پایان نامه ، تحقیق و مقاله | دیجی لود

ادامه مطلب

DOC
عوامل موثر در مدیریت پایدار منابع آب کشاورزی : پایان نامه ارشد مهندسی کشاورزی مدیریت
doc
تعداد صفحات : 117
پایان نامه کارشناسی ارشد
رشته کشاورزی - گرایش مدیریت کشاورزی
همراه با جداول ، اشکال و نمودار
49000 تومان


کشور عزیزمان ایران با توجه به تنوع اقلیم ، آب و هوای مطبوع و اراضی وسیعی که در اختیار دارد در صورت مدیریت در عرصه کشاورزی میتواند یکی از قطب های بلامنازع کشاورزی دنیا باشد و با پرورش دانش آموختگان خبره در گرایش های مختلف رشته کشاورزی میتوان به این مهم نایل آمد.دیجی لود در ادامه به معرفی پایان نامه های کارشناسی ارشد رشته کشاورزی میپردازد. پایان نامه حاضر با عنوان”  عوامل موثر در مدیریت پایدار منابع آب کشاورزی (مطالعه موردی رشت)” با گرایش  مدیریت کشاورزی و با فرمت Word (قابل ویرایش) تقدیم شما دانشجویان عزیز میگردد.

 

چکیده عوامل موثر در مدیریت پایدار منابع آب کشاورزی:

آب گرانبهاترین ثروتی است که در اختیار بشر قرارگرفته، بخصوص در کشور ما که سطح وسیعی از انرا مناطق خشک و کویری دربرگرفته است. با توجه به اقلیم خشک و شکننده کشور و با درنظرگرفتن خشکسالی های اخیر اهمیت آب به عنوان یک نهاده حیاتی بیش از پیش مشخص می شود. امروزه بشر در جریان شتابان توسعه برای تامین آب با مشکلات زیادی روبرو است. این وضعیت در اقلیم های خشک کم بارش که اکوسیستم های دخیل در تامین آب شکننده تر است با وقوع خشکسالی ها و برداشت بی رویه از ذخایر آب ، برنامه ریزان را با شرایط بحرانی تر روبرو ساخته است. محدودیت منابع آبی، رشد سریع جمعیت و نیاز به تولید بیشتر، سبب شده است که بخش کشاورزی نسبت به سایر بخش های مصرف کننده آب، تقاضای بیشتری برای مصرف داشته باشد. بنابراین، مهمترین چالش بخش کشاورزی این مناطق در شرایط کنونی چگونگی تولید بیشتر غذا از آب کمتر است.

نتایج نشان می دهد که بخش آب یکی از بخش های زیربنایی و اساسی کشور می باشد که می تواند بعنوان موتور رشد در اقتصاد عمل کند و باعث رشد سایر بخش ها بخصوص بخش کشاورزی و فعالیت های وابسته به آن گردد و همچنین نتایج نشان داد که رابطه معنی داری بین ویژگی های فردی کشاورزان و تمایل به مدیرت پایدار منابع آبی وجود دارد. تحقیق حاضر از نوع تحقیقات کاربردی و به روش توصیفی و همبستگی بوده و از تکنیک تحلیل عاملی استفاده کرده است. این تحقیق به شیوه اسنادی و میدانی و با استفاده از پرسشنامه برای تعیین عوامل موثر بر مدیریت پایدار منابع آب زراعی در شالیزارهای شهرستان رشت انجام شده است. جامعه آماری در این تحقیق تمامی مدیران ، کارشناسان و صاحبنظران بخش کشاورزی شهر رشت بوده اند. پس از مطالعه کتابخانه ای و میدانی، اطلاعات جمع آوری و سپس اطلاعات بدست آمده با استفاده از نرم افزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته و نرم افزار Excell نیز برای ثبت داده ها استفاده گردیده است.

