بررسی اثرات پیش تیمار بذر بر مولفه های جوانه زنی و رشد گیاهچه ذرت در شرایط تنش شوری : پایان نامه ارشد مهندسی کشاورزی زراعت و اصلاح نباتات

کشور عزیزمان ایران با توجه به تنوع اقلیم ، آب و هوای مطبوع و اراضی وسیعی که در اختیار دارد در صورت مدیریت در عرصه کشاورزی میتواند یکی از قطب های بلامنازع کشاورزی دنیا باشد و با پرورش دانش آموختگان خبره در گرایش های مختلف رشته کشاورزی میتوان به این مهم نایل آمد.دیجی لود در ادامه به معرفی پایان نامه های کارشناسی ارشد رشته کشاورزی میپردازد. پایان نامه حاضر با عنوان” بررسی اثرات پیش تیمار بذر بر مولفه های جوانه زنی و رشد گیاهچه ذرت در شرایط تنش شوری ” با گرایش زراعت و اصلاح نباتات و با فرمت Word (قابل ویرایش) تقدیم شما دانشجویان عزیز میگردد.

چکیده بررسی اثرات پیش تیمار بذر بر مولفه های جوانه زنی و رشد گیاهچه ذرت در شرایط تنش شوری:

به منظوربررسی اثرات پیش تیمار بذر بر مو لفه های جوانه زنی و رشد گیاهچه ذرت تحت شرایط تنش شوری آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی در چهار تکرار به صورت آزمایشگاهی و گلدانی در سال 91- 90 در آزمایشگاه و گلخانه مرکز آموزش کشاورزی شاهرود انجام شد. فاکتور اول شامل 4 سطح شوری صفر(شاهد)،3 ،6، 9  دسی زیمنس برمتر مربع و فاکتور دوم شامل پیش ‌تیمار پلی اتیلن گلایکول6000 در چهار سطح صفر(شاهد)، 100، 200 و 400 گرم در لیتربود. نتایج حاصل از بررسي هاي آزمایشگاهي نشان دادند که اثر شوری بردرصد جوانه زنی و وزن خشک کلئوپتیل در سطح 5 درصد وبرصفات سرعت جوانه زنی، وزن تر و خشک و طول ریشه چه و وزن تر کلئوپتیل و طول کلئوپتیل، وزن تر و خشک و طول گیاهچه، سرعت رشد گیاهچه، بنیه بذر،ضریب آلومتری و نسبت وزن خشک ریشه چه به کلئو پتیل در سطح یک درصدمعنی داربود.

همچنین اثر پلی اتیلن گلایکول برصفات سرعت جوانه زنی، وزن تر و خشک و طول ریشه چه و وزن تر و خشک و طول کلئوپتیل، وزن تر و خشک و طول گیاهچه، سرعت رشد گیاهچه، بنیه بذر،ضریب آلومتری و نسبت وزن خشک ریشه چه به کلئو پتیل در سطح یک درصدمعنی دار بود. اثرمتقابل بین شوری و پلی اتیلن گلایکول برسرعت جوانه زنی در سطح 5 درصد و برطول ریشه چه،وزن خشک گیاهچه، طول گیاهچه ، بنیه بذر، ضریب آلومتری در سطح یک درصد معنی دارشد. نتایج حاصل از آزمايشات گلخانه اي نشان دادکه اثر شوری بروزن تر و خشک برگ، عرض برگ، کلروفیلa  در سطح 5 درصد  معنی دار بود و بروزن تر وخشک ریشه، وزن تر وخشک ساقه، ارتفاع بوته، طول برگ، کلروفیل b ،کارتنوئید در سطح یک درصد معنی دارشد. اثر پلی اتیلن گلایکول بر کلروفیل a  در سطح 5 درصد معنی دار بودو بروزن تر و خشک ریشه، وزن تر و خشک برگ، وزن تر وخشک ساقه، ارتفاع بوته، طول برگ،عرض برگ، کلروفیل b،کارتنوئید در سطح یک درصد معنی دارشد. نتایج حاصل از این آزمایش نشان داد که پیش تیمار بذر بامحلول 100 گرم درلیتر پلی اتیلن گلایکول 6000 باعث بهبود مولفه های جوانه زنی و رشد گیاهچه ذرت شد.

