بررسي تاثير کود زيستي فسفات بارور-2 بر عملکرد گندم آبي رقم الوند در منطقه پاتاوه : پایان نامه ارشد مهندسی کشاورزی زراعت و اصلاح نباتات

کشور عزیزمان ایران با توجه به تنوع اقلیم ، آب و هوای مطبوع و اراضی وسیعی که در اختیار دارد در صورت مدیریت در عرصه کشاورزی میتواند یکی از قطب های بلامنازع کشاورزی دنیا باشد و با پرورش دانش آموختگان خبره در گرایش های مختلف رشته کشاورزی میتوان به این مهم نایل آمد.دیجی لود در ادامه به معرفی پایان نامه های کارشناسی ارشد رشته کشاورزی میپردازد. پایان نامه حاضر با عنوان”بررسي تاثير کود زيستي فسفات بارور-2 بر عملکرد گندم آبي رقم الوند در منطقه پاتاوه ” با گرایش زراعت و اصلاح نباتات و با فرمت Word (قابل ویرایش) تقدیم شما دانشجویان عزیز میگردد.

چکیده بررسي تاثير کود زيستي فسفات بارور-2 بر عملکرد گندم آبي رقم الوند در منطقه پاتاوه:

به منظور بررسي تاثير کود زيستي فسفات بارور 2 بر عملکرد گندم آبي رقم الوند آزمايشي در سال زراعي 89-1388 در منطقه پاتاوه واقع در شهرستان دنا انجام گرديد. آزمايش در قالب طرح بلوك­هاي كامل تصادفي در چهار تكرار اجراء گرديد. تيمارها شامل، 1- كود بارور2 به روش بذرمال 2- كود بارور2 به روش محلول پاشي 3- كود بارور2 به روش بذرمال +كود فسفاته 4- كود بارور 2 به روش محلول پاشي + كود فسفاته 5- كود فسفاته بدون بارور 2 بعنوان شاهد بودند. صفات مورد ارزيابي شامل تعداد خوشه در واحد سطح (مترمربع)، طول سنبله، ارتفاع گياه، ميزان گلوتن دانه، تعداد دانه در سنبله، عملکرد بيولوژيک، عملکرد دانه، وزن هزار دانه،‌ شاخص برداشت و فسفر دانه بود. نتايج نشان داد كه اثر تيمارها بر تمامي صفات به جزء شاخص برداشت معني­دار بود. در اکثر صفات مورد ارزيابي تيمار کودي کاربرد کود بيولوژيک فسفات بارور 2 به روش بذرمال به همراه مصرف کود سوپر فسفات تريپل نسبت به ساير تيمارهاي کودي برتري داشت. تيمار محلول­پاشي فسفات بارور 2 نيز در اکثر صفات کمترين مقدار بود.

کليات

شرايط امروز جهان از نظر توليد محصولات كشاورزي و تغذيه جهاني بيش از هر زماني در گذشته، پيچيده و بغرنج شده است. براي تأمين امنيت غذاي بشر بايد توليد محصولات كشاورزي افزايش يابد. افزايش توليد با افزايش سطح زير كشت يا با افزايش عملكرد در واحد سطح ميسر مي‌شود كه گزينه اول بسيار محدود است و اين امر سبب توجه هرچه بيشتر به افزايش عملكرد در واحد سطح گرديده است.

گندم بيش از همه­ي گياهان ديگر در جهان كشت مي­شود و در جهان درهيچ ماهي از سال وجود ندارد كه در آن محصول گندم بدست نيايد و يا كشت نشود. در دنياي امروز گندم نه تنها يك ماده غذايي اساسي و مهم است بلكه از لحاظ سياسي نيز از اهميتي هم پايه نفت وحتي برتر از آن برخودار است (بهنيا، 1373). در سطح دنيا نزديك به 52% زمين هاي قابل كشت دنيا به كشت غلات اختصاص دارد كه 3/1 اين مقدار زير كشت گندم است (امام، 1383). گندم مهمترين گياه زراعي روي زمين است (1976 Martin,). گندم از نظر ميزان توليد، مهمترين گياه زراعي در جهان بوده و توليد آن در سال 2010 به حدود 674 ميليون تن رسيده است (FAO,2010). ايده مصرف كودهاي شيميايي يكي از راهكارهاي افزايش عملكرد است. در سال‌هاي اخير مصرف كودهاي شيميايي به صورت غير معقول افزايش يافته است، به طوري كه در سال  1998 مصرف اين كودها به  365 ميليون تن در سال رسيده است، كه با رشدي 65/3 برابري نسبت به چهل سال پيش روبرو است. اگر روند مصرف كودهاي شيميايي به همين روال ادامه يابد، زندگي بشر در آينده‌اي نزديك با مشكلات عديده‌اي مواجه خواهد شد. اين معضل در كشورهاي جهان سوم بيشتر به چشم مي آيد.

