اثر اسید جیبرلیک، حلقه برداری، تنک حبه و خوشه بر خصوصیات میوه انگور رقم عسکری : پایان نامه ارشد مهندسی کشاورزی علوم باغبانی

کشور عزیزمان ایران با توجه به تنوع اقلیم ، آب و هوای مطبوع و اراضی وسیعی که در اختیار دارد در صورت مدیریت در عرصه کشاورزی میتواند یکی از قطب های بلامنازع کشاورزی دنیا باشد و با پرورش دانش آموختگان خبره در گرایش های مختلف رشته کشاورزی میتوان به این مهم نایل آمد.دیجی لود در ادامه به معرفی پایان نامه های کارشناسی ارشد رشته کشاورزی میپردازد. پایان نامه حاضر با عنوان” اثر اسید جیبرلیک، حلقه برداری، تنک حبه و خوشه بر خصوصیات میوه انگور رقم عسکری ” با گرایش علوم باغبانی– تولیدات گیاهی و با فرمت Word (قابل ویرایش) تقدیم شما دانشجویان عزیز میگردد.

چکیده پایان نامه اثر اسید جیبرلیک، حلقه برداری، تنک حبه و خوشه بر خصوصیات میوه انگور رقم عسکری:

به منظور بررسی تاثیر اسید جیبرلیک، حلقه برداری، تنک خوشه و تنک حبه بر خصوصیات کیفی و کمی انگور رقم عسکری، آزمایش به صورت طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تیمار در پنج سطح مختلف و در چهار تکرار در سال 1391 در شهرستان کاشمر روستای نصرآباد اجرا شد. در این آزمایش تاثیر اسید جیبرلیک در غلظت های صفر، 50، 100 ، 150و ppm 200 در دو زمان محلول پاشی قبل از گلدهی و بعد از گلدهی، حلقه برداری درزمان های دو هفته قبل از گلدهی، دو هفته بعد از گلدهی، چهار هفته بعد از گلدهی و شش هفته بعد از گلدهی، تیمار تنک حبه هم در زمان های دو هفته بعد از گلدهی، چهار بعد از گلدهی، شش هفته بعد از گلدهی و هشت هفته بعد از گلدهی به میزان 30 درصد و در نهایت تنک خوشه هم در یک زمان به میزان 5، 10، 15 و20 مورد بررسی قرار گرفت.

نتایج نشان داد که تیمارهای جیبرلیک، حلقه برداری، تنک حبه و خوشه باعث افزایش میزان pH نسبت به تیمار شاهد شده بیشترین pH مربوط به تیمار جیبرلیک درغلظت ppm 200 با میانگین (3.85) در حالی که کمترین pH مربوط به تیمار شاهد (3.2) میباشد. همچنین بیشترین میزان اسیدیته قابل تیتراسیون مربوط به تیمار تنک خوشه به تعداد 20 خوشه در تاک با میانگین0.965 و کمترین میزان هم مربوط به تیمار شاهد با میانگین 0.6107 بود. بیشترین میزان مواد جامد محلول (TSS) هم در تیمار تنک خوشه به تعداد 20 خوشه در تاک با میانگین 18.75 و کمترین هم مربوط به تیمار شاهد با میانگین 14.75 بوده.

نتایج تعدادی از فاکتور های کمی اندازه گیری شده هم نشان داد که بیشترین عملکرد درخت مربوط به تیمار حلقه برداری در زمان 2 هفته بعد از گلدهی با میانگین 40.38 کیلوگرم و کمترین عملکردمربوط به تیمار شاهد با میانگین 19.78 روی عملکرد داشته. تیمارجیبرلیک در غلظت ppm 200 کمترین عملکرد را در بین تمام تیمار ها داشته با میانگین2.223 کیلوگرم در هر درخت بوده. البته تیمار تنک خوشه بعد از تیمار حلقه برداری، هم باعث افزایش عملکرد شده است. بیشرین تعداد خوشه در تیمار حلقه برداری در زمان دوهفته قبل از گلدهی با میانگین 116.5 خوشه و کمترین هم مربوط به تیمار جیبرلیک با غلظت ppm 200 با میانگین 26 خوشه بود.

