ارائه شاخصي ترکيبي جهت سنجش توسعه انساني مبتني بر آموزه‌هاي اسلامي و بکارگيري آن در رتبه‌بندي کشورهاي اسلامي منتخب : پایان نامه کارشناسی ارشد رشته اقتصاد

هر دانشجویی که در مقطع تحصیلات تکمیلی، که شامل دوره های کارشناسی ارشد و دکتری است، مشغول به تحصیل باشد، بعد از اینکه تمام واحد های درسی تعیین شده را گذراند، موظف است برای تمام کردن دورۀ خود رساله و یا پایان نامه ای بنویسد و طی مراسمی رسمی که از قبل برنامه ریزی شده است، از آن دفاع کند و نمرۀ قبولی بگیرد. نوشتن پایان نامه برای دانشجوی کارشناسی ارشد تقریباً اولین تجربۀ علمی و پژوهشی جدی و روشمند است و دانشجو با نوشتن پایان نامه در واقع راه را برای پژوهش های بعدی اش هموار می کند. همان طور که می دانید پایان نامه یا رساله نوعی پژوهش دانشگاهی است و بنابراین باید از بیشتر قواعدی که در حوزۀ پژوهش ها و تحقیقات آکادمیک وجود دارد پیروی کند و بتواند پیام خود را به گونه ای که رسا، علمی، مستدل و منطقی باشد، به مخاطبانش برساند. در همین راستا ما سعی کردیم پایان نامه های کارشناسی ارشد برتر از دانشگاه های معتبر کشور را برای کمک در نگارش پایان نامه به شما معرفی نماییم . دانشجویان عزیز و گرامی مقطع کارشناسی ارشد رشته اقتصاد امروز برای شما پایان نامه ای جامع و کامل ( ارائه شاخصي ترکيبي جهت سنجش توسعه انساني مبتني بر آموزه‌هاي اسلامي و بکارگيري آن در رتبه‌بندي کشورهاي اسلامي منتخب ) که با تلاش و زحمت دانشجویان سالهای گذشته تهیه و تنظیم شده است، فراهم آوردیم تا بتواند به شما در مسیر رشد کمک کند و بتوانید با موفقیت دوره کارشناسی ارشد را به پایان برسانید.

چکیده ارائه شاخصي ترکيبي جهت سنجش توسعه انساني مبتني بر آموزه‌هاي اسلامي و بکارگيري آن در رتبه‌بندي کشورهاي اسلامي منتخب

اين تحقيق با بررسي آموزه‌هاي تمدن اسلامي، به ارائه شاخص‌ترکيبي‌جامعي جهت سنجش توسعه انساني مي‌پردازد. بر اساس تعريف اين تحقيق، «توسعه انساني‌مبتني بر آموزه‌هاي اسلامي» به روندي اطلاق مي‌شود که در آن انسان در تعامل با چهار عرصه «فطرت وجودي خود»، «جامعه بشري»، «طبيعت» و «مقام ربوبيت هستي (خداوند)»، همواره حرکتي رو به کمال و تعالي دارد. بر اين مبنا، توسعه‌انساني مدنظر اين پژوهش شامل ابعاد «اقتصادي – رفاهي»، «اجتماعي – فرهنگي»، «بُعد مذهبي – اخلاقي»، «بُعد سياسي – حکمراني» و «بُعد علمي – آموزشي» مي‌شود که اين ابعاد و مولفه‌ها پس از بسط آموزه‌هاي اسلامي در حوزه حيات انساني به دست آمده‌‌اند.

مبتني بر روش‌شناسي هفت‌مرحله‌اي ‌اين تحقيق، پس از تعيين ابعاد و مولفه‌ها، بايد مراحل انتخاب مراجع اطلاعاتي و پايگاه‌هاي داده متناسب با ابعاد و مولفه‌هاي مربوطه، اسناد داده‌هاي مفقود، تجزيه و تحليل چند‌متغيره بر روي داده‌ها و شاخص‌هاي منفرد، نرمال‌سازي داده‌ها، وزن‌دهي ابعاد و شاخص‌هاي‌عاملي‌نهايي و انتشار شاخص انجام شود و در نهايت شاخص‌ترکيبي‌نهايي اين تحقيق ايجاد خواهد شد.

يافته‌هاي اين پژوهش که مبتني بر شاخص‌ترکيبي‌نهايي بدست‌آمده‌اند، نشان مي‌دهد که بُعد علمي – آموزشي و مولفه سلامت و بهداشت عمومي، از مهمترين نقاط قوت جمهوري اسلامي ايران و بُعد اقتصادي – رفاهي (به جز مولفه سرمايه‌هاي زيرساختي) و مولفه کارايي سازمان‌هاي دولتي و نهاد‌هاي قانون‌گذاري از مهمترين نقاط ضعف جمهوري اسلامي ايران به شمار مي‌روند.

