نظام حقوقی بین المللی حمایت از منابع ژنتیکی گیاهی برای غذا و کشاورزی و تعهدات دولت جمهوری اسلامی ایران : پایان نامه کارشناسی ارشد رشته حقوق

رشته حقوق در میان داوطلبان رشته انسانی از محبوبیت بسیار بالایی برخوردار است. تیم دیجی لود پایان نامه ای در مقطع کارشناسی ارشد با موضوع ” نظام حقوقی بین المللی حمایت از منابع ژنتیکی گیاهی برای غذا و کشاورزی و تعهدات دولت جمهوری اسلامی ایران ” برای شما عزیزان فراهم کرده است. همچنین شما می توانید در میان مجموعه کامل از پایان نامه های رشته حقوق که تیم دیجی لود گرداوری کرده است ، مناسب ترین پایان نامه را تهیه کنید و از آن به نحو احسن بهره مند شوید. برای راحتی شما دانشجویان گرامی ، پایان نامه ها در قالب ورد بوده و کاملا قابل ویرایش است.

چکیده پایان نامه نظام حقوقی بین المللی حمایت از منابع ژنتیکی گیاهی برای غذا و کشاورزی و تعهدات دولت جمهوری اسلامی ایران :

بهره برداری انسان از منابع طبیعی جهان همیشه بهصورتی یک جانبه و بی رویه بوده و هرگونه بهره برداری از این منابع بدون رعایت جنبههای حفاظتی آن وتنها براساس تأمین منافع کوتاه مدت او انجام میشده است. گرچه انسان در آغاز بصورتی هماهنگ با طبیعت عمل می کرده است. و در حقیقت خود جزیی از سیستمهای طبیعی بوده است. ولی رشد فزاینده جمعیت جهان و در نتیجه بهره برداری بیش از اندازه کشورها از منابع طبیعی باعث عدم هماهنگی بیشتر با طبیعت شده است.

فرایند این اندیشه، دولتها و سازمانهای بین المللی را درجهت حفاظت و بهره برداری اصولی از منابع ژنتیکی گیاهی برای غذا و کشاورزی که درسی ویکمین کنفرانس سازمان کشاورزی و خوار و بار ملل متحد(FAO) در سال 2001 میلادی، معاهده بین المللی ذخایر ژنتیکی گیاهی برای غذا و کشاورزی مورد تصمیم کشورها شرکت کننده در این کنفرانس بین المللی بوده است.

و آنچه در این معاهده بین المللی مقرر گردید. ارائه روشهای مناسب جهت کاهش آسیب کشورها و سازمان ها و اشخاص بر این منابع و بهره برداری مطلوب از آن بوده است. این معاهده نمایانگر تلاش و دغدغه های جامعه جهان در خصوص حفاظت، اکتشافات، جمعآوری، شناسایی، ارزیابی و ثبت منابع ژنتیکی گیاهی برای غذا و کشاورزی در نیل به اهداف اعلامیه رم در مورد امنیت جهانی غذایی و برنامه اقدام اجلاس جهانی غذا و برای دستیابی به توسعه پایدار کشاورزی میباشد. بدون تردید این مسئله به یک عرصه و عزم جامع بین المللی نیاز دارد. به عبارت دیگر گرچه حفاظت از منابع زنتیکی گیاهی وظیفه کشورها است. و باید از سطوح ملی شروع شود ولی به هماهنگیهای بین المللی و منطقه ای نیاز دارد.

این پایان نامه ضمن اشاره به اهداف، اصول و محور حمایت از منابع ژنتیکی گیاهی برای غذا و کشاورزی به بررسی تعهدات کشورها متعاهد و همچنین نظام چند جانبه دسترسی و تسهیم منافع و ارزیابی مطروحه در آن در پرتو تحولات نظام حقوقی بین المللی کشاورزی و محیط زیست توجه نموده است .

