تاثیر انگلستان در ایجاد بحران های سیاسیِ ایران از آغاز سلطنت پهلوی تا سال 1390 : پایان نامه ارشد رشته علوم سیاسی

علوم سیاسی را میتوان از جمله رشته های بسیار حساس و تعیین کننده برای رشد و شکوفایی هر جامعه ای برشمرد ، واضح است که این سیاست که سرنوشت یک جامعه رو رقم میزند و هرچه قدر بتوان رجال سیاس زبده و کارآمدی در طول تحصیل تربیت و معرفی کرد آن جامعه به شکل بهتری رهنمود خواهد شد. دیجی لود در ادامه به معرفی پایان نامه های آماده کارشناسی ارشد رشته علوم سیاسی میپردازد .این  پایان نامه با عنوان “تاثیر انگلستان در ایجاد بحران های سیاسیِ ایران از آغاز سلطنت پهلوی تا سال 1390 ” با فرمت WOrd (قابل ویرایش) در 353 صفحه تقدیم کاربران میگردد.

پیشینه پژوهش تاثیر انگلستان در ایجاد بحران های سیاسیِ ایران از آغاز سلطنت پهلوی تا سال 1390 :

در بخش اول که با عنوان کلیات پژوهش از آن یاد می شود، ابتدا ابزارهای بررسی و تشریح این موضوع که تاثیر انگلستان در بحران سازی های سیاسی در ایران معاصر تا سال 1390 شمسی چه بوده است مورد نظر می باشد. در این خصوص، ابتدا باید این موضوع به اثبات برسد که حضورانگلستان در ایران، در بیشتر مواقع، به بحران سازی های سیاسی مختلفی ختم شده است، به دیگر سخن، حضور انگلستان در جامعه ایران در بیشتر مواقع یک معضل بزرگ برای کشورایران و رجال سیاسی آن به شمار می رفته است. پس از اثبات این نکته، بررسی سیر بحران سازی های سیاسی انگلستان در ایران مورد نظر خواهد بود. در این میان ابتدا باید افزود که نمی توان سیر بحران سازی های سیاسی انگلیس در ایران را در به بازه زمانی خاص تفکیک نموده و سپس به تحلیل و تشریح آن پرداخت. لذا در راستای ارائه تحلیلی دقیق و علمی بایستی سیرتاریخی حضور انگلستان و دلایل این حضور را بررسی نمود.در گام بعد، آنچه مورد نظر می باشد، انتخاب روش تحقیق و چارچوب نظری می باشد. در راستای ارائه صرف وقایع تاریخی و فعالیت های سیاسی انگلستان در ایران، روش تاریخی مناسب می باشد، لکن یقینا چنین روشی تحلیل دقیق و متقنی ارائه نخواهد داد. روش جامعه شناسی تاریخی که دو بعد داخلی و خارجی آن ابزارها، رویکردها، نتایجو بازخورد فعالیت های سیاسی انگلستان را در ایران به خوبی واکاوی می نماید، نیز به صورت تلفیقی با روش تاریخی به کارگرفته شده است.

چارچوب نظری استفاده مشتمل بر تحلیلی سه گانه از مدل وابستگی استعماری دوس سانتوس، مدل بی ثباتی سیاسی دیوید ساندرز و مدیریت بحران مایکل برچر می باشد. در مدل دوس سانتوس مراحل وابستگی به سه مرحله وابستگی استعماری، وابستگی مالی-صنعتی و وابستگی علمی-فناورانه تفکیک شده است و در این خصوص بحران سازی های سیاسی انگلستان در هر مرحله از حیات سیاسی ایران تا سال 1390 شمسی با یکی از این مراحل سه گانه در تطابق می باشد.در مدل بی ثباتی سیاسی دیوید ساندرز به ترتیب براساس شدت و حدت بی ثباتی، تغییر رژیم، تغییر حکومت، چالش های خشونت آمیز و چالش های مسالمت آمیزرا شاهد می باشیم.مدل مدیریت بحران برچر نیز شامل مراحلی همچونتهدید یک یا چند ارزش اساسی بازیگران،عدم تجانس،برجستگی ژئواستراتژیک، مقولات، خشونت و نهایتابرون داد مهمترین عوامل بروز بحران می باشند و مراحلی همچون شروع، گسترش، کاهش و نهایتا بازخورد، مهمترین مراحل مدیریت بحران تلقی می شوند.

بااستفاده از موارد مذکور، در بخش اول این رساله، بیشتر گذری تاریخی بر سیر بحران سازی های سیاسی انگلستان در دوران پیش از سلطنت پهلوی که شامل دوران افشاریه و زندیه و صفوی و قاجاریه می شود، داریم و همانطور که در فوق بدان اشاره گردید، در راستای آسیب شناسی هرچه بهتر از سبقه بحران سازی های سیاسی انگلستان در ایران، ناچارا باید به بررسی تاریخی دوران ابتدایی حضور انگلستان در ایران پرداخت.

بخش اول، به سه فصل تفکیک شده است. در فصل اول، همانطور که بیان خواهد شد، مواردی همچون بیان مسئله، سوال اصلی و فرعی و فرضیه های اصلی و فرعی، اهمیت موضوع، پیشینه موضوع، مطرح می گردند. آنچه که در فصل اول از اهمیت بالایی برخوردار است، اثبات این موضوع که حضور بریتانیادر ایران در بیشتر موارد با بحران سازی های سیاسی گسترده ای مصادف بوده است.

در فصل دوم، ابزارهای و روش های تحلیل و تشریح بحران سازی های سیاسی انگلستان در ایران تبیین می گردند، همانطور که بیان گردید روش های تاریخی و جامعه شناسی تاریخی(در ابعاد داخلی و خارجی) حول روش پژوهش و مدل وابستگی دوس سانتوس و مدل بی ثباتی سیاسی دیوید ساندرز، حول چارچوب نظری پژوهش قرار می گیرند. در اینجا باید افزود که استفاده از نظریه مدیریت بحران مایکل برچر در راستای تبیین هرچه بهتر بحران سازی های سیاسی انگلستان در ایران و ارتباط آن با نظریه نظام سلطه بین المللی استفاده گردیده است که در طول فصول مختلف رساله بارها از آن استفاده خواهد گردید.

در فصل سوم، به برخی از مهمترین بحران های سیاسی منتج از فعالیت های بریتانیا در ایران دوران پیش از سلطنت پهلوی اشاره خواهد شد. دورانی همچون دوره افشاریه، زندیه، صفویه و قاجاریه. در این فصل نیز سیاست های استعماری انگلستان در قالب تحلیل سه گانه از مدل وابستگی استعماری دوس سانتوس ابتدا در عرصه نظام سلطه جهانی بررسی خواهد شد، سپس مدیریت بحران های مذکور در قالب نظریه مدیریت بحران مایکل برچر تحلیل می گردد و سرانجام بازخورد بحران های سیاسی بر کشور ایران و سیاستمداران آن تشریح و تبیین خواهد شد تا بتوان سیر بحران سازی های سیاسی انگلستان در دوران بعد(پهلوی اول، دوم و دوران پس از انقلاب اسلامی) را بهتر تبیین و تحلیل نمود.

سوال اصلی و سوال های فرعی:

وجود اسناد و منابع تاریخی بسیار، نقش پررنگ بریتانیا را در ایجاد بحران های متعدد سیاسی و غیره در ایران غیرقابل انکار می کند. لذا نوشتار حاضر درصدد بررسی بحران هایی است که در دوران سلطنت پهلوی اول و دوم و نیزاقدامات بحران ساز و موضع خصمانه انگلستان،پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران می باشد.حال با این توضیحات اجمالی و توضیحات سطرهای گذشته به سوال اصلی پژوهش حاضر می رسیم.

الف) سوال اصلی: تاثیرانگلستان، در ایجاد کدامیک از بحران های سیاسی عینیت یافته در جامعه ایران معاصر ملموس تر بوده است؟

ب) سوال های فرعی:

1) مهم ترین شاخصه های سیاست های استعماری انگلستان در دوران سلطنت پهلوی اول حول کدام محورها بوده است؟

2)کدام یک از الگوهای کلان سه گانه بحران سازی سیاسی انگلستان در ایران عصر سلطنت محمدرضاشاه پهلوی برجسته تر بوده است؟

3) رهیافت های نوین اجرا شده از سوی بریتانیا در ایجاد بحران های سیاسی و متشنج نمودن اوضاع داخلی و خارجی ایران پس از پیروزی انقلاب کدام بوده است؟

اهميت پژوهش:

در روند بررسی سیراستعمار انگلستان و گذرانی بر بحران های سیاسی مذکور در ایران با مواردی مهم و البته عبرت آموزی مواجه خواهیم شد. در این میان، گذشته از ماهیت استعمار انگلستان در گذشته، آنچه که در وهله نخست از اهمیت فراوانی برخوردار خواهد شد، ایجاد سدی حفاظتی و مستحکم در دوران کنونی و آینده در راستای جلوگیری از رسوخ استعمار فرانوین انگلستان در ایران می باشد. به دیگر سخن، جمله گذشته چراغ آینده می باشد را در این خصوص می توان تعمیم داد. گذشته فعالیت های انگلستان و پیشینه بحران سازی های سیاسی بعضا جبران ناپذیر این کشور در کشور ایران، قطعا چراغی خواهد شد تا با شناختی دقیق و بینشی عمیق، بتوان با رویکردهای فرانوین استعمارانگلستان در ایران مقابله نمود.در این میان البته باید پیش از توجه به سیاست های استعماری انگلستان در حال حاضر و آینده، توجهات معطوف به تقویت ساختارهای داخلی و قوام نیروهای بومی گردد.

یقینا مرکز ثقل نفوذ استعمار انگلستان در ایران، چندپارگی های سیاسی، آشفتگی های فرهنگی، شکنندگی ثبات اقتصادی و نهایتا تزلزل در مشروعیت نظام  اسلامی ایران خواهد بود کما اینکه در پژوهش کنونی خواهیم دید، در گذشته نیز پیشینه بحران سازی های سیاسی انگلستان معطوف به نکات فوق بوده است.با پیروزی انقلاب اسلامی ایران، انگلستان که حضور مستقیم و غارت منابع کشور ایران  را از دست رفته قلمداد کرده است، بحران سازی های سیاسی خود را در عصر حاضر معطوف به حمایت های مالی و نظامی از نیروهای گریز از مرکز در ایران، وجود چند دستگی در سیاست،ایجاد نفاق در میان طبقه های مختلف کشور، ترغیب و تحریک همسایگان ایران و کادرپروری در داخل کشور کرده است و با اعمال برخی سیاست های دشوار اقتصادی نظیر اعمال تحریم های همه جانبه به همراه دیگر هم پیمانان غربی و شرقی و متهم نمودن جمهوری اسلامی ایران در نقض مواردی همچون نقض حقوق بشر، تروریسم، آزادی های سیاسی، فعالیت های تحزبی و مواردی اینچنینی سعی در ایجاد بحران های سیاسی فرانوین داشته است. لذا موارد مذکور را می توان در اهمیت پژوهش کنونی برشمرد. همچنین، پژوهش حاضر را می توان پژوهشی کاربردی تلقی نمود. به دیگر سخن، با بررسی سیر استعمار و بحران سازی های سیاسی انگلستان در دوران معاصر می توان تا حد بسیار زیادی نقاط قوت و ضعف کشور ایران در برخورد با روند بحران سازی های مذکور را آسیب شناسی علمی و عینی نمود تا در نهایت بتوان الگویی کاربردی در مقابله با جریانات منتهی به بحران سازی های سیاسی انگلستان در ایران دوران معاصر ارائه نمود.

اهداف پژوهش:

شاید بتوان مدل استعماری بریتانیا را در خصوص نقض حاکمیت سیاسی ایران، از آغاز تا حال حاضر در قالب اهداف زیر ترسیم نمود.

1-8 : در گام نخست، هدف پژوهش حاضر توسعه دانش و نیز افزایش آگاهی در خصوص بحران سازی سیاسی در ایران و نیز تبیینی علمی از سیر گذران استعمار انگلستان در دوران معاصر می باشد.

2-8 : در مرحله بعد، ترسیم و تشریح این نکته که در بیشتر بحران های سیاسی معاصر،به ویژه پس از پیروزی انقلاب شکوهمند اسلامی در ایران انگلستان نقش اصلی را ایفا نموده است.

3- 8: از آنجا که در هر دوره تاریخی، مجموعه ای از عوامل انگلستان را به مداخله و نهایتا بحران سازی در امور ایران ترغیب می نموده است، لذا ترسیم علت العلل حضور، مداخله، کارشکنی و نهایتا بحران سازی سیاسی در هر دوره در این پژوهش، یکی دیگر از اهداف نوشتار حاضر می باشد.

4-8: از دیگر نکاتی که در تبیین اهداف تحقیق اهمیت ویژه ای می یابد، شناخت هرچه بهتر عوامل کلیدی و تسریع کنندهدر بحران های سیاسی ایران معاصر از سوی انگلستان می باشد.

5-8 : بخش دیگری از اهداف نوشتار کنونی، تفاوت های ماهوی و عینیت یافته در بحران سازی های سیاسی انگلستان در ایران می باشد. به عبارتی دیگر، بررسی علمی این موضوع که بحران های سیاسی مذکور در هر دوره در ایران معاصر چه تفاوت های ماهوی با دوره های پیشین داشته است نیز در این خصوص، مورد نظر قرار دارد.

6-8: از دیگر اهداف پژوهش کنونی، تبیین این نکته می باشد که با وقوع انقلاب اسلامی و تغییر دولت و حکومت، دامنه بحران های سیاسی انگلستان در ایران چه تغییری نموده است. به عبارتی دیگر، رابطه ایران و انگلستان با وقوع انقلاب اسلامی در چه حوزه هایی تشدید بحران های سیاسی را به همراه داشته است.

7-8:تبیینماهیت و ابزارهای نوین بحران سازِ انگلستان در عصر حاضر و پی بردن به ماهیت استعماری نوین انگلستان با استفاده از ابزارهای استعماری جدید، نظیر استعمار علمی، صنعتی و فناورانه.

8-8 :ترسیم شمایی کلی از آینده بحران های سیاسی ایجاد شده از سوی انگلستان در ایران و آینده پژوهی شدت و ضعف بحران های مذکور.

بخش اول:

کلیات پژوهش……………………………………..1

کلیات……………………………………………………………………..2

فصل اول: طرح تحقیقاتی……………………………………………………………4

گفتار1- بیان مسئله……………………………………………………………………………..4

گفتار 2- سوال اصلی و سوال های فرعی……………………………………………….6

گفتار 3- فرضیه اصلی و فرضیه های فرعی………………………….6

گفتار 4- تعریف مفاهیم کلیدی و ابعاد موضوع……………………………………7

گفتار5- پيشينه پژوهش………………………………………………10

گفتار 6- مشکلات اجرایی پژوهش…………………………………….15

گفتار 7- اهمیت پژوهش………………………………………………15

گفتار 8- اهداف پژوهش……………………………………………16

گفتار 9- متغیرهای پژوهش………………………………………..17

گفتار 10- سازماندهی پژوهش…………………………………………………18

جمع بندی……………………………………20

فصل دوم: مباحث مفهومی و نظری……………………………………21

گفتار1- مفاهیم سه گانه بحران، بحران شناسی و مدیریت بحران…………………………………..21

گفتار2- روش تحقیق در پژوهش………………………………………….25

گفتار3- چارچوب نظری پژوهش…………………………………………………….36

جمع بندی…………………………………………42

فصل سوم:پیشینه بحران سازی های سیاسی انگلستان درایران تاشروع دوران سلطنت پهلوی…………………………44

گفتار1- بررسی پیشینه تاریخی حضور انگلستان در ایران با رویکردی تحلیلی تاریخی ……………………………….47

گفتار2- بحران سازی های سیاسی بریتانیادردوران قاجارتا اجرای کودتای سوم اسفند1299…………………………53

بند 1- حراست از هندوستان، نخستین دستاویز مداخلات سیاسی انگلیس در ایران………………………………….55

بند 2- سیاست های تجزیه طلبانه انگلستان در ایران عصرقاجار، جدایی هرات از شرق ایران، ابزارها، اهداف و تاثیر بحران مذکور بر جامعه سنتی ایران…56

بند3- بانک شاهنشاهی دردوران قاجار، سیاست های عملگرایانه بانک شاهنشاهی در راستای توسعه استعمار انگلیس در ایران….63

بند4- انگلیس، نفت و بحران های سیاسی در دوران قاجار………………………………………69

بند 5- اجرای کودتای انگلیسی سوم اسفند و انحطاط دودمان قاجار…………………………………………….77

جمع بندی……………………………………..85

بخش دوم:

انگلستان وبحران سازی های سیاسی درایران دوران پهلوی وجمهوری اسلامی ایران………………………………87

کلیات……………………………88

فصل چهارم: سلطنت پهلوی اول……………………………………………………………………………………………………………..89

بند1- بانک شاهنشاهی و ادامه توطئه های اقتصادی انگلیس در ایران……………………………………………………91

بند 2- انگلستان و وقایع نفتی در عهد پهلوی اول………………………………………………………………………………92

بند 3- حکومت رضاشاه دستاویز انگلیس در برابر هجمه کمونیسم…………………………………………………….100

بند 4- جنگ جهانی دوم،از پایان ماموریت های انگلیسی رضاشاه در ایران تا بازخورد حضور  نیروهای ارتش بریتانیا درایران……………….101

بند 5- رادیو بی بی سی، از تثبیت پادشاهی رضاشاه تا اضمحلال او…………………………………………………..104

بند 6- انگلیس وحمایت از جریان بهاییت در ایران………………………………………………………………………….108

بند 7- پلیس جنوب و حراست از منافع انگلستان در ایران…………………………112

جمع بندی………………………………….120

فصل پنجم: سلطنت پهلوی دوم……………..122

گفتار1- همیاری استعمارانگلستان و قدرت نوپای آمریکا دردوران سلطنت پهلوی دوم…………………………….123

گفتار دوم -کودتای انگلیسی 28 مرداد در سازواری با تغییر حکومت مدل ساندرز، شکاف عظیم هویتی بازخورد کودتای مذکور…..124

بند1- تحولات سیاسی ایران تاپیش از ملى شدن صنعت نفت و تحرکات انگلیس در این برهه………………125

بند 2- واکنش های سیاسی انگلستان پس از ملی شدن صنعت نفت در ایران تا پیش از کودتا………………..126

بند 3- ابزارهای انگلستان در طراحی، هدایت و وقوع کودتا، آمریکا، نخستین هم پیمان انگلیس دربراندازی کابینه مصدق…….133

بند 4- انگلستان و ترغیب دربار پهلوی دوم و مخالفان دولت ملی گرایان…………………………………………….144

بند5- رادیو بی بی سی و مطبوعات، ابزارهای رسانه ای انگلستان در کودتا………………………………………….145

بند 6- بحران اقتصادی دردولت ملی گرایان………………………………………………..147

بند 7- دیگر اقدامات انگلیس در اجرای کودتا…………………………..148

بند 8- انگلیس و اهداف کودتای 28 مرداد………………………………………………….150

بند 9- بازخورد کودتای انگلیسی 28 مرداد بر ایران…………………………………………….150

گفتار سوم- جدایی بحرین و نقش انگلیس در این خصوص، تکرار سناریوی جدایی های ارضیازایران…………158

بند 1- نگاهی گذرا بر سیر حاکمیت ایران بر مجمع الجزایر بحرین در طول تاریخ………………………………..158

بند 2- نفوذ انگلستان در منطقه خلیج فارس و بحرین………………….162

بند 3- بررسی اوضاع سیاسی بحرین در دوران سلطنت پهلوی اول………………………………………165

بند 4- فرجام بحرین و جدایی آن در دوران سلطنت پهلوی دوم………………………………….. 168

گفتار4- فعالیت های جریان بهاییت در دستگاه پهلوی دوم……………………………..174

گفتار 5- سیاستهای انگلیس در واپسین سالهای سلطنت رژیم پهلوی دوم………………..184

جمع بندی…………196

فصل ششم:دوره پیروزی انقلاب اسلامی………………….198

گفتار 1- بررسی تئوری های مربوط به پیروزی انقلاب اسلامی ایران، نقش انگلیس و غرب در اضمحلال پهلوی دوم……………200

گفتار 2- انگلستان، از تحریک اعراب خلیج فارس تا همیاری رژیم بعث عراق در حمله نظامی به ایران در شهریور 1359…………201

بند 1- همکاری های اطلاعاتی استعمارانگلستان و غرب باعراق درجنگعلیه ایران ……………………….213

بند 2- سقوط انقلاب اسلامی ایران، نخستین رویکردهمیاری بریتانیا وغرب با عراق در حمله بهنیروهای ایرانی…….214

بند 3- تحریم تسلیحاتی جمهوری اسلامی ایران، رویکرد نظامی بریتانیا در  شکست انقلاب اسلامی………215

بند 4- جنگ تحمیلی و بحران  نفت خاورمیانه، نقش انگلستان در ایجاد شوک های نفتی ایران در خلال جنگ

تحمیلی………………………217

بند 5- بریتانیا و ترغیب اعراب خلیج فارس در همکاری با رژیم بعث عراق………………………………………….224

گفتار 3- انگلستان و هجمه به مشروعیت نظام جمهوری اسلامی با حمایت از گروه های معاند………………..233

بند 1- فعالیت های ضد انقلابی سازمان مجاهدین خلق، حمایت های بریتانیا از نخستین گروه معاندنظام جمهوری اسلامی ایران…..233

بند 2- جبهه نجات ایران…………………………………………………….252

بند 3- گروه درفش کاویانی……………………………………………………………………………..254

بند 4- گروه احمد مدنی……………………………………………………255

گفتار 4- تاثیر انگلستان در متشنج نمودنانتخابات ریاست جمهوری سال 1388…………………………………………258

بند1- رویکردهای انگلستان در ایجاد آشوب در انتخابات سال 1388……………………………………………………259

بند 2- بازخورد اقدامات بحران ساز انگلستان درمتشنج نمودن انتخابات سال 88 بر ایران در ابعادخارجی و داخلی…266

گفتار 5- انگلستان ومسئله هسته ای ایران،تحریم ها،بازخورد حق دستیابی ایران به انرژی صلح آمیزهسته ای…280

بند 1- بررسی اجمالی تاریخچه مسئله هسته ای در ایران پیش از پیروزی انقلاب اسلامی………………………..280

بند 2- پرونده‌ی هسته‌ای ایران در ارتباط با غرب در دوره‌ی جمهوری اسلامی……………………………..282

بند 3- دلایل نگاه تبعیض‌آمیز غرب به مسئله‌ی هسته‌ای ایران قبل و بعد از انقلاب……………………..284

بند 4- رویکردهای کلان بریتانیا در  توقف برنامه های هسته ای ایران……………………………287

نتیجه گیری و چشم انداز کاربردی از روابط ایران و انگلیس………………………………………………..301

فهرست منابع………………..319

راهنمای خرید و دانلود فایل

برای پرداخت، از کلیه کارتهای عضو شتاب میتوانید استفاده نمائید.

بعد از پرداخت آنلاین لینک دانلود فعال و نمایش داده میشود ، همچنین یک نسخه از فایل همان لحظه به ایمیل شما ارسال میگردد.

در صورت بروز  هر مشکلی،میتوانید از طریق تماس با ما  پیغام بگذارید و یا در تلگرام با ما در تماس باشید، تا شکایت شما مورد بررسی قرار گیرد.

برای دانلود فابل روی دکمه خرید و دانلود  کلیک نمایید.