همچنین بیشترین وزن خوشه مربوط به تیمار تنک خوشه به تعداد 20 خوشه در تاک با میانگین 432.25 و کمترین مربوط به تیمار جیبرلیک در غلظت ppm 200 با میانگین 82.25 بود ولی بین غلظت های ppm 200 و150 اختلاف معنی دار نبود. جیبرلیک تاثیر زیادی روی طول خوشه گذاشت به طوری که با غلظت های بالای ppm 50 طول خوشه به 33 سانتی متر هم رسید و کمترین طول خوشه هم در تیمار شاهد به ثبت رسید با 16 سانتی متر، همچنین بیشترین تعداد حبه در تیمار تنک خوشه به تعداد 20 خوشه در تاک با میانگین 124.25 عدد و کمترین هم در تیمار جیبرلیک در غلظت ppm 200 با میانگین 30.5 ثبت شد.

مقدمه تحقیق خصوصیات میوه انگور رقم عسکری

ايران به علت برخورداري از شرايط جغرافيايي و اقليمي مناسب يکي از مهمترين مناطق پرورش انگور در جهان محسوب مي شود.

انگور يکي از ميوه هايي است که بشر آن را از دير باز شناخته و در طول قرون به روش هاي مختلف از آن بهره گيري نموده است. درخت انگور که در ايران آن را تاک يا مو مي نامند بر اساس آمار سازمان خواروبار و کشاورزي جهاني در سال ۲۰۰۹ سطح زير کشت انگوردر جهان ۷۵۱۸ هزار هکتار گزارش شده است. در بين کشورهاي جهان اسپانيا از نظر سطح زير کشت انگور مقام اول و ايتاليا و فرانسه در مقام هاي بعدي قرار دارند(خوشخوی و همکاران، 1381).

ايران به علت برخورداري از شرايط جغرافيايي و اقليمي مناسب يکي از مهمترين مناطق پرورش انگور در جهان محسوب مي شود . کشور ايران ششمين کشور توليد کننده اين محصول در جهان مي باشد.

انگور با نام علمي vitis sppاز نظر ميزان توليد يکي از مهمترين ميوه هاي دنيا و ايران مي باشد.

عدم آگاهي از خصوصيات ارقام انگوراز جمله مسائلي است که اکثر توليدکنندگان بدون توجه به آنها به توليد حداقل محصول بسنده ميکنند، در صورتيکه با شناخت ارقام مناسب يک منطقه ميتوان ميزان محصول را تا حد زيادي افزايش داد(جلیلی مرندی، 1386).

با توجه به گستردگي آب و هوايي مناطق انگورکاري نميتوان ارقام محدود تجاري موجود را جهت كليه مناطق توصيه نمود، بنابراين بايستي ارقام و ژنوتيپهاي مختلف در شرايط آب و هوايي متفاوت مورد بررسي قرار گرفته و ارقام مناسب براي هر نوع آب و هوا مشخص و توصيه شود(جلیلی مرندی، 1386).

ارقام تجاري موجود بطور تصادفي در اثر تفرق صفات ناشي از كشت بذر به وجود آمدهاند. با توجه به هتروزيگوسيتي شديد، نتايج حاصل از كشت بذور يك درخت نيز داراي صفات و خصوصيات بسيار متفاوتي هستند. ارقام انگور تجاري موجود در ايران بدون كار اصلاحي ايجاد و توسط باغداران علاقهمند، در سطح محدودي از تنوع ژنتيكي انتخاب و تكثير شدهاند. مسلم است در صورت بررسي و شناسايي ارقام و ژنوتيپها، پتانسيل افزايش توليد انگور از لحاظ خصوصيات كمي و كيفي برتر نسبت به ارقام موجود وجود دارد(جلیلی مرندی، 1386).