اهداف

با افزایش روز افزون جمعیت و نیازهای فراوان آن از جمله غذا، کشاورزی به روش های ابتدایی و سنتی با بازدهی کم، دیگر جوابگوی این نیازها نیست. و این عامل موجب گسترش تولیدات کشاورزی و متعاقباً تأثیرات سوء بر منابع پایه شده است.ودر صورت فرسایش و نابودی منابع ژنتیکی گیاهی، امنیت غذایی جهان مورد تهدید قرار خواهد گرفت. و با نگرانی از فرسایش مداوم منابع ژنتیکی گیاهی برای غذا و کشاورزی دلمشغولی مشترک همه کشورها است. و در همه کشورها امنیت غذایی وتوسعه کشاورزی پایداربه میزان زیادی بستگی به منابع ژنتیکی گیاهی برای غذا و کشاورزی دارد که مبداء آنها جای دیگری است.

که در سالیان اخیر دولتها برای حمایت از منابع ژنتیکی گیاهی برای غذاوکشاورزی اراده لازم برای هر گونه برنامه ریزی جهت دست زدن به اقدامات بین المللی و تحقق اهداف آن را اعلام داشته اند. و تکالیفی در کنوانسیونهای مرتبط در زمینه حفاظت و حراست از منابع ژنتیکی گیاهی را ایجاد نمودند. که در نیجه حقوق حاکم دولتها نسبت به منابع طبیعی من جمله این ذخایر خود محدود می شود. و این امر که این محدودیتها به گونه ای اختیاری و داوطلبانه و حاکی از اجماع جهانی است. در بعضی از این کنوانسیون ها، دولتهای تا انجا پیش می روند که، مسئولیتی خاص در خصوص حفاظت از گونه های گیاهی که فقط در سرزمین آنها وجود دارد برای خود می شناسند.

همه این موارد بیانگر دغدغه و «نگرانی مشترک جهانی» به ضرورت حفاظت و حراست از منابع ژنتیکی گیاهی که بر اختلافات سیاسی فائق آمده است. تلاش های سازمان های بین المللی و منطقه ای بویژه سازمان کشاورزی وخوار و بار ملل متحد (فائو) حاکی از این واقعیت است که در این زمینه حول اصول جهانی پذیرفته شد.وتوافق عامی بین دول به وجود آمده است.

حال باید این وفاق عام در قوانین ملی از طریق اتخاذ تدابیر لازم برای حفاظت موثر از ذخایر ژنتیکی گیاهی برای غذاوکشاورزی تجلی یابد. و دولت ها قبول نمایند. که به موجب قواعد حقوقی ملزم به رعایت و اجرای این تدابیر هستند.

لذا حمایت از ذخایر عظیم ژنتیکی گیاهی برای غذا و کشاورزی در زمین با همکاری، تفاهم و توافق بین المللی ایجاد یک چارچوب حقوقی جهانی امکان پذیر می باشد.

کشورها با قبول این که، حفاظت، اکتشاف، جمع آوری شناسایی، ارزیابی و ثبت منابع ژنتیکی گیاهی برای غذا و کشاورزی در نیل به اهداف اعلامیه رم در مورد امنیت جهانی غذایی و برنامه اقدام اجلاس جهانی غذا و برای دستیابی به توسعه پایدار و کشاورزی برای نسل حاضر و نسل آینده، امری حیاتی است. در این خصوص کشورهای با هدف دستیابی به راهکار ها و چارچوب حقوقی در سطح جهانی و منطقه ای، معاهده و موافقتنامه های بین المللی مربوطه از منظر امنیت غذایی و کشاورزی پایدار مورد تحقق قرار گرفته است.

این پژوهش در جهت ارتقای دانش و بالا بردن آگاهی نسبت به اصول و ضوابط حقوقی بین المللی حمایت از منابع ژنتیکی گیاهی برای غذا و کشاورزی و شناسایی و ارزیابی تعهدات کشورهای عضو کنوانسیون رم و نیز موافقت نامه های بین المللی و منطقه ای که برای حفظ، توسعه و حمایت از منابع ژنتیکی گیاهی برای غذا و کشاورزی در نظام حقوقی بین المللی از جمله تعهد به همکاری، تعهد به رعایت حقوق مالکیت معنوی و تعهد به حفاظت می باشد.

و در ارتقای و اطمینان از همسانی قوانین ملی با موازین و معیارهای بین المللی در مدیریت حمایت از منابع ژنتیکی گیاهی برای غذا و کشاورزی که نقطه تلاقی «کشاورزی، محیط زیست و تجارت» و هم افزائی بین این بخشها مورد توجه قرار گرفته است.

ضرورت پژوهش نظام حقوقی بین المللی حمایت از منابع ژنتیکی گیاهی

جهت حفاظت و توسعه منابع طبیعی از جمله ذخایر ژنتیکی گیاهی در بسیاری از معاهدات بین المللی، اعلامیه ها و قطعنامه های مورد تأیید قرار گرفته است. و دولتها متقاعد و متعهد به همکاری در حفاظت از این منابع در جهان ، ضمن احترام کامل به حاکمیت دولت ها بر قلمروی که این منابع در آن واقع شده استتاکید گردید.

کنوانسیون تنوع زیستی (CBD) یکی از معاهدات بین المللی است. که تبیین می نماید دولت ها بر منابع طبیعی خویش از حقوق حاکمیت برخوردارند و می توانند از طریق قانون گذاری ملی، دسترسی به منابع ژنتیکی را تنظیم نمایند. البته مفهوم حاکمیت دائمی، همانند خود مفهوم حاکمیت، مطلق نبوده و تابع تکلیف عمومی لزوم خودداری از ایراد صدمه به منافع دولتها دیگر است . اما با عنایت به حق حاکمیت دولتها بر این منابع و ذخایر ژنتیکی گیاهی خود، اختیار تصمیم گیری در مورد دسترسی به منابع ژنتیکی به دولتهای ملی بوده و تابع قوانین داخلی می باشد.

لذا هر یک از اعضاء باید تلاش کند، تا شرایطی را ایجاد نماید که دسترسی به منابع ژنتیکی را برای استفاده سایر کشورهای عضو معاهده بین المللی ذخایر ژنتیکی گیاهی برای غذا و کشاورزی به گونه ای که از لحاظ محیط زیست مناسب باشد، تسهیل کرد ه و هیچ محدودیتی را که خلاف اهداف این کنوانسیون و دیگر معاهدات بین المللی مرتبط با منابع ژنتیکی گیاهی باشد وضع نکند. لذا ضرورت پژوهشی در چارچوب تعادل حاکمیت ها و محدودیت های معاهده رم و نیز تراضی معاهده ای در مراودات دو یا چند جانبه که درحفاظت، بهره برداری و دسترسی به منابع ژنتیکی، در صورت اعطاء باید براساس شرایط مورد مندرج در معاهدات، اعلامبه ها و قطعنامه و بویژه در قوانین داخلی تأمل و تحقیق قرار گرفته است.

و با توجه به الحاق ج.ا.ا به کنوانسیون رم در سال 1384 و اهمیت به حفاظت و استفاده پایدار منابع و ذخایر ژنتیکی گیاهی در کشور قوانین موضوعه قبل و بعد از الحاق به معاهده، مورد شناسایی و تبیین در این پایان نامه قرار گرفته، تا برآیند به همسان سازی با قوانین بین المللی قرار گیرد.

فهرست مطالب پایان نامه نظام حقوقی بین المللی حمایت از منابع ژنتیکی گیاهی

مقدمه 1
1-بیان موضوع 4
2- سوالات اصلی و فرعی 6
3- فرضیه 7
4- سابقه و پیشینه 7
5- ضرورت پژوهش 8
6- روش تحقیق 9
7- اهداف 10
8- نوآوری پژوهش 12
9- سازماندهی پژوهش 12
فصل اول: مفاهیم، مبانی، پیشینه 14
گفتار اول- مفاهیم 16
مبحث اول – منابع ژنتیکی گیاهی 16
بند اول – معنای لغوی 17
بند دوم – معنای اصطلاحی 17
گفتار دوم – مبانی 19
گفتار سوم – پیشینه 20
فصل دوم: تعهدات کنوانسیون منابع ژنتیکی گیاهی برای غذا و کشاورزی 23
گفتار اول : حفاظت، اکتشاف، جمع آوری، شناسایی، ارزیابی و مستند سازی منابع ژنتیکی گیاهی برای غذا و کشاورزی 26
مبحث اول: تهیه فهرست و ترغیب جمع آوری منابع ژنتیکی 27
مبحث دوم: حمایت از تلاش زارعین 29
مبحث سوم: حفاظت در رویشگاه طبیعی 30
مبحث چهارم: حفاظت در خارج از رویشگاه طبیعی و توسعه آن 30
مبحث پنجم : پایش قوه نامیه- 31
مبحث ششم : حداقل رساندن تهدیدها 32
گفتار دوم : استفاده پایدار از منابع ژنتیکی 34
مبحث اول – سیاست عادلانه کشاورزی 36
مبحث دوم : تقویت تحقیقات 37
مبحث سوم : تلاش برای اصلاح نباتات با مشارکت کشاورزان 39
مبحث چهارم : توسعه بنیان ژنتیکی گیاهان 40
مبحث پنجم : استفاده گسترده از گیاهان زراعی بومی و شیوه های به نژادی 41
گفتار سوم : همکاری بین المللی و کمک به کشورهای در حال توسعه 43
مبحث اول : نظام مندی همکاریهای بین المللی 45
مبحث دوم : کمک های تکنیکی 46
فصل سوم: شناسایی حقوق کشاورزان و نظام چند جانبه دسترسی و تسهیم منافع 48
گفتار اول – شناسایی حقوق کشاورزان 49
مبحث اول – الزامات و بایسته های حقوق کشاورزان 49
مبحث دوم : اقدامات اساسی و مولفه های این حقوق 51
گفتار دوم : نظام چند جانبی دسترسی و تسهیم منافع 53
مبحث اول : حیطه شمول نظام چند جانبه 54
مبحث دوم : شرایط دسترسی آسان به منابع ژنتیکی گیاهی 55
مبحث سوم : تسهیم منافع در نظام چندجانبه 59
مبحث چهارم : تبادل اطلاعات و تعبیه در نظام جهانی اطلاعات مربوط به منابع ژنتیکی گیاهی برای غذا و
کشاورزی 60
مبحث پنجم : دسترسی به فناوری و شرایط انتقال آن 61
مبحث ششم: مشارکت همه جانبه با رعایت وضعیت خاص کشورهای در حال توسعه 62
مبحث هفتم : تسهیم منافع مالی و دیگر منافع تجاری سازی 63
گفتارسوم : ایران و اهمیت حمایت از منابع ژنتیکی گیاهی برای غذا و کشاورزی 65
مبحث اول : ایران قبل از الحاق به معاهده بین المللی ذخایر ژنتیکی گیاهی برای غذا و کشاورزی 66
مبحث دوم : ایران بعد از الحاق به معاهده بین المللی ذخایر منابع ژنتیکی گیاهی برای غذا و کشاورزی 71
بند اول : سازوکارهای حقوقی حمایت از منابع ژنتیک گیاهی 73
بند دوم : قانون ثبت ارقام گیاهی و کنترل گواهی بذر و نهال 74
بند سوم : ساز و کارهای حمایت از منابع ژنتیک گیاهی و حقوق مالکیت فکری 77
نتیجه گیری 81
منابع و ماخذ 83
الف- فارسی 84
ب :انگلیسی 88
پیوست 89
قانون الحاق دولت جمهوری اسلامی ایران به معاهده بین المللی ذخایر ژنتیکی گیاهی برای غذا و کشاورزی 90
پیوست (2) 116
فهرست گیاهان زراعی تحت پوشش نظام چند جانبه 116
پیوست (3) 119
بخش 1 – داوری 119