تاثير تاريخ كاشت بر عملكرد و اجزاي عملكرد ارقام گلرنگ بهاره به عنوان كشت دوم در منطقه گچساران : پایان نامه ارشد مهندسی کشاورزی زراعت و اصلاح نباتات

کشور عزیزمان ایران با توجه به تنوع اقلیم ، آب و هوای مطبوع و اراضی وسیعی که در اختیار دارد در صورت مدیریت در عرصه کشاورزی میتواند یکی از قطب های بلامنازع کشاورزی دنیا باشد و با پرورش دانش آموختگان خبره در گرایش های مختلف رشته کشاورزی میتوان به این مهم نایل آمد.دیجی لود در ادامه به معرفی پایان نامه های کارشناسی ارشد رشته کشاورزی میپردازد. پایان نامه حاضر با عنوان” تاثير تاريخ كاشت بر عملكرد و اجزاي عملكرد ارقام گلرنگ بهاره به عنوان كشت دوم در منطقه گچساران ” با گرایش زراعت و اصلاح نباتات و با فرمت Word (قابل ویرایش) تقدیم شما دانشجویان عزیز میگردد.

چکیده تاثير تاريخ كاشت بر عملكرد و اجزاي عملكرد ارقام گلرنگ بهاره به عنوان كشت دوم در منطقه گچساران:

به منظور بررسي تاثير تاريخ کاشت بر عملكرد و اجزاء عملكرد چهار رقم گلرنگ بهاره، آ‌زمايشي به صورت فاکتوريل در قالب طرح بلوک­هاي کامل تصادفي در سه تکرار در سال زراعي 89-1388 در منطقه گچساران به اجرا در آمد. عامل اول شامل تاريخ كاشت در چهار سطح (26 ارديبهشت، 11 خرداد، 26 خرداد و 11 تير) و عامل دوم شامل چهار رقم گلرنگ بهاره (اراك2811، اصفهان14، IL111 و PI) بود. نتايج نشان داد، برهمكنش رقم و تاريخ کاشت در اکثر صفات مورد بررسي معني‌دار بود؛ به طوري كه بيشترين عملكرد دانه، عملكرد روغن و تعداد دانه در طبق مربوط به رقم اصفهان 14 در تاريخ كاشت 11 تير (چهارم) و كمترين مربوط به رقم IL111 در تاريخ كاشت 26 ارديبهشت (اول) بود.

به طور كلي بين تاريخ‌هاي مختلف كاشت، تاريخ كاشت سوم، بيشترين عملكرد دانه (1376 كيلوگرم در هكتار)، عملكرد بيولوژيك (3601 كيلوگرم در هكتار )، عملكرد روغن، تعداد دانه در طبق و وزن هزار دانه را به خود اختصاص داد، ولي تاريخ كاشت اول در طول دوره‌ي نموي خود كمترين عملكرد دانه (1143 كيلوگرم در هكتار )، شاخص برداشت، عملكرد روغن، تعداد دانه در طبق، تعداد طبق بارور در بوته و ارتفاع ساقه را توليد كرد. ارقام در تاريخ كاشت اول، به دليل شاخص سطح برگ بيشتر، نور بيشتري دريافت كرده و در نتيجه به علت فتوسنتز بيشتر، سرعت رشد محصول و تجمع ماده خشك آن­ها نيز افزايش يافت.

مقدمه

روغن‌هاي خوراکي از منابع مهم تامين انرژي براي فرآيندهاي حياتي در بدن انسان هستند و به خاطر نقشي که اين مواد در تامين نيازهاي چربي و ويتامين‌ها دارند، پس از مواد نشاسته‌اي در زمره‌ي مهمترين کالاهاي ضروري محسوب مي‌گردند. با توجه به روند رو به افزايش مصرف روغنهاي نباتي و هزينه زياد تامين روغن مورد نياز كشور از طريق واردات، توسعه كشت گياهان دانه روغني سازگار به شرايط اقليمي كشور و همچنين گسترش برنامه‌هاي تحقيقاتي در اين زمينه حائز اهميت است.

خوشبختانه به دليل تنوع آب و هوايي در ايران امکان کشت بسياري از دانه‌هاي روغني با کيفيت مناسب، که از ارزش اقتصادي بسياري برخوردارند، وجود دارد. در اين ارتباط کشت گياهان روغني نظير گلرنگ که از نظر صنعتي و دارويي نيز مهم هستند مي‌تواند مدنظر قرار بگيرد. گلرنگ گياهي است كه از دير‌ باز در مناطق خشك و نيمه خشك و نيز در هندوستان و ديگر نقاط خاورميانه و شرق آفريقا كشت مي‌شده است. خصوصيات مطلوب و خاص اين گياه نظير خواص طبي، صنعتي، غذايي، كيفيت بالاي روغن به جهت وجود بيش از 80 درصد اسيد‌هاي چرب غير اشباع بخصوص اسيد چرب لينولئيك و اولئيك، مقاومت بالا به شوري و خشكي، نياز رطوبتي كم، سازگاري وسيع به درجه حرارت‌‌هاي پايين زمستان و بالاي تابستان و فصل رشد و نمو كوتاه در كشت بهاره و تابستانه از جمله مواردي است كه گلرنگ را به عنوان يك گياه روغني با ارزش مطرح ساخته است.

انتخاب تاريخ‌کاشت مناسب يکي از فنون زراعي است که با رعايت آن حداکثر محصول بدست خواهد آمد. از آنجايي که طول مراحل مختلف نمو تابعي از دو عامل اصلي حرارت و طول روز است؛ ممکن است تاريخ‌کاشت را به نحوي تغيير داد که مراحل مختلف نمو گياه با وضعيت حرارت و طول روز موجود طي فصل رشد انطباق مناسبي يافته و ميزان رشد رويشي و زايشي مطلوبي بدست آيد. بدين لحاظ لازم است اطلاع کامل و صحيحي از خصوصيات رشد و نمو و نيازهاي اکولوژيک محصول مورد کاشت و عوامل محيطي داشت تا بتوان تاريخ‌کاشت مناسبي را انتخاب نمود.

كاشت دو يا چند محصول در سال، موجب استفاده مؤثر از منابع طبيعي موجود در بخش كشاورزي و افزايش بازدهي اقتصادي آنها مي‌شود و در بسياري از مناطق كشور مورد توجه قرار گرفته است. انتخاب ژنوتيپ‌هاي مناسب گلرنگ از لحاظ صفات زراعي و اقتصادي جهت كاشت به عنوان محصول دوم بسيار حائز اهميت است. در اين زمينه، انتخاب گياه مناسب و با دوره رشد كوتاه به عنوان محصول دوم پس از برداشت گندم و جو اهميت دارد. تركيب مناسبي از ژنوتيپ و تاريخ كاشت در گياهان زراعي يكي از مهمترين عوامل مؤثر در كسب عملكرد مطلوب و اقتصادي است. در تاريخ كاشت مناسب مراحل رويشي و زايشي گياه با شرايط مطلوب محيطي منطبق شده و موجب افزايش بازدهي فتوسنتز و سرانجام انتقال و ذخيره مواد فتوسنتزي در دانه‌ها و افزايش عملكرد مي‌گردد. نتايج مشابهي در گياهان مختلف از قبيل‌ آفتاب‌گردان و گلرنگ در ارتباط با اثر متقابل ژنوتيپ و تاريخ كاشت بر عملکرد دانه و برخي خصوصيات فيزيولوژيکي گزارش شده است. در مواقعي که تاخير در كاشت بهاره گلرنگ، با افزايش دما در طي دوران رشد رويشي و زايشي گياه همراه باشد، موجب تسريع نمو شده و در نهايت عملکرد و اجزاي عملکرد را کاهش مي دهد. ولي چنانچه تاخير در کاشت، موجب انطباق مرحله گلدهي و پر شدن دانه‌ها با هواي نسبتاً خنک اواخر تابستان باشد، افزايش عملکرد دانه را نسبت به تاريخ‌هاي کاشت زود هنگام به دنبال خواهد داشت.

با توجه به امتيازات ارزشمند گياه گلرنگ و بومي بودن و سازگاري آن، شايسته است که مطالعات بيشتري براي شناخت بهتر اين گياه انجام شود. در هر حال با آزمايش‌هاي بسيار معدودي که در کشور بر روي اين گياه صورت گرفته و همچنين محدوديت نسبي ارقام مناسب اصلاح شده، بدون توجه اساسي در زمينه به‌نژادي و به‌زراعي نمي‌توان اميد چنداني به بهبود وضعيت گلرنگ در ايران داشت. با توجه به خصوصيات ارزشمند اين گياه، به ويژه سازگاري با شرايط محدوديت رطوبت و امکان کشت بهاره آن در بسياري از مناطق کشور و همچنين اثرات مفيد قرار دادن آن در تناوب زراعي و استفاده از اين گياه به عنوان کشت دوم بعد از برداشت غلات دانه ريز مثل گندم و جو، اميد است که اين گياه در آينده بيشتر از گذشته، مورد توجه پژوهشگران و سياست گذاران کشاورزي کشور قرار گيرد.

هدف از اجراي اين پژوهش تاثير تاريخ كاشت بر عملكرد و اجزاي عملكرد ارقام گلرنگ بهاره به عنوان كشت دوم در منطقه گچساران:

1- تعيين مناسب‌ترين تاريخ‌کاشت تابستانه موثر در افزايش عملکرد دانه و روغن گلرنگ در منطقه گچساران

2- تعيين بهترين رقم گلرنگ براي کشت دوم در منطقه گچساران

فرضيات پژوهش

• امكان كاشت و برداشت دو محصول در منطقه مورد مطالعه وجود ندارد
• امكان كاشت گلرنگ بهاره در منطقه مورد مطالعه وجود ندارد.
• تاريخ كاشت تأثيري بر عملكرد دانه، درصد روغن و خصوصيات زراعي گلرنگ بهاره ندارد.

نتيجه‌گيري كلي تاثير تاريخ كاشت بر عملكرد و اجزاي عملكرد ارقام گلرنگ بهاره به عنوان كشت دوم در منطقه گچساران:

با توجه به نتايج اين آزمايش، اثر تاريخ‌کاشت بر عملکرد و اکثر اجزاي عملکرد معني‌دار شد. اثر متقابل تاريخ كاشت و رقم نيز براي اكثر صفات معني‌دار گرديد. به طوري كه بيشترين عملكرد دانه، عملكرد روغن و تعداد دانه در طبق مربوط به رقم اصفهان 14 در تاريخ كاشت 11 تير (چهارم) و كمترين مربوط به رقم IL111 در تاريخ كاشت 26 ارديبهشت (اول) بود. به طور كلي بين تاريخ‌هاي مختلف كاشت، تاريخ كاشت سوم، بيشترين عملكرد دانه، عملكرد بيولوژيك، عملكرد روغن، تعداد دانه در طبق و وزن هزار دانه را به خود اختصاص داد؛ ولي تاريخ كاشت اول در طول دوره‌ي نموي خود كمترين عملكرد دانه، شاخص برداشت، عملكرد روغن، تعداد دانه در طبق، تعداد طبق بارور در بوته و ارتفاع ساقه را توليد كرد. تاريخ‌هاي كاشت اول و دوم خصوصاً تاريخ كاشت اول، بيشترين تنش حرارتي را در طول دوره نموي خود دريافت نمودند. اين دماي زياد باعث كاهش طول دوره رشد گياهان كاشته شده در اين تاريخ كاشت گرديد؛ ولي تاريخ كاشت چهارم (11تير) در طول دوره‌ي نموي خود يک سير نزولي را در دما دريافت کرد. در اين تاريخ کاشت مراحل گلدهي و نمو دانه‌ها با کاهش دماي آخر فصل روبه‌رو گرديد و مرحله‌ي رسيدگي به تاخير افتاد؛ که اين امر موجب افزايش طول دوره‌ي کاشت تا رسيدگي شد. در بين ارقام مورد بررسي، رقم اصفهان 14، به دليل سازگاري بالا با شرايط آب و هوايي منطقه، توانست عملكرد اقتصادي و بيولوژيكي بالايي را به خود اختصاص دهد.

در مجموع با در نظر گرفتن تمامي جوانب كشت رقم اصفهان 14 در تاريخ كاشت 11 تير بعنوان بهترين گزينه جهت كشت دوم در منطقه گچساران توصيه گرديد.

فهرست مطالب تاثير تاريخ كاشت بر عملكرد و اجزاي عملكرد ارقام گلرنگ بهاره به عنوان كشت دوم در منطقه گچساران:

چکيده: 1

فصل اول: کليات 2

1-1-مقدمه 2

1-2-هدف از اجراي اين پژوهش 3

1-3-فرضيات پژوهش 4

فصل دوم: مروری بر تحقيقات انجام شده 5

2-1- نام‌هاي گلرنگ 5

2-2- تاريخچه کاشت گلرنگ در ايران و جهان 5

2-3- مشخصات گياهشناسي گلرنگ 6

2-3-1- ريشه: 6

2-3-2- برگها: 6

2-3-3- ساقه: 6

2-3-4- طبق: 6

2-3-5- گل: 7

2-3-6- دانه: 7

2-3-7- تركيبات دانه گلرنگ: 7

2-4- مراحل نمو گلرنگ 7

2-4-1- مرحله رويشي شامل  Veتا  Vn 7

2-4-2- مرحله زايشي شامل R1 تا R6 7

2-5-گياه زراعي 8

2-6- ارقام گلرنگ 9

2-6-1- ارقام داخلي 10

2-6-1-1- رقم محلي 2811 (اراک)   10

2-6-1-2- رقم محلي اصفهان   10

2-6-1-3- رقم محلي 3147 (اروميه)   10

2-6-1-4- رقم محلي 2819   11

2-6-1-5- رقم محلي 3148   11

2-6-1-6- رقم محلي 3150 کرمانشاه   11

2-6-1-7- ساير ارقام   12

2-6-2- ارقام خارجي 12

2-6-2-1- ژيلا¹  12

2-6-2-2- فريو   12

2-6-2-3- يو.اس- 101   13

2-6-2-4- يوت   13

2-6-2-5- آ-101 و آ-12417   13

2-6-2-6- ان-10   14

2-6-2-7- رقم 1-VC  14

2-6-2-8- نبراسکا-10   14

2-7- تاريخ کاشت 15

2-7-1- اجزاي موثر بر عملکرد دانه 16

2-7-2- تاثير تاريخ کاشت بر عملکرد دانه 17

2-7-3- تاثير تاريخ کاشت بر تعداد دانه در طبق 20

2-7-4- تاثير تاريخ کاشت بر تعداد طبق بارور 21

2-7-5- اثر تاريخ كاشت بر ارتفاع بوته 23

2-7-6- تأثير تاريخ کاشت بر درصد روغن 24

2-7-7- تاثير تاريخ کاشت بر عملکرد بيولوژيک و شاخص برداشت و عملكرد دانه 26

2-7-8- تاثير تاريخ کاشت بر وزن هزار دانه 27

2-8- کشت دوگانه 28

2-9- همبستگي بين عملکرد و ساير صفات کمي و کيفي گلرنگ 30

فصل سوم: مواد و روشها 34

3-1- زمان، موقعيت و شرايط اقليمي محل آزمايش 34

3-2- مشخصات تيمارهاي آزمايشي 34

3-3- عمليات آماده سازي زمين 35

3-4- عمليات کاشت و داشت 35

3-5- فاکتورهاي اندازه‌گيري شده در طي فصل رشد 36

3-5-1- اندازه‌گيري عملکرد دانه در واحد سطح 36

3-5-2- تعداد طبق بارور و نابارور در گياه 36

3-5-3- تعداد دانه در بوته و طبق 37

3-5-4- ارتفاع ساقه و ارتفاع تا اولين شاخه بندي 37

3-5-5- محاسبه‌ي عملکرد بيولوژيک 37

3-5-6- درصد روغن دانه 38

3-5-7- وزن گلچة گلرنگ (عملكرد گلبرگ) 38

3-5-8- محاسبة شاخص برداشت 38

3-6- محاسبات آماري 38

فصل چهارم: نتايج و بحث و پيشنهادات 39

4-1- عملکرد دانه 39

4-2- عملکرد بيولوژيک 43

4-3- شاخص برداشت 46

4-4- درصد روغن 48

4-5- عملکرد روغن 50

4-6- عملكرد گلبرگ 53

4-7- ارتفاع بوته 55

4-8- تعداد طبق بارور در بوته 58

4-9- تعداد دانه در طبق 60

4-10- وزن هزار دانه 63

4-11- ارتفاع تا پايين‌ترين شاخه بندي 66

4-12- نتيجه‌گيري كلي 69

4-13- پيشنهادات 70

منابع 71

فهرست جداول

جدول 4-1- ميانگين مربعات منابع تغيير براي صفات مورد ارزيابي ارقام گلرنگ در تاريخ كاشتهاي مختلف 40

جدول 4-2- ميانگين مربعات منابع تغيير براي صفات مورد ارزيابي ارقام گلرنگ در تاريخ كاشتهاي مختلف 67

جدول 4-3-  ضرايب همبستگي ساده  بين صفات مورد بررسي در ارقام گلرنگ 67

فهرست نمودارها

نمودار 4-1- مقايسه ميانگين عملکرد دانه در تاريخ كاشتهاي مختلف 40

نمودار 4-2- مقايسه ميانگين عملکرد دانه در ارقام مختلف گلرنگ 41

نمودار 4-3- مقايسه ميانگين برهمكنش رقم و تاريخ كاشت براي عملکرد دانه 41

نمودار 4-4- مقايسه ميانگين عملکرد بيولوژيک در تاريخ كاشتهاي مختلف 43

نمودار 4-5- مقايسه ميانگين عملکرد بيولوژيک در ارقام مختلف گلرنگ 44

نمودار 4-6- مقايسه ميانگين برهمكنش رقم و تاريخ كاشت براي عملکرد بيولوژيک 44

نمودار 4-7- مقايسه ميانگين شاخص برداشت در تاريخ كاشتهاي مختلف 46

نمودار 4-8- مقايسه ميانگين شاخص برداشت در ارقام مختلف گلرنگ 46

نمودار 4-9- مقايسه ميانگين برهمكنش رقم و تاريخ كاشت براي شاخص برداشت 47

نمودار 4-10- مقايسه ميانگين درصد روغن در تاريخ كاشتهاي مختلف 48

نمودار 4-11- مقايسه ميانگين درصد روغن در ارقام مختلف گلرنگ 48

نمودار 4-12- مقايسه ميانگين برهمكنش رقم و تاريخ كاشت براي درصد روغن 49

نمودار 4-13- مقايسه ميانگين عملکرد روغن در تاريخ كاشتهاي مختلف 50

نمودار 4-14- مقايسه ميانگين عملکرد روغن در ارقام مختلف گلرنگ 51

نمودار 4-15- مقايسه ميانگين برهمكنش رقم و تاريخ كاشت براي عملکرد روغن 51

نمودار 4-16- مقايسه ميانگين عملکرد گلبرگ در تاريخ كاشتهاي مختلف 53

نمودار 4-17- مقايسه ميانگين عملکرد گلبرگ در ارقام مختلف گلرنگ 53

نمودار 4-18- مقايسه ميانگين برهمكنش رقم و تاريخ كاشت براي عملکرد گلبرگ 54

نمودار 4-19- مقايسه ميانگين ارتفاع بوته در تاريخ كاشتهاي مختلف 55

نمودار 4-20- مقايسه ميانگين ارتفاع بوته در ارقام مختلف گلرنگ 56

نمودار 4-21- مقايسه ميانگين برهمكنش رقم و تاريخ كاشت براي ارتفاع بوته 56

نمودار 4-22- مقايسه ميانگين تعداد طبق بارور در بوته در تاريخ كاشتهاي مختلف 58

نمودار 4-23- مقايسه ميانگين تعداد طبق بارور در بوته در ارقام مختلف گلرنگ   58

نمودار 4-24- مقايسه ميانگين برهمكنش رقم و تاريخ كاشت براي تعداد طبق بارور در بوته 59

نمودار 4-25- مقايسه ميانگين تعداد دانه در طبق در تاريخ كاشتهاي مختلف 61

نمودار 4-26- مقايسه ميانگين تعداد دانه در طبق در ارقام مختلف گلرنگ 61

نمودار 4-27- مقايسه ميانگين برهمكنش رقم و تاريخ كاشت براي تعداد دانه در طبق 62

نمودار 4-28- مقايسه ميانگين وزن هزار دانه در تاريخ كاشتهاي مختلف 63

نمودار 4-29- مقايسه ميانگين وزن هزار دانه در ارقام مختلف گلرنگ 64

نمودار 4-30- مقايسه ميانگين برهمكنش رقم و تاريخ كاشت براي وزن هزار دانه 64

نمودار 4-31- مقايسه ميانگين ارتفاع تا اولين شاخه‌بندي در تاريخ كاشتهاي مختلف 65

نمودار 4-32- مقايسه ميانگين ارتفاع تا اولين شاخه‌بندي در ارقام مختلف گلرنگ 66

نمودار 4-33- مقايسه ميانگين برهمكنش رقم و تاريخ كاشت براي ارتفاع تا اولين شاخه‌بندي 66

راهنمای خرید و دانلود فایل

برای پرداخت، از کلیه کارتهای عضو شتاب میتوانید استفاده نمائید.

بعد از پرداخت آنلاین لینک دانلود فعال و نمایش داده میشود ، همچنین یک نسخه از فایل همان لحظه به ایمیل شما ارسال میگردد.

در صورت بروز  هر مشکلی،میتوانید از طریق تماس با ما  پیغام بگذارید و یا در تلگرام با ما در تماس باشید، تا شکایت شما مورد بررسی قرار گیرد.

برای دانلود فابل روی دکمه خرید و دانلود  کلیک نمایید.