كشور ما نيز به دليل شرايط آب و هوايي حاكم بر آن از جمله كمبود بارندگي و نوسانات زياد آن، داراي اكوسيستم شكننده­اي است. از ديگر سو بهره­برداري از اراضي كشاورزي به صورت غير اصولي در حال انجام است. يكي از راهكارهاي حل اين مشكل، تغيير مديريت كشاورزي غير اصولي رايج، به مديريت پايدار كشاورزي است. كشاورزي پايدار مديريتي است كه ضمن برخورداري از پويايي اقتصادي، مي تواند موجب بهبود وضعيت محيط زيست و استفاده بهينه از منابع موجود شود. علاوه بر اين كشاورزي پايدار با رعايت اصول اكولوژيكي مي‌تواند ضمن ايجاد توازن در محيط زيست، زمينه بهره وري طولاني‌تري را براي انسان فراهم سازد. يكي از اركان كشاورزي پايدار استفاده از كودهاي زيستي در بوم نظام‌هاي زراعي با هدف حذف يا كاهش مصرف كودهاي شيميايی است. كودهاي زيستي شامل مواد نگهدارنده‌اي با جمعيت متراكم يك يا چند نوع ارگانيسم مفيد خاكزي و يا به صورت فراورده‌هاي متابوليك اين موجودات است كه به منظور تأمين عناصر غذايي مورد نياز گياه در بوم نظام زراعي به كار مي‌روند. اولين كود زيستي درسال 1895 در آمريكا با نام نيتراژين^[1] توليد شد. بعد از آن كودهاي بيولوژيكي متفاوتي به صورت عمومي و خاص جهت محصولات كشاورزي توليد گرديد. اما به دليل اثرات سريع­تر كودهاي شيميايي و سهولت كاربرد و قيمت نسبتاً ارزان، موجب كم توجهي به استفاده از كودهاي زيستي گرديد. اما در سي سال اخير آنچه ضرورت تغيير در نظام­هاي متداول را توجيه مي­كند و حركت به سوي نظام‌هاي كشاورزي پايدار، از جمله سيستم­هاي  جايگزين در راستاي كشاورزي پايدار و ارگانيگ را تسريع مي‌كند، شامل مواردي از جمله بروز مسائل زيست محيطي به دليل استفاده از مواد شيميايي و آثار سوء آنها بر كيفيت مواد غذايي، تخليه منابع غير تجديد شونده مثل انرژي فسيلي و منابع سنگ فسفات، آلودگي منابع آب به وسيله نهاده‌هاي شيميايي، كاهش تنوع زيستي، كاهش ميزان باروري خاك و افزايش فرسايش خاك مي‌‌باشد.

در مزارع، فسفات به شكل كودهاي آلي و يا كودهاي شيميايي فسفاته به خاك اضافه مي شود.ظرفيت تثبيت فسفر درخاكهاي مختلف با توجه به خصوصيات فيزيكي ،شيميايي،زيستي، اقليم ومديريت زراعي متغير است.(آستارايي، 1375).قابليت دردسترس بودن فسفر بستگي به عوامل زيادي چون PH ، تهويه خاك، رطوبت ، دما، ميزان ماده آلي، مقدارآهن، الومينيوم و منگنز محلول وغيرمحلول، نوع ماده حاوي اين عنصر، فعاليت ريزسازواره ها و روش هاي زراعي دارد. (باي بوردي، 1379). در اثر كمبود فسفر رنگ اندامهاي هوايي گياه سبز تيره گرديده و رشد آن كند خواهد شد و برگها از قسمت نوك به تدريج مي ميرند و اين وضعيت به طرف قاعده برگ پيشروي مي نمايد. (خدابنده، 1382). تثبيت فسفر در خاكهاي رسي نسبت به خاكهاي شني بيشتر است. اندازه ذرات كود شيميايي در تثبيت فسفر تاثير دارد، هر چه اندازه ذرات بزرگتر باشد ميزان تثبيت فسفر موجود در آن بيشتر است.

