تحلیل بازتاب های کالبدی طرح های واگذاری اراضی شهری : پايان نامه كارشناسی ارشد رشته شهرسازی- برنامه ریزی شهری
معماری یکی از هنرهای بسیار فاخر ایران زمین میباشد که ریشه در فرهنگ و مدنیت هزاران ساله ما دارد . هنری که امروزه با تلفیق علوم مهندسی به یک رشته بسیار جذاب دانشگاهی در کشورمان تبدیل شده و بدلیل همین ریشه فرهنگی از رشته های بسیار پرطرفدار دانشگاهی میباشد. در ادامه به سری جدیدی از پایان نامه های کارشناسی ارشد رشته معماری میپردازیم . پایان نامه حاضر با عنوان ” تحلیل بازتاب های کالبدی طرح های واگذاری اراضی شهری (نمونه موردی شهر آران و بیدگل) با فرمت قابل ویرایش WORD به شما دانشجویان و کاربران گرامی معرفی می گردد.
چکیده پایان نامه تحلیل بازتاب های کالبدی طرح های واگذاری اراضی شهری :
یکی از مهمترین مباحث شهر و شهرنشینی در ایران امروز، بررسی و تحلیل رشد و توسعه فضایی- کالبدی شهر و شهرنشینی است. ساختار شهر، نمایانگر هماهنگی فضای کالبدی شهر با شرایط و عوامل مزبور و نیز گویای چگونگی جریان فعالیت های اصلی شهر می باشد. عوامل مختلفی باعث تغییرساخت کالبدی شهرها شده و بازتاب های مثبت و منفی به همراه می آورند. تأثیر این عوامل در ساخت شهرها، در مواردی باعث بروز نابرابری و برهم خوردن تعادل و توازن توسعه شهر شده و رشد شهر را به یک سمت سوق داده است. از یک سو، دگرگونی های اقتصادی- اجتماعی و سیاسی در سده اخیر، باعث تحول شکل کالبدی و توسعه فضایی شهرها شده است. عامل دیگر، تصمیمات و سیاست های دولت در بخش مدیریت زمین شهری می باشد. دولت در برهه ای از زمان، با دخالت در بحث زمین و مسکن، از جمله با آماده سازی اراضی و واگذاری آن ها به افراد، باعث تحولات گسترده ای در حیات شهرها شد.
توسعه فضایی-کالبدی شهر آران وبیدگل از ابتدای پیدایش هسته اولیه شهر تا دوره حکومت پهلوی آرام، موزون و متعادل بوده، اما از دهه 1350 به بعد، رشد فضایی – کالبدی شهر شتابان و ناموزون شده و در نتیجه آثار و پیامدهای نامطلوب کالبدی، اقتصادی و اجتماعی به دنبال آورده است. در این راستا این سوال مطرح بوده که طرح های واگذاری اراضی شهری در تکوین نظام درونی شهر، تحول آن و توسعه شتابان و نابسامانی های ایجاد شده در فرآیند طبیعی توسعه فضایی شهری چه نقش و عملکردی داشته اند؟ برای این منظور سعی شده تا با بررسی طرح های واگذاری اراضی در شهر آران و بیدگل و تهیه نقشه های مختلف بازتاب های کالبدی این طرح ها تبیین شود.
مطالعه حاضر یک تحقیق کاربردی و روش انجام آن توصیفی- تحلیلی می باشد، و با استفاده از تحلیل آمار و اطلاعات موجود در این زمینه و عکس و نقشه های هوایی شهر آران و بیدگل به این نتیجه رسیده است که در چند دهه اخیر بین رشد جمعیت و مساحت شهر اختلاف بسیار قابل توجهی رخ داده، نیز طرح های واگذاری اراضی شهری، مهم ترین عامل در تکوین و شکل گیری نقشه رشد فیزیکی شهر آران و بیدگل بوده و نقشه های مراحل توسعه و گسترش شهری به همراه مالکیت اراضی دولتی و واگذاری ها، حاکی از آن است که این امر موجب تحول در ساختار کالبدی و تغییر الگوی توسعه این شهر شده است.
کلیدواژه ها: دولت، طرح های واگذاری اراضی، مالکیت زمین، توسعه شهری، ساخت کالبدی شهر.