بررسي شاخصهاي فيزيولوژيك مانند فتوسنتز، ميزان فلورسانس، کلروفيل، تعرق، هدايت روزنهاي، مقاومت روزنهاي، دماي برگ و محتواي نسبي آب برگ ميتواند به درك عميقتر مكانيسمهاي مرتبط با رشد، توليد محصول و سازگاري منجر شود و به عنوان يك معيار خوب در برنامه هاي اصلاحي براي انتخاب ارقام مناسب براي هر منطقه استفاده شود(خوشخوی و همکاران، 1381).

مهمترین کاربرد جیبرلین برای افزایش میزان محصول انگور است که این عمل بسته به زمان کاربرد هورمون به دوصورت انجام می گیرد . اگر هورمون پاشی قبل از عمل لقاح یعنی 10 روز قبل از ریزش گلبرگها صورت گیرد باعث از بین رفتن مادگی و تولید حبه‌های بدون هسته می‌شود. این عمل با ریزش تعدادی از حبه‌ها همراه است بنابراین در انگور یاقوتی که خوشه متراکم دارد باعث تنک شدن خوشه (ریزش گلهای خوشه) و بالا رفتن کیفیت محصول می‌شود چون حبه‌های باقی مانده فضای زیادی برای رشد دارند. افزایش محصول انگور زمانی است که هورمون پاشی بعد از انجام عمل لقاح و تشکیل حبه انجام می‌گیرد که باعث درشت شدن حبه‌ها می‌شود(آزاده راد،1385).

وينكلر و همكاران نشان دادند كه انجام حلقه برداري تجمع قند در انگورهاي دانه دار و اندازه حبه را در بي دانه ها افزايش مي دهد. رقم ‘بيوتي’ بي دانه بالاترين ميزان كربوهيدرات و قند را در بين ارقام ‘تامپسون’ و ‘گلد’ در نتيجه عمل حلقه برداري نشان داد. در آزمايشي كه روي ٧ رقم با دانه و ١٠ رقم بي دانه ‘وينيفرا’ انجام شد حلقه برداري ساقه يكساله در بيشتر ارقام تجمع قند و رسيدن را تحريك نمود(وینکلر و همکاران، 1974).

روپر و همکاران نشان دادند كه در رقم ‘ايتالين اليكونيا’ تنك حبه همراه با حلقه برداري كيفيت ميوه را به وسيله افزايش نسبت مواد جامد محلول به اسيد بهبود مي بخشد. حلقه برداري در انگور بلوغ را تسريع مي كند. در حلقه برداري در انگور با برداشتن نوار كاملي از پوست شاخه هاي ميوهده يكساله (در زيرخوش) استفاده از يك چاقوي حلقه برداري در زمان مناسب كه در اين پژوهش در مرحله آغاز گلدهي انجام شده است، براي مدتي كوتاه و موقت از انتقال مواد غذايي و هورمون هاي ساخته شده از برگ ها به ساير نقاط مصرف كننده جلوگيري كرده و در طي اين مدت اين مواد تنها صرف تغذيه خوشه مي شود که از رقابت سرشا خه هاي جوان و ساير بخش هاي گياهي در مصرف مواد غذايي با خوشه ها كاسته ميشود(روپر و همکاران،1989).

تنک کردن عبارتست از کم کردن تعداد خوشه هاي گل يا ميوه.اين عمل اثر حتمي بر بالا بردن کيفيت انگور دارد.با هرس ملايم يعني باقي گذاشتن تعداد زيادتري جوانه مرکب بر روي بوته در فصل زمستان.و سپس تنک کردن تعدادي از خوشه هاي گل در فصل بهار عملا نسبت برگ به گل بالا ميرود يعني براي هر خوشه تعداد زيادتري برگ روي بوته باقي مي ماند که از طريق مقدار بيشتري مواد قندي به حبه ها رسيده و درشت تر ميشود.باقي گذاشتن تعداد زيادتري برگ روي بوته نه تنها باعث تغذيه بهتر خوشه ميشود بلکه خود گياه نيز به طور کلي از مواد غذايي بيشتري برخوردار خواهد شد. از انجا که تنک کردن عبارتست قطع بعضي از قسمت هاي زنده و فعال گياه داراي اثري مشابه هرس دارد يعني واکنش گياه در برابر تنک کردن عبارت خواهد بود از تمرکز بيشتر مواد به قسمتهاي باقيمانده(محمود زاده، 1388).