كودهاي زيستي، كودهاي حاوي ريزسازواره هاي مفيد در تغذيه گياه مي باشند كه مي توانند مشتمل بر گروههاي مختلف از قبيل باكتريها، قارچها، اكتينوميست ها و مانند آن باشند. امروزه استفاده از اين كودها در جهت گام برداشتن به سوي كشاورزي پايدار واستفاده از اثرات مفيد آنها رو به افزايش است. (آستارايي و كوچكي، 1375). در دسترس بودن فسفر براي گياهان تاحد زيادي به شرايط زيستي و شيميايي بستگي دارد كه در خاك رخ مي دهد . در عرصه عمل ،تثبيت سريع كودهاي شيميايي فسفره تحت شرايط موجود خاك به فرم هاي غير محلول مشكل جدي است. (Shekher et al, 2000).

در طبيعت گروهي از ريزسازواره هاي حل كننده ي فسفات وجود دارند كه رها سازي تدريجي فسفر و تبديل آن به شكل قابل جذب گياه نياز به كودهاي فسفاته شيميايي را كاسته و كارآيي آنرا بالا مي برند. (باي بوردي1379، آستارايي، 1375). يكي از سازوكارهاي تبديل فسفات به شكل معدني و محلول،ترشح اسيدهاي آلي مانند اسيدهاي استيك، پروپيونيك، لاكتيك، فوماريك، سوكسنيك است. (آستارايي 1375، Rodriguez and Fraga, 1999).

جداسازي باكتريهاي حل كننده فسفات واستفاده از آنها به عنوان كود به عنوان راهكاري براي كاهش مصرف كودهاي شيميايي و بنابراين كاهش آلودگي زيست محيطي به شمار مي رود.

در ايران توليد كودهاي زيستي با فاصله زماني حدود 100 ساله نسبت به كشورهاي توسعه يافته آغاز شده است، يكي از عناصر پر مصرف در گياهان فسفر است. با اينكه مقدار متوسط كل فسفر در اغلب خاك‌ها (12/0%) زياد است. اما به دليل تثبيت آن به علت تغييرات اسيديته خاك از حدود خنثي (كه داراي بيشترين حلاليت است) به صورت نا‌محلول در مي آيد. اغلب خاك هاي مناطق خشك و نيمه خشك ايران آهكي مي‌باشد كه در نتيجه تثبيت فسفر خاك افزايش مي يابد. عوامل ياد شده باعث كاهش قابليت جذب فسفر در خاك شده است كه به طبع آن سبب افزايش مصرف كودهاي شيميايي فسفره مي‌شود. افزايش مصرف كودهاي فسفره همراه با افزايش تثبيت آنها در خاك مي‌باشد، كه با وجود مصرف كودهاي فسفره كمبود آن در محصولات زراعي مشاهده مي‌شود. تنوع گياهي نيز از نظر قدرت جذب فسفر دخيل است به گونه‌اي كه گياهان داراي ريشه گسترده نسبت به گياهان داراي ريشه سطحي از نظر جذب فسفر كارآمد‍‍‌تر هستند. اکثر خاکهاي ايران داري کمبود فسفر مي­باشد که اين کمبود  به وسيله مصرف کودهاي شيميايي فسفاته مي­شود. ميزان مصرف کودهاي شيميايي فسفر در ايران در حدود 750 هزار تن در سال مي­باشدکه 250 هزار تن از اين مقدار در داخل توليد وبقيه آن با واردات اين کود جبران مي­شود

توليد كودهاي شيميايي فسفره به دليل هزينه‌هاي زياد توليد، كاهش منابع خاك فسفات، توليد مواد سمي انبوه در حين فرآوري كودهاي فسفره و عناصر سنگين سمي موجود در كود فسفره (مانند كادميم) عواملي هستند كه توليد كودهاي فسفره را محدود نموده است.

استفاده از كودهاي زيستي به عنوان مكمل يا جايگزين كودهاي شيميايي مي تواند بسياري از مشكلات ناشي از مصرف  كودهاي شيميايي را برطرف سازد. در سال‌هاي اخير منابع كود بيوفسفات (خاك فسفات، گوگرد، ماده آلي و ريزجاندارن) و بيوفسفر (ريز­جانداران و مواد نگه­دارنده) با كيفيت و قيمت نسبتا مناسب و عوارض زيست محيطي كمتر در دسترس قرار گرفته است. علاوه بر اين سهم عمده‌اي از كودهاي فسفره مورد استفاده در كشور، وارداتي بوده كه با توسعه‌ي مصرف كودهاي زيستي صرفه جويي ارزي قابل توجهي را فراهم مي‌سازد.

هدف از اجراي اين پژوهش

1- بررسي اثر كود فسفات بارور-2 بر عملكرد گندم رقم الوند

2- بررسي روشهاي مختلف كاربرد كود فسفات بارور-2 بر عملكرد گندم رقم الوند

3- بررسي اثر كود فسفات بارور-2 بر ميزان مصرف كودهاي شيميايي فسفاته

 فرضيات پژوهش

 1- كود زيستي فسفات بارور-2 موجب افزايش عملكرد مي­شود.

2- كود زيستي فسفات بارور-2 موجب مقاومت به ورس در گياه مي­شود.

3- كود زيستي فسفات بارور-2 باعث كاهش مصرف كودهاي شيميايي فسفاته مي­شود.   

نتيجه‌گيري

در اکثر صفات مورد ارزيابي تيمار کودي کاربرد کود بيولوژيک فسفات بارور 2 به روش بذرمال به همراه مصرف کود سوپر فسفات تريپل نسبت به ساير تيمارهاي کودي برتري داشت. برتري اين تيمار به دليل تأمين مقدار کافي فسفر خاک در شرايط کمبود اين عنصر در خاک و نقش اين عنصر در مقابله با تنش­هاي محيطي مشکل ساز براي گياه همچون شوري خاک و نقش اساسي اين عنصر در فعاليتهاي فيزيولوژيکي گياه مي­باشد. برتري اين تيمار در صفاتي چون عملکرد دانه، وزن هزار دانه، گلوتن دانه گندم، عملکرد بيولوژيک و تعداد دانه در خوشه و ارتفاع گياه نسبت به ديگر تيمارها مشخص بود. با توجه به اينکه مقدار کود سوپر فسفات تريپل مصرفی در تيمار مذکور 70 کيلوگرم در هکتار بوده و در تيمار شاهد 100 کيلوگرم در هکتار بوده ، لذا نشاندهنده ی کاهش مصرف کود شيميايی می باشد. تيمار محلول­پاشي فسفات بارور 2 نيز در اکثر صفات کمترين بود.

فهرست جداول

چکيده 1

فصل اول: مقدمه  2

1-1-کليات   2

1-1- هدف از اجراي اين پژوهش    5

1-2- فرضيات پژوهش    5

فصل دوم: مروری بر تحقيقات انجام شده  6

2-1- گندم و اهميت آن  6

2-2- گياهشناسي گندم  6

2-2-1- ريشه  7

2-2-2- برگ   7

2-2-3- ساقه  8

2-2-4- گل آذين  8

2-2-5- دانه  9

2-3- مراحل رشد و نمو گندم  9

2-4- اهميت اقتصادي و تغذيهاي گندم  10

2-5- سطح زير کشت و توليد گندم  11

2-6- نيازهاي آب و هوايي و سازگاري گندم  12

2-7- اهميت تغذيه در گياه 12

2-8- عنصر فسفر و اهميت آن در تغذيه گياه گندم  13

2-8-1- خسارات ناشي از مصرف کودهاي شيميايي فسفاته  13

2-8-2- فسفر در گياه 14

2-8-2-1-  مقدار و اشكال مختلف فسفر در گياه 14

2-8-2-2- نقش فسفر در گياه 15

2-8-3- علائم كمبود فسفر در گياه 16

2-8-4- فسفر در خاک: 16

2-8-5- تبديل فسفر آلي به فسفر معدني: 17

2-8-6- مقدار و نوع فسفر در خاک، و تاثير مصرف کود بر روي وضعيت فسفر در خاک   18

2-8-7- اثر pH بر روي قابليت جذب فسفر: 19

2-8-8- اثرات فسفر بر عملكرد و اجزاي عملكرد گندم  20

2-9- کودهاي زيستي: 21

2-9-1- تاريخچه  21

2-9-2- باکتريهاي سودموناس و باسيليوس: 23

2-9-3- تاثير باکتريهاي محرک رشد بر روي رشد گياهان : 23

2-9-4- کود زيستي فسفاته بارور – 2  25

2-9-5- مزاياي کود زيستي فسفاته بارور – 2  26

2-9-6- بررسي تاثير كود زيستي بارور-2  بر عملكرد گندم  28

2-9-7- نتايج استفاده از كود زيستي فسفاته بارور-2 در برنج  29

فصل سوم: مواد و روشها 33

3-1- موقعيت جغرافيايي محل آزمايش    33

3-1-1- تغييرات درجه حرارت شبانهروزي ياسوج در طول دورهي رشد گندم  34

3-2- مشخصات هواشناسي منطقه  34

3-3- مشخصات خاک محل اجراي آزمايش    34

3-4- مشخصات طرح آزمايشي  35

3-5- عمليات زرا عي  35

3-6- صفات مورد بررسي  36

3-6-1- طول برگ پرچم  36

3-6-2- شاخص سطح برگ   36

3-6-3- ارتفاع گياه 36

3-6-4- طول سنبله  36

3-6-5- تعداد سنبله در واحد سطح ( مترمربع) 36

3-6-6- تعداد دانه در سنبله  37

3-6-7- تعيين ميزان عملکرد بيولوژيک   37

3-6-8- تعيين ميزان عملکرد دانه  37

3-6-9- وزن هزار دانه  37

3-6-10- تعيين شاخص برداشت   37

3-6-11- تعيين ميزان گلوتن دانه  38

3-7- محاسبات آماري  38

فصل چهارم: نتايج و بحث و پيشنهادات    39

4-1- طول برگ پرچم  39

4-2- شاخص سطح برگ   39

4-3- تعداد سنبله در متر مربع  41

4-4- تعداد دانه در سنبله  42

4-5- وزن هزار دانه  43

4-6- طول سنبله  44

4-7- ارتفاع بوته  44

4-8- عملكرد بيولوژيك   46

4-9- عملكرد دانه  46

4-10- شاخص برداشت   48

4-11- گلوتن دانه  49

4-12- فسفر دانه  50

4-13- همبستگي بين صفات مورد بررسي  50

4-14- نتيجه‌گيري  53

4-15- پيشنهادات   53

4-16- فهرست منابع  54

فهرست شکل­ها

شكل 3-1- روند تغييرات حداقل، حداكثر و ميانگين دما در فصل رشد گندم (89-1388) 37

فهرست نمودارها

نمودار 4-1- مقايسه ميانگين تيمارها براي طول برگ پرچم 43

نمودار 4-2- مقايسه ميانگين تيمارها براي شاخص سطح برگ 44

نمودار 4-3- مقايسه ميانگين تيمارها براي تعداد سنبله در مترمربع 45

نمودار 4-4- مقايسه ميانگين تيمارها براي تعداد دانه در سنبله 46

نمودار 4-5- مقايسه ميانگين تيمارها براي وزن هزار دانه 47

نمودار 4-6- مقايسه ميانگين تيمارها براي طول خوشه 48

نمودار 4-7- مقايسه ميانگين تيمارها براي ارتفاع بوته 48

نمودار 4-8- مقايسه ميانگين تيمارها براي عملكرد بيولوژيك 50

نمودار 4-9- مقايسه ميانگين تيمارها براي عملكرد دانه 50

نمودار 4-10- مقايسه ميانگين تيمارها براي شاخص برداشت 51

نمودار 4-11- مقايسه ميانگين تيمارها براي گلوتن دانه 51

نمودار 4-12- مقايسه ميانگين تيمارها براي فسفر دانه 52

راهنمای خرید و دانلود فایل

برای پرداخت، از کلیه کارتهای عضو شتاب میتوانید استفاده نمائید.

بعد از پرداخت آنلاین لینک دانلود فعال و نمایش داده میشود ، همچنین یک نسخه از فایل همان لحظه به ایمیل شما ارسال میگردد.

در صورت بروز  هر مشکلی،میتوانید از طریق تماس با ما  پیغام بگذارید و یا در تلگرام با ما در تماس باشید، تا شکایت شما مورد بررسی قرار گیرد.

برای دانلود فابل روی دکمه خرید و دانلود  کلیک نمایید.