ضرورت تحقیق
شهر آران و بیدگل به دلیل موقعیت خاص خود در حال گسترش و توسعه سریع می باشد. در چند دهه گذشته به وسعت شهر چندین برابر افزوده شده و جمعیت آن به بیش از 5 برابر رسیده است.
با تغییر نقش و عملکرد شهرها بدنبال دگرگونی های اقتصادی- اجتماعی و سیاسی و کالبدی، برخی از عملکردهای شهر به مناطق اطراف و حواشی شهر جابجا شده اند و از سوی دیگر بعلت تغییرات کاربری ها ناشی از تغییر کارکردهای آن بی نظمی هایی در سازمان فضایی عناصر و کاربری ها موجب شده است. این تغییرات موجب ظهور مسائل مهمی چون به هم خوردن و عدم تعادل در نظام کاربری ها، عدم سازگاری بین کارکردها و فضای کالبدی، مشکلات مربوط به مصالح و فرسودگی آنها، مسائل اجتماعی( جابجایی طبقات اجتماعی)، مسائل اقتصادی و تحول و دگرگونی آن، کمبود تجهیزات و تسهیلات و ضعف شبکه ارتباطی گردیده است. بنابراین لازم است که برای کاستن از این مشکلات و حل برخی از آنها مورد بررسی و تحقیق قرار گیرند.
در توسعه شهرعوامل مختلفی نقش داشته اند. علاوه بر عوامل طبیعی، عوامل اجتماعی و عوامل اقتصادی، عامل سیاسی و مهمترین عنصر آن یعنی دولت ها نیز در توسعه شهرها نقش مهمی ایفا می کنند.
سیاست دولت ها از جنبه های مختلف می تواند در توسعه شهرها موثر باشد، از جمله در توسعه شهرهای اداری، سیاسی، وابستگی اقتصادی شهرهای جهان سوم، روابط تولیدی حاکم بر جامعه و ایجاد زاغه نشینی، حومه نشینی، فرسودگی شهر مرکزی، ایجاد بانک زمین و کنترل فرم توسعه شهرها و استفاده بهینه از زمین های شهری، دخیل است.
امروزه، نقش دولت ها در فضاسازی جغرافیایی، که قبلاً در مطالعات جغرافیایی فراموش شده بود، از عوامل تعیین کننده است و در تمام زمینه های جغرافیایی، به ویژه جغرافیای شهری، بر آن تأکید می شود(شکویی، 1373: 29-31). لذا تصمیم گیری های سیاسی می توانند مجموعه یک شهر را جاذب یا عاری از جذابیت سازند و می توانند وضعیتی را که برای سرمایه گذاری و همچنین جایگزینی های دیگر مساعد است، به طور کامل تغییر دهند. از جمله این تصمیمات، سیاست تصرف اراضی حاشیه شهر، آماده سازی آنها و واگذاری به افراد، سازمان ها و گروه های مردمی می باشد که بر دینامیزم شهرها موثر است.
نقش دولت ها و تصمیمات سیاسی و اقتصادی آنها، بسته به متمرکز بودن یا نبودن امور سیاسی و اجتماعی کشورها، اثرات خارجی متفاوتی از خود برجای می گذارند. در نظام سرمایه داری، نقش دولت ها در فرآیند توسعه شهرها، چندان چشمگیر نبوده است، ولی در اقتصاد برنامه ریزی شده، دولت ها مهمترین نقش را دارند. آنها سیاست های اقتصادی را تعیین می کنند و سرمایه ها را در مسیرهای تعیین شده به کار می گیرند. در نتیجه، از توسعه شهرهای بسیار بزرگ جلوگیری می کنند. در نواحی نامساعد، حقوق و دستمزد بیشتری می پردازند و به توسعه شهرهای میانی و کوچک و سرمایه گذاری در آنها، اولویت می دهند(شکویی، 1373: 339).