اثر جیبرلین بر رویی عوامل مختلفی مانند : ریزش گل ، محرک رشد، عامل تنک کنندگی، ازدیاد حجم یاخته ، افزایش طول وحجم حبه ها ، افزایش وزن حبه ها وکاهش تعداد حبه ها بررسی شده(آزاده راد،1385).

و تنک کردن که اثر حتمی بر بالا بردن کیفیت انگور دارد. که در چند مرحله شامل: تنک گل، تنک خوشه میوه، تنک حبه، ازدیاد حجم حبه های انگور انجام می شود(محمود زاده، 1388).

فهرست مطالب

چکیده	1
فصل اول	2
مقدمه	2
فصل دوم	5
2- کلیات و بررسی منابع	5
2-1- تاریخچه کشت	5
2-2- ردهبندی گیاهی	6
2-3- طبقه بندی موهای ایران از نظر سیستماتیک	6
2-4- مشخصات گیاه شناسی ویتیس وینیفرا	7
2-5- مشخصات گیاه شناسی انگور عسکری	7
2-6- ساختار اندام های مو	8
2-6-1- ریشه	8
2-6-2- تنه و شاخه	8
2-6-3- قسمت انتهایی شاخه مو	8
2-6-4- گره ها و جوانه ها	9
2-6-5- پیچک	9
2-6-6- برگ	9
2-6-7- گل	10
2-6-8- خوشه و میوه	10
2-6-9- تکثیر مو	11
2-7- نیازهای اکولوژیکی انگور	11
2-8- اهمیت و ارزش غذایی انگور	12
2-9- سطح زیر کشت و تولید انگور در دنیا و ایران	13
2-10- سطح زیر کشت و تولید انگور در كاشمر	13
2-11- مصرف کودهای شیمیایی و آلی	14

2-12- ازدیاد مو	15
2-12-1- ازدیاد غیرجنسی	15
2-12-2- ازدیاد جنسی	16
2-13- پیش رس کردن انگور	16
2-14- تعویق انداختن رسیدگی	16
2-15- ازدیاد حجم حبه های انگور	16
2-16- جلوگیری از ریزش گل انگور	17
2-17- تاثیر مواد تنظیم کننده رشد بر انگور	18
2-18- جیبرلیک	18
2-18-1- نقش جیبرلیک در گیاه	18
2-18-2- کاربرد جیبرلیک در باغبانی	19
2-19- حلقه برداری انگور	21
2-19-1- اهداف حلقه برداری	21
2-20- تنک کردن انگور	22
2-20-1- تنک کردن خوشه میوه	22
2-20-2- تنک کردن حبه	23
2-20-3- تنک کردن گل	23
2-21- آشنائي با تعدادي از اصطلاحات و اندام هاي انگور	23
2-22- زمان برداشت محصول	25
2-23- فیزیولوژی رشد ونمو انگور	26
2-23-1- فتوسنتز	26
2-23-2- تنفس	26
2-23-3- تعرق	26
2-23-4- اشک مو	26
2-23-5- جذب مواد کانی	27
فصل سوم	33
3- مواد و روشها	33

3-1- موقعيت جغرافيايي محل اجرای طرح	33
3-2- وضعيت آب و هوايي منطقه	33
3-3- روش اجرا	35
3-4- ویژگی های مورد ارزیابی، محاسبات و اندازه گیری ها	36
3-4-1- مواد جامد محلول کل(total soluble solid, tss)	36
3-4-2- اندازه گیری pH	37
3-4-3- اسیدیته قابل تیتر(اسید تارتاریک)	38
3-4-4- وزن حبه‌ها	38
3-4-5- طول حبه‌ها	38
3-4-6- عرض حبه	39
3-4-7- طول خوشه	39
3-4-8- میانگین عملکرد	39
3-4-9- آناليز خاك	40
3-5- استخراج داده ها و تجزیه و تحلیل داده های آزمایشی	40
فصل چهارم	41
4- نتایج	41
4-1- محلول پاشی اسید جیبرلیک	41
4-1-1- عملکرد کل تاک	42
4-1-2- تعداد خوشه	42
4-1-3- وزن خوشه	42
4-1-4- طول خوشه	43
4-1-5- عرض خوشه	44
4-1-6- تعداد حبه درخوشه	44
4-1-7- وزن حبه	45
4-1-8- طول حبه	45
4-1-9- عرض حبه	46
4-1-10- تعداد بذر در حبه	46