 

 

مقدمه

گسترش نفوس و جمعیت در سطح کشور از یک طرف و تلاش بی وفقه در جهت رهایی از وابستگی به سیاست درآمد تک محصولی نفت از طرف دیگر، تمامی افکار را متوجه رشد بخش کشاورزی نموده است. ما اگر روزی دنبال افزایش سطوح زیر کشت آبی بودیم ، امروزه به جهت جوابگویی به این مسائل باید همزمان دنبال افزایش عملکرد در واحد سطح باشیم و این کار میسر نیست مگر با کاربرد مدیریت صحیح در برنامه های آب و آبیاری . در بیشتر محافل عمومی بحث کمبود آب و عدم دسترسی به منابع آبی را دلیل رکود کاری در تولیدات این بخش عنوان می کنند، در حالی که اندکی تعمق و تفحص روشن می سازد که مشکل آب و آبیاری را در جای دیگر باید جستجو نمود.

نبودن مدیریت صحیح و اتخاذ شیوه ها و روشهای نامطلوب سبب گردیده که از منابع آبی نتوانیم استفاده بهینه و مطلوب نماییم، لذا 75 درصد از آبهای قابل دستس در امر کشاورزی به هدر می رود.

این رقم نشان می دهد که بدون دسترسی به منابع جدید آب اگر با مدیریتی صحیح، راه های هدر رفت آب را سد و کنترل نماییم و راندمان آبیاری را بدین ترتیب افزایش دهیم، به مثابه آن است که ما سطح کشت آبی خود را بین سه تا چهار برابر افزایش داده ایم (کشاورز، ع. و صادق زاده، ک. 1380)

امروزه آخرین آمار نشان می دهد که با آبهای موجود، حدود 32 درصد از اراضی کشور تحت رژیم آبیاری است (غلامرضا زهتابیان،1372).

اما چرا در این کار موفق هستیم بحثی است که در این مقاله به ذکر مختصری از این سوء مدیریت و یا مدیریت نامطلوب در زمینه های مختلف آب و آبیاری اشاره خواهیم نمود و در نهایت نشان خواهیم داد که نابسامانی در این بخش سبب گردیده که نتوانیم استعدادهای نهفته و بالقوه امکانات موجود آب و آبیاری را به امکانات بالفعل تبدیل کنیم و از آب به گونه مطلوب و بهینه استفاده کنیم، در حالی که بیشتر اوقات علت نارساییهای کشاورزی در سطح کشور ناشی از کمبود آب گزارش می گردد، واقعیت امر نشانگر این است که کشور ما از کمبود آب رنج نمی برد و در خشکترین مناطق نیز بررسیها نشان می دهد که بارندگیها و امکانات ابی د حدی است که اگر با مدیریت صحیح،کنترل، هدایت، استحصال و بهره برداری شود گام بلندی در خودکفایی کشور برداشته است.

كشاورزي در برگيرنده مجموعه‌اي از فعاليت‌هاي اقتصادي مي‌باشد كه هدف از آن، تهيه نيازهاي غذايي جامعه و توليد مواد اوليه كشاورزي براي ديگر بخش‌هاي توليدي از جمله صنعت است. رشد جمعيت و نياز به افزايش توليدات كشاورزي جهت برآوردن نيازهاي غذايي و همچنين مواد اوليه مورد نياز صنعت، لزوم توجه روزافزون به بخش كشاورزي و رفع مشكلات آن را بيش از پيش آشكار مي‌نمايد.در همين راستا اهميت استفاده از منابع آب در توسعه اقتصادي و منطقه‌اي نياز به تاكيد بيشتري دارد. نياز فزاينده به آب كه ناشي از توسعه كشاورزي است ممكن است از طريق بهره‌برداري فشرده و گسترده از منابع موجود تامين گردد. استفاده فشرده مربوط به مواردي از قبيل آبياري در سطح كوچك يا به وسيله چاه‌هاست. حال آن كه استفاده گسترده، جنبه‌هاي منطقه‌اي آبياري مانند آبياري كانالي را شامل مي‌شود. زراعت در زمين خشك و بدون انجام آبياري، عملي مخاطره‌آميز و غيراقتصادي است و در اين چنين شرايطي در دسترس بودن آب تنها عامل جبران‌كننده بوده و استقرار كشاورزي پررونق با بهره‌برداري از منابع آب، آغاز مي‌شود. ذخيره مطمئن و منظم آب كشاورزي نشات گرفته از آب سطحي و زيرزميني بعد اصلي و اساسي است كه برنامه‌ريزي آتي آبياري بدان بستگي داشته و امر آبياري در مناطقي كه كمبود يا عدم وجود جريان سطحي وجود دارد، اهميت آبهاي زيرزميني در رشد و توسعه كشاورزي كه رشد اقتصادي ناحيه را به دنبال دارد، بسيار مهم مي‌باشد (جاسبرسينگ، 159:1999- 158).

 

اهمیت و ضرورت تحقیق

استفاده مجزا از منابع آبی منجر به بروز مشکلاتی از قبیل کمبود آب در مواقع خشکسالی به دلیل کمبود منابع آب سطحی، ناپایداری در تولید محصول، آسیب به محیط زیست و افت تراز سطح ایستابی و اختلاط آب شور و شیرین در نواحی ساحلی می‌گردد. در بهره‌برداری تلفیقی، نیازهای آبی توسط دو منبع سطحی و زیرزمینی تامین می‌گردد. در این دسته‌بندی، پساب تصفیه شده، به عنوان یک منبع آبی در مدیریت یکپارچه منابع آب، بخصوص در کشور کم آب ایران، از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است. توسعه بهره‌برداری از آب های زیرزمینی در مقایسه با سد سازی دارای مزایای متعددی بوده و مشکلات به مراتب کمتری دارد. در این بین می توان به هزینه کمتر، عدم وجود مشکل رسوب و تبخیر، مشکلات کیفی کمتر و عدم وجود مشکلات محیط‌زیستی، اجتماعی و فرهنگی اشاره نمود.

کشور ایران سرزمین خشکی است که نزولات جوی آن از یک سوم متوسط نزولات جهان کمتر است. بر اساس مطالعات سازمان هواشناسی، ایران جزء کشورهایی است که در حال حاضر در تنش آبی به سر می‌برد و هر ساله بر شدت این تنش افزوده می‌گردد. طبق استانداردهای جهانی، شهرهایی که سهم سرانه آب آنها بین 1700-1000 متر مکعب در سال است، شهرهای تحت فشار و شهرهایی که سهم سرانه آنها کمتر از 1000 متر مکعب در سال است، شهرهای در تنگنای آبی تلقی می گردند. سهم سرانه شهر تهران، حدود 500 متر مکعب در سال می‌باشد که نشان می‌دهد کلان شهر تهران در بحران کم آبی بسر می برد.

استفاده مجدد از پساب تصفیه شده در کشاورزی، بخصوص در کشورهای در حال توسعه‌ای که محدودیت منابع آب پاک دارند، در حال افزایش است. به خوبی مشخص شده که تصفیه ناکافی و عدم مدیریت مناسب فاضلاب، باعث ایجاد مشکلات بهداشتی از طریق بیماریهای عفونی می‌گردد.
ضرورت مدیریت یکپارچه وقتی بیشتر جلوه‌گر می‌شود که کیفیت آب مصرفی در هر بخش با یکدیگر متفاوت بوده و میزان اتلاف و نیز پساب هر یک با یکدیگر متفاوت می‌باشد. لذا نحوه دفع، تصفیه و بازیابی و استفاده مجدد بر‌اساس انواع نیازها، جنبه های اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی متفاوت می‌گردد.

مدیریت یکپارچه منابع آبی، در راستای تضمین استفاده پایدار از منابع آبی می‌باشد. مدیریت یکپارچه منابع آب تنها راه حل جامع برای اقداماتی نظیر کاهش مصارف سنتی آب، اعمال محدودیت هایی در مورد کمیت و کیفیت آب مصرفی، ایجاد تغییرات در الگوهای جمعیتی و تولیدی جهت نیل به توسعه پایدار می باشد.

در این شیوه مدیریت منابع آب، عملکردها و نحوه تاثیر اقدامات، شفاف‌تر بوده و تاثیر بر کلیه اجزاء قابل ارزیابی و قضاوت است. در این سیستم هرچند کل سیستم بصورت یکپارچه، حجیم‌تر و ایجاد حرکت در آن با اینرسی بیشتری روبرو است، ولی تاثیر اقدامات و نحوه برنامه‌ریزی و بهره‌برداری به همان نسبت مؤثرتر و کارآتر خواهد بود.

در این روش مدیریت، هرچند برنامه‌ریزی ها در سطح کلان و با در نظر گرفتن کلیه نظرات و نیازهای اجزاء و اهداف مختلف صورت می‌گیرد، ولی هر بخش مسئول و مجری محدوده خود بوده و از این رو مسأله تداخل مسئولیت ها مطرح نخواهد شد و دستگاه های اجرایی با اطمینان بیشتر از نحوه عملکرد خود و تأثیرات متقابل بر روی عملکرد دستگاه های دیگر کار خواهند کرد. مدیریت یکپارچه این قابلیت را دارد که فرآیند برنامه‌ریزی جامع آب را به طور چشمگیری تسریع کرده و سطح آن را ارتقاء بخشد. در این بین دو مقوله مشارکت مردمی و همکاری سازمانی از اهمیت بالایی برخوردار بوده که در ذیل به اختصار توضیحاتی ارائه می‌گردد.

اهداف تحقیق

هدف اصلی

هدف اصلی این پژوهش تعيين نقش عوامل مديريتي موثر بر مديريت منابع آب كشاورزي و توانمندسازي كشاورزان در برخورداري از بازده محصولات بيشتر می باشد

 اهداف فرعی

اهداف فرعی که در این پزوهش دنبال می شوند عبارتند از:

1- شناسایی عوامل مدیریتی موثر بر کاهش اتلاف منابع آب كشاورزي

2- افزايش عملكرد مديريت منابع آب كشاورزي و  توسعه پايدار محصولات زراعي

3- ترويج الگوي مصرف بهينه منابع آب كشاورزي و افزايش بهره وري ارضي كشاورزي

 

پرسش های تحقیق

پرسش اصلی

پرسش اصلی در این تحقیق این است که مدیریت پایدار منابع آب کشاورزی در شالیزارهای شهرستان رشت در چه سطحی است؟

پرسش های فرعی

پرسش های فرعی در این پژوهش عبارتند از:

1- آیا رابطه ای بین ویژگی های فردی کشاورزان و تمایل به مدیریت پایدار منابع آبی وجود دارد؟

2- آیا رابطه ای بین عوامل اقتصادی ، اجتماعی و آموزشی – ترویجی و مشارکت جوامع محلی در مدیریت پایدار منابع آب وجود دارد؟

3- آیا حمایت های دولتی بر بهبود مدیریت پایدار منابع آب تاثیر دارد؟

4- آیا بین سطح دانش و اطلاعات کشاورزان از برنامه های مدیریت پایدار منابع آب با بهبود مدیریت پایدار منبع آبی رابطه ای وجود دارد؟

 فرضیه های تحقیق

فرضیه اصلی

فرضیه اصلی این پژوهش این است که رابطه معنی داری  بین ویژگی های فردی کشاورزان و تمایل به مدیریت پایدار منابع آبی وجود دارد.

فرضیه های فرعی

فرضیه های فرعی این پژوهش عبارت است از:

1- رابطه معنی داری بین عوامل اقتصادی ، اجتماعی و آموزشی – ترویجی و مشارکت جوامع محلی در مدیریت پایدار منابع آب وجود دارد؟

2- از دیدگاه کشاورزان حمایت های دولتی تاثیر معنی داری بر  بهبود مدیریت پایدار منابع آب دارد.

3- بین سطح دانش و اطلاعات کشاورزان از برنامه های مدیریت پایدار منابع آب با بهبود مدیریت پایدار منابع آبی رابطه معنی داری وجود دارد.

 

 

فهرست مطالب

Contents

چکیده 1

فصل اول: كليات… 2

1-1- مقدمه. 3

1-2- بیان مسئله. 5

1-3- اهمیت و ضرورت تحقیق.. 8

1-4- اهداف تحقیق.. 10

1-4-1- هدف اصلی.. 10

1-4-2- اهداف فرعی.. 11

1-5- پرسش های تحقیق.. 12

1-5-2- پرسش های فرعی.. 12

1-6- فرضیه های تحقیق.. 12

1-6-1- فرضیه اصلی.. 12

4-6-2- فرضیه های فرعی.. 13

1-7- قلمرو زمانی تحقیق.. 13

1-8- قلمرو مکانی تحقیق.. 13

فصل دوم: ادبيات تحقيق.. 14

2-1-مقدمه. 15

2-2-معرفی ناحیه مورد مطالعه. 21

2-3-راندمان آبیاري در اراضی زراعی رشت… 24

2-4-بحران ها و مسائل موجود پيرامون منابع آب… 28

2-5-مديريت منابع آب در كشاورزي.. 30

2-6-روش ها و فنون بهره برداري بهينه از آب كشاورزي.. 32

2-7-راه های افزایش بازدهی آبیاری در بخش كشاورزی.. 35

2-8-پیشینه تحقیق.. 40

2-8-1-تحقیقات انجام شده در خارج از کشور. 40

2-8-2- تحقیقات انجام شده در داخل کشور. 41

2-9-مبانی نظری.. 42

2-10-روشهاي اصلاح الگوي مصرف آب كشاورزي.. 43

2-11- راهکارهای موثر در کاهش مصرف آب در بخش کشاورزی.. 45

2-11-1. تغییر در شیوه آبیاری، منابع آب زیر زمینی را حفظ کنیم. 45

2-11-2- نوع آبیاری تحت فشار از سایر روش‌ها متداول‌ تر است که عبارتند از: آبیاری قطره‌ای و آبیاری بارانی. 45

2-11-3- الگوی کشت متناسب با اقلیم هر منطقه راهکاری برای توقف برداشت بی رویه از منابع آب زیرزمینی… 47

2-11-4-استفاده از آب بازیافتی راهکاری برای کاهش فشار بر منابع آب زیرزمینی.. 49

2-12- روشهای جلوگیری از آلوده شدن منابع آب سطحی و زیرزمینی.. 51

2-13-سطح مدیریت پایدار منابع آب کشاورزی در شالیزارهای شهرستان رشت… 53

2-14-بررسی جایگاه بخش آب در اقتصاد ملی.. 55

2-15-رابطه بین ویژگی های فردی کشاورزان و تمایل به مدیریت پایدار منابع آبی.. 57

فصل سوم: روش پژوهش…. 62

3-1- مقدمه. 63

3-2- نوع پژوهش…. 63

3-3- مراحل اجرای پژوهش…. 63

3-4- جامعه آماری، نمونه و روش نمونه گیری.. 64

3-5-روش جمع آوري داده ها 65

3-6- جمع آوري داده ها 65

3-6-1- اجزاي پرسشنامه. 66

3-6-2-  روایی پرسشنامه. 67

3-6-3- پایائی پرسشنامه. 67

3-6-4- روش نمره گذاري در ابزار سنجش…. 68

3-7- متغيرهاي پژوهش…. 69

3-8- روش ها و آزمون هاي آماري.. 69

فصل چهارم: تجزيه و تحليل داده ها 71

4-1-مقدمه. 72

4-2- بررسي و توصيف اطلاعات مربوط به خصوصيات عمومي کشاورزان. 72

4-2-1- سن.. 72

4-2-2- تحصیلات… 74

4-2-3- تعداد افراد خانوار. 75

4-2-4- سابقه کار کشاورزی.. 76

4-2- آزمون فرضيه های پژوهش…. 77

4-2-1- فرضيه اصلی پژوهش: 77

4-2-2- فرضيه فرعی اول پژوهش: 78

4-2-3- فرضيه فرعی دوم پژوهش: 79

4-2-4- فرضيه فرعی سوم پژوهش: 80

4-3- یافته های جانبی پژوهش…. 81

4-3-1- بررسي نظرات پاسخ دهندگان با توجه به سن آن ها 81

4-3-2- بررسي نظرات پاسخ دهندگان با توجه به تحصیلات آن ها 83

4-3-3- بررسي نظرات پاسخ دهندگان با توجه به تعداد افراد خانوار. 85

4-3-4-بررسي نظرات پاسخ دهندگان با توجه به سابقه کار کشاورزی.. 86

4-3-5- رتبه بندي مولفه های عوامل مورد بررسی.. 88

فصل پنجم: نتيجه گيري و پيشنهادات… 90

5-1-مقدمه. 91

5-2-  خلاصه و نتيجه گيري.. 92

5-2-1- يافته ها از خصوصيات عمومي مدیران مدارس… 92

5-2-2- نتايج آزمون هاي آماري پژوهش…. 93

5-2-2-1- فرضيه اصلی: 93

5-2-2-2- فرضيه فرعی اول: 93

5-2-2-3- فرضيه فرعی دوم: 94

5-2-2-4- فرضيه فرعی سوم: 94

5-2-3- يافته هاي جانبي.. 95

5-3- محدوديت هاي پژوهش…. 97

5-4- پيشنهادات… 98

5-4-1- پيشنهادات کاربردي پژوهش…. 98

5-4-2- توصيه هایی براي محققين آينده 100

منابع و مآخذ. 101

 

فهرست جداول

جدول( 2-1) جایگاه بخش کشاورزی زیربخش آب در اقتصاد ملی (میلیون ریال). 56

جدول( 2-2)ارزش آب مصرفی، ارزش افزوده و ارزش داده و ستانده هریک از بخش ها 56

جدول( 3-1) تعداد سوالات اصلی پرسشنامه برای سنجش متغیرهای پژوهش…. 67

جدول( 3-2) نمره دهي به سوالات در طيف ليكرت… 68

جدول (4-1) توزيع فراواني سن کشاورزان. 73

جدول (4-2) توزيع فراواني تحصیلات پاسخ دهندگان. 74

جدول (4-3) توزيع فراواني تعداد افراد خانوار کشاورزان. 75

جدول (4-4) توزيع فراواني سابقه کار کشاورزی کشاورزان. 76

جدول(4-5) آزمون t تک نمونه مربوط به فرضيه اصلی پژوهش…. 78

جدول(4-6) آزمون t تک نمونه برای فرضیه فرعی اول. 79

جدول(4-7) آزمون t تک نمونه برای فرضیه فرعی دوم. 80

جدول(4-8) آزمون t تک نمونه برای فرضیه فرعی سوم. 81

جدول(4-9) آزمون تحليل واريانس تک عاملي بررسي نظرات کشاورزان با توجه به سن آنها 82

جدول(4-10) آزمون تحليل واريانس تک عاملي بررسي نظرات پاسخ دهندگان با توجه به تحصیلات    84

جدول(4-11) آزمون تحليل واريانس تک عاملي بررسي نظرات پاسخ دهندگان با توجه به تعداد افراد خانوار  86

جدول(4-12) آزمون تحليل واريانس تک عاملي بررسي نظرات پاسخ دهندگان با توجه به سابقه کاری   87

جدول(4-13) رتبه بندي عوامل موثر در مدیریت پایدار منابع آب… 88

 

فهرست نمودار

نمودار (4-1) توزيع فراواني سن کشاورزان. 73

نمودار (4-2) توزيع فراواني تحصیلات پاسخ دهندگان. 74

نمودار (4-3) توزيع فراواني تحصیلات پاسخ دهندگان. 74

نمودار (4-4) توزيع فراواني سابقه کار کشاورزی کشاورزان. 76

 

فهرست نقشه

نقشه (2-1) نقشه جغرافيايي استان گيلان 22

 

 

راهنمای خرید و دانلود فایل

برای پرداخت، از کلیه کارتهای عضو شتاب میتوانید استفاده نمائید.

بعد از پرداخت آنلاین لینک دانلود فعال و نمایش داده میشود ، همچنین یک نسخه از فایل همان لحظه به ایمیل شما ارسال میگردد.

در صورت بروز  هر مشکلی،میتوانید از طریق تماس با ما  پیغام بگذارید و یا در تلگرام با ما در تماس باشید، تا شکایت شما مورد بررسی قرار گیرد.

برای دانلود فابل روی دکمه خرید و دانلود  کلیک نمایید.



برچسب‌ها :
ads

مطالب مرتبط


ديدگاه ها


دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

یک × سه =