با نگاهی به سیمای شهرهای بزرگ و متوسط ایران، می توان به اهمیت نقش دولت و سازمان های اداری آن پی برد. فضاهای اداری و خدماتی شهرها که شامل مراکز اداری، درمانی، فرهنگی، مذهبی، آموزشی و سایر موارد است، نمودی از نقش دولت در شکل دهی سیمای شهرهای ایران است که در کنار دیگر فضاهای ساخته شده، چشم انداز کنونی را برای شهرهای کشور به وجود آورده است(حسین زاده دلیر و هوشیار، 1385). با توجه به جایگاه دولت ها و نظام سیاسی در چگونگی ساخت یک آینده روشن برای شهرها و هدایت و راهبری سیاست ها در جهت اهداف برنامه ریزی شده برای شهرها و از جمله آران و بیدگل، بر محققین و برنامه ریزان شهری لازم است و از جمله در این پژوهش ضروری دیده شد تا بیشتر و جامع تر، بازتاب های ناشی از مداخلات دولت را در امر توسعه شهری بررسی کنیم.
فهرست مطالب پایان نامه تحلیل بازتاب های کالبدی طرح های واگذاری اراضی شهری :
فصل اول: مقدمه
1-1 کلیات 2
1-2 طرح مسئله 5
1-3 ضرورت تحقیق 8
1-4 اهداف تحقیق 15
1-5 سوالات تحقیق 15
1-6 پیشینه تحقیق 16
1-7 فرضیه تحقیق 25
1-8 روش تحقیق 25
1-9 مراحل تحقیق 26
1-10 روش و ابزار گردآوري اطلاعات 27
1-11 روش تجزيه و تحليل اطلاعات 27
فصل دوم: چارچوب مفهومی و مبانی نظری تحقیق
مقدمه 29
2-1 تعاریف عملیاتی 29
2-1-1 ساخت شهر 29
2-1-2 بافت شهر 30
2-1-3 بافت کالبدی 30
2-1-4 ساختار فضایی (شهر) 31
2-1-5 کالبدهای شهری 31
2-1-6 برنامه ریزی شهری 31
2-1-7 کاربری زمین شهری 32
2-1-8 بهسازی 32
2-1-9 نوسازی 32
2-2 نظریه های مختلف برنامه ریزی رایج در ارتباط با ساختار فضائی 32
2-2-1 نظریه مناطق متحدالمرکز 33
2-2-2 نظریه قطاعی 33
2-2-3 ساخت چند هسته ای 34
2-3 عوامل اثرگذار بر کالبد شهرها از دیدگاه ایان بنتلی 34
2-4 توسعه ساختار کالبدی – فضایی شهرها 39
2-5 انواع توسعه کالبدی شهر 42
2-5-1 توسعه كالبدي برنامه ريزي شده (اصولی) 42
2-5-2 توسعه كالبدي غير برنامه ريزي شده (غير اصولی) 42
2-5-3 توسعه تكميلي، توسعه كالبدي به مفهوم تكامل شهر و پرشدن
اراضي باير شهري 42
2-5-4 توسعه كالبدي غيرقانونی (حاشيه نشينی) 42
2-6 بازتاب های کالبدی طرح های واگذاری اراضی شهری 43
2-7 اشکال مالکیت و فرایند عرضه زمین 45
2-7-1 مفاهیم مالکیت زمین شهری 45
2-7-2 اثر الگوهای مالکیت زمین بر توسعه و ساختار شهر 46
2-8 دخالت دولت 49
2-9 روشهای مداخله دولت ها در بازار زمین شهری 49
2-10 چارچوب مفهومی تحقیق 50
2-11 نتیجه گیری 51
فصل سوم: معرفی محدوده مطالعاتی
مقدمه 54
3- 1 اصفهان 55
3-2 آران و بیدگل 56
3-2-1 جغرافیای طبیعی 57
3-2-1-1 زمین شناسی منطقه 57
3-2-1-2 توپوگرافی 58
3-2-2 ویژگیهای جمعیتی و اجتماعی شهرستان آران و بیدگل 58
3-2-3 وضعیت اقتصادی 59
3-2-4 جغرافیای شهری آران و بیدگل 60
3-2-5 فضای کارکردی شهر آران و بیدگل در وضع موجود 62
3-2-6 دوره بندی تحولات ساخت کالبدی شهری 64
3-2-6-1 سال 1300- 1340 شمسی 64
3-2-6-1-1 توسعه فیزیکی شهر 64
3-2-6-1-2 ساختار کالبدی- فضایی شهر 65