واژگان كليدي: توسعه انساني، شاخص توسعه انساني، آموزه‌هاي اسلامي، شاخص ترکيبي

بررسي روند تحولات فکری در غرب و تغيير مفهوم توسعه

پس از جنگ جهاني دوم عوامل متعدد و در عين حال مرتبط با يکديگر، در مورد توجه خاص به توسعه اقتصادي مطرح و ارائه شد که ناظر به زواياي گوناگوني از مسائل علمي و سياسي و اجتماعي بود (عربي،1383، ص20). از اواخر دهه هاي1940و 1950 که دستيابي به توسعه اقتصادي در دستور کار کشور هاي توسعه نيافته قرار گرفت تا به امروز که هنوز بسياري از کشورها خود را ناکام يافته اند، مفهوم توسعه و نگرش به جامعه توسعه يافته دچار تحولات زيادي شده است.

هنگامي که مشکلات اقتصادي کشورهاي جهان سوم و ضرورت پرداختن به مباحث توسعه در صدر دغدغه هاي اقتصاددانان قرار گرفت، تنها دست مايه آنان ميراث فکري کلاسيک ها و نئوکلاسيک ها، انقلاب کينزي و تجربه برنامه تازه مارشال در احياي اقتصادي کشورهاي اروپايي بود.مرکز ثقل و محور اين مباحث تا دهه 1970، رشد اقتصادي بوده است.در اين مورد مي توان مباحث مطرح شده توسط بزرگترين اقتصاددانان توسعه آن دوره را شاهد آورد.(عربي و لشگري،1383، ص 25)

نظريه مراحل رشد اقتصادي يکي از اولين نظرياتي بود که در حوزه اقتصاد توسعه مطرح شد. بر حسب نظريه مراحل رشد اقتصادي، فرآيند توسعه چون رشته ي مراحل متناوبي که تمام کشورها بايد از آن عبور کنند، بررسي شد. اين نظريه اساسا يک نظريه اقتصادي توسعه بود و به اين ترتيب توسعه مترادف با رشد اقتصادي شد (تودارو، 1366، ص 116).

استدلال اين بود که در مرحله اوليه توسعه آنچه که بايد هدف اصلي باشد رشد است، نه توزيع عادلانه. آنان بر اساس نظريه رخنه به پايين مي پنداشتند که توسعه يک پديده صرفا اقتصادي است که در آن، منافع سريع ناشي از رشد کلي توليد ناخالص ملي و درآمد سرانه به طور خود به خود، منافعي را براي توده هاي مردم به صورت شغل و ديگر فرصت هاي اقتصادي فراهم مي آورد.(جهانيان،1382، ص 127)

با ظهور نتايج ناخوشايند طرح هاي توسعه وگذشت بيش از يک دهه تمرکز بر افزايش رشد اقتصادي، خوش بيني اوليه اقتصاددانان به نااميدي گراييد.(عربي،1383، ص34) اين وضعيت ناخواسته، از وجود اشکالات و نواقص اساسي در تعريف توسعه و نگرشي که در مورد آن وجود داشت حکايت مي کرد. در دهه 1970 ، اعتراضات زيادي براي کنار گذاشتن توليد ناخالص ملي به عنوان شاخص توسعه صورت گرفت و بسياري از اقتصاددانان و سياستمداران، ضمن حمله به وجود فقر گسترده و توزيع ناعادلانه درآمدها و بيکاري ، خواستار توجهي بيشتر به توزيع درآمدها و ارائه تصوير جديدي از توسعه شدند. (تودارو، 1366،ص 134)

محبوب الحق، اقتصاددان شهير پاکستاني، در مورد لزوم تغيير نگرش راجع به توسعه، با اشاره به اينکه راهي که توسعه با هدف قرار دادن افزايش درآمد ملي در پيش گرفته، به بدفرجامي انجاميده و ماهيت انساني خود را از دست داده است، اعلام کرد که بايد از دل مشغولي به سنجش حساب هاي ملي دست کشيد. وي مي نويسد: رشد اقتصادي شرط لازم توسعه اقتصادي است، نه شرط کافي. کيفيت اين رشد به اندازه کميت آن داراي اهميت است. کانون توجه به توسعه بايد انسان باشد و هدف هاي عمده اي چون کاهش بنيادي فقر و امکان برخورداري عادلانه را از فرصت هاي اقتصادي دنبال کند. (گريفين،1376 ،ص17)