مقدمه تیمار بذر

ذرت پس از گندم وجو سومین غله مهم جهان می باشد.در درجه اول ذرت برای تولید دانه و در درجه دوم به منظور تولید علوفه و ماده خام تولیدات صنعتی کشت می شود .دانه ذرت هم برای انسان وهم برای حیوان مصرف می شود قسمتهای رویشی گیاه وقتی سبز هستند قطع یا خشک می شوند و یا بصورت سیلو برای مصرف دام مورد استفاده قرار می گیرند. درحال حاضر سطح زیر کشت آن در ایران 350000 هکتار با مقدار تولید 2میلیون تن می باشد.

ذرت در مناطق گرمتر نواحی معتدل و نواحی مرطوب رشد می کند. در ایران از کل 165 میلیون هکتار سطح کشور، مساحتی درحدود 5/23 میلیون هکتار که معادل 2/14درصد از کل سطح کشور می باشد به درجات مختلف با مسائل شوری ، سدیم (قلیائی) بودن، زهدار و ماندابی بودن روبروست.  علل اصلی شوری اراضی زراعی کشور که عمدتاً دراقلیم های خشک و نیمه خشک واقع می باشند، مهاجرت املاح محلول از عمق به سطح خاک در اثر تبخیر شدید رطوبت و کمبود بارندگی و ناکافی بودن آب آبیاری جهت شستشوی نمکهای تجمع یافته در عمق خاک زراعی است. در حال حاضر با توجه به این که بخشی از منابع آب و خاک شور مورد بهره برداری قرار می گیرد . دستیابی به ارقام متحمل به شوری که دارای عملکرد بیشتری در شرایط تنش شوری باشند به عنوان یکی از راه حل ها ی مقابله با این تنش مطرح است . بررسی اثر شوری بر سرعت و درصد جوانه زنی و همچنین رشد ریشه چه و ساقه چه در بسیاری از گیاهان زراعی نشان داده است که تنش شوری در مرحله جوانه زنی یک آزمون قابل اطمینان در ارزیابی تحمل بسیاری از گونه ها است . زیرا شوری باعث کاهش درصد و سرعت جوانه زنی و همچنین کاهش رشد ریشه چه و ساقه چه می گردد  et al., 2001)،Ghoulam) Munns, 2002) ). شرط اساسی برای دستیابی به محصول در یک زراعت فراهم بودن شرایط استقرار گیاه زراعی و یا توانمند بودن گیاه زراعی در استقرار و ایجاد سطح سبز اولیه می باشد . تنش شوری به عنوان یکی از مهمترین عوامل جلوگیری کننده از جوانه زنی یکنواخت بذور و استقرار گیاهان زراعی در اینگونه مناطق مطرح می باشد (2003 . .(Demir et al.,سرعت و درصد جوانه زنی بذور از جمله مهمترین عواملی است که تحت تأثیر شوری قرار می گیرد. کاهش سرعت رشد و درصد جوانه زنی احتمالاً به دلیل آن است که تنش شوری علاوه بر مسمومیتی که در گیاه ایجاد می کند باعث پایین رفتن پتانسیل اسمزی محیط بذر یا ریشه شده و رشد آنها را با مشکل مواجه می سازد .(Demir et al., 2003)

شوری آب و خاک در مناطق خشک و نیمه خشک می تواند به شدت تولید محصول را محدود نماید و دراین مناطق از اهمیت بیشتری برخورداراست. به نظر می رسد حدود 25 درصد اراضی آبی زمین های کشاورزی در نواحی خشک و نیمه خشک جهان به علت فقدان مدیریت صحیح تحت تنش شوری قرار گرفته اند FAO, 2000)). با توجه به روند افزایش اراضی شور در ایران و محدود بودن افزایش عملکرد از طریق افزایش سطح کاشت، لازم است که به این عامل محیطی توجه خاصی مبذول و کشت گیاهان متحمل به شوری توسعه یابد.

ازطرفی شوری یکی از مهمترین تنش های محیطی می باشد روی جوانه زنی و سبز شدن گیاهان ودرصد جوانه زنی ورشد گیاهچه تاثیر منفی داشته و رشد گیاه را محدود کرده و این امر در تقابل نیاز روز افزون بشر به مواد غذایی است.