3-2-6-2 سالهای 1340-1357 66
3-2-6-2-1 توسعه فیزیکی شهر 66
3-2-6-2-2 ساخت کالبدی – فضایی شهر 67
3-2-6-3 از سال 1357 به بعد 68
3-2-6-3-1 توسعه فیزیکی شهر 68
3-2-6-3-2 ساختار کالبدی- فضایی شهر – دوران گسترش بنیاد های
جدید شهری 69
3-3-1 طرح های شهری مصوب شهر آران و بیدگل 71
3-3-1-1 بررسی پیشنهادات طرح جامع سال 1359 71
3-3-1-1-1 بهبود وضع مسکن و محیط زیست 72
3-3-1-1-2 علل توسعه 72
3-3-1-1-3 هدف های توسعه 72
3-3-1-1-4 گزینه های توسعه 73
3-3-1-1-5 راه حل نهایی توسعه 73
3-3-1-1-6 توصیه های مربوط به تغییر محدوده 74
3-3-1-2 بررسی مهمترین پیشنهادات طرح جامع سال 1380 74
3-3-1-3 بررسی پیشنهادات طرح جامع سال 1391، در دست مطالعه
از سال 1385 77
3-3-1-3-1 معیارها و ضوابطی که باید در طرح ریزی کالبدی شهر مورد
توجه قرار گیرد 77
3-3-1-3-1-1 تحدید گسترش شهر از پیرامون 77
3-3-1-3-1-2 فشردگی و توسعه از درون 77
3-3-1-3-1-3 توسعه، باززنده سازی و نوسازی مراکز و بافت های
قدیمی و تاریخی 78
3-3-1-3-2 وضع موجود در سال 1393 بر اساس آخرین
مستندات سال 1390 80
3-3-2 واگذاری اراضی در آران و بیدگل 82
3-3-3 چالش های موجود در زمین های واگذار شده: 83
3-3-4 خاصیت واگذاری های دولتی 83
3-3-5 مالکیت زمین در آران و بیدگل و عرضه زمین شهری 84
3-3-5-1 زمین های دولتی و توسعه زمین شهری آران و بیدگل: 84
3-3-5-1-1 عرضه زمین دولتی و نیاز به زمین در شهر آران و بیدگل: 88
3-3-5-1-2 فرآیند عرضه زمین های تحت تملک دولت 89
3-3-6 سایت های واگذاری زمین در شهر آران و بیدگل: 91
3-3-6-1 قطعات قاسم آباد ( محله قاسم آباد) 92
3-3-6-2 قطعات مسعودآباد 93
3-3-6-4 فاز2 95
3-3-6-5 فاز 3 96
3-3-6-6 فاز4 97
3-3-6-7 فاز 5 100
3-3-6-8 مسکن مهر 101
3-3-6-9 قطعات احمدآباد 102
3-3-6-10 قطعات صالح آباد و صالح دشت 103
3-3-6-11قطعات بابایعقوب 106
3-3-6-12 قطعات هفت امام زاده(سلمقان) 108
3-3-6-13 قطعات رسالت 109
فصل چهارم: تجزیه و تحلیل یافته های تحقیق
مقدمه 113
4-1 گسترش محدوده شهر- پیشنهادات طرح جامع و وضع موجود 113
4-2 تغییر جهات توسعه شهر – محورهای توسعه پیشنهادی طرح
جامع و وضع موجود 116
4-3 شبکه معابر- ازپیشنهاد طرح جامع سال 1359 تا پیشنهادات طرح
جامع 1391 119
4-4 کاربری اراضی- بررسی طرح های جامع 1359-1380 و 1391
(وضع موجود و پیشنهادی) 121
4-5 ارزش اراضی- پیشنهادات طرح جامع 1359 و 1380 و وضع موجود آن 123
4-6 پیدایش بافت شطرنجی 127
4-7 ایجاد تمایز بصری و کالبدی بین بافت قدیم و بافت جدید 129
4-8 الگوگیری بافت کالبدی قدیم از بافت شطرنجی جدید 133
4-9 همسان بودن ساختار تعداد طبقات ساختمانی در کل شهر 135
4-10 تفکیک خودسرانه زمین 138
فصل پنجم: نتیجه گیری و ارائه پیشنهادات
5-1 آزمون فرضیات 141
5-1-1 به نظر می رسد دولت با تصمیم گیری های خود در حوزه زمین، نقش
مهمی در گسترش شهر آران و بیدگل داشته است 141
5-1-2 به نظر می رسد واگذاری های انجام گرفته در شهر آران و بیدگل
