بررسی قابلیت دو گونه گیاهی در جذب فلزات سنگین خاک : پایان نامه ارشد رشته مهندسی منابع طبیعی- بیابانزدایی

کشور عزیزمان ایران با توجه به تنوع اقلیم ، آب و هوای مطبوع و اراضی وسیعی که در اختیار دارد در صورت مدیریت در عرصه کشاورزی میتواند یکی از قطب های بلامنازع کشاورزی دنیا باشد و با پرورش دانش آموختگان خبره در گرایش های مختلف رشته کشاورزی میتوان به این مهم نایل آمد.دیجی لود در ادامه به معرفی پایان نامه های کارشناسی ارشد رشته کشاورزی میپردازد. پایان نامه حاضر با عنوان”  بررسی قابلیت دو گونه گیاهی در جذب فلزات سنگین خاک (مطالعه موردی: منطقه نیمه بیابانی چپرقویمه، استان گلستان) ” با گرایش  مهندسی منابع طبیعی- بیابانزدایی و با فرمت Word (قابل ویرایش) تقدیم شما دانشجویان عزیز میگردد.

چکیده بررسی قابلیت دو گونه گیاهی در جذب فلزات سنگین خاک (مطالعه موردی: منطقه نیمه بیابانی چپرقویمه، استان گلستان) :

فلزات سنگین از آلاینده ­های خطرناک محیط زیست هستند که از طریق ورود به زنجیره غذایی موجب بروز خطرات برای انسان، گیاهان و سایر موجودات زنده می­شوند. در خاک­های آلوده به فلزات سنگین، استفاده از گیاهانی که توانایی رشد، سازگاری و جذب فلزات را دارند به­ عنوان یکی از روش­های پاکسازی این خاک­ها مطرح است. گياه­پالايي يكي از روش­هاي زيست­ پالايي است كه در دهه ­هاي اخير براي اصلاح و پالايش خاك­هاي آلوده به تركيبات آلي و معدني ارائه شده است. مطالعات گذشته عمدتا متمرکز بر روی جذب یک عنصر بوده­اند درحالی­که در این مطالعه علاوه بر افزودن چند عنصر اقدام به بررسی دقیق برهم­کنش عناصر بر روی جذب هر یک از عناصر صورت گرفته است.

هدف این تحقیق بررسی تاثیر غلظت­های مختلف مس، روی، سرب، کادمیوم و ترکیب این عناصر موجود در خاک بر میزان تجمع در اندام­های گیاهی دو گونه اکالیپتوس Eucalyptus microtheca و Eucalyptus camaldulensis می­باشد. برای انجام این مطالعه سه تیمار مس (غلظت­های 5، 10، 20ppm )، سه تیمار روی (غلظت­های 1، 3، 10ppm )، سه تیمار سرب (غلظت­های 50، 100، 200ppm )، سه تیمار کادمیوم (غلظت­های 5، 10، 15ppm ) و سه تیمار مخلوط از این عناصر در سه سطح با 3 تکرار و در قالب طرح کاملا تصادفی برای دو گونه اکالیپتوس در نظر گرفته شد. پس از 13 هفته از اعمال تیمارها، تمامی درختان اکالیپتوس قطع و به برگ، ساقه و ریشه تقسیم شدند و پس از آماده ­سازی اولیه، غلظت فلزات سنگین موجود در نمونه ­ها توسط دستگاه ICP اندازه ­گیری شد و آنالیزهای آماری داده ­ها با استفاده از نرم­افزار SPSS نسخه 19 انجام شد.

این تحقیق در آزمایشگاه و گلخانه بخش تحقیقات منابع طبیعی اداره کل مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع­ طبیعی واقع در شهر گرگان اجرا شد. نتایج این مطالعه نشان داد که دو گونه اکالیپتوس توانایی جذب عناصر سنگین در سطح مجاز و بحرانی که طبق استانداردهای جهانی تعریف شده است را دارند که با توجه به آلودگی بسیار بالای شهرهای بزرگ می­توان از گیاه همیشه سبز اکالیپتوس که توانایی بالایی در جذب عناصر سنگین دارد بهره برد.

طبق نتایج به دست آمده از تحقیق می­توان گفت دو گونه اکالیپتوس E. microtheca و E. camaldulensis در سطوح کم تیمار شاهد، از نظر جذب عناصر سنگین خاک اختلاف چندانی باهم ندارند اما با افزایش میزان غلظت­های مس، روی، سرب و کادمیوم این گونه E. camaldulensis است که توانسته در جذب برخی از عناصر سنگین موفق­تر عمل کند. تاثیر مهم نوع و غلظت عناصر سنگین موجود در خاک بر میزان جذب و ذخیره­سازی و همچنین اثر برهم­ کنش عناصر سنگین ذکر شده بر تجمع آن­ها در اندام­های مختلف E. microtheca و E. camaldulensis از دیگر نتایج این تحقیق بشمار می­آید.

مقدمه

منابع طبیعی هر جامعه­ای سرمایه ملی آن جامعه محسوب می­شود. گیاهان به­عنوان تولیدکنندگان اولیه نقش مهمی در اکوسیستم­ها بازی می­کنند و به­ عنوان بخش مهمی از منابع طبیعی در دسترس ما هستند. اعمال مدیریت صحیح و کارا بر منابع طبیعی هر منطقه نیازمند داشتن اطلاعات دقیق از ویژگی­های کمی و کیفی رستنی­ها و آگاهی از روابط بین گیاهان و عوامل محیطی آن­ها (از جمله خاک) می­باشد (میرغفاری، 1384). خاک در منابع طبیعی از ارزش و اهمیت بالایی برخوردار است زیرا ارتباط بسیار نزدیکی با پوشش گیاهی دارد به گونه­ای که می­توان با دیدن وضعیت گیاهی یک منطقه به وضعیت خاک آن پی­برد (غازان شاهی، 1376). آلودگی خاک به­ عنوان یکی از مهم­ترین پیامدهای فعالیت­های انسان بر محیط زیست از دیرباز مورد توجه بسیاری از محققین علوم طبیعی قرار داشته است (براتی و میرغفاری، 1391). از نظر تاریخی آلودگی خاک به­ وسیله­ ی فلزات سنگین ابتدا از معادن استخراج و کارخانه­ های ذوب این­گونه فلزات شروع شد. فعالیت­های معدن­کاری انسان جهت استخراج فلزات سرب و روی باعث بروز مشکلات زیست­محیطی بسیار جدی در مناطق مجاور این معادن گردیده است. آلودگی خاک منجر به بروز مسمومیت در گیاهان یک منطقه و از بین رفتن پوشش­گیاهی و در نتیجه افزایش شدید نرخ فرسایش­های آبی و بادی در این مناطق می­گردد (عرفان منش، 1387). خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک از جمله pH، درصد ماسه و رس، مقدار کربنات کلسیم موجود در خاک، مقدار مواد آلی، قابلیت تبادل کاتیونی (CEC)، نوع کانی رسی، درصد وزنی اکسیدهای سیلیسیم، آلومینیوم و آهن تاثیر مشخصی بر میزان جذب عناصر سنگین دارد (Wang et al., 2009).

گياه ­پالايي[1]، تكنولوژي پاكسازي خاك­ها و سيستم­هاي آبـي از فلزات سنگين آلاينده است (Clements et al., 2002). از فوايد گيـاه­ پـالايي ايـن است كه حاصل­خيزي خـاك بعـد از برداشـت فلـزات سـنگين تغييري نمي­كند. البته تعداد زيادي از اين تكنيك­هاي مهندسي به­دليل محدوديت­هاي اقتصادي و منطقي قابل اجرا نيـست (Hulme & Hill, 2004). پاکسازی محیط ­زیست آلوده به فلزات سنگین و آلایند‌ه ­های آلی توسط جذب آن­ها به­ وسیله گیاهان یا گیاه‌پالایی امروزه جایگاه ویژه‌ای پیدا کرده است. با توجه به این­که روش­های سنتی برداشت عناصر سنگین از خاک و آب بسیار پرهزینه و دشوار و اغلب ناموفق است، لزوم استفاده از گیاهان کاهش‌دهنده آلودگی خاک و آب روشن است. از طرفی با توجه به نیاز روزافزون جنگل­ کاری در ایران، لازم است که تحقیقی جامع بر روی گونه‌ها‌ی‌ اکالیپتوس و نقش این گیاهان در جذب عناصر سنگین انجام شود. گیاه­پالایی یک گزینه کم هزینه، به‌ویژه برای مناطق آلوده محسوب می‌شود. توانایی تجمع فوق‌العاده فلزات سنگین در کاربرد روش گیاه­ پالایی، بر مبنای سرعت رشد (تولید زیست‌توده) و میزان تجمع فلز سنگین (گرم فلز بر کیلوگرم بافت گیاه) استوار است. از این‌رو یافتن مؤثرترین گیاه سریع‌الرشد اکالیپتوس با توانایی حداکثر در جذب فلزات سنگین منجر به اقدام بعدی برای معرفی گیاهان با توان ژنتیکی بالاتر می­گردد.

بررسی­های گوناگونی در مورد قابلیت جذب فلزات سنگین و دیگر آلاینده‌ها توسط گونه‌ها‌ی درختی در ایران و دیگر کشورها شده است. اکالیپتوس با رشد و تولید چوب بیشتر و جذب و نگهداری بیشتر عناصر و فلزات سنگین از خاک آبیاری شده با فاضلاب در اندام‌های‌ خود و تعریق فزونتر نسبت به سایر گونه‌ها‌ی‌ درختی کند­رشد، در پالایش خاک از آلاینده‌ها نقش مهمی را ایفا می‌کند‌. به‌عنوان‌مثال راد[2] و همکاران در سال 2010، پس از آزمایش سازگاری و عملکرد هشت گونه اکالیپتوس با استفاده از فاضلاب شهری و صنعتی یزد، نتیجه گرفتند که گونه E.camaldulensis از نظر سازگاری، رشد ارتفاعی و قطری و قدرت جذب آب، موفق‌تر از سایر گونه‌ها‌ بوده است.

اهمیت و ضرورت انجام تحقیق

مطالعه پدیده­ های مربوط به فلزات سنگین از جمله موضوعاتی است که از اهمیت روز افزونی در پژوهش­های مربوط به تغییرات زیست محیطی جهانی برخوردار است، چراکه فلزات سنگین، تاثیرات وسیعی بر محیط طبیعی و ساکنان انسانی آن می­گذارند.

آگاهی از وضعیت محیط زیست منطقه و پایش آن از نظر میزان فلزات سنگین که مهم­ترین آلاینده ­های تولیدی خاک می­باشند می­تواند در جهت بهبود شرایط زیست­ محیطی منطقه و سلامت انسان مهم باشد و مورد دیگر این که با تعیین وضعیت آلاینده ­ها می­توان حتی در صورت وجود آلودگی با ارائه­ی راهکارهایی از پیشرفت بیشتر آلودگی جلوگیری نمود. با این کار از صرف هزینه­ های اضافی برای برطرف کردن آلودگی نیز جلوگیری می­شود از سوی دیگر با انجام این کار زمینه برای مدیریت مناسب منابع محیط زیست منطقه در زمان حال و آینده فراهم خواهد شد. استفاده از گیاه در پاک­سازی خاک­های آلوده یا گیاه ­پالایی در سال­های اخیر بسیار مورد توجه بوده است.

در این روش فلزات سنگین موجود در خاک­های آلوده به وسیله گیاهان جذب شده و بعد از برداشت گیاهان می­توان به دفن و یا تیمار آن­ها اقدام نمود. گیاه­پالایی دارای مزایایی نسبت به سایر روش­های پاک­سازی خاک­های آلوده است که از جمله می­توان به اقتصادی بودن وسازگاری آن با محیط زیست اشاره نمود. با توجه به وسعت مناطق آلوده به فلزات سنگین در کشور و ویژگی­های این مناطق و کاهش هزینه ­های ناشی از بکارگیری روش­هایی که صرفه اقتصادی ندارند، روش گیاه ­پالایی برای تجزیه و یا حذف آلاینده ­ها از خاک مورد استفاده قرار می­گیرد.

در اين تحقیق ضمن بررسي ميزان توانايي جذب عناصر سنگین توسط اندام­هاي مختلف دو گونه اکالیپتوس E. microtheca و E. camaldulensis، تاثير كاربرد سطوح مختلف اين عناصر و اثر متقابل بين آن­ها بر ميزان عملكرد كيفي و كمي اين گياه مورد بررسي قرار گرفت.

اهداف تحقیق بررسی قابلیت دو گونه گیاهی در جذب فلزات سنگین خاک

آلودگی خاک­ها با فلزات سنگین پدیده­ای است که به طور گسترده در نتیجه فعالیت­های بشر، کشاورزی و صنعت اتفاق می­افتد (Sharma & Dubey, 2005). وجود این عناصر در اتمسفر، خاک و آب حتی در مقادیر بسیار کم می­تواند مشکلاتی را برای موجودات به­وجود آورد (Groppa et al., 2007).

با توجه به ضروریات بالا این پژوهش به منظور نیل به اهداف زیر انجام گرفته است،

1. بررسي و تعيين ميزان جذب فلزات سنگين (سرب، مس، روي، کادمیوم) توسط گیاه مورد مطالعه
2. اثر متقابل عناصر سنگین برهم و تاثیر در جذب توسط گیاه
3. مقایسه عملكرد دو گونه اکالیپتوس در جذب فلزات سنگين از خاك
4. توصیه گونه­ های مناسب برای گیاه­پالایی در مناطق با الگوهای آلودگی مشابه

فرضیه ­های تحقیق

• بین دو گونه اکالیپتوس microtheca و E. camaldulensis از نظر میزان جذب فلزات سنگین تفاوت معنی­دار وجود دارد.
• میزان جذب عناصر سنگین اکالیپتوس بسته به نوع گونه در اندام­های مختلف متفاوت است.
• مقادیر و ترکیب عناصر سنگین مختلف موجود در خاک، بر روی جذب یک عنصر سنگین توسط گیاه موثر می­باشد.

نتیجه ­گیری بررسی قابلیت دو گونه گیاهی در جذب فلزات سنگین خاک

از نتایج به­دست آمده این تحقیق ارزیابی امکان احیای مناطق آلوده به عناصر سنگین توسط اکالیپتوس بود نتایج این مطالعه نشان داد که در دو گونه اکالیپتوس غلظت عناصر مس، روی، سرب و کادمیوم در اندام هوایی و ریشه در حد بحرانی و در حقیقت در حد سمیت گیاه بود ولی از آنجایی­که هیچگونه علائم سمیت در این گیاهان وجود نداشت در نتیجه بیانگر این موضوع است که اکالیپتوس توانسته این عناصر را در خود انباشته نماید که نمایانگر این است که دو گونه اکالیپتوس E. microtheca و E. camaldulensis

توانایی جذب عناصر سنگین در سطح مجاز و بحرانی که طبق استانداردهای جهانی تعریف شده است را دارند و با توجه به وسعت مناطق آلوده صنعتی، پتروشیمی، نیروگاه­ها و مناطق آلوده وسیع شهری می­توان از  گیاهان سریع­الرشد، همیشه سبز و مقاومی چون اکالیپتوس که توانایی بالایی در جذب عناصر سنگین در حد بحرانی دارند بهره برد.

از نتایج دیگر این تحقیق بدست آوردن روابط بین جذب عناصر سنگین در محیط و گیاه به منظور ارزیابی توان بالقوه ریسک کاشت اکالیپتوس در مناطقی با خطر افزایش آلاینده ­ها می­باشد، موفقیت در گیاه ­پالایی خاک­های آلوده بستگی به کافی بودن عملکرد گیاه و میزان غلظت در اندام گونه دارد، که طبق نتایج به دست آمده از تحقیق می­توان گفت دو گونه اکالیپتوس E. microtheca و E. camaldulensis در سطوح کم تیمار شاهد، از نظر جذب عناصر سنگین خاک اختلاف چندانی باهم ندارند اما با افزایش میزان غلظت­های مس، روی، سرب و کادمیوم این گونه E. camaldulensis است که توانسته در جذب برخی از عناصر سنگین موفق­تر عمل کند. گونه­های بیش­اندوز با زیست توده کم برای کاربرد در گیاه­پالایی مناسب نیستند لذا باید استفاده از گونه ­هایی با تولید زیست­توده بالا مد نظر باشد که گونه اکالیپتوس به دلیل سریع ­ال رشد بودن و قدرت تکثیر بالای خود گونه مناسبی برای گیاه ­پالایی محسوب می­شود.

برهم­کنش عناصر در اندام­های مختلف دو گونه E. microtheca  وE. camaldulensis  متفاوت بوده است و هر گونه  اکالیپتوس اثر متفاوت و مجزایی در جذب و تاثیر عناصر برهم از خود نشان داده است.

فهرست مطالب بررسی قابلیت دو گونه گیاهی در جذب فلزات سنگین خاک

فصل اول 1

1-1- مقدمه  2

1-2- بیان مسئله تحقیق 3

1-3- اهمیت و ضرورت انجام تحقیق 5

1-4- نوآوری تحقیق 6

1-5- اهداف تحقیق 6

1-6- فرضیه­های تحقیق 7

فصل دوم: مرور منابع 8

2-1-  تعاریف، اصول و مبانی نظری 9

2-1-1-  مناطق خشک 9

2-1-2-  فلزات سنگین 10

2-1-3-  دسته بندی عناصر 11

2-1-3-1- مس(Cu)  12

2-1-3-1-1- مس در خاک  12

2-1-3-1-2- آلودگی خاک  13

2-1-3-1-3- فراهمی زیستی مس  13

2-1-3-1-4- مس در گیاهان  13

2-1-3-1-5- اثرات مس بر گیاهان  14

2-1-3-1-6- واکنش با عناصر دیگر  14

2-1-3-1-7- اثرات مس بر سلامتی انسان  14

2-1-3-2- سرب(Pb)  15

2-1-3-2-1- سرب در خاک  15

2-1-3-2-2- آلودگی خاک  15

2-1-3-2-3- سرب در گیاهان  16

2-1-3-2-4- جذب و انتقال در گیاهان  16

2-1-3-2-5- اثرات سرب بر گیاهان  17

2-1-3-2-6- اثرات سرب بر سلامتی انسان 17

2-1-3-3- کادمیوم(Cd)  17

2-1-3-4- روی(Zn)  18

2-1-3-4-1- روی در خاک  18

2-1-3-4-2- آلودگی خاک  18

2-1-3-4-3- روی در گیاهان  19

2-1-3-4-4- اثرات روی بر گیاهان  19

2-1-3-4-5- واکنش با عناصر دیگر 19

2-1-4- منشا آلاینده­ها 20

2-1-5- گیاه­پالایی 20

2-1-5-1- تاریخچه گیاه­پالایی 21

2-1-5-2- تکنولوژی­های گیاه­پالایی 21

2-1-5-2-1- گیاه استخراجی 23

2-1-5-2-2- گیاه تبخیری 24

2-1-5-2-3- تصفیه ریشه­ای 25

2-1-5-2-4- گیاه تثبیتی 25

2-1-5-2-5- تجزیه ریشه­ای 26

2-1-5-2-6- تجزیه گیاهی 26

2-1-5-3- واکنش گیاهان به فلزات سنگین 27

2-1-5-4- شرایط و محیط­های قابل استفاده برای گیاه­پالایی 28

2-1-6- گونه مورد مطالعه 28

2-1-6-1- اکالیپتوس 28

2-1-6-1- مشخصات گیاهشناسی 28

2-1-6-3- موطن اصلی اکالیپتوس 29

2-1-6-4- اکولوژی اکالیپتوس 29

2-1-6-5- کشت و پرورش اکالیپتوس 30

2-1-6-6- برداشت اکالیپتوس 30

2-1-6-7- موارد مصرف چوب اکالیپتوس 30

2-2- مروری بر ادبیات موضوع 31

2-2-1- مطالعات صورت گرفته در خارج از کشور 31

2-2-2- مطالعات صورت گرفته در داخل کشور 36

فصل سوم: روش تحقیق 41

3-1- آزمون گلخانه­ای  42

3-1-1- موقعیت جغرافیایی گلخانه و منطقه مورد مطالعه 42

3-1-2- عملیات کاشت 43

3-1-2-1- انتخاب و نمونه برداری خاک 43

3-1-2-2- انتخاب و تهیه نهال­ها 43

3-1-2-3- کشت گیاه 44

3-1-3- عملیات داشت 44

3-1-3-1- اعمال تیمارهای فلزات سنگین 45

3-1-4- عملیات برداشت 45

3-2- اندازه گیری پارامترهای فیزیک و شیمیایی خاک 45

3-2-1- اندازه گیری واکنش خاک pH 46

3-2-2- اندازه قابلیت هدایت الکتریکی عصاره اشباع خاک(EC 46

3-2-3- اندازه گیری بافت خاک به روش هیدرومتری 46

3-3- تجزیه نمونه ­های گیاهی 46

3-3-1- اندازه­ گیری عناصر سنگین نمونه­ های گیاهی 46

3-4-  تجزیه و تحلیل داده­ها 47

فصل چهارم: نتایج وتفسیر آن­ها 48

4-1- نتایج 49

4-2- مقایسه قابلیت جذب عناصر سنگین خاک توسط دو گونه اکالیپتوس 49

4-2-1- مس (Cu 49

4-2-2- روی (Zn 50

4-2-3- سرب (Pb 51

4-2-4- کادمیوم (Cd 53

4-3- اثر متقابل (برهم­کنش) غلظت­های مختلف عناصر مس، روی، سرب و کادمیوم بر یکدیگر و تاثیر آن در جذب دو گونه E. microtheca و E. camaldulensis 54

4-3-1- تاثیر سطوح مختلف روی، سرب، کادمیوم و تیمار ترکیبی بر جذب مس 54

4-3-1-1- روی (Zn 54

4-3-1-2- سرب (Pb 56

4-3-1-3- کادمیوم (Cd 58

4-3-1-4- تیمار ترکیبی (Cu, Zn, Pb, Cd 60

4-3-2- تاثیر سطوح مختلف مس، روی، کادمیوم و تیمار ترکیبی بر جذب سرب 62

4-3-2-1- مس (Cu 62

4-3-2-2- روی (Zn 64

4-3-2-3- کادمیوم (Cd 66

4-3-2-4- تیمار ترکیبی (Cu, Zn, Pb, Cd 68

4-3-3- تاثیر سطوح مختلف مس، سرب، کادمیوم و تیمار ترکیبی بر جذب روی 70

4-3-3-1- مس (Cu 70

4-3-3-2- سرب (Pb 72

4-3-3-3- کادمیوم (Cd 74

4-3-3-4- تیمار ترکیبی (Cu, Zn, Pb, Cd 76

4-3-4- تاثیر سطوح مختلف مس، روی، سرب و تیمار ترکیبی بر جذب کادمیوم 77

4-3-4-1- مس (Cu 77

4-3-4-2- روی (Zn 79

4-3-4-3- سرب (Pb 80

4-3-4-4- تیمار ترکیبی (Cu, Zn, Pb, Cd 81

4-4- مقایسه میانگین غلظت فلزات سنگین در گونه ­های اکالیپتوس با مقادیر مجاز 82

فصل پنجم: جمع­بندی و پیشنهادات 85

5-1- محتوا 86

5-2-1- بحث 86

5-2-1-1- مقایسه قابلیت دو گونه اکالیپتوس E. Microtheca و E. Camaldulensis در جذب برخی از عناصر سنگین خاک  86

5-2-1-2- اثر متقابل (برهم­کنش) غلظت­های مختلف عناصر مس، روی، سرب و کادمیوم بر یکدیگر و تاثیر آن در جذب دو گونه E. microtheca و E. camaldulensis 88

5-2-1-2-1- تاثیر سطوح مختلف روی، سرب، کادمیوم و تیمار ترکیبی بر جذب مس  88

5-2-1-2-2- تاثیر سطوح مختلف مس، سرب، کادمیوم و تیمار ترکیبی بر جذب روی 89

5-2-1-2-3- تاثیر سطوح مختلف مس، روی، کادمیوم و تیمار ترکیبی بر جذب سرب 90

5-2-1-2-4- تاثیر سطوح مختلف مس، روی، سرب و تیمار ترکیبی بر جذب کادمیوم 91

5-2-1-3- مقایسه میانگین غلظت فلزات سنگین در گونه های گیاهی با مقادیر مجاز 93

5-2-2- نتیجه­گیری 95

5-2-3- پیشنهادات 96

مراجع 97

فهرست جدول‌ها

جدول(2- 1) طبقه­بندي شاخص خشکي 10

جدول (2-2) روش­ها و مكانيسم­های گياه­پالايی دركاهش انواع آلاينده­ها  22

جدول (4-1) آزمون t مستقل برای غلظت­های مختلف مس بین دو گونه E. microtheca و E. camaldulensis         49

جدول (4-2) غلظت­های مختلف مس بین دو گونه E. microtheca و E. camaldulensis 50

جدول (4-3) آزمون t مستقل برای غلظت­های مختلف مس بین دو گونه E. microtheca و E. camaldulensis         50

جدول (4-4) غلظت­های مختلف روی در بین دو گونه E. microtheca و E. camaldulensis 51

جدول (4-5) آزمون t مستقل برای غلظت­های مختلف سرب بین دو گونه E. microtheca و E. camaldulensis        52

جدول (4-6) غلظت­های مختلف سرب دو گونه E. microtheca و E. camaldulensis 52

جدول (4-7) آزمون t مستقل برای غلظت­های مختلف کادمیوم در دو گونه E. microtheca و E. camaldulensis      53

جدول (4-8) غلظت­های مختلف کادمیوم در بین دو گونه E. microtheca و E. camaldulensis…………. 53

جدول (4-9) اثر تیمارهای مختلف روی بر تجمع عنصر مس (ppm) در اندام­های مختلف E. microtheca و E. camaldulensis 56

جدول (4-10) اثر تیمارهای مختلف سرب بر تجمع عنصر مس (ppm) در اندام­های مختلف E. microtheca و E. camaldulensis 58

جدول (4-11) اثر تیمارهای مختلف کادمیوم بر تجمع عنصر مس (ppm) در اندام­های مختلف E. microtheca و E. camaldulensis 60

جدول (4-12) اثر تیمارهای مختلف Cu,Zn,Pb,Cd بر تجمع عنصر مس (ppm) در اندام­های مختلف اکالیپتوس       62

جدول (4-13) اثر تیمارهای مختلف مس بر تجمع عنصر سرب (ppm) در اندام­های مختلف E. microtheca و E. camaldulensis 64

جدول (4-14) اثر تیمارهای مختلف روی بر تجمع عنصر سرب (ppm) در اندام­های مختلف E. microtheca و E. camaldulensis 66

جدول (4-15) اثر تیمارهای مختلف کادمیوم بر تجمع عنصر سرب (ppm) در اندام­های مختلف E. microtheca و E. camaldulensis 68

جدول (4-16) اثر تیمارهای مختلف Cu,Zn,Pb,Cd بر تجمع عنصر سرب (ppm) در اندام­های مختلف اکالیپتوس      70

جدول (4-17) اثر تیمارهای مختلف مس بر تجمع عنصر روی (ppm) در اندام­های مختلف E. microtheca و E. camaldulensis 72

جدول (4-18) اثر تیمارهای مختلف سرب بر تجمع عنصر روی (ppm) در اندام­های مختلف E. microtheca و E. camaldulensis 74

جدول (4-19) اثر تیمارهای مختلف کادمیوم بر تجمع عنصر روی (ppm) در اندام­های مختلف E. microtheca و E. camaldulensis 76

جدول (4-20) اثر تیمارهای مختلف Cu,Zn,Pb,Cd بر تجمع عنصر مس (ppm) در اندام­های مختلف اکالیپتوس       77

جدول (4-21) اثر تیمارهای مختلف مس بر تجمع عنصر کادمیوم (ppm) در اندام­های مختلف E. microtheca و E. camaldulensis 79

جدول (4-22) اثر تیمارهای مختلف روی بر تجمع عنصر کادمیوم (ppm) در اندام­های مختلف E. microtheca و E. camaldulensis 80

جدول (4-23) اثر تیمارهای مختلف سرب بر تجمع عنصر کادمیوم (ppm) در اندام­های مختلف E. microtheca و E. camaldulensis 81

جدول­ (4-24) اثر تیمارهای مختلف Cu,Zn,Pb,Cd بر تجمع عنصر مس (ppm) در اندام­های مختلف اکالیپتوس       82

جدول (4-25) دامنه عمومي عناصر سنگین در گياهان (میلی­گرم بر کیلوگرم)   83

جدول (4-26)مقایسه غلظت عناصر سنگین در برگ E.camaldulensis و E. microtheca با غلظت بحرانی    83

جدول (4-27)مقایسه غلظت عناصر سنگین در ساