اعتياد (شناسايي –علل-پيشگيري)

اعتياد (شناسايي –علل-پيشگيري):

اعتياد و مواد مخدر يكي از بلاهاي خانمان سوز كه آفتي بر پيكر جوامع بشري است كه قدرت تفكر، خلاقيت، توان وكوشش وسازندگي را از انسان ها گرفته و بنيان خانواده واعتقاد و باورهاي ديني آنها ها را در معرض نابودي و از هم پاشيدگي قرار داده است ومتاسفانه روز به روز رو به گسترش است.

اعتياد (شناسايي –علل-پيشگيري)

امروزه مسئله اعتياد به مواد و داروها چه به مواد مجاز و غيرمجاز، بصورت يك مشكل جهاني و فراگير در آمده است،آمارهاي منتشره ،از سوي سازمانهاي بين المللي، مخصوص سازمان بهداشت جهاني، كميته كنترل جهاني مواد مخدر و سازمان يونسكو حاكي از افزايش فزاينده مصرف اين مواد در سطح جهان است.بر هيچكس پوشيده نيست كه گسترش اين روند تيشه بر ريشه بنيادهاي اخلاقي، اقتصادي و اجتماعي يك جامعه مي زند و آن را از درون دچار فساد ميكند و در نهايت به انحطاط مي كشد.

«به اين دليل هر ساله مبالغ هنگفتي ،صرف مبارزه با آن مي گردد و لي همچنان رقم باندهاي قاچاق مواد مخدر وتعداد معتادان افزايش مي يابد و سازندگي ها رو به وزندگي توانايي ها رو به ناتواني و ثروت ها رو به انهدام و نابودي مي رود و ميكده خيالي معتاد نيز به ماتمكده اي سرد مبدل مي گردد»

از اين رو، پي بردن به علل سوء مصرف داروها ومواد، به عنوان اولين قدم پيشگيري مطرح مي شود. حال اين معضل اجتماعي نيازمند مبارزه اي مستمر وهمه جانبه از ابعاد اجتماعي، اقتصادي، فرهنگي، مذهبي،آموزشي و….. را طلب ميكند.

آنچه مسلم است علاج واقعه قبل از وقوع بيش از هر راه حل ديگر با عقل سليم جور در مي آيد. در اين مقاله سعي شد تا از معناي اعتياد وانواع آن و زيان بهداشتي اقتصادي، اخلاقي و اجتماعي بحث گردد.

معناي اعتياد وانواع آن

اعتياد واژه اي است تازي از ريشه «عاد» و به معناي عادت كردن و خو گرفتن است. چنان چه عات كردن وخوگرفتن (به هر چه كه باشد) به نحو اتفاق افتد كه شرك كردن و دست برداشتن از آن به قول معروف موجب مرض گردد و با ناراحتي جسمي c روحي ورفتاري همراه شود اعتياد نام دارد و وابستگي تلقي مي شود.و عبارت مواد مخدر اصطلاحي است كه در سال ۱۳۳۸ در قانونگذاري و سازمان هاي مبارزه با اين مواد در ايران مورد استفاده قرار گرفته است و به تمامي موادي گفته ميشود كه برانسان اثر گذاشته و وابستگي جسمي ورواني به وجود مي آورند.

مواد مخدر داراي انواع ومشتقات متعددي است كه تعداد شناخته شده آن حدود نوع ۱۰۵مي باشد كه تعدادي از اين مواد داراي خواص مشابه ولي به طور كلي بنا به جهات مختلف قابل تقسيم بندي هستند.

چنان چه بعضي از دانشمندان اين مواد را از نظر وابستگي به دو طبقه تقسيم كرده اند:

موادي كه فقط وابستگي رواني ايجاد مي كند مانند حشيش وال.اس.دي و….،

۲-موادي كه وابستگي رواني وجسمي ايجاد مي كنند مانند ترياك و مشتقات ان وسيگار …….اما معتاد به انساني اطلاق مي شود كه از چهار طريق خوردن، تزريق، دودكشيدن يا تنفس و بالاخره از راه مقعد( شيوه نادري است) يك يا چند ماده از مواد مخدر را به طور مداوم مصرف كند و در صورت قطع اين عمل با مشكلات تني،رواني و رفتاري و يا با هم روبه رو گردد.

زيان هاي بهداشتي

امر مسلمي كه حتي خود معتادين منكر آن نيستند، ضرر وزياني است كه بر اثر اعتياد به جسم و بدن انسان مي رسد كه به عنوان نمونه زردي و پوكي و فساد دندان ها در معتادين به ترياك ،مرفين، هروئين ودخانيات و همچنين ريختن دندان ها در نيمه اول عمر در اين افراد است.مواد مخدر تارهاي صوتي خنجره را تحريك كرده و آهنگ صداي معتاد غيرطبيعي مي شود.

زمينه بروز سل و سرطان ريه را فراهم مي كند. موجب طپش قلب، تنگي نفس و دوران سرمعتاد ميشود. دهان معتاد هميشه خشك مي گردد روي همين اصل به خصوص ترياكي ها هميشه عادت دارند تنقلي بخورند كه اين خود باعث سوء هاضمه مي شود.معتادان معمولا به ضعف كلي جسمي مبتلا گشته كه در نتيجه بدنشان مورد هجوم بيماريهاي كبد،كليه واختلالات ريوي و گوارشي وبي اشتهاي قرارگرفته و به ناراحتي هاي مختلف رواني نيز دچار مي شوند و تمام فعاليت شان فقط به رفع احتياجات جسمي يعني تهيه مواد مخدر منحصر ميشود.

زنان معتاد خيلي زودنازا مي شوند و احتمال سقط چنين در آن ها بالا مي رود.

خلاصه اين كه اثرات مواد مخدر به يكي دو مورد خلاصه نمي شود و نه فقط به خود شخص ختم مي گردد، بلكه زيانش از راه ارث به فرزندان فرد معتاد و همچنين اطرافيان نيز مي رسد.

زيان هاي اقتصادي

كشت خشخاش وتوليد ساير مواد مخدر زمين هاي وسيعي را اشغال كرده و به محصولات ديگر لطمه مي زند. استعمال مواد مخدر نيروي كار مملكت را كاهش داده و كاهش نيروي كار موجب كاهش توليدات داخلي و موجب وابستگي اقتصادي و در نتيجه فقر اقتصادي وفرزندش فقر فرهنگي در سطح جامعه گسترده مي شود. با گسترده شدن فقر در سطح جامعه باز هم بر تعداد افرادي كه به مواد مخدر روي مي آورند افزوده شده چون بين فقر و اعتياد و بزهكاري رابطه مستقيمي وجود دارد بنابراين انحراف و كجروي هم در جامعه زياد خواهد شد.

زيان هاي اجتماعي واخلاقي

بوي بد دهان معتادان يكي از مسايل مهم اجتماعي را به وجود مي آورد كه هم در روابط اجتماعي موجبات نفرت وانزجار افراد سالم را نسبت بدان ها فراهم مي سازد وهم در مراحل حساس تر از آن يكي از عوامل مهم اختلافات زناشويي وطلاق به شمار مي رود زردي رنگ چهره ورنگ تيره دندان ها و پيدايش چين وچروك در صورت معتادان، قيافه اي مشابه بيماران و افراد عليل را مجسم مي نمايد كه يكي از مهمترين وسايل نفرت وانزجار همسران وفرزندان از آنان مي باشد.

شخص معتاد به از دست دادن تمام جنبه هاي هاي انساني و گرفتاري در انحطاط روحي،قادر به مراعات موازين عقلي و اخلاقي نشده وبه همين لحاظ فردي است لاقيد وبندوبار و از طرفي نتوانسته هزينه زياد اعتيادشان را در آورند و به بزهكاري هاي مختلفي از جمله دزدي، قاچاق مواد مخدر، فحشاء و ناموس فروشي، تكدي گري و معتادكردن افراد ديگر دست زده اند.

اعتياد و خانواده

اعتياد در ابعاد مختلف بر انواع گونه های خانواده اثر مي گذارد:

۱-قسمت زيادي از سرمايه خانواده را معتاد هزينه اعتياد مي كند كه خود اين امر مشكلات غذايي رفاهي، آموزشي،بهداشتي ،اخلاقي زيادي براي افراد خانواده ايجاد مي كند.

تا جايي كه فرزندان كوچك و زن خانه مجبور به اعمالي مي شوند كه در حد توان آن ها نمي باشد وحتي گاهي اوقات و ادار به اعمال غيراخلاقي ومنافي عفت مي شوند؛

۲-پدر معتاد الگوي بوي براي فزندانش مي گردد.

۳-جو خانواده آغشته به اختلافات ودشمن مي گردد ك در نتيجه موجبات افزايش خلاق مي گردد.

۴-سبب اعتياد ساير اعضاي خانواده نيز ميگردد.

و به طور كلي همه خانواده هايي كه در رابطه با مواد مخدر قرار مي گيرند وديگر از خوشبختي محبت، عاطفه و انسانيت فاصله مي گيرند مسيري را طي مي نمايند كه آن ها را به سوي منجلاب فساد مي برد.

زيان هاي سياسي اعتياد

استكبار جهاني با رواج اعتياد به عنوان يك حر به كار يو فلج كننده استفاده كرده است.

اسكتبار با رواج اعتياد و فساد در جوامع، شرايط مساعدي براي غارت و ساير برنامه استعماري خود به وجود آورده و مي آورد.

به اين صورت يكي ار راه هايي كه استعمارگران براي تسلط دراز مدت وطولاني خودشان بر كشورهاي موفقيت آميز تشخيص داده اند اعتياد و اشاعه مواد مخدر به صورت گسترده در كشور مورد نظر است.

آري آن ملت را بهتر مي توان چپاول كرد كه نسل جوانش در گودال عقب افتادگي غوطه ور باشند و اين گودال چه بهتر كه مواد مخدر باشد.

علل وزمينه هاي اعتياد

اما عللي كه در تحقيقات انجام شده بيشترين درصد را به خوداختصاص داده و عمده ترين علل اعتياد به شمار مي روند عبارتند از:

۱-معاشرت با دوستان معتاد ۲-وجود عضو معتاد در خانواده ۳-دردسترس بودن مواد ۴-اختلافات ونابساماني هاي خانوادگي ۵-فقر اقتصادي ۶-نداشتن سرگرمي وتفريحات سالم ۷-بيماري هاي جسماني ۸-بيماريهاي رواني ۹-بيكاري ۱۰-تجربه دنياي نشئنه گي ناشي از لذت هاي آني ۱۱-تقليد ۱۲-فقدان ايمان وضعف مباني مذهبي ۱۳-كمبود مهر ومحبت ۱۴-محروميت ناشي از زندگي ماشيني امروز ۱۵-وجود باندهاي قاچاق و سياستهاي استعماري است. كه هر كدام بحث مفصلي را مي طلبد.

راههاي پيشگيري و درمان اعتياد

بنابراين با توجه به اهميت پيشگيري در باب اعتياد اقدامات ذيل از نظر دور نداشت:

۱-ابتدا جامعه را از لوث مواد مخدر افيوني و دخاني پاك كرد و مبارزه با قاچاقچيان را دنبال كرد.

۲-با بالابردن بينش و آگاهي مردم بايد تنفر در مردم نسيت به مواد مخدر را ايجاد كرد و پايان معتادان و سرنوشت ماتمكده دردناكي كه داشته و دارند و به مردم نشان داد.

۳-وحرام بودن اين مواد را طبق دستورات وقوانين حكومتي و از نظر دين وشريعت الهي گوشزد كرد.

۴-معتقد ساختن مردم به انجام فرايض ديني وتقويت ايمان واعتقادات آنان

۵-آگاهي بخشيدن مردم نسبت به زيان هاي بهداشتي، اجتماعي، اقتصادي ،فرهنگي.سياسي و مسجد ومدرسه، بيمارستان و راديو و تلويزيون وسايل خبري به طور هماهنگ به كار گرفته شوند.

۶-تاسيس و گزارش مراكز درماني جهت درمان قربانيان مواد مخدر

۷-بايد از كارخانه هاي داخلي شروع كرد.وقتي خودمان مثلا سيگار توليد مي كنيم و آن را به بازارهاي داخلي و خارجي عرضه مي كنم. چطور مي توانيم از ممنوع كردن آن سخن به ميان آوريم.

۸-بايد تمام مسائل موجود كه سبب اعتياد مي شود ريشه كن نمود مثلا براي جوان بيكار كار فراهم كرد ، ايجاد امكانات رفاهي و تفريحي براي جوانان و…

نتيجه

خلاصه اين كه اعتياد علامت يك بيماري است ناشي از تضادها و بي عدالتي ها وموضوع مواد مخدر كلاف سردرگمي است كه گره هاي كور آن به آساني و آرامي گشوده نخواهد شد موضوع اعتياد بايد لابه لاي مجموعه اي از مسايل داخلي وخارجي، عاطفي وفرهنگي وخانوادگي و اجتماعي در جامعه مورد بررسي قرار گيرد، نه دور ميزهاي چاي و شيريني و در سمينار هاي تشريفاتي كه در موسسات تحقيقي ومراكز پژوهشي و غيره مطرح مي شود. در آخر به اين اميديم كه بتوانيم علفهاي هرز اعتياد و وابستگي هاي دارويي در جوامع انساني را بخشكانيم.

ان شاء الله