در اواخر همين دهه الگوي نيازهاي اساسي شکل گرفت که خاستگاهش، همان دغدغه هاي ناشي از بي تفاوتي به توزيع درآمد و عدم تامين رفاه فقيرترين افراد يک مجموعه چند صد ميليوني که در فقر مطلق و عمدتا در کشورهاي در حال توسعه به سر مي بردند، بود و بر اساس رويکردهايي در زمينه اهداف و سياست گذاري توسعه بر محور رفع نيازهاي اساسي، استوار گرديد. (عربي، 1383، ص36)

در طي دو دهه 1980 و 1990 ، مباحثي که از دهه 1970 شروع شده بود، گسترش بيشتري پيدا کرد و نخست مفهوم توسعه پايدار در قالب رعايت اصول حفظ محيط زيست به عنوان راهبردي از هماهنگي اهداف توسعه و جهاني که بشر در آن زندگي مي کند مقبوليت يافت و سپس، به توسعه پايدار انساني گسترش يافت. در اين برهه مفهوم توسعه کاملا از مفهوم رشد اقتصادي متمايز شد و هر کدام تعريف جداگانه اي داشتند.

پس از آنکه تک بعدي بودن و خطي بودن توسعه نفي شد و توسعه فرايندي چند بعدي قلمداد گرديد که مستلزم تغييرات اساسي در ساخت اجتماعي، طرز تلقي مردم و نهادهاي ملي و نيز تسريع رشد اقتصادي، کاهش نابرابري و ريشه کن کردن فقر مطلق است، توجه به انسان و ابعاد گوناگون حيات او افزايش يافت (عربي، 1383، ص38).

سازمان ملل متحد به موازات تحول مفهوم توسعه يافتگي، در جهت توسعه کشورها تا کنون رويکردهاي متفاوتي را دنبال کرده است كه آخرين آنها از سال 1991 آغاز شده است. با مروري بر آنها در مي‌يابيم كه رويكرد‌هاي اعمال شده به توسعه از نگاه اقتصادي محض به نگاه انساني در حال تغيير بوده است. درگزارش توسعه انساني سال 1991 سازمان ملل در مورد تعريف توسعه انساني چنين آمده است: “توسعه انساني روندي است كه طي آن امكانات افراد بشر افزايش مي يابد. هرچند اين امكانات با مرور زمان مي تواند اساسا دچار تغيير در تعريف شود، اما دركليه سطوح توسعه، مسئله براي مردم عبارت است از: برخورداري از زندگي طولاني همراه با تندرستي، دستيابي به دانش و توانايي نيل به منابعي كه براي پديد آوردن سطح مناسب زندگي لازم است. چنانچه اين سه امكان غيرقابل حصول بماند، بسياري از موقعيت هاي ديگر زندگي دست نيافتني خواهد بود”.

در بين شاخص ها و نماگرهاي مطرح توسعه، شاخص توسعه انساني از مقبوليت بيشتري بين انديشمندان برخوردار است خصوصاً كه اصلاحاتي در جهت بهبود اين شاخص صورت گرفته و مي گيرد و اين شاخص توسط سازمان هاي بين‌المللي به شكل سالانه براي كشورهاي مختلف جهان اعلام مي گردد

فهرست ارائه شاخصي ترکيبي جهت سنجش توسعه انساني

فصل اول: مقدمه ۱ – ارائه شاخصي ترکيبي جهت سنجش توسعه انساني
۱-۱- بررسي روند تحولات فکری در غرب و تغيير مفهوم توسعه ۲
۱-۲- مفهوم متحول توسعه. ۴
۱-۲-۱- رشد اقتصادي، محور مباحث توسعه. ۴
۱-۲-۲- نظريه نوسازي. ۷
۱-۲-۳- بحران در مفهوم توسعه. ۱۲
۱-۲-۴- تحول در مفهوم توسعه. ۱۴
۱-۲-۵- توسعه، واقعيت و ارزش‌ها. ۱۶
۱-۲-۶- توسعه پايدار. ۲۰
۱-۳- توسعه انساني. ۲۳
۱-۳-۱- توسعه انساني، ديدگاه و راهبرد. ۲۳
۱-۳-۲- مشخصه‌هاي اساسي راهبرد توسعه انساني. ۲۵
۱-۳-۳- توسعه‌ي انساني به عنوان يك وسيله. ۲۷
۱-۳-۴- نقش دولت. ۳۰
۱-۳-۵- شاخص توسعه انساني. ۳۱
۱-۳-۶- محاسبه شاخص توسعه انساني. ۳۳
۱-۴- نقدي بر شاخص توسعه انساني. ۳۵
۱-۵- ادبيات پژوهش. ۳۸
۱-۶- اهميت و هدف پژوهش. ۴۹
۱-۷- روش انجام پژوهش. ۵۱
فصل دوم: تبيين جايگاه انسان و تشريح مفهوم آن در جهان بيني غربي ۵۴ – ارائه شاخصي ترکيبي جهت سنجش توسعه انساني
۲-۱- مقدمه. ۵۵
۲-۲- تعريف انسان شناسي. ۵۶
۲-۳- تاريخچه انسان شناسي. ۶۱
۲-۳-۱- مفاهيم عمده ظهور انسان شناسي در غرب. ۶۴
۲-۳-۲- ظهور مفهوم شخص. ۷۲
۲-۳-۳- تهديداتي نسبت به مفهوم شخص. ۷۴
۲-۳-۴- انسان شناسي فلسفي- الهي. ۷۵
۲-۳-۵- انسان شناسي مسيحي. ۷۶
۲-۳-۶- انسان به جاي خدا يا انسان شناسي فلسفي الحادي ۷۶
۲-۴- ارتباط ميان انسان شناسي و خداشناسي. ۷۷
۲-۵- انسان از ديدگاه انديشمندان غربي. ۷۸
۲-۵-۱- مرز انسان و حيوان (ديدگاه: يواهان گوتفريد هردر، آدولف پورتمان، آرنولد گهلن و هلموت پلسنر). ۷۸
۲-۵-۲- انسان ؛ موجودي روحاني (ديدگاه: افلاطون، رنه دکارت، ماکس شلر و ژان پل سارتر). ۷۹
۲-۵-۳- انسان؛ موجودي طبيعي (ديدگاه: پل تيري دهولباخ، شوپنهاور، هانس فردريش کارل گونتر و بورهوس ف. اسکينر). ۷۹
۲-۵-۴- انسان؛ موجودي اجتماعي (ديدگاه: ارسطو، توماس هابز، ژان-ژاک روسو، کارل مارکس). ۸۰
۲-۵-۵- انسان؛ موجودي منفرد (توماس آکويني، ايمانوئل کانت، ماکس شتيرنر و تئودور و. آدورنو). ۸۱
۲-۶- تجميع ديدگاه‌هاي انديشمندان غربي ذيل جريان هاي فکري غربي ۸۲
۲-۷- تحليل مباني توسعه در غرب. ۸۸
۲-۷-۱- تحليل مباني هستي شناسي. ۸۸
۲-۷-۲- تحليل مباني انسان شناختي. ۹۰
۲-۷-۳- تبيين مباني جامعه شناسي. ۹۴
۲-۸- نگاهي انتقادي به مباني توسعه در غرب. ۱۰۰
۲-۸-۱- معضلات و دشواري‌هاي دوگانه نوسازي و توسعه. ۱۰۰
۲-۸-۲- روش شناسايي فردگرايانه و پيش فرض عقلانيت ابزاري ۱۰۴
۲-۸-۳- انسان اقتصادي و پيش فرض هاي انسان شناختي آن ۱۰۶
۲-۸-۴- ملاحضات روش شناختي. ۱۰۸
۲-۸-۵- پيوند اقتصاد با فلسفه، جامعه شناسي، اخلاق، و مذهب ۱۰۹
فصل سوم: معرفي انسان کامل و ترسيم ابعاد و مولفه‌هاي توسعه انساني بر مبناي آموزه‌هاي تمدن اسلامي ۱۱۳ – ارائه شاخصي ترکيبي جهت سنجش توسعه انساني
۳-۱- مقدمه. ۱۱۴
۳-۲- تمايز مطالعات اسلامي با مطالعات غربي. ۱۱۷
۳-۲-۱- موضوع. ۱۱۷
۳-۲-۲- مسائل. ۱۱۸
۳-۲-۳- روش. ۱۱۹
۳-۲-۴- هدف. ۱۲۰
۳-۳- ويژگي هاي تفکرات انديشمندان جهان اسلام. ۱۲۱
۳-۳-۱- تفاوت در مباني. ۱۲۱
۳-۳-۲- آرمانگرايي. ۱۲۲
۳-۳-۳- همنشيني دانش و ارزش. ۱۲۳
۳-۳-۴- فضاي فرهنگي ويژه. ۱۲۳
۳-۳-۵- بيطرفي علمي. ۱۲۴
۳-۴- ويژگي‌هاي توسعه انساني مبتني بر آموزه‌هاي اسلامي ۱۲۴
۳-۴-۱- فراگيري. ۱۲۴
۳-۴-۲- تعادل. ۱۲۵
۳-۴-۳- واقع‌گرايي. ۱۲۶
۳-۴-۴- عدالت. ۱۲۷
۳-۴-۵- مسئوليت. ۱۲۸
۳-۴-۶- كفايت. ۱۳۰
۳-۴-۷- انسان‌گرايي. ۱۳۰
۳-۵- توسعه مبتني بر انسان در انديشه اسلامي. ۱۳۱
۳-۵-۱- حضرت علي‌ابن ابي‌طالب اميرالمومنين^{عليه‌السلام} ۱۳۲
۳-۵-۱-۲-الف- فراهم آوردن زمينه همبستگي اجتماعي و تحقق مشاركت مردمي. ۱۳۴
۳-۵-۱-۲-ب- برقراري امنيت و نظم. ۱۳۶
۳-۵-۱-۲-ج- پرداختن به فعاليتهاي حياتي. ۱۳۷
۳-۵-۲-ج-آ- كشاورزي. ۱۳۷
۳-۵-۲-ج-ب- بازرگاني. ۱۳۷
۳-۵-۲-ج-پ- صنعت. ۱۳۹
۳-۵-۲-ج-ت- خدمات. ۱۳۹
۳-۵-۱-۳-الف- جايگاه توسعه در وظايف دولت. ۱۴۱
۳-۵-۱-۳-ب- سياست توسعه اقتصادي. ۱۴۲
۳-۵-۱-۳-ج- چارچوب توسعه. ۱۴۳
۳-۵-۲- ابويوسف‌ انصاري‌ کوفي‌(۱۱۳- ۱۸۲ق). ۱۴۴
۳-۵-۳- فارابي (۲۵۷-۳۳۹ق). ۱۴۵
۳-۵-۴- اخوان الصفا (۳۹۵ق). ۱۵۳
۳-۵-۵- شيخ الرئيس ابو علي سينا (۳۷۰-۴۲۸ق). ۱۵۷
۳-۵-۶- ابوالحسن‌ ماوردي (۳۶۴-۴۵۰ق)‌ ۱۶۰
۳-۵-۷- خواجه نظام الملک طوسي (۴۰۸-۴۸۵ق). ۱۶۲
۳-۵-۸- ابو حامدمحمد غزالي (۴۵۰-۵۰۵ق). ۱۶۵
۳-۵-۹- شهاب الدين سهروردي (۵۴۶-۵۸۷ق). ۱۶۹
۳-۵-۱۰- فخر‏الدين‏رازي (۵۳۶-۶۰۶ق). ۱۷۱
۳-۵-۱۱- خواجه نصيرالدين طوسي (۵۹۸-۶۷۲ق). ۱۷۳
۳-۵-۱۲- تقي‏الدين احمد‏بن عبد‏الحليم ابن‏تيميه (۶۶۱-۷۲۸ق) ۱۷۷
۳-۵-۱۳- ابوعبدالله ابن‏جماعه کناني (۶۳۹-۷۳۳ق). ۱۷۸
۳-۵-۱۴- ابن خلدون (۷۳۲-۸۰۸ق). ۱۸۰
۳-۵-۱۵- ملاصدرا (۹۷۹-۱۰۵۰ق). ۱۸۴
۳-۵-۱۶- سيدجمال‌الدين اسدآبادي (۱۲۵۴-۱۳۱۴ق). ۱۹۱
۳-۵-۱۷- شهيد سيد حسن مدرس ^{رحمه الله عليه} (۱۲۸۷-۱۳۵۶ق). ۱۹۴
۳-۵-۱۸- سيد قطب (۱۲۸۸-۱۳۸۵ق). ۱۹۸
۳-۵-۱۹- شهيد مرتضي مطهري ^{رحمه الله عليه}(۱۳۳۸-۱۳۹۹ق). ۲۰۴
۳-۵-۱۹-۴-الف- آثار درون ديني. ۲۰۸
۳-۵-۱۹-۴-ب- آثار برون ديني. ۲۱۰
۳-۵-۲۰- شهيد سيد محمد باقر صدر ^{رحمه الله عليه}(۱۳۵۳-۱۴۰۰ق) ۲۱۹