بازتاب های نامطلوب کالبدی از جمله تغییر در جهت گسترش شهری
(غیر منطبق با جهت مصوب توسعه شهر) را بهمراه داشته است: 143
5-1-3 به نظر می رسد واگذاری های انجام گرفته در شهر آران و بیدگل در اراضی با مالکیت منابع ملی به منظور کاهش هزینه های ناشی از تملک بوده است: 144
5-2 جمع بندی، نتیجه گیری 145
5-3 پیشنهادات 146
منابع
منابع فارسی 148
منابع انگلیسی 156
چکیده و صفحه عنوان به انگلیسی
فهرست جدولها
جدول1-1: پیشینه تحقیقات انجام شده 23
جدول 3-1: جمعيت و مشخصات آن در شهرستان آران و بيدگل (1385-1285) 59
جدول3-2: جمعیت 6 ساله و بیشتر آران و بیدگل بر حسب جنس و سواد 87
جدول3-3: میزان و نحوه واگذاری زمین شهری توسط سازمان مسکن و شهرسازی
آران وبیدگل بین سال های 1364 تا 1390 88
جدول 3-4: تغییرات سطح جمعیت، نیاز به زمین مسکونی، میزان زمین عرضه شده
در بخش دولتی و خصوصی در شهر آران و بیدگل 1365-1390 89
جدول 3-5: مجموع واگذاری های شهر آران و بیدگل بعد از انقلاب. مأخذ 111
جدول 4-1:کاربری اراضی- طرح جامع 1359- وضع موجود و پیشنهادات
افق طرح 121
جدول 4-2:کاربری اراضی- طرح جامع 1380- وضع موجود و پیشنهادات
افق طرح 121
جدول 4-3:کاربری اراضی- طرح جامع 1391- وضع موجود و پیشنهادات
افق طرح 122
جدول 5-1: میزان اراضی واگذارشده به گونه های مختلف 142
فهرست تصویرها
تصویر 3-1: تصاویر بالا، قطعات واگذار شده در قاسم آباد می باشند. 92
تصویر 3-2: اطلاعات حاصل از تحقیقات میدانی نگارنده 94
تصویر 3-3: خانه های موجود در فاز 2 96
تصویر 3-4: اطلاعات حاصل از تحقیقات میدانی نگارنده 97
تصویر3-5: میدان ولی عصر(عج) و خیابان سردار شهید جواد قاسم پور 98
تصویر 3-6: تصویر بالا، جانب راست خیابان سردار شهید قاسم پور را نشان می دهد
که بنیاد مسکن واحد های ارزان قیمت را برای افراد بی بضاعت
و زوج های جوان ساخت. 99
تصویر 3-7: تصاویر بالا، جانب چپ خیابان شهید قاسم پور را نشان می دهد که
مردم با واگذاری های اراضی شروع به ساخت و ساز کرده اند و در ادامه
این واگذاری ها فاز 4 زیر ساخت و ساز رفت. 99
تصویر 3-8: مجموعه های خدماتی که در فاز 4، از جمله حوزه علمیه خواهران،
استادیوم در حال ساخت و پمپ گاز و…تعبیه شده است. 99
تصویر 3-9: تصاویر بالا مربوط به فاز 5 مسعودآباد می باشد که زمین ها آماده سازی شده
و خیابان بندی شده اند و در حال واگذاری و ساخت و ساز هستند. 100
تصویر 3-10: تصاویر بالا قطعات مسکن مهر واقع در مسعودآباد آران و بیدگل را نشان
می دهد 101
تصویر 3-11: اطلاعات حاصل از تحقیقات میدانی نگارنده 106
تصویر 3-12: قطعات بابا یعقوب که به صورت منظم شکل بندی شده و از اطراف به
زمین های کشاورزی محدود می شوند. 107
تصویر 3-13: اطلاعات حاصل از تحقیقات میدانی نگارنده 108
تصویر 3-14: قطعات واگذار شده در شهرک رسالت، و بعضی خدمات عمومی که
برای ساکنان تعبیه شده است 110
تصویر 4-1: اطلاعات میدانی نگارنده 128
تصویر 4-2: درتصاویر بالا خیابان شهید باباکمال نشان داده شده است. سمت راست این
