطوح کلات آهن، سطوح کلات روی و تأثیر متقابل آن ها بر عملکرد دانه معنی دار شد به طوری که مقدار عملکرد دانه در سطح 2 گرم کلات آهن و 2 گرم کلات روی به 3500 کیلوگرم در هکتار در مقایسه با شاهد (1783 کیلوگرم در هکتار) بود و افزایش عملکردی برابر 1700 کیلوگرم در هکتار بدست آمد. تأثیر متقابل کاربرد سطوح 18 گرم کلات آهن همراه با 2 گرم کلات روی موجب افزایش تعداد پنجه موثر در بوته به 033/6 در مقایسه با تیمار شاهد (9/2) گردید. حداکثر تعداد دانه در خوشه با کاربرد 2 گرم کلات آهن و 14 گرم کلات روی به میزان 77/35 دانه در خوشه در مقایسه با شاهد (26 دانه در خوشه) گردید. حداکثر وزن هزار دانه با کاربرد 2 گرم کلات آهن همراه با صفر گرم کلات روی به میزان 83/24 گرم به دست آمد در حالی که با عدم کاربرد این کلات ها، وزن هزار دانه برابر 20 گرم بود.حداکثر میزان پروتئین دانه به میزان 46/10 درصد در اثر تیمار 18 گرم کلات آهن ×10گرم کلات روی در مقایسه با شاهد(26/7 درصد) حاصل شد. با توجه به نتایج این تحقیق، کاربرد میزان 2 گرم کلات آهن همراه با 2 گرم کلات روی و 2 گرم کلات اهن همراه با 10 گرم کلات روی موجب حداکثر عملکرد گندم دیم شده است.

مقدمه

سطح زیر کشت گندم دیم در استان فارس حدود 000/100 هکتار است که به دلیل وقوع خشکسالی های اخیر، نه تنها از وسعت آن کاسته شده بلکه میانگین عملکرد گندم نیز به کمتر از یک تن در هکتار کاهش یافته است(اداره آمار و اطلاعات وزارت جهاد کشاورزی،1387).

منطقه کازرون – که این تحقیق در آن انجام شده است- دارای میانگین بارندگی دراز مدت سالانه 500 میلی متر است که بخش عمده ای از اراضی دیم را به خود اختصاص داده است.خاک های موجود در اراضی دیم استان دارای طبیعت آهکی (دارای بیش از 40 درصد کربنات کلسیم) بوده و از نظر مقدار ماده آلی و عناصر غذایی اصلی فقیر هستند.برای نیل به افزایش عملکرد گندم دیم و نیز امنیت غذایی جامعه، باروری محصول امری اجتناب ناپذیر است. امروزه یکی از روش های باروری محصول تأمین نمودن عناصر غذایی اصلی و عناصر کم مصرف مورد نیاز گندم جهت حصول رشد و نمو بهینه آن است. ولی به دلیل محدودیت های خاک دیمزارهای استان نظیرpH بالا، پایین بودن ماده آلی خاک، کمبود رطوبت، کاربرد کودهای شیمیایی محتوی عناصر پر مصرف و کم مصرف با اشکالاتی همراه است. مثلاً عناصر کم مصرف بعد از افزوده شدن به این خاک ها به شکل های غیر قابل جذب برای ریشه تبدیل می شوند.

از طرف دیگر اگر چه گزارشات متعددی در زمینه تأثیر کاربرد کودهای محتوی عناصر کم مصرف آهن و روی بر روی عملکرد و اجزاء عملکرد گندم آبی در داخل کشور ارائه شده است، با این وجود نمی توان از این نتایج برای شرایط دیم استفاده نمود. چون شرایط رطوبتی خاک دیم زارها فقط به باران متکی است و پراکنش باران نیز در این مناطق یکنواخت نیست. بنابراین هدف از این تحقیق بررسی تأثیر کاربرد کلات آهن (با نشان تجارتی برکسیل آهن) و کلات روی (با نشان تجارتی لیبریل روی) به صورت محلول پاشی در مراحل ساقه دهی و خوشه دهی بود تا به کمک نتایج حاصله بتوان تأثیر هر یک از این عناصر را به تنهایی یا تأثیر متقابل کاربرد توأم هر دو عنصر را بر روی عملکرد و اجزاء عملکرد گندم دیم رقم چمران بررسی نمود و سطح بهینه این دو کلات که به حداکثر عملکرد دانه منجر می شود را معرفی نمود.

اهداف تحقیق

1- بررسی تاثیر کاربرد کلات های آهن و روی به صورت محلول پاشی در شرایط دیم (میزان رطوبت نسبی کم هوا و خشکی نیمرخ خاک) بر روی عملکرد و اجزاء عملکرد گندم

2- بررسی تاثیر کاربرد هر یک از سطوح کلاتهای آهن یا روی بر عملکرد و اجزاء عملکرد گندم دیم

3- بررسی تاثیر متقابل کاربرد کلاتهای آهن و روی بر عملکرد و اجزاء عملکرد گندم دیم

فرضیه ها

1- کاربرد محلولپاشی توام کلاتهای روی و آهن تاثیر منفی بر صفات كمي وكيفي گندم دیم نخواهد داشت.

2- کاربرد توام محلول پاشی کلاتهای آهن روی در دو مرحله رویشی گندم می تواند بر عملکرد و اجزاء آن با تشریک مساعی اثر رشد یابنده (synergism ) داشته باشد.

نتیجه گیری و بحث

این تحقیق که به منظور بررسی تأثیر محلول پاشی کلات های تجارتی آهن (به نام بروکسیل آهن) و کلات روی (به نام لیبریل روی) در شرایط دیم در مراحل ابتدایی ساقه دهی و خوشه دهی بر عملکرد و اجزاء عملکرد گندم رقم چمران انجام شد، نتایج جالبی را به دست داد که برای دیم زارهای ایران که به دلیل آهکی بودن خاک و بالا بودن pH مشکلات مصرف خاکی عناصر کم مصرف را به دنبال دارد، مناسب است.

اگر فقط تأثیر کلات آهن را در نظر بگیریم، مشاهده شد که کاربرد سطوح مختلف کلات آهن به صورت محلول پاشی، موجب افزایش عملکرد دانه، تعداد پنجه موثر در بوته، طول خوشه، تعداد دانه در خوشه و میزان پروتئین شد.

تأثیر کلات روی به تنهایی نیز موجب افزایش عملکرد دانه، تعداد پنجه موثر در بوته و تعداد دانه در خوشه شد. روند تأثیر سطوح کلات روی بر پارامترهای مورد بررسی، روندی افزایشی بود یعنی با افزایش سطوح کلات، باافزایش در عملکرد و اجزاء عملکرد همراه بود، ولی در مورد سطوح آهن چنین روندی حاکم نبود (نمودارهای 4-1 تا 17).این نتیجه،با یافته های سدری و ملکوتی(1377)،ضیائیان و ملکوتی(2001)مطابقت دارد.

بر هم کنش کاربرد توام کلات های آهن و روی به صورت محلول پاشی تأثیر معنی داری بر عملکرد و اجزاء عملکرد گندم دیم داشت به طوری که با افزایش مقدار مخلوط دو کلات، عملکرد و اجزاء عملکرد افزایش یافت. این نتیجه با یافته های دیگران (خان و همکاران، 2006) و علی و همکاران (2008)، مادایش (1997) و آلستون (1997) مطابقت دارد که همگی دلیلی بر موثر بودن محلول پاشی عناصر پر مصرف و کم مصرف بر عملکرد و اجزاء عملکرد گندم است.

اگر نتایج این تحقیق را با عملکرد گندم اراضی مجاور که در آن ها میزان عملکرد برابر 1650 کیلوگرم در هکتار، تراکم بوته 200 بوته در متر مربع ارتفاع بوته 75 سانتی متر، طول خوشه 6 سانتی متر، و تعداد پنجه موثر در بوته 3، تعداد دانه در خوشه1/20، و وزن هزار دانه برابر 2/14 گرم، مقایسه نماییم. تأثیر خیلی معنی دار محلول پاشی کلات های آهن و روی را شاهد خواهیم بود. چون مهم ترین پارامتر، عملکرد دانه است که با کاربرد کلات آهن و روی به 3500 کیلوگرم در هکتار افزایش یافته است یعنی 100 درصد افزایش نسبت به کشت مرسوم منطقه. که این نتیجه نشان از تأثیر کلات های آهن و روی بر عملکرد گندم دیم می باشد و همچنین می توان لزوم رعایت تراکم بهینه را مشاهده نمود.