۳-۵-۲۰-۷-الف- مذهب اقتصادي اسلام. ۲۲۶
۳-۵-۲۰-۷-ب- نظام اجتماعي اسلام. ۲۲۹
۳-۵-۲۰-۷-ج- نظام اقتصادي اسلام. ۲۳۱
۳-۵-۲۰-۷-د- علم اقتصاد اسلامي. ۲۳۲
۳-۵-۲۱- علامه سيد محمد حسين طباطبايي ^{رحمه الله عليه}(۱۳۲۱-۱۴۰۲ق) ۲۳۵
۳-۵-۲۲- امام خميني ^{رحمه الله عليه}(۱۳۲۰-۱۴۰۹ق). ۲۴۹
۳-۵-۲۳- آيت الله جوادي آملي ^{حفظه الله تعالي} ۲۵۸
۳-۵-۲۴- مقام معظم رهبري ^{مدظله العالي} ۲۷۳
۳-۶- جمع‌بندي و خلاصه مولفه‌هاي توسعه و پيشرفت. ۲۹۴
۳-۶-۱- حضرت علي‌ابن ابي‌طالب اميرالمومنين عليه‌السلام ۲۹۴
۳-۶-۲- ابويوسف‌ انصاري‌ کوفي‌ ۲۹۵
۳-۶-۳- فارابي. ۲۹۵
۳-۶-۴- اخوان الصفا. ۲۹۶
۳-۶-۵- ابن سينا. ۲۹۷
۳-۶-۶- ابوالحسن‌ ماوردي‌ ۲۹۷
۳-۶-۷- خواجه نظام‌الملک طوسي. ۲۹۷
۳-۶-۸- ابو حامدمحمد غزالي. ۲۹۸
۳-۶-۹- شهاب الدين سهروردي. ۲۹۸
۳-۶-۱۰- فخر‏الدين‏رازي. ۲۹۸
۳-۶-۱۱- خواجه نصيرالدين طوسي. ۲۹۸
۳-۶-۱۲- تقي‏الدين احمد‏بن عبد‏الحليم ابن‏تيميه. ۲۹۹
۳-۶-۱۳- ابن‏جماعه کناني. ۲۹۹
۳-۶-۱۴- ابن خلدون. ۲۹۹
۳-۶-۱۵- ملاصدرا. ۳۰۰
۳-۶-۱۶- سيدجمال‌الدين اسدآبادي. ۳۰۰
۳-۶-۱۷- شهيد مدرس. ۳۰۱
۳-۶-۱۸- سيدقطب. ۳۰۱
۳-۶-۱۹- شهيد مطهري (ره). ۳۰۲
۳-۶-۲۰- آيت الله سيد محمد باقر صدر. ۳۰۳
۳-۶-۲۱- علامه سيد محمد حسين طباطبايي. ۳۰۳
۳-۶-۲۲- امام خميني (ره). ۳۰۴
۳-۶-۲۳- آيت الله جوادي آملي. ۳۰۴
۳-۶-۲۴- مقام معظم رهبري. ۳۰۶
فصل چهارم: ارائه اصول و مراحل شاخص‌سازي ترکيبي و تبيين نحوه تدوين يک شاخص قابل اندازه‌گيري براي مفاهيم کيفي ۳۱۰ – ارائه شاخصي ترکيبي جهت سنجش توسعه انساني
۴-۱- مقدمه. ۳۱۱
۴-۲- جايگاه شاخص‌ها در برنامه هاي توسعه اقتصادي، اجتماعي و فرهنگي جمهوري اسلامي ايران. ۳۱۳
۴-۲-۱- برنامه اول توسعه اقتصادي، اجتماعي و فرهنگي جمهوري اسلامي ايران. ۳۱۴
۴-۲-۲- برنامه دوم توسعه اقتصادي، اجتماعي و فرهنگي جمهوري اسلامي ايران. ۳۱۸
۴-۲-۳- برنامه سوم توسعه اقتصادي، اجتماعي و فرهنگي جمهوري اسلامي ايران. ۳۲۱
۴-۲-۴- برنامه چهارم توسعه اقتصادي، اجتماعي و فرهنگي جمهوري اسلامي ايران. ۳۲۴
۴-۲-۵- برنامه پنجم توسعه اقتصادي، اجتماعي و فرهنگي جمهوري اسلامي ايران. ۳۲۹
۴-۳- مروري بر الزامات بکارگيري شاخص هاي ترکيبي. ۳۳۲
۴-۴- بررسي ادبيات پژوهش. ۳۳۴
۴-۵- روش‌شناسي جامع ساخت و ارزيابي شاخص‌هاي تركيبي. ۳۳۶
۴-۵-۱- مراحل ساخت شاخص تركيبي. ۳۳۶
۴-۵-۱-۴- الف- گروه‌بندي اطّلاعات و داده‌ها بر اساس شاخص‌هاي بعد ۳۴۱
۴-۵-۱-۴-الف-آ- آناليز اجزاي اصلي. ۳۴۱
۴-۵-۱-۴-الف-ب- تحليل عاملي. ۳۴۲
۴-۵-۱-۴-الف-پ- ضريب آلفاي كرونباخ. ۳۴۴
۴-۵-۱-۴-ب- گروه‌بندي اطلاعات و داده‌ها بر اساس افراد (كشورهاي) مورد بررسي. ۳۴۵
۴-۵-۲- مراحل ارزيابي شاخص تركيبي. ۳۵۱
۴-۶- شاخص‌سازي تركيبي و جايگاه آن در كمّي‌سازي مفاهيم در اقتصاد اسلامي ۳۵۲
۴-۷- جمع‌بندي و نتيجه‌گيري. ۳۵۶
فصل پنجم: ارائه شاخص ترکيبي توسعه انساني بر اساس آموزه‌هاي اسلامي و رتبه بندي کشورهاي منتخب. ۳۵۸ – ارائه شاخصي ترکيبي جهت سنجش توسعه انساني
۵-۱- مقدمه. ۳۵۹
۵-۲- گام اول: تبيين چارچوب نظري جامع و يكپارچه. ۳۶۰
۵-۳- گام دوم: انتخاب مراجع اطلاعاتي و پايگاه‌هاي داده متناسب با ابعاد و مولفه‌هاي مربوطه. ۳۶۱
۵-۴- گام سوم: اسناد داده‌هاي مفقود با مقادير جايگزين ۳۶۵
۵-۵- گام چهارم: انجام تجزيه و تحليل چند‌متغيره بر روي داده‌ها و شاخص‌هاي منفرد. ۳۷۲
۵-۵-۱- بُعد اجتماعي – فرهنگي. ۳۷۶
۵-۵-۲- بُعد اقتصادي – رفاهي. ۳۸۲
۵-۵-۳- بُعد مذهبي – اخلاقي. ۳۸۸
۵-۵-۴- بُعد علمي – آموزشي. ۳۹۲
۵-۵-۵- بُعد سياسي – حکمراني. ۳۹۵
۵-۶- گام پنجم: نرمال‌سازي داده‌ها. ۳۹۷
۵-۷- گام ششم: وزن‌دهي و تجميع ابعاد و شاخص‌هاي عاملي‌نهايي ۳۹۸
۵-۷-۱- فرآيند تحليل شبکه‌‍‌اي (وزن‌دهي ابعاد). ۳۹۸
۵-۷-۲- مدل‌سازي پوياي رشد اقتصادي (رويکرد اول در وزن‌دهي مولفه‌ها). ۴۱۲
۵-۷-۳- فرآيند سلسله مراتبي (رويکرد دوم در وزن‌دهي مولفه‌ها) ۴۴۶
۵-۸- گام هفتم: ارائه و انتشار نتايج‌ رتبه‌بندي شاخص‌تركيبي‌نهايي ۴۵۱
۵-۹- جمع‌بندي و نتيجه‌گيري. ۴۵۴
فصل ششم: جمع‌بندي بحث، نتيجه‌گيري و پيشنهادها ۴۵۵ – ارائه شاخصي ترکيبي جهت سنجش توسعه انساني – ارائه شاخصي ترکيبي جهت سنجش توسعه انساني
۶-۱- خلاصه روند شاخص‌سازي‌ترکيبي. ۴۵۶
۶-۲- خلاصه و جمع‌بندي روند شاخص‌سازي‌ترکيبي توسعه‌انساني مبتني بر آموزه‌هاي اسلامي. ۴۶۴
۶-۳- نتايج و پيشنهادات. ۴۸۱
۶-۴- ملاحظات و محدوديت‌هاي مفهومي پژوهش. ۴۸۵
۶-۵- ملاحظات و محدوديت‌هاي تکنيکي و مدل‌سازي پژوهش. ۴۸۷
پيوست‌ها ۴۹۰
پيوست شماره (۱): آزمون ريشه واحد متغيرهاي مدل. ۴۹۰
پيوست شماره (۲): نتايج برآورد مدل‌هاي ۵ گانه. ۵۰۲
فهرست منابع ۵۰۹
فهرست جداول ارائه شاخصي ترکيبي جهت سنجش توسعه انساني
جدول ۱- برخي از مفاهيم اقتصاد اسلامي با قابليّت كمّي‌سازي ۳۵۶
جدول ۲- مولفه‌ها، شاخص‌هاي عاملي و منابع مورد استفاده در بُعد اجتماعي – فرهنگي. ۳۷۶
جدول ۳- مولفه‌ها، شاخص‌هاي عاملي و منابع مورد استفاده در بُعد اقتصادي – رفاهي. ۳۸۲
جدول ۴- مولفه‌ها، شاخص‌هاي عاملي و منابع مورد استفاده در بُعد مذهبي – اخلاقي. ۳۸۸
