بررسی اقتصادی کشت دانه های روغنی با رويکرد الگوی بهينه کشت براساس اصل مزيت نسبی : پایان نامه ارشد کشاورزی
کشور عزیزمان ایران با توجه به تنوع اقلیم ، آب و هوای مطبوع و اراضی وسیعی که در اختیار دارد در صورت مدیریت در عرصه کشاورزی میتواند یکی از قطب های بلامنازع کشاورزی دنیا باشد و با پرورش دانش آموختگان خبره در گرایش های مختلف رشته کشاورزی میتوان به این مهم نایل آمد.دیجی لود در ادامه به معرفی پایان نامه های کارشناسی ارشد رشته کشاورزی میپردازد. پایان نامه حاضر با عنوان” بررسی اقتصادی کشت دانه های روغنی با رويکرد الگوی بهينه کشت براساس اصل مزيت نسبی (مطالعه موردی: شهرستان ساری) ” با گرایش اقتصاد کشاورزی و با فرمت Word (قابل ویرایش) تقدیم شما دانشجویان عزیز میگردد.
چکیده پایان نامه بررسی اقتصادی کشت دانه های روغنی با رويکرد الگوی بهينه کشت براساس اصل مزيت نسبی (مطالعه موردی: شهرستان ساری) :
در مطالعه حاضر، الگوي بهينه کشت محصولات زراعي شهرستان ساري با تاکيد بر دانه هاي روغني در شرايط حمايت و عدم حمايت دولت مورد بررسي قرار گرفت. براي اين منظور ابتدا الگوي کشت در شرايط فعلي محاسبه و سپس با محاسبه سودآوري اجتماعي با استفاده از روش ماتريس تحليل سياستي، الگوي کشت در شرايط نبود حمايتهاي دولت محاسبه شد. اطلاعات مورد نياز از طريق تکميل 591 پرسشنامه در سال زراعي 88-1387 و همچنين اطلاعات جهادکشاورزي جمع آوري گرديد. محصولات مورد بررسي شامل گندم، برنج، جو، سويا و کلزا ميباشند.
نتايج حاصل از بررسي الگوي بهينه کشت منطقه نشان داد که با تخصيص منابع موجود، مقدار کشت سويا نسبت به حالت فعلي 45 درصد کاهش و سطح زيرکشت کلزا 27/18 درصد افزايش مييابد. همچنين بررسي قيمتهاي سايهاي مدل بازاري نشان ميدهد که زمين و نيرويکار در فصول بهار، پاييز و زمستان از عوامل محدودکننده در کشت منطقه ميباشند. براي محاسبه سودآوري اجتماعي محصولات مورد نظر، ابتدا اقدام به برآورد قيمتهاي سايهاي شد.
بررسي شاخصهاي مزيت نسبي محصولات نشان ميدهد که از بين محصولات مورد بررسي، جو داراي مزيت نيست. همجنين، با توجه به نتايج حاصل از تخمين مدل اجتماعي (حذف حمايت هاي دولت)، عدم حمايت دولت از کشاورزان منطقه سبب شد که محصولات سويا و کلزا به عنوان اصلي ترين دانه هاي روغني منطقه از کشت بهينه منطقه خارج شوند. اين موضوع نشان ميدهد که حمايتهاي دولت در کاشت اين محصولات کاملا موثر و مفيد واقع شده است و بدون اين حمايتها، توليد دانه هاي روغني عملا غيرممکن خواهد بود.
مهمترين اهداف اين تحقيق به شرح ذيل ميباشد:
1- بررسي شرايط موجود استان از لحاظ سطح زير کشت و عملکرد دانه هاي روغني در مقايسه با ساير استانهاي کشور
2- تعيين الگوي کشت بهينه محصولات زراعي شهرستان و بررسي جايگاه دانه هاي روغني در بين محصولات زراعي با توجه به امکانات و منابع موجود و بدون در نظر گرفتن شاخص مزيت نسبي
3- تعيين قيمت سايهاي منابع مورد استفاده در محصولات زراعي وتعيين دامنه تغييرات منابع موجود و ميزان فراواني آنها بالاخص دانه هاي روغني شهرستان ساري
4- بررسي الگوي کشت بهينه محصولات زراعي شهرستان پس از اعمال قيمتهاي بازاري و اعمال شاخص مزيتنسبي و بررسي مجدد جايگاه کشت دانه هاي روغني در منطقه
5- بررسي تاثير حمايتهاي دولت پس از اعمال قيمتهاي سايهاي عوامل توليد در کشت دانه هاي روغني در منطقه
6- بررسي تاثير سياست ارزشگذاري نرخ ارز بر الگوي بهينه کشت در حالت اعمال سود اجتماعي
6- معرفي عوامل موثر بر تغيير يا عدم تغيير الگوي بهينه کشت و همچنين عوامل محدود کننده افزايش سطح زير کشت و توليد دانه هاي روغني در منطقه
فهرست مطالب
فصل اول (کليات)
1-1 مقدمه……………..15
1-2 مشخصات جغرافيايي و اقليمي ساري……….16
1-3 فرضيه هاي تحقيق……………18
1-4 مهمترين اهداف تحقيق…. …18
1-5 نتايج مورد استفاده پس از انجام تحقيق……..18
1-6 جنبة جديد بودن و نو آوري طرح……..18
1-7 دانه هاي روغني…….19
1-7-1 کلزا…..21
1-7-2 سويا….21
1-7-3 آفتابگردان………..22
1-7-4 گلرنگ……….22
1-7-5 سطح زيرکشت ، توليد و عملکرد دانه هاي روغني………….23
1-7-5-1 ايران……………..23
1-7-5-2 مازندران و ساري…………23
1-7-5-3 واردات وصادرات دانه هاي روغني………..26
1-8 يارانه ها………….27
1-8-1 سياستهاي عمده حمايت در بخش کشاورزي…………28
1-8-2 سياستهاي حمايتي در بخش کشاورزي ايران……………..29
1-8-3 يارانه هاي کشاورزي……………….29
1-8-3-1 يارانه نهاده هاي کود شيميايي، سم و بذر…………………………30
1-8-3-2 يارانه ماشينهاي کشاورزي……………………….30
1-8-3-3 يارانه سود تسهيلات………………..31
1-8-3-4 يارانه حق بيمه محصولات کشاورزي و دامي………………..31
1-8-4 اهداف پرداخت يارانه……………………….31
1-9 متدولوژي تحقيق………………..32
1-10 روش نمونه گيري………..32
فصل دوم (مروری بر منابع)
2-1 مقدمه……………36
2-2مطالعات در زمينهي کاربرد برنامه ريزي رياضي ……36
2-2-1 مطالعات خارجي…..36
2-2-2 مطالعات داخلي………..38
2-3 مطالعات در زمينهي دانه هاي روغني……. ….41
2-3-1 مطالعات داخلي……….41
2-4 مطالعات در زمينه ي سياستهاي حمايتي دولت……….43
2-4-1 مطالعات خارجي………44
2-4-2 مطالعات داخلي……45
2-5 مطالعات در زمينه ي بررسي مزيت نسبي محصولات کشاورزي………47
2-5-1 مطالعات خارجي… ……47
2-5-2 مطالعات داخلي…………49
فصل سوم (روش تحقيق)
3-1 مقدمه………………54
3-2 برنامهريزي رياضي و مدل مزرعه………….54
3-2-1 يک مدل ساده……….55
3-2-2 فرضيه هاي برنامه ريزي خطي……….57
3-2-3 دوگانگي……..58
3-2-4 مشکلات محاسباتي در برنامه ريزي خطی………61
3-2-4-1 نامحدود بودن………. …61
3-2-4-2 نازايي……….61
3-2-5 بررسيهاي پس از بهينه سازي…… …..62
3-3 مدل کاليبره و برآورد ميزان منابع در شرايط موجود…. ……62
3-4 مزيت نسبي…… ..63
3-4-1 ماتريس تحليل سياستي ((PAM.. …..65
3-4-1-1 شاخصDRC يا شاخص هزينه منابع داخلي……..67
3-4-1-2 شاخصSCB يا شاخص هزينه به منفعت اجتماعي… …. 69
3-4-1-3 شاخصNPIC يا شاخص ضريب حمايت اسمي از نهاده ها……….69
3-4-1-4 شاخصNPC يا شاخص حمايت اسمي از بازار محصول. ….. 70
3-4-1-5 شاخصEPC يا شاخص حمايت موثر از محصول……….70
3-4-1-6 شاخصNSP يا شاخص سودآوري خالص اجتماعي…. ….71
3-4-2 عوامل موثر در محاسبه مزيت نسبي… ……71
3-4-2-1 قيمت سايهاي….. …72
3-4-2-2 عوامل توليد…….. ..72
3-4-2-2-1 نهاده هاي قابل تجارت (مبادلهاي)……72
3-4-2-2-2 نهاده هاي غير قابل تجارت (داخلي)………..72
3-4-2-2-2-1 روش اول……….72
3-4-2-2-2-2 روش دوم……….72
3-4-2-2-3 نرخ سايهاي ارز…….. ……73
3-4-2-2-3-1 روش اول………..73
3-4-2-2-3-2 روش دوم………..74
3-4-2-2-4 قيمت سايهاي محصول……..74
3-4-3 مزيت نسبي به عنوان محدوديت…. ……75
فصل چهارم (بحث و نتايج)
4-1 مقدمه………..79
4-2 نهادههاي مورد نياز براي توليد يک هکتار از محصولات مورد بررسي…….79
4-3 تدوين مدل برنامه ريزي……………..85
4-3-1 مدل کاليبره براي الگوي برنامه ريزي خطي (شناسايي مقادير سمت راست)………85
4-3-1-1 معرفي محدوديتها…………86
4-3-1-2 مقادير سمت راست…87
4-4 تخمين مدل اصلي برنامه ريزي………..88
4-4-1 معرفي مدل برنامه ريزي……..88
4-4-2 معرفي محدوديتها………..90
4-4-3 نتايج تخمين مدل برنامهريزي اوليه ( بر اساس قيمتهاي بازاري)………..91
4-4-4 اثر کاهش و افزايش هزينه ها روی الگوی کشت منطقه……….94
4-5 مزيت نسبي……………….95
4-5-1 قيمتهاي سايهاي…………95
4-5-1-1 نرخ ارز…………95
4-5-1-2 کود شيميايي……. …….95
4-5-1-3 سموم شيميايي………….96
4-5-1-4 بذر……………..97
4-5-1-5 زمين……………97
4-5-1-6 نيروي کار…………….97
4-5-1-7 ماشين آلات……..98
4-5-1-8 آب…………..99
4-5-1-9 سوخت و حاملهاي انرژي ……..99
4-5-1-10 حمل و نقل……….100
4-5-1-11 محصول……….101
4-5-2 محاسبه مزيت نسبي………….101
4-5-2-1 سوياي بهاره………..101
4-5-2-2 برنج……………102
4-5-2-3 کلزا………………….102
4-5-2-4 گندم……………103
4-5-2-5 جو………104
4-5-2-6 بررسی تاثير نرخ ارز بر مزيت نسبی….105
4-6 تدوين مدل برنامه ريزي خطي، توام با اصل مزيت نسبي (سودآوري اجتماعي)………..106
4-6-1 معرفي مدل برنامه ريزي……………106
4-6-2 معرفي محدوديتها……..107
4-6-3 نتايج تخمين مدل برنامه ريزي ثانويه ( بر اساس قيمتهاي سايهاي)………………..108
4-6-4 تحليل حساسيت ارزشگذاري نرخ ارز و تاثير آن روي الگوي بهينه کشت…….110
4-6-5 بررسي الگوي بهينه کشت در حالت چهارم ( نرخ ارز معادل 15000 ريال)…….113
4-6-5-1 معرفي مدل برنامه ريزي………………………………………………………………..113
4-6-5-2 نتايج تخمين مدل برنامه ريزي ( بر اساس نرخ ارز 15000 ريال)……………114
4-6-6 بررسي الگوي بهينه کشت در حالت ششم ( نرخ ارز معادل 17000 ريال)……….116
4-6-6-1 معرفي مدل برنامه ريزي….. ……..116
4-6-6-2 نتايج تخمين مدل برنامه ريزي ( بر اساس نرخ ارز 17000ريال)…………….117
4-7 مقايسه نتايج مدلهاي برآورد شده با وضع موجود……….119
فصل پنجم (نتيجه گيری و پيشنهادات)
5-1 نتيجه گيری و پيشنهادات………..122
منابع…………………..125
پيوست…………130
|
فهرست جداول
شماره جدول | عنوان جدول | شماره صفحه |
1-1 | سرانه مصرف روغن آشکار بدون محاسبه روغن زيتون، پيه، کره و روغن ماهي (فقط روغن نباتي و کرهنباتي) در ايران | 7 |
1-2 | سطح زيرکشت، توليد و ميزان عملکرد محصولات ((آفتابگردان، سويا و کلزا)) در کشور بين سالهاي 87-1372 | 11 |
1-3 | سطح زيرکشت، توليد و ميزان عملکرد محصولات ((آفتابگردان، سويا و کلزا)) در استان مازندران بين سالهاي87-1372 | 12 |
1-4 | سطح زير کشت، توليد و عملکرد کلزا، سويا و آفتابگردان در شهرستان ساري در سالهاي زراعي 87-1383 | 13 |
1-5 | سطح زير کشت کنجد در استان مازندران بين سالهاي 86-1379 | 13 |
1-6 | وضعيت عمومي مراکز خدمات جهادکشاورزي دهستانهاي تابعه در شهرستان ساری | 21 |
3-1 | ماتريس برنامهريزي خطي | 43 |
3-2 | جدول شماره3-2 چارچوب ماتريس تحليل سياستي | 52 |
4-1 | سطح زيرکشت محصولات مورد مطالعه در شهرستان ساري در سال زراعي 88-1387 | 67 |
4-2 | ميانگين، حداقل، حداکثر و انحراف معيار نهاده هاي مورد استفاده در توليد سوياي بهاره شهرستان ساري | 68 |
4-3 | ميانگين، حداقل، حداکثر و انحراف معيار نهاده هاي مورد استفاده در توليد کلزا شهرستان ساري | 69 |
4-4 | ميانگين، حداقل، حداکثر و انحراف معيار نهاده هاي مورد استفاده در توليد برنج شهرستان ساري | 70 |
4-5 | ميانگين، حداقل، حداکثر و انحراف معيار نهاده هاي مورد استفاده در توليد گندم شهرستان ساري | 71 |
4-6 | ميانگين، حداقل، حداکثر و انحراف معيار نهادههاي مورد استفاده در توليد جو شهرستان ساري | 72 |
4-7 | مقادير محاسبه شده براي مقادير سمت راست برنامه توسط برنامهريزي کاليبره | 76 |
4-8 | نتايج حاصل از مدل برنامه ريزي خطي براي تعيين الگوي بهينه کشت بر اساس قيمتهاي بازاري در شهرستان ساري در سال زراعي 88-1387 | 81 |
4-9 | سود محصولات سويا و کلزا در اثر کاهش يا افزايش هزينه ها | 82 |
4-10 | کمترين و بيشترين مقادير قابل اخذ براي سودهاي بازاري محصولات در صورت کاهش هزينه ها به ميزان سه درصد | 82 |
4-11 | کمترين و بيشترين مقادير قابل اخذ براي سودهاي بازاري محصولات در صورت افزايش هزينه ها به ميزان سه درصد | 83 |
4-12 | محاسبه قيمت بازاری کود شيميايي در سال 1387 | 84 |
4-13 | قيمت سايهاي کود شيميايي در سال 1387 | 84 |
|
فهرست جداول
شماره جدول | عنوان جدول | شماره صفحه |
4-14 | ارزش سايهاي بذر مصرف شده براي توليد هر يک از محصولات مورد مطالعه در شهرستان ساري در سال 1387 | 85 |
4-15 | هزينه اجاره زمين براي توليد يک تن از محصولات مورد بررسي (ارزش سايهاي زمين) در سال 1387 | 86 |
4-16 | محاسبه ارزش سايهاي ماشين آلات کشاورزي براي گندم، جو و کلزا در شهرستان ساری (سال زراعی 88-1387) | 87 |
4-17 | محاسبه ارزش سايهاي ماشين آلات کشاورزي براي برنج و سويا بهاره در شهرستان ساری (سال زراعی 88-1387) | 87 |
4-18 | محاسبه ارزش سايهاي هر کيلوگرم از محصولات مورد بررسي در شهرستان ساري در سال | 89 |
4-19 | متوسط درآمد و هزينه نهاده هاي قابل مبادله و غير قابل مبادله سوياي بهاره بر حسب قيمتهاي بازاري و سايهاي در شهرستان ساري | 90 |
4-20 | متوسط درآمد و هزينه نهاده هاي قابل مبادله و غير قابل مبادله برنج بر حسب قيمتهاي بازاري و سايهاي در شهرستان ساري | 91 |
4-21 | متوسط درآمد و هزينه نهاده هاي قابل مبادله و غير قابل مبادله کلزا بر حسب قيمتهاي بازاري و سايهاي در شهرستان ساري | 92 |
4-22 | متوسط درآمد و هزينه نهاده هاي قابل مبادله و غير قابل مبادله گندم بر حسب قيمتهاي بازاري و سايهاي در شهرستان ساري | 92 |
4-23 | متوسط درآمد و هزينه نهاده هاي قابل مبادله و غير قابل مبادله جو بر حسب قيمتهاي بازاري و سايهاي در شهرستان ساري | 93 |
4-24 | انواع شاخصهاي مزيت نسبي توليد براي پنج محصول شهرستان ساري | 94 |
4-25 | ارزش ريال نرخ ارز براي تعيين مرز شاخص مزيت نسبي محصولات مورد بررسي در شهرستان ساري | 94 |
4-26 | نتايج حاصل از مدل برنامه ريزي خطي براي تعيين الگوي بهينه کشت بر اساس قيمتهاي سايهاي در شهرستان ساري در سال زراعي 88-1387 | 98 |
4-27 | کمترين و بيشترين مقادير قابل اخذ براي سودهاي اجتماعي محصولات براي عدم تغيير الگوي برآورد شده | 99 |
4-28 | انواع شاخصهاي مزيت نسبي توليد براي پنج محصول شهرستان ساري | 101 |
4-29 | نتايج حاصل از مدل برنامه ريزي خطي براي تعيين الگوي بهينه کشت بر اساس قيمتهاي سايهاي (ارزش نرخ ارز معادل 15000 ريال) در شهرستان ساري در سال زراعي 88-1387 | 104 |
4-30 | نتايج حاصل از مدل برنامه ريزي خطي براي تعيين الگوي بهينه کشت بر اساس قيمتهاي سايهاي (ارزش نرخ ارز معادل 17000 ريال) در شهرستان ساري در سال زراعي 88-1387 | 107 |
4-31 | درصد تغييرات سطح زيرکشت محصولات مورد بررسي در مدلهاي اجرا شده نسبت به وضع موجود | 108 |
راهنمای خرید و دانلود فایل
برای پرداخت، از کلیه کارتهای عضو شتاب میتوانید استفاده نمائید.
بعد از پرداخت آنلاین لینک دانلود فعال و نمایش داده میشود ، همچنین یک نسخه از فایل همان لحظه به ایمیل شما ارسال میگردد.
در صورت بروز هر مشکلی،میتوانید از طریق تماس با ما پیغام بگذارید و یا در تلگرام با ما در تماس باشید، تا شکایت شما مورد بررسی قرار گیرد.
برای دانلود فابل روی دکمه خرید و دانلود کلیک نمایید.
ديدگاه ها