4-1-11- وزن بذر درحبه	46
4-1-12- pH	47
4-1-13- میزان اسید تارتاریک	47
4-1-14- درصد مواد جامد محلول	48
4-2- حلقه برداری	53
4-2-1- عملکرد کل تاک	53
4-2-2- تعداد خوشه	53
4-2-3- وزن خوشه	54
4-2-4- طول خوشه	54
4-2-5- عرض خوشه	55
4-2-6- تعداد حبه درخوشه	55
4-2-7- وزن حبه	56
4-2-8- طول حبه	56
4-2-9- عرض حبه	56
4-2-10- تعداد بذر در حبه	56
4-2-11- وزن بذر درحبه	57
4-2-12- pH	57
4-2-13- میزان اسید تارتاریک	57
4-2-14- درصد مواد جامد محلول	58
4-3- تنک حبه	63
4-3-1- عملکرد کل تاک	63
4-3-2- تعداد خوشه	63
4-3-3- وزن خوشه	64
4-3-4- طول خوشه	64
4-3-5- عرض خوشه	65
4-3-6- تعداد حبه درخوشه	65
4-3-7- وزن حبه	65
عنوان	صفحه
4-3-8- طول حبه	66
4-3-9- عرض حبه	66
4-3-10- تعداد بذر در حبه	66
4-3-11- وزن بذر درحبه	67
4-3-12- pH	67
4-3-13- میزان اسید تارتاریک	68
4-3-14- درصد مواد جامد محلول	68
4-4- تنک خوشه	74
4-4-1- عملکرد کل تاک	74
4-4-2- تعداد خوشه	74
4-4-3- وزن خوشه	75
4-4-4- طول خوشه	76
4-4-5- عرض خوشه	76
4-4-6- تعداد حبه درخوشه	77
4-4-7- وزن حبه	77
4-4-8- طول حبه	78
4-4-9- عرض حبه	78
4-4-10- تعداد بذر در حبه	78
4-4-11- وزن بذر درحبه	78
4-4-12- pH	79
4-4-13- میزان اسید تارتاریک	79
4-4-14- درصد مواد جامد محلول	80
فصل پنجم	85
5- بحث	85
منابع	93

فهرست جداول


جدول (4-1) تجزیه واریانس صفات کمی و کیفی انگورجیبرلیک	49
جدول(4-2) مقایسه میانگین اثر تیمار جیبرلیک بر روی صفات مورد بررسی در انگور	50
جدول (4- 3) ادامه مقایسه میانگین اثر تیمار جیبرلیک بر روی صفات مورد بررسی در انگور	51
جدول(4-4) ضریب همبستگی تیمار جیبرلیک	52
جدول (4-5) تجزیه واریانس صفات کمی و کیفی انگورحلقه برداری	59
جدول(4-6) مقایسه میانگین اثر تیمار حلقه برداری بر روی صفات مورد بررسی در انگور	60
جدول(4-7) ادامه مقایسه میانگین اثر تیمار حلقه برداری بر روی صفات مورد بررسی در انگور	61
جدول(4-8) ضریب همبستگی تیمار حلقه برداری	62
جدول (4-9) تجزیه واریانس صفات کمی و کیفی انگور تنک حبه	70
جدول(4-10) مقایسه میانگین اثر تیمار تنک حبه بر روی صفات مورد بررسی در انگور	71
جدول (4-11) ادامه مقایسه میانگین اثر تیمار تنک حبه بر روی صفات مورد بررسی در انگور	72
جدول(4-12) جدول ضریب همبستگی تنک حبه	73
جدول (4-13) تجزیه واریانس صفات کمی و کیفی انگور تنک خوشه	81
جدول(4-14) مقایسه میانگین اثر تیمار تنک خوشه بر روی صفات مورد بررسی در انگور	82
جدول (4-15) ادامه مقایسه میانگین اثر تیمار تنک خوشه بر روی صفات مورد بررسی در انگور	83
جدول(4-16) ضریب همبستگی تنک خوشه	84