جدول ۵- مولفه‌ها، شاخص‌هاي عاملي و منابع مورد استفاده در بُعد علمي – آموزشي. ۳۹۲
جدول ۶- مولفه‌ها، شاخص‌هاي عاملي و منابع مورد استفاده در بُعد سياسي – حکمراني. ۳۹۵
جدول ۷- ساختار تصميمات پيچيده و شبکه‌هاي مرتبط با آنان ۴۰۷
جدول ۸- وزن‌دهي ابعاد «توسعه انساني مبتني برآموز‌ه‌هاي اسلامي» ۴۱۲
جدول ۹- متغيرهاي مدل‌هاي ۵ گانه. ۴۴۱
جدول ۱۰- نتايج آزمون سارگان. ۴۴۳
جدول ۱۱- نتايج مدل‌هاي ۵ گانه و اوزان مولفه‌ها. ۴۴۴
جدول ۱۲- ميزان ورود مولفه‌ها از چارچوب نظري به شاخص‌نهايي ۴۴۵
جدول ۱۳- ترجيحات ( قضاوت شفاهي) و مقدار عددي آنها. ۴۴۷
جدول ۱۴- نمونه خام ماتريس AHP. 448
جدول ۱۵- اوزان مولفه‌هاي بُعد اقتصادي – رفاهي. ۴۴۹
جدول ۱۶- اوزان مولفه‌هاي بُعد مذهبي – اخلاقي. ۴۵۰
جدول ۱۷- اوزان مولفه‌هاي بُعد سياسي – حکمراني. ۴۵۰
جدول ۱۸- اوزان مولفه‌هاي بُعد علمي – آموزشي. ۴۵۰
جدول ۱۹- اوزان مولفه‌هاي بُعد اجتماعي – فرهنگي. ۴۵۰
جدول ۲۰- خلاصه و جمع‌بندي ديدگاه‌هاي انديشمندان تمدن اسلامي در حيطه بُعد اقتصادي – رفاهي توسعه انساني. ۴۶۴
جدول ۲۱- خلاصه و جمع‌بندي ديدگاه‌هاي انديشمندان تمدن اسلامي در حيطه بُعد اجتماعي – فرهنگي توسعه انساني. ۴۶۵
جدول ۲۲- خلاصه و جمع‌بندي ديدگاه‌هاي انديشمندان تمدن اسلامي در حيطه بُعد سياسي – حکمراني توسعه انساني. ۴۶۶
جدول ۲۳- خلاصه و جمع‌بندي ديدگاه‌هاي انديشمندان تمدن اسلامي در حيطه بُعد مذهبي – اخلاقي توسعه انساني. ۴۶۷
جدول ۲۴- خلاصه و جمع‌بندي ديدگاه‌هاي انديشمندان تمدن اسلامي در حيطه بُعد علمي – آموزشي توسعه انساني. ۴۶۹
جدول ۲۵- مولفه‌ها، شاخص‌هاي عاملي بُعد اجتماعي – فرهنگي ۴۷۰
جدول۲۶- مولفه‌ها، شاخص‌هاي عاملي بُعد اقتصادي – رفاهي. ۴۷۲
جدول۲۷- مولفه‌ها، شاخص‌هاي عاملي بُعد مذهبي – اخلاقي. ۴۷۴
جدول ۲۸- مولفه‌ها، شاخص‌هاي عاملي بُعد علمي – آموزشي. ۴۷۵
جدول ۲۹- مولفه‌ها، شاخص‌هاي عاملي بُعد سياسي – حکمراني. ۴۷۷
جدول ۳۰- نمرات مقايسه‌اي رتبه‌بندي ۷۹ کشورهاي منتخب. ۴۷۸
فهرست أشکال ارائه شاخصي ترکيبي جهت سنجش توسعه انساني
شکل ۱- نماي کلي شاخص توسعه انساني. ۳۳
شکل ۲- ارزيابي جايگاه ۳ نماينده مورد مقايسه با استفاده دو شاخص منفرد، در چارچوب مکانيزم تحليل پوششي داده ها. ۳۵۰
شکل ۳- نماي‌ روش درون‌يابي پژوهش. ۳۷۱
شکل ۴- بيان نموداري تحليل مؤلفه‌هاي اصلي. ۳۷۵
شکل ۵- درخت‌واره گزاره‌ها و معيارهاي شبکه يک‌لايه‌اي توسعه‌انساني مبتني برآموز‌ه‌هاي اسلامي. ۴۱۱
شکل ۶- روند شاخص‌سازي ترکيبي در اين پژوهش. ۴۵۷