كاركردهاي اجتماعي دين از ديدگاه علامه طباطبايي و دوركيم: دانلود پایان نامه ارشد رشته علوم اجتماعی
گرایش علوم اجتماعی در میان رشته های پژوهشی از طرفداران زیادی برخوردار هست و خوشبختانه با رویکرد مثبتی از سوی بازار کار (دولتی و خصوصی ) مواجه شده است. دیجی لود در ادامه پایان نامه های کارشناسی ارشد خود اینبار سری جدیدی از پایان نامه های علوم انسانی و رشته علوم اجتماعی را به کاربران خود معرفی میکند. پایان نامه حاضر با عنوان ” كاركردهاي اجتماعي دين از ديدگاه علامه طباطبايي و دوركيم ” در ۲۴۱ صفحه با فرمت PDF و (قابل ویرایش) نگارش و تهیه شده است.
چکیده پایان نامه كاركردهاي اجتماعي دين از ديدگاه علامه طباطبايي و دوركيم :
اين پژوهش به دنبال آن است تا به بررسي تطبيقي كاركردهاي اجتماعي دين از ديدگاه دوركيم و علامه طباطبايي بپردازد تا بدين وسيله وجوه اشتراك و افتراق ديدگاه هاي آنان رادر اين زمينه نشان دهد.
دوركيم و علامه طباطبايي با وجود اينكه داراي مباني نظري متفاوتي هستند، اما هر دو برضرورت هميشگي دين و قوانين ديني در جامعه اذعان دارند.به اعتقاد دوركيم دين بر حسب نوع جوامع خصوصيات متفاوت پيداميكند. ايشان برای دين دو بعد عقيدتي و مناسكي مطرح می کند اما عنصر اصلي دین را بعد مناسكي آن می داند. آنچه كه در تبيين كاركردي دورکیم از دین اهميت دارد كاركردهاي اجتماعي مناسك ديني است که عبارتند از :انضباط بخشي، وحدت بخشي، خوشبختي بخشي ، حيات بخشي و تقويت قوا . بر این اساس دورکیم کارکردهای دین را در بعد اجتماعی آن خلاصه می کند.اما علامه طباطبايي بر اين باور است كه دين در سه بعد عقيدتي ،اخلاقي و عملي داراي كاركردهاي فردي و اجتماعي، دنيوي و اخروي است . از جمله كار كردهاي اجتماعي دين از نظر ايشان مي توان به اصلاح جامعه، تنظيم زندگي اجتماعي، شكوفايي فرهنگ و تمدن و…اشاره كرد.
به اعتقاد علامه (ره) تنها راهي كه اجتماع انساني را از تشتت و تفرقه نجات مي‌دهد، دين است ؛ چرا كه دين براي رفع و حل اختلاف جوامع بشري و ايجاد وحدت و همبستگي اجتماعي آمده است.بنابر اين ميتوان گفت كه علامه و دوركيم با وجود پيش فرض هاي متفاوت در بحث دين،بر نقش محوري دین در جامعه تأكيد دارند و كاركردهاي اجتماعي مشابهي را براي دين مطرح كرده اند. اما تبيين علامه(ره)از كاركردهاي دين ناظر به همه ابعاد وجود انسان است كه برخلاف دوركيم اولاًبا تقليل گرايي همراه نيست. ثانياً كاركردهاي دين را در راستاي سعادت و كمال انسان ميداند و ثالثاً كاركردهاي اجتماعي دين را نه تنها در ساختار جامعه بلكه در محتواي جامعه هم مطرح ميكند.
سؤالات اصلي و فرعي پژوهش
هر پژوهشي داراي سؤالات اصلي و فرعي است. اين پژوهش نيز از اين قاعده مستثني نيست که عبارتند از:
الف) سؤال اصلی
از ديدگاه دوركيم و علامه طباطبايي دین چه کارکردهای اجتماعی در زندگی انسان دارد و وجوه اشتراک و افتراق دیدگاههای آنها چيست ؟
ب) سؤلات فرعي پژوهش
- دین در چه عرصه هایی از زندگی انسان حصور دارد و دارای کارکرد است؟
- آيا در نگرشهاي غير مؤمنانه دورکیم نسبت به دين ميتوان كاركردهاي اجتماعي براي دين قائل شد؟
- آيا در نگرشهاي مؤمنانه علامه طباطبایی نسبت به دين ميتوان كاركردهاي اجتماعي براي دين مطرح کرد؟
- ميان كاركردهاي اجتماعي دين از ديدگاه دوركيم و علامه طباطبايي چه وجوه تمايز و تشابهي وجود دارد؟
اهداف پژوهش
- شناخت عرصههاي حضور دين در زندگي انسانها از دیدگاه دورکیم و علامه طباطبایی
- شناخت نقش و تأثير آموزههاي ديني در زندگي انسانها از دیدگاه دورکیم
- شناخت نقش و تأثير آموزههاي ديني در زندگي انسانها از دیدگاه علامه طباطبایی
- شناخت كاركردهاي اجتماعي دين از ديدگاه دوركيم و علامه طباطبايي و وجوه اشتراک و افتراق دیدگاههای آنها
دين در قرآن
واژه دين بيش از نود بار در قرآن با معاني ذيل به كار رفته است :
1- دين به معناي جزا و پاداش، مانند: مالك يوم الدين،
2- دين به معناي اطاعت و بندگي، مانند:قل اني امرت ان اعبد الله مخلصا له الدين
3- دين به معناي ملك و سلطنت، مانند:و قاتلوهم حتي لا تكون فتنه و يكون الدين لله.
4- دين به معناي شريعت و قانون، مانند:لكم دينكم ولي الدين.
5- دين به معناي ملت، مانند:قل انني هداني ربي الي صراط مستقيم دينا قيما مله ابراهيم حنيفا.
6- دين به معناي تسليم، مانند:ان الدين عند الله الاسلام.
7- دين به معناي اعتقادات، مانند :لا اكراه في الدين.
8- دين به معناي كيش و آيين:درآيه 21سوره شوري، آيه28سوره فتح، آيه 61سوره صف، آيه 6سوره كافرون، آيه 26سوره غافر.
9- دين به معناي راز و نياز:فاذا ركبوا في الفلك دعواالله مخلصين له الدين .
علامه طباطبايي در تفسير اين آيه شريفه مينویسد: دين سلسلهاي از معارف علمي است كه اعمالي را به دنبال دارد پس ميتوان گفت :دين اعتقادات است و اعتقاد و ايمان از امور قلبي به شمار ميرود كه اكراه و اجبار بر آنها حكومت نمي كند. اكراه در اعمال ظاهري و افعال و حركات بدني و مادي اثر دارد.
10- دين به معناي مجموعه معارف و احكام الهي، مانند:فلولانفرمن كل فرقهم منهم طائفه ليتفقهوا في الدين
در ساير موارد دين به معناي اطاعت، انقياد، عبادت و پرستش است كه البته مانعه الجمع نمي باشند.
فهرست مطالب پایان نامه كاركردهاي اجتماعي دين از ديدگاه علامه طباطبايي و دوركيم :
مقدمه ۱
فصل اول: کليات و مفاهیم ۳
۱- بيان مساله ۴
۲- سؤالات اصلي و فرعي پژوهش ۵
الف) سؤال اصلی ۵
ب) سؤلات فرعي پژوهش ۵
۳- علت انتخاب موضوع و اهميت و فايده آن ۵
۴- پيشينه پژوهش ۶
۵- اهداف پژوهش ۸
۶- تعريف مفاهيم ۸
۱-۶- تعريف دين: ۸
۱-۱-۶-معناي لغوي دين ۸
۲-۱-۶-دين در قرآن ۹
۳-۱-۶-دين در روايات ۱۰
۴-۱-۶-تعاريف اصطلاحي دين و عوامل اصلي بروز اختلاف در آن ۱۱
۱- حوزه هاي دين پژوهي و مسأله تعريف دين ۱۱
۲- دين و مترادف هاي آن ۱۲
۱-۲- دين وايدئولوژي ۱۲
۲-۲- دین و ایمان ۱۳
۳-۲- دین و شریعت ۱۴
۴-۲- دين و مذهب ۱۴
۵-۲- دین و ماوراءالطبیعه ۱۵
۳- دین و مبادی تعریف ۱۵
۴- رهیافتهای نظری در تعریف دین ۱۶
۱-۴- تعاريف اصطلاحي دين از نظر دانشمندان اسلامي ۱۶
۲-۴- تعاريف اصطلاحي دين از نظردانشمندان غربي ۱۸
۲-۶-تعريف جامعه ۲۱
۳-۶-تعريف كاركرد و انواع آن ۲۲
۱-۳-۶- مفهوم كاركرد: ۲۳
۲-۳-۶- كاركردهاي مناسب و نامناسب ۲۴
۳-۳-۶- كاركردهاي آشكار و پنهان ۲۵
۴-۳-۶-کارکرد اجتماعی ۲۶
۴-۶- انسان شناسي ۲۶
۵-۶- هستي شناسي ۲۷
۶-۶- روش شناسي ۲۷
۷- پيش فرض ها ۲۸
۸- روش پژوهش ۲۸
۹- روش گرد آوري اطلاعات ۲۹
۱۰- سازماندهي پژوهش ۲۹
فصل دوم: ديدگاههاي اساسي درباره كاركردهاي دين ۳۱
مقدمه ۳۲
ديدگاههاي اساسي در باره كاركردهاي دين ۳۳
۱- كاركردهاي دين برحسب نوع نگرش( مثبت يا منفي بودن) ۳۳
۱-۱- كاركردهاي منفي دين ۳۴
نقد نظريه ماركس و ماركسيست ها ۳۵
۲-۱- كاركردهاي مثبت دين ۳۶
۱-۲-۱- هميشگي بودن كاركردهاي مثبت دين ۳۶
۲-۲-۱- مقطعي بودن كاركردهاي مثبت دين ۳۷
نقد نظریه اگوست کنت: ۳۸
۲- كاركردهاي دين برحسب قلمرو آن ۴۰
۱-۲- نظريات حداقلي دين و نقد آنها ۴۰
۱-۱-۲-نظريه سكولاريسم ۴۰
۲-۱-۲- نظريه روانشناسان ۴۴
۳-۱-۲- نظريه جامعه شناسان ۴۶
۴-۱-۲- نظريه روشنفكران مذهبي ۴۹
نقد نظريات حداقلي ۵۲
۲-۲- نظريه حداكثري دين و نقد آن ۵۳
نقد نظريه حداكثري ۵۴
۳-۲- نظریه اعتدالي دين ۵۵
فصل سوم: دين و كاركردهاي اجتماعي آن از ديدگاه دوركيم ۵۹
بخش اول: كلياتي درباره دوركيم ۶۰
۱- زندگي و آثار دوركيم ۶۰
۲- زمينه فكري و انديشههاي اصلي دوركيم ۶۴
۳- رويكرد روش شناسي دوركيم در دين پژوهي ۶۹
۴- هستي شناسي دوركيم ۷۱
۵- انسان شناسي دوركيم ۷۲
بخش دوم: كاركردهاي اجتماعي دين از نظر دوركيم ۷۴
۱- دين و ابعاد آن ۷۴
۱-۱- دوركيم و بعد مناسكي دين ۷۷
۲- دين و خصوصيات آن در جوامع مختلف از نظر دوركيم ۸۳
۱-۲- دين و خصوصيات آن در جوامع ابتدايي ۸۷
۲-۲- دين و خصوصيات آن در جوامع صنعتي امروزي ۹۰
۳- دوركيم و تبيين كاركردي دين ۹۵
۴- دين به مثابه نهاد اجتماعي و كاركردهاي آن از نظر دوركيم ۹۹
۵- نقد نظريه دين دوركيم ۱۰۴
۱-۵- انتقادات روش شناسانه ۱۰۴
۲-۵- انتقادات مردم نگارانه و تجربي ۱۰۵
۳-۵- انتقادات نظري ۱۰۶
فصل چهارم: دين و كاركردهاي اجتماعي آن از ديدگاه علامه طباطبايي ۱۰۹
بخش اول: كلياتي درباره علامه طباطبايي ۱۱۰
۱- زندگي و آثار علامه طباطبايي ۱۱۰
آثار علامه طباطبائی ۱۱۲
۲- انديشههاي اصلي علامه طباطبايي و نوآوريهاي او در ابعاد مختلف ۱۱۳
۳- رويكرد روش شناسي علامه طباطبايي در دين پژوهي ۱۱۴
۴- هستي شناسي علامه طباطبايي ۱۱۵
۵- انسان شناسي ۱۱۶
بخش دوم: دين و كاركردهاي فردي و اجتماعي آن از ديدگاه علامه طباطبايي ۱۱۸
۱- دين و ابعاد آن ۱۱۸
۲- دين و نظريه فطرت علامه ۱۲۲
۳- دين و ماهيت اجتماعي آن ۱۲۴
۴- كاركردهای دين از ديدگاه علامه طباطبايي ۱۲۵
۱-۴- پيش فرضهاي علامه طباطبايي در بحث كاركرد دين ۱۲۶
۱-۱-۴- حقانيت دين و خدا ۱۲۶
۲-۱-۴- قرآن و سنت ۱۲۶
۳-۱-۴- سازگاري عقل و دين ۱۲۶
۴-۱-۴- شريعت سخنگو ۱۲۷
۵-۱-۵- دو ساحتي بودن دين ۱۲۷
۲-۴- کارکردهای فردي و اجتماعي دين از ديدگاه علامه ۱۲۸
۱-۲-۴-كاركردهاي فردي دين ۱۲۸
۱-۱-۲-۴- كاركردهاي نگرشي دين ۱۲۸
۱- كاركردهاي نگرش ايماني در قرآن ۱۳۰
۲- كاركردهاي معرفت زايي دين ۱۳۱
۱-۲- خداشناسی ۱۳۲
۲-۲- پيامبرشناسي ۱۳۲
۱-۲-۲- تبيين خصوصيات پيامبران ۱۳۳
۲-۲-۲- معرفي انگيزه بعثت پيامبران ۱۳۳
۳-۲- معاد شناسي ۱۳۵
۲-۱-۲-۴- کارکردهای دين در عرصه اخلاق ۱۳۶
۱- شناخت فضائل و رذائل اخلاقی ۱۳۸
۲- تربيت اخلاقي ۱۴۰
۳- پشتیبانی از اصول اخلاقی و ضمانت اجرای آن ۱۴۱
۳-۱-۲-۴- تامين سعادت دنيوي و اخروي انسان ۱۴۳
۴-۱-۲-۴- تأمين بهداشت جسمي و روحي انسان ۱۴۵
۲-۲-۴- كاركردهاي اجتماعي دين ۱۴۶
۱-۲-۲-۴- اصلاح جامعه ۱۴۶
۲-۲-۲-۴-ايجاد وحدت و همبستگي اجتماعي ۱۴۷
۳-۲-۲-۴- تنظيم زندگي اجتماعي انسان ۱۴۸
۴-۲-۲-۴- شكوفايي تمدن و فرهنگ ۱۴۹
۵-۲-۲-۴- حفظ منافع افراد ورفع اختلافات اجتماعي ۱۵۰
۶-۲-۲-۴- کارکردهای اجتماعي دین در عرصه احكام عملي(فقه) ۱۵۱
۱-كلياتي در باب احكام عملي ۱۵۱
۱-۱- معناي لغوي و اصطلاحي احكام ۱۵۱
۲-۱-موضوع و گستره احكام ۱۵۱
۳-۱- ابواب فقه از نظر علامه طباطبايي ۱۵۳
۱-۳-۱- عبادات : ۱۵۳
۲- ۳-۱- معاملات : ۱۵۳
۳-۳-۱- سياسات (احكام ): ۱۵۴
۲- كاركردهاي اجتماعي احكام ديني بر حسب ابواب فقهي ۱۵۴
۱-۲- فقه عبادي و كاركردهاي اجتماعي آن ۱۵۴
۱-۱-۲- كاركرد اجتماعي نماز ۱۵۵
۲-۱- ۲- كاركرد اجتماعي حج ۱۵۶
۳-۱-۲- نماز، روزه و حج وسيله رفع اختلافات طبقاتي ۱۵۸
۴-۱-۲- كاركرد اجتماعي خمس و زكات ۱۵۸
۲-۲- فقه معامله اي و كاركردهاي اجتماعي آن ۱۵۹
۱-۲-۲- قوام و ثبات اجتماعي ۱۵۹
۲-۲- ۲- تأمين عدالت اجتماعي ۱۶۱
۳-۲-۲- معاملات اقتصادي باطل و كاركردهاي منفي آن ۱۶۲
۱-۳-۲-۲- معاملات ربوي ۱۶۳
۲-۳-۲-۲- كم فروشي ۱۶۴
۳-۲- فقه سياسي و كاركردهاي اجتماعي آن ۱۶۵
۱-۳- ۲- حكومت ضامن اجراي احكام فقهي و حكومتي ۱۶۶
۲-۳- ۲- حكومت حافظ حقوق و منافع اجتماعي انسان ۱۷۱
فصل پنجم: بررسي تطبيقي ديدگاهها ۱۷۲
بخش اول: وجوه اشتراك ديدگاه علامه طباطبايي و دوركيم ۱۷۳
۱- اشتراك در واقعيت دين ۱۷۳
۲- اشتراك در كاركردهاي مثبت دين ۱۷۶
۳- اشتراك دردائمي بودن دين ۱۷۶
۴- اشتراك درپيوند دين و جامعه ۱۷۷
بخش دوم: وجوه افتراق ديدگاه دوركيم وعلامه طباطبايي ۱۷۹
۱- پيش فرضهاي متفاوت در تعريف دين ۱۷۹
۲- تفاوت در مباني نظري ۱۸۵
۱-۲- تفاوت در روش شناسي ۱۸۵
۲-۲- تفاوت در هستي شناسي ۱۸۵
۳-۲- تفاوت درانسان شناسي ۱۸۶
۳- منشأ دين ۱۸۷
۴- نوع رابطه دين و جامعه ۱۹۲
۵- رابطه دين و اخلاق ۱۹۳
۶- علت دوام دين ۱۹۵
۷- حركت اديان ۱۹۷
۸- كاركردهاي دين برحسب برحسب قلمرو آن ۱۹۸
۹- كاركردهاي اجتماعي دين بر حسب ابعاد دين ۱۹۹
نتيجه گيري ۲۰۶
فهرست منابع ۲۱۰
الف) کتابها ۲۱۱
ب) پايان نامه ها و مقالات ۲۱۷
راهنمای خرید و دانلود فایل
برای پرداخت، از کلیه کارتهای عضو شتاب میتوانید استفاده نمائید.
بعد از پرداخت آنلاین لینک دانلود فعال و نمایش داده میشود ، همچنین یک نسخه از فایل همان لحظه به ایمیل شما ارسال میگردد.
در صورت بروز هر مشکلی،میتوانید از طریق تماس با ما پیغام بگذارید و یا در تلگرام با ما در تماس باشید، تا شکایت شما مورد بررسی قرار گیرد.
برای دانلود فایل روی دکمه خرید و دانلود کلیک نمایید.
ديدگاه ها