بررسی اثرنوع کود و شخم بر عملکرد و اجزای عملکرد ماريتيغال : پایان نامه ارشد مهندسی کشاورزی زراعت و اصلاح نباتات

کشور عزیزمان ایران با توجه به تنوع اقلیم ، آب و هوای مطبوع و اراضی وسیعی که در اختیار دارد در صورت مدیریت در عرصه کشاورزی میتواند یکی از قطب های بلامنازع کشاورزی دنیا باشد و با پرورش دانش آموختگان خبره در گرایش های مختلف رشته کشاورزی میتوان به این مهم نایل آمد.دیجی لود در ادامه به معرفی پایان نامه های کارشناسی ارشد رشته کشاورزی میپردازد. پایان نامه حاضر با عنوان” بررسی اثرنوع کود و شخم بر عملکرد و اجزای عملکرد ماريتيغال ” با گرایش زراعت و اصلاح نباتات و با فرمت Word (قابل ویرایش) تقدیم شما دانشجویان عزیز میگردد.

چکیده بررسی اثرنوع کود و شخم بر عملکرد و اجزای عملکرد ماريتيغال:

امروزه برای داشتن یک سیستم کشاورزی پایدار استفاده از نهاده‌هایی که جنبه‌های اکولوژیکی سیستم را بهبود بخشند و مخاطرات محیطی را کاهش دهند ضروری به نظر می‌رسد. در این راستا آزمایشی به منظور  اثر نوع شخم و نوع کود بر عملکرد و اجزای عملکرد گیاه ماریتیغال به صورت اسپليت پلات در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار انجام شد. نوع شخم به عنوان فاکتور اصلی در سه سطح: شخم كامل (گاوآهن برگرداندار) ، نیمه شخم و بدون شخم و نوع کود به عنوان فاکتور فرعی در 4 سطح: شاهد، کود شیمیاییNPK، کود دامی و  کود ورمی کمپوست بودند. صفات اندازه‌گیری شده  در این تحقیق شامل تعداد دانه در هر کپه، تعداد کپه در هر بوته، وزن هزار دانه، درصد روغن، عملکرد دانه، عملکرد روغن، ارتفاع بوته، عملکرد بیولوژیک بودند.

نتایج تجزیه واریانس نشان داد اثر شخم به جز  بر درصد روغن بر بقیه صفات معنی‌دار بود. اثر انواع کود به جز بر تعداد کپه در بوته بر بقیه صفات معنی‌دار بود. نتایج تجزیه واریانس اثرات متقابل انواع شخم و کود فقط بر عملکرد بیولوژیک اثر معنی‌دار داشتند.

نتایج مقایسه میانگین‌ها نشان داد در تمام تیمارها شخم عمیق و کاربرد کود ورمی‌کمپوست بهترین نتیجه را داشت و جهت کاربرد و استفاده پیشنهاد می‌گردد.

مقدمه

تخمین زده می‌شود که حدود 500000 گونه گیاه دارویی روی سياره وجود داشته باشد که حدود 10000 گونه به عنوان گیاه دارویی به طور منظم مورد استفاده قرار می‌گیرد. از اواسط قرن بیستم به دنبال مشخص شدن عوارض سوء ناشی از مصرف داروهای شیمیایی، گیاهان دارویی و داروهای گیاهی در بسیاری موارد جایگزین داروهای شیمیایی شدند. مطابق برآورد سازمان جهانی بهداشت   (WHO)80 درصد مردم دنیا برای مراقبت‌های بهداشتی اولیه به طور سنتی به گیاهان دارویی و تولیدات طبیعی وابستگی و تمایل دارند (حاجی آخوندی،1381). استفاده از گیاهان داروئی و ادویه­ای برای درمان بیماری ها و یا خوش عطر و طعم کردن غذاها، هم­چنین به کار گرفتن آن­ها در ساخت مواد بهداشتی و آرایشی با تاریخ بشر همراه بوده است (مجنون حسینی و دوازده امامی، 1387).

گیاهان داروئی یکی از منابع غنی کشور بوده که امکان صادرات آن نیز وجود دارد زیرا وقتی به ارقام واردات کشورهای اروپائی مثل آلمان و فرانسه توجه شود معلوم می­گردد که گیاهان داروئی بازار بزرگی را در جهان داشته و کشور ما می­تواند به یکی از صادر کنندگان این گیاهان تبدیل شود (صمصام شریعت، 1382 ). استفاده از گیاهان داروئی و معطر در کشورهای توسعه یافته به شدت در حال افزایش است به طوری که هم اکنون 90 درصد مردم این کشورها از داروهای منشأ گیاهی استفاده می­کنند (Racs، 1982).

طبق آمار سازمان بهداشت جهانی در حال حاضر حدود 80 درصد از جمعیت جهان از ترکیبات گیاهی برای درمان استفاده می کنند که این آمار در کشورهای توسعه نیافته بالاتر و در کشورهای توسعه یافته کمتر است (زمان، 1382). یک اصل مهم کشت و تولید گیاهان داروئی مخصوصاً گونه­های نادر آنها حفظ منابع ژنی تولید دارو در طبیعت  و به بیان دیگر حفظ« تنوع زیستی» می­باشد (امیدبیگی، 1379). با توجه به افزایش سریع جمعیت ایران و نیاز مبرم و روزافزونی که صنایع داروسازی کشور به گیاهان دارویی به عنوان مواد اولیه تولید دارو دارند، توجه و تحقیق پیرامون این دسته گیاهان ضروری است (امیدبیگی، 1383).

ماريتيغال (Silybum marianum L) گیاهی دارويي، يكساله يا دو ساله از خانواده كمپوزيته و بومي اروپاي غربي و مركزي و شمال هند است. در عطاری­ها از برگ و ریشه گیاه خارمریم (ماریتیغال) به عنوان داروی معرق، تب­بر، اشتها آور ارائه می­شود. از میوه­ها یا بذرهای این گیاه برای درمان کاهش اشتها و نارسایی گوارشی به کار می­رود (دوازده امامی و حسینی، 1388).

در چند دهه اخیر مصرف نهاده­های شیمیایی در اراضی کشاورزی موجب معضلات زیست محیطی عدیده­ای از جمله آلودگی منابع آب، افت کیفیت محصولات کشاورزی، كاهش تنوع زیستي و فرسایشي ژنتیكي، ایجاد مقاومت در امراض و آفات گیاهی و کاهش میزان حاصلخیزی خاک­ها شده است (Sharma، 2002). کشاورزی پایدار بر پایه مصرف کودهای آلی و بیولوژیک با هدف حذف یا تقلیل چشمگیر در مصرف نهاده های شیمیایی، یک راه حل مطلوب جهت غلبه بر این مشکلات به شمار می­آید. کشاورزی پایدار نظامی است که ضمن برخورداری از پویایی اقتصادی، می­تواند موجب بهبود وضعیت محیط زیست و استفاده بهینه از منابع موجود شده و هم­چنین در تأمین نیازهای غذایی انسان و ارتقاء کیفیت زندگی جوامع بشری نقش بسزایی داشته باشد. علاوه بر این، کشاورزی پایدار با رعایت اصول اکولوژیکی، می­تواند ضمن ایجاد توازن در محیط زیست، کارآیی استفاده از منابع را افزایش داده و زمینه بهره­وری طولانی مدت­تری را نیز برای انسان فراهم سازد. یکی از اركان اصلي در كشاورزي پایدار استفاده از كودهاي بیولوژیک در اكوسیستم هاي زراعي است (شریفی عاشور آبادی و همکاران، 1381).

كودهاي بیولوژیک، شامل مواد نگهدارنده­اي با جمعیت متراكم یك یا چند نوع ارگانیسم مفید خاكزي و یا بصورت فرآورده متابولیك این موجودات مي­باشند كه به منظور تأمین عناصر غذایي مورد نیاز گیاه در اكوسیستم زراعي بكار مي­روند. بطور معمول، ارگانیسم­هاي مورد استفاده براي تولید كودهاي بیولوژیک از خاك منشأ گرفته و در اغلب خاك­ها حضور فعال دارند. معهذا در بسیاري از موارد، كمیت و كیفیت آنها در حد مطلوب نیست و به همین دلیل استفاده از مایه تلقیح آنها، ضرورت پیدا مي­كند (صالح راستین، 1380). در این میان ورمی­كمپوست یكي از مهم­ترین کودهای بیولوژیک می­باشد که نقش مهمی در افزایش کمی و کیفی محصول دارد.

بنابراین بكارگیري کودهای آلی و بیولوژیک، گامي اساسي و مطمئن در جهت دستیابي به اهداف كشاورزي پایدار مي­باشد. در بحث تولید گیاهان دارویي، ارزش واقعي به كیفیت محصول و پایداري تولید داده مي­شود و كمیت محصول در درجه دوم اهمیت قرار مي­گیرد. مطالعات انجام شده بر روي گیاهان دارویي در اكوسیستم­هاي طبیعي و زراعي گویاي آن است كه استفاده از نظام كشاورزي پایدار به دلیل تطابق با شرایط طبیعي و اصل اصالت كیفیت محصول، بهترین شرایط را براي تولید این گیاهان فراهم می­آورد و حداکثر ماده مؤثر (Active Substances) در چنین شرایطي تولید مي­گردد (شریفی عاشور آبادی و همکاران، 1381).

از طرفی يكي از عوامل اصلي فرسايش خاك شخم زدن بي رويه مي­باشد. هم­چنين براي شخم زدن چون بايد از ادوات مكانيكي استفاده كرد در نتيجه مي­بايست از سوخت­هاي فسيلي نيز بهره برد كه اين خود باعث افزايش آلودگي هوا و مصرف سوخت مي­گردد. امروزه روش­هايي وجود دارد كه كمترين شخم را با توجه به شرايط زمين در نظر مي­گيرند بدون اينكه از عملكرد نهايي محصول كم گردد. ايران يكي از كشورهاي پيشرو در فرسايش خاك مي­باشد. به همين دليل در سيستم كشاورزي ارگانيك به اين مسأله نيز اهميت زيادي داده­اند و ضوابط خاصي را به توجه به نوع كشت براي شخم زدن خاك در نظر گرفته­اند. شخم زدن خاك شامل اعمال مكانيكي است كه باعث تغيير يا مخلوط كردن خاك مي­شود مانند: شياركندن، شخم زدن، كندن،  بيل زدن، كلوخ شكني و .. است.

اهداف بررسی اثرنوع کود و شخم بر عملکرد و اجزای عملکرد ماريتيغال:

با توجه به رشد روز افزون جمعت و نیاز به افزایش بهره وری در واحد سطح در کشاورزی و لزوم یافتن مکانیزم­های فیزیکی و سازگار با محیط زیست این تحقیق با هدف بررسی اثر نوع شخم (بدون شخم، نیمه شخم، شخم كامل) و کود (شیمیایی، آلی، دامی) بر عملکرد ماريتيغال انجام شد.

نتیجه گیری

نتایج این تحقیق نشان داد که اثر نوع شخم بر تمام پارامترهای اندازه‌گیری شده به جز درصد روغن معنی‌دار بود. اثر انواع کود بر تمام پارامترهای اندازه‌گیری شده به جز تعداد کپه در بوته معنی‌دار شد اما اثر متقابل نوع شخم×نوع کود فقط بر پارامترهای عملکرد بیولوژیک و شاخص برداشت معنی‌دار شد. از بین انواع شخم تیمار شخم عمیق و از بین انواع کود کود ورمی کمپوست از نظر بیشتر صفات اندازه‌گیری شده دارای برتری بودند. از آنجایی که گیاه خارمریم دارای خاصیت دارویی است و از ماده مؤثره دانه آن در صنایع داروسازی برای تهیه دارو استفاده می‌شود بنابراین عملکرد دانه و روغن این گیاه نسبت به سایر صفات از اهمیت بیشتری برخوردار است. با توجه به اینکه شرکت‌های داروسازی بر اساس میزان و عملکرد روغن محصولات را از کشاورزان خریداری می نمایند بر اساس نتایج این پژوهش تیمار شخم عمیق و کوددهی توسط کود ورمی‌کمپوست نسبت به سایر تیمارها برتری دارد. بررسی منابع نیز این را تایید می‌کند.

فهرست مطالب بررسی اثرنوع کود و شخم بر عملکرد و اجزای عملکرد ماريتيغال:

چکیده 1

فصل اول.. 2

مقدمه و اهداف… 2

1-1- مقدمه. 3

1-2- اهداف… 6

فصل دوم.. 7

کلیات و بررسی منابع.. 7

2-1- تاریخچه استفاده انسان از گیاهان دارویی.. 8

2-2-  رابطه گیاهان دارویی و بیماری.. 8

2-3- ترکیبات مهم گیاهان دارویی.. 8

2-3-1- موسیلاژ: 8

2-3-2- فنلها: 9

2-3-3- تانن ها: 9

2-3-4- کومارینها: 9

2-3-5-آنترا کوئینون ها: 10

2-3-6- فلاونوئیدها: 10

2-3-7- آنتوسیانین ها: 10

2-3-8- گلوکوزیلینات ها: 10

2-3-9- اسانس ها: 11

2-3-10- ساپونینها: 11

2-3-11- گلیکوزیدهای قلبی: 12

2-3-12- گلیکوزیدهای سیانوژنیک: 12

2-3-13- ویتامین ها: 12

2-3-14- مواد تلخ: 13

2-3-15- آلکالوئیدها: 13

2-3-16- مواد معدنی: 13

2-4- ويژگي هاي گياهان دارويي.. 14

2-5- ویژگی های گیاه ماریتیغال. 15

2-5-1- گياهشناسي ماریتیغال. 15

2-5-2- منشأ و پراکندگی جغرافیایی.. 16

2-5-3- سیتوژنتیکی ماریتیغال. 17

2-5-4- ترکیبات شیمیایی.. 18

2-5-5- خواص درمانی.. 19

2-5-6- نیازهای اکولوژیکی.. 24

2-5-7- کاشت ماریتیغال. 25

2-5-8- داشت ماریتیغال. 26

2-5-9- برداشت ماریتیغال. 27

2-6- اهمیت کودهای آلی.. 28

2-7- کودهای شیمیایی.. 32

2-8- ورمی کمپوست… 34

2-9-خاکورزی.. 42

2-10- سوابق تحقیق.. 48

2-10-1- تحقیقات انجام شده در زمینه کودهای شیمیایی.. 48

2-10-2- تحقیقات انجام شده در زمینه کود حیوانی.. 53

2-10-3- تحقیقات انجام شده در زمینه ورمی کمپوست… 56

2-10-4- تحقیقات انجام شده در زمینه خاک ورزی.. 62

2-10-5- تحقیقات انجام شده در زمینه ماریتیغال. 65

فصل سوم.. 69

مواد و روش ها. 69

3-1-  مشخصات و شرایط اقلیمی محل آزمایش…. 70

3-2-  مشخصات خاک محل اجرای آزمایش…. 70

3-3-  مشخصات طرح آزمایشی.. 72

3-4-  نحوه اجرای آزمایش…. 73

3-4-1-  عملیات زراعی.. 73

3-4-2- نمونه برداری و نحوه اندازه گیری صفات کمی و کیفی.. 74

3-5-  نحوه آنالیز نتایج.. 75

فصل چهارم.. 76

نتایج و بحث… 76

4-1- نتایج تجزیه واریانس صفات اندازه‌گیری شده در گیاه خارمریم.. 77

4-2-نتایج مقایسه میانگین صفات اندازه‌گیری شده در گیاه خارمریم.. 79

4-2-1-ارتفاع بوته. 82

4-2-2- تعداد کپه در بوته. 84

4-2-3- تعداد دانه در کپه. 85

4-2-4-وزن هزار دانه. 87

4-2-5- عملکرد دانه. 88

4-2-6- عملکرد بیولوژیک…. 91

4-2-7- شاخص برداشت… 93

4-2-8- درصد روغن.. 94

4-2-9- عملکرد روغن.. 96

فصل پنجم.. 98

نتیجه گیری و پیشنهادات… 98

5-1- نتیجه گیری.. 99

5-2- پیشنهادات… 99

منابع: 101

فهرست جداول

2-1- جدول میزان شوری برخی از کودهای دامی ( Autoun ,1982 ). 30

جدول 3- 1- صفات فیزیکی و شیمیایی خاک مورد استفاده در آزمایش…. 70

جدول 3-2- تجزيه شيميايي آب محل اجراي طرح.. 70

جدول شماره3-3- آمار هواشناسي ايستگاه سينوپتيک اشکذر در سال زراعي 1392. 71

جدول شماره3-4- نتایج آنالیز کود ورمی‌کمپوست مورد استفاده در آزمایش…. 72

جدول شماره3-5- نتایج آنالیز کود گاوی مورد استفاده در آزمایش…. 72

جدول 4-1-  تجزیه واریانس پارامترهای اندازهگیری شده در اثر تیمارهای مختلف نوع شخم، نوع کود و اثر متقابل این دو در گیاه دارویی خارمریم   78

جدول4-2- تأثیر نوع شخم بر پارامترهای اندازهگیری شده گیاه دارویی خارمریم.. 80

جدول4-3- تأثیر نوع کود بر پارامترهای اندازهگیری شده گیاه دارویی خارمریم.. 80

جدول4-4- اثرات متقابل نوع شخم و نوع کود بر میانگین پارامترهای اندازهگیری شده گیاه دارویی خارمریم   81

فهرست  نمودار ها

نمودار 4-1- اثرات متقابل نوع شخم و نوع کود بر میانگین ارتفاع بوته گیاه دارویی خارمریم.. 81

نمودار 4-2- اثرات متقابل نوع شخم و نوع کود بر میانگین تعداد کپه در بوته گیاه دارویی خارمریم   83

نمودار 4-3- اثرات متقابل نوع شخم و نوع کود بر میانگین تعداد دانه در کپه در گیاه دارویی خارمریم   84

نمودار 4-4- اثرات متقابل نوع شخم و نوع کود بر میانگین وزن هزار دانه در گیاه دارویی خارمریم   86

نمودار 4-5- اثرات متقابل نوع شخم و نوع کود بر میانگین عملکرد دانه در گیاه دارویی خارمریم   88

نمودار 4-6- اثرات متقابل نوع شخم و نوع کود بر میانگین عملکرد بیولوژیک در گیاه دارویی خارمریم   90

نمودار 4-7- اثرات متقابل نوع شخم و نوع کود بر میانگین شاخص برداشت در گیاه دارویی خارمریم   92

نمودار 4-8- اثرات متقابل نوع شخم و نوع کود بر میانگین درصد روغن در گیاه دارویی خارمریم   93

نمودار 4-9- اثرات متقابل نوع شخم و نوع کود بر میانگین عملکرد روغن در گیاه دارویی خارمریم   95

راهنمای خرید و دانلود فایل

برای پرداخت، از کلیه کارتهای عضو شتاب میتوانید استفاده نمائید.

بعد از پرداخت آنلاین لینک دانلود فعال و نمایش داده میشود ، همچنین یک نسخه از فایل همان لحظه به ایمیل شما ارسال میگردد.

در صورت بروز  هر مشکلی،میتوانید از طریق تماس با ما  پیغام بگذارید و یا در تلگرام با ما در تماس باشید، تا شکایت شما مورد بررسی قرار گیرد.

برای دانلود فابل روی دکمه خرید و دانلود کلیک نمایید.