خیابان را بافت ارگانیک محله عباس آباد و سمت چپ این خیابان را بافت شطرنجی شهرک احمدآباد، تشکیل می دهد. 132
تصویر 4-3: تصویر سمت راست، یکی ازکوچه های ورودی به محله عباس آباد با بافت
ارگانیک وتصویر سمت چپ، زمین های واگذارشده و ساخته شده
در شهرک احمدآباد با بافت کاملاً منظم را نشان می دهد. 132
تصویر 4-4: تصاویر بالا، موقعیت قطعات احمدآباد و نفوذ خاصیت نظم بخشی ساخت
و سازها به اطراف می باشد. نیز تصاویر قطعاتی را نشان می دهند که
با الگوگیری از زمین های واگذار شده در احمد آباد با اختیار خود مردم
و به صورت توافقی با راهنمایی شهرداری و هیأت امنا به صورت منظم
ساخته شده اند 134
تصویر 4-5: تصویر سمت راست تفکیک یک قطعه به دو قطعه زمین کوچک تر در فاز 2،
و تصویر سمت چپ تفکیک زمین را در فاز 3 نشان می دهد. 138
فهرست نمودارها
نمودار 2-1: چارچوب مفهومی تحقیق. 50
نمودار3-1: راه حل نهایی توسعه در طرح جامع 1359 74
نمودار3-2: میزان زمین واگذاری و زمین مورد نیاز در شهر آران و بیدگل طی
سال های 1365-1390. 90
فهرست نقشه ها
نقشه 3-1: موقعیت جغرافیایی استان اصفهان 55
نقشه 3-2: موقعیت جغرافیایی آران و بیدگل در استان اصفهان 56
نقشه 3-3: مراحل گسترش و شکل گیری شهر آران و بیدگل 70
نقشه 3-4: محورهای توسعه پیشنهادی طرح جامع سال 1380 76
نقشه 3- 5: نقشه محدوده های مصوب شهر در 3 دوره طرح های شهری 81
نقشه 3-6: نقشه عمده تصرفات زمین های ملی توسط دولت 86
نقشه 4-1: مقایسه وضعیت شهر آران و بیدگل، قبل و بعد از اجرای طرح های
واگذاری اراضی شهری 115
نقشه 4-2: نقشه محورهای گسترش شهر آران و بیدگل بعد از انقلاب، بر خلاف
جهات پیشنهادی طرح های مصوب 118
نقشه 4-3: ارزیابی طرح جامع سال 1391 از معابر شهر- جدول ارزیابی گزینه های پیشنهادی و الگوی برگزیده در بالا، نقشه سطح سرویس معابر اصلی شهر پایین سمت چپ و نقشه معابر دچار عدم تناسب ساختار و عملکرد سمت راست 120
نقشه4-4: نقشه قیمت اراضی شهر مطابق طرح جامع مصوب 1359 124
نقشه 4-5: نقشه وضعیت فعلی ارزش اراضی شهر 126
نقشه 4-6: مقایسه بافت کالبدی محله عباس آباد به عنوان یک محله ارگانیک
و قطعات احمدآباد به عنوان قطعات شطرنجی 131
نقشه 4-7: نقشه تعداد طبقات ساختمان ها در شهر آران و بیدگل 137
نقشه 5-1: موقعیت شهر آران و بیدگل قبل و بعد از واگذاری اراضی شهری 143
نقشه 5-2: جهات توسعه شهر- پیشنهادات طرح و وضع فعلی 143
نقشه 5-3: نقشه عمده تصرفات زمین های ملی توسط دولت 144
راهنمای خرید و دانلود فایل
برای پرداخت، از کلیه کارتهای عضو شتاب میتوانید استفاده نمائید.
بعد از پرداخت آنلاین لینک دانلود فعال و نمایش داده میشود ، همچنین یک نسخه از فایل همان لحظه به ایمیل شما ارسال میگردد.
در صورت بروز هر مشکلی،میتوانید از طریق تماس با ما پیغام بگذارید و یا در تلگرام با ما در تماس باشید، تا مشکل مورد بررسی قرار گیرد. دیجی لود متعهد میشود که هر طور شده فایل خریداری شده ، به دست شما خواهد رسید.
برای دانلود فابل روی دکمه خرید و دانلود کلیک نمایید.
ديدگاه ها