فهرست نمودارها


نمودار 1 مقایسه میانگین غلظت های مختلف جیبرلیک بر عملکرد کل تاک در انگور رقم عسکری	41
نمودار 2 مقایسه میانگین غلظت های مختلف جیبرلیک بر تعداد خوشه در انگور رقم عسکری	42
نمودار 3 مقایسه میانگین غلظت های مختلف جیبرلیک بر وزن خوشه در انگور رقم عسکری	43
نمودار4 مقایسه میانگین غلظت های مختلف جیبرلیک بر تعداد حبه در خوشه در انگور رقم عسکری	45
نمودار 5 مقایسه میانگین غلظت های مختلف جیبرلیک بر pH در انگور رقم عسکری	47
نمودار 6 مقایسه میانگین غلظت های مختلف جیبرلیک بر میزان اسید تارتاریک در انگور رقم عسکری	48
نمودار 7 مقایسه میانگین زمان های مختلف حلقه برداری بر عملکرد کل تاک در انگور رقم عسکری	53
نمودار 8 مقایسه میانگین زمان های مختلف حلقه برداری بر وزن خوشه در انگور رقم عسکری	54
نمودار 9 مقایسه میانگین زمان های مختلف حلقه برداری بر تعداد حبه در خوشه در انگور رقم عسکری	55
نمودار 10 مقایسه میانگین زمان های مختلف حلقه برداری بر میزان اسید تارتاریک در انگور رقم عسکری	58
نمودار 11 مقایسه میانگین زمان های مختلف تنک حبه بر عملکرد کل تاک در انگور رقم عسکری	63
نمودار 12 مقایسه میانگین زمان های مختلف تنک حبه بر تعداد خوشه در انگور رقم عسکری	64
نمودار 13 مقایسه میانگین زمان های مختلف تنک حبه بر وزن خوشه در انگور رقم عسکری	66
نمودار 14 مقایسه میانگین زمان های مختلف تنک حبه بر pH در انگور رقم عسکری	67
نمودار 15 مقایسه میانگین زمان های مختلف تنک حبه بر میزان اسید تارتاریک در انگور رقم عسکری	68
نمودار 16 مقایسه میانگین زمان های مختلف تنک حبه بر درصد مواد جامد در انگور رقم عسکری	69
نمودار 17 مقايسه ميانگين تعداد های مختلف حذف خوشه بر عملکرد کل تاك در انگور رقم عسکری	74
نمودار 18 مقايسه ميانگين تعداد های مختلف حذف خوشه بر تعداد خوشه در انگور رقم عسکری	75
نمودار 19 مقايسه ميانگين تعداد های مختلف حذف خوشه بر وزن خوشه در انگور رقم عسکری	76
نمودار 20 مقايسه ميانگين تعداد های مختلف حذف خوشه بر تعداد حبه در خوشه در انگور رقم عسکری	77
نمودار 21 مقايسه ميانگين تعداد های مختلف حذف خوشه بر pH در انگور رقم عسکری	79
نمودار 22 مقايسه ميانگين تعداد های مختلف حذف خوشه بر ميزان اسيد تارتاريک در انگور رقم عسکری	80
نمودار 23 مقايسه ميانگين تعداد های مختلف حذف خوشه بر درصد مواد جامد در انگور رقم عسکری	80

فهرست شکلها


(شکل1) موقعیت جغرافیایی محل اجرای طرح	33
(شکل2) اندازه گیری pH توسط دستگاه دیجیتال	37
(شکل3 ) اندازه گیری طول خوشه ها توسط خط کش	39