يكي از موانع عمده عملكرد و توليد بالاي گياهان زراعي فقدان استقرار يكنواخت گياه است كه به خاطر شرايط نامناسب خاكي و آب و هوايي است (Mevale et al.,2003). بذور گاهي اوقات در بسترهايي كاشت مي شوند كه به دليل عدم بارندگي درزمان كاشت رطوبت نامناسبي دارند(Angadi and Entz, 2002). كه نتيجه آن سبز شدن ضعيف و غير يكنواخت گياهچه است (Mevale et al.,2003) .

امروزه بخشي از محققان فعال در حوزه بذر، مشغول تحقيقاتي بر روي تيمار‌هاي پيش از کاشت بذر[1] هستند. تحقيقات متعددي اثبات کرده است که اعمال اين تيمار‌ها توسط زارعين قبل از کاشت بذر به خصوص در شرايط نامساعد محيطي و بستر غير بهينه بذر، مي‌تواند جوانه‌زني و رشد و نمو را در ابتداي دوره زيستي بهبود بخشيده و باعث استقرار هر چه بهتر گياهچه شود. اين امر سبب استفاده مطلوب‌تر گياه از نهاده‌هاي موجود شده و در نهايت مي‌تواند سبب افزايش کمي و کيفي محصول گردد. در کل به اين تيمار‌ها پرايمينگ بذر اطلاق مي‌شود (سلطانی و همکاران،1386). هيدروپرايمينگ در کاهش خطرات استقرار گياهچه در شرايط تنش خشکي موثر مي‌باشد و به بذر اجازه مي‌دهد تا رشد يکنواختي را در شرايط بارندگي‌هاي نامنظم داشته باشد. همچنين بذور را هيدراته کرده، استفاده از مواد شيميايي را به حداقل رسانده و باعث بهبود بنيه بذر و رشد گياهچه مي‌شود(جلیلیان و خدابنده،1375).

همچنين اثرات سودمند تيمار کردن بذر در فعاليت‌هاي مزرعه‌اي در گياهاني مثل گندم، چغندرقند، ذرت و سويا گزارش شده است(Parera and Cantliffe,1994;Singh,1995;Sadeghiyan and Yavari,2004). رشيد و همکاران گزارش کردند، تيمار کردن بذرجو، باعث بهبود استقرار گياهچه در شرايط تنش شوري و خشکي مي‌گردد (Rashid et al., 2002).

براي عمل پرايمينگ مزاياي زيادي از جمله افزايش قوه ناميه، افزايش سرعت جوانه‌زني در شرايط درجه حرارت پايين، کوتاه‌کردن متوسط زمان جوانه‌زني، افزايش عملکرد ريشه، افزايش قدرت جوانه‌زني و استقرار گياهچه در شرايط آلودگي قارچي، افزايش قدرت جوانه‌زني در شرايط شوري و خشکي، کاهش نياز به آب جهت سبز‌شدن و در نهايت استقرار بهتر و بيشتر بوته در واحد سطح در گياهان مختلف ذکر شده است (جلیلیان،1385). در همین راستا مطالعه ای تحت عنوان بررسی اثرات پیش تیمار بذر بر مولفه های جوانه زنی و رشد گیاهچه ذرت در شرایط تنش شوری در آزمایشگاه و گلخانه مورد مطالعه قرار گرفت.

نتيجه ­گيري

در این مطالعه که روی ذرت انجام گرفت این نتایج حاصل شد :

این تحقیق نکات مثبت و منفی وجود داشت ،صفات مورد مطالعه شامل وزن تر وخشک،طول ریشه چه،وزن تر وخشک و طول کلئوپتیل، وزن تر وخشک وطول گیاهچه،درصدو سرعت جوانه زنی و بنیه بذر و ضریب آلومتری، نسبت وزن خشک ریشه چه به کائوپتیل معنی دار شد و سرعت رشد گیاهچه ،معنی دار نشدوهمچنین در شرایط گلخانه وزن تر وخشک ریشه و ساقه و برگ و ارتفاع بوته طول و عرض برگ وکلروفیل a و b و کارتنوئید معنی دارشد وپلی اتیلن 100 گرم در لیتر بیشترین تاثیر را روی مولفه های جوانه زنی و رشد گیاهچه، داشت واثر متقابل شوری وپلی اتیلن فقط درصفات طول ریشه چه وگیاهچه وسرعت جوانه زنی وبنیه بذز و ضریب آلو متری درشرایط آزمایشکاه معنی دار وبر روی صفات دیگر آزمایش مورد مطالعه معنی دار نشد

فهرست مطالب تیمار بذر

چکیده.. 1

مقدمه. 2

فصل اول: کلیات.. 5

1-1 استعداد تولید در غلات… 5

2- 1 ذرت… 6

1-2-1 تاریخچه.. 6

2-2-1 ویژه گیهای گیاهشناسی.. 6

3-2-1 شرایط رشد.. 7

4-2-1 جوانه زنی و مراحل رشد گیاه ذرت… 8

5-2-1 تولید ماده خشک… 9

6-2-1   انواع ذرت.. 9

7-2-1 فنولوژی ذرت… 9

8-2-1 مرحله رشد برگ… 10

9-2-1 دوره گلدهی.. 10

10-2-1دوره پر شدن دانه. 11

11-2-1 دوره خشک شدن دانه. 12

12-2-1 نیاز گرمایی ذرت… 12

13-2-1ویژگیهای زراعی و فیزیولوژیک ذرت… 12

1-3-1عملیات کاشت ذرت… 13

2-3-1 زمان کاشت ذرت… 13

3-3-1 فاصله کاشت… 13

4-3-1 عمق کاشت… 13

4-1 عملیات داشت… 14

1-4-1کولتیواتور ودندانه زدن. 14

2-4-1 کنترل علف های هرز. 14

3-4-1- آبیاری.. 114

4-4-1 کوددهی.. 15

5-1 برداشت… 15

فصل دوم بررسی منابع. 16

1-2پیش تیمار بذر. 16

1-1-2تاثیر پیش تیمار بذر بر جوانه زنی واستقرار اولیه گیاهچه. 18

2-1-2 تاثیر پیش تیمار بذر برافزایش دانه محصول و بیوماس. 18

3-1-2پيش‌تیمار بذر وزودرسی.. 19

4-1-2 نقش پیش تیمار بذردر بهبود رفتار جوانه زنی تحت شرایط تنشهای محیطی.. 20

5-1-2 تاثیر پیش تیمار بذر بر بهبود وکارایی مصرف آب… 20

6-1-2 تاثیر پیش تیمار بذربرکاهش خسارت ناشی از عوامل بیماریزا. 21

2-2 انواع پیش تیمار. 21

1-2-2 هیدروپرایمینگ… 21

2-2-2 اسموپرایمینگ… 21

3-2-2 هالوپرایمینگ… 21

4-2-2 ماتریکوپرایمینگ… 21

5-2-2 ترموپرایمینگ… 21

6-2-2 هورموپرایمینگ… 21

7-2-2 بیو پرایمینگ… 21

3-2 پیش تیمار ذرت… 25

4-2 اثرات مفید و محاسن پرایمینگ… 26

1-4-2 اثر بر جوانه زنی واستقرار گیاهچه. 26

2-4-2 اثر بر سنتز پروتیئین ها 28

3-4-2 اثر بر سنتزاسید نوکلئیک. 28

4-4-2 اثر بر تقسیم سلولی.. 29

5-4-2 اثر بر نفوذپذیری غشاء. 29

6-4-2 افزایش مقاومت گیاه در برابر تنش ها 30

7-4-2 اثر بر خواب بذر. 31

8-4-2 اثر بر وقایع ترمیم و فساد بذر. 31

5-2 جنبه های منفی پرایمینگ… 32

6-2 تنش شوری.. 33

7-2 وضعیت خاک های شور در جهان. 34

8-2 خاکهای شور در ایران. 34

9-2 طبقه بندی خاک های شور 35

1-9-2- خاک های شور. 35

2-9-2 خاکهای سدیمی.. 35

3-9-2 خاک های شور- سدیمی.. 36

10-2 طبقه بندی گیاهان براساس واکنش آنها به شوری.. 36

11-2 اثرات ظاهری تنش شوری بر گیاه 37

12-2 اثرات فیزیولوژیک تنش شوری برگیاه 39

1-12-2 تنش اسمزی ناشی از تنش شوری.. 39

2-12-2- تنش سمییت یونی ناشی از شوری.. 40

3-12-2 تنش عناصرغذایی ناشی از شوری.. 40

13-2 معیارهای تحمل نسبت به شوری.. 41

14-2 روشهای ارزیابی تحمل به شوری گیاهان. 41

15-2 مقاومت گیاهان در برابر شوری.. 42

16-2 سازوکارهای مقاوم به شوری.. 42

17-2 تحقیقات انجام شده در رابطه با شوری در گیاهان زراعی.. 43

1-17-2 جوانه زنی 43

2-17-2 رشد رویشی.. 46

3-17-2 غلظت پروتئین کل.. 48

4-17-2 عملکرد دانه و محتوی روغن.. 49

فصل سوم:مواد و روش ها 51

1-3 تاریخ و موقعیت جغرافیایی و وضعیت اقلیمی محل اجرای آزمایش… 51

2-3 طرح آزمایشی.. 52

3-3 روش کار در آزمایشگاه 52

4-3 اسمو پرایمینگ با پلی اتیلن گلیکول. 53

5-3 روش کار در گلخانه. 54

6-3 روش آماری تجزیه وتحلیل داده ها. 56

فصل چهارم:نتایج و بحث… 57

1-4 آزمایشگاه 57

1-1-4 درصد جوانه زنی.. 57

2-1-4 سرعت جوانه زنی.. 57

3-1-4 وزن تر وخشک ریشه چه. 59

4-1-4 طول ریشه چه. 60

5-1-4- وزن تر و خشک کلئوپتیل.. 62

6-1-4 طول کلئوپتیل.. 63

7-1-4 وزن تر وخشک گیاهچه. 63

8-1-4 طول گیاهچه 64

9-1-4 بنیه بذر 68

10-1-4 ضریب آلومتری.. 69

11-1-4 نسبت وزن خشک ریشه چه به وزن خشک کلئوپتیل.. 70

2-4 گلخانه. 74

1-2-4 وزن تر و خشک ریشه. 74

2-2-4 وزن تر و خشک ساقه. 74

3-2-4 وزن تر و خشک برگ… 75

4-2-4- ارتفاع بوته. 78

5-2-4 طول و عرض برگ… 78

6-2-4 کلروفیلa وb. 79

7-2-4 کارتنوئید. 80

فصل پنجم: نتیجه گیری و پیشنهادات… 83

1-5 نتیجه. 83

2-5 پیشنهادات… 84

فصل ششم: منابع مورد استفاده 85

فهرست جداول

جدول 1-4 نتایج تجزیه واریانس در شرایط آزمایشگاه 66

جدول 2-4 مقایسه میانگین ها در شرایط آزمایشگاه 67

ادامه جدول 1-4 نتایج تجزیه واریانس در شرایط آزمایشگاه 71

ادامه جدول 2-4 مقایسه میانگین ها در شرایط آزمایشگاه 72

جدول 3-4 نتایج تجزیه واریانس درشرایط گلخانه. 76

جدول 4-4 مقایسه میانگین ها در شرایط گلخانه… 77

ادامه جدول3-4 نتایج تجزیه واریانس در شرایط گلخانه. 81

ادامه جدول 4-4 مقایسه میانگین ها در شرایط گلخانه. 882

جدول1-3 خلاصه آمار هواشناسي شهرستان شاهرود در طول فصل رشد ذرت درسال1391. 51

فهرست شکلها

شکل 3-4 اثر متقابل شوری و پلی اتیلن گلایکول بر سرعت جوانه زنی.. 68

شکل 1-4 اثر متقابل شوری و پلی اتیلن گلایکول بر طول ریشه چه. 59

شکل 2- 4 اثر متقابل شوری و پلی اتیلن گلایکول بر طول گیاهچه. 62

شکل 4-4 اثر متقابل شوری و پلی اتیلن گلایکول بر بنیه بذر. 73

شکل 5-4 اثر متقابل شوری و پلی اتیلن گلایکول ضریب آلومتری.. 73

راهنمای خرید و دانلود فایل

برای پرداخت، از کلیه کارتهای عضو شتاب میتوانید استفاده نمائید.

بعد از پرداخت آنلاین لینک دانلود فعال و نمایش داده میشود ، همچنین یک نسخه از فایل همان لحظه به ایمیل شما ارسال میگردد.

در صورت بروز  هر مشکلی،میتوانید از طریق تماس با ما  پیغام بگذارید و یا در تلگرام با ما در تماس باشید، تا شکایت شما مورد بررسی قرار گیرد.

برای دانلود فابل روی دکمه خرید و دانلود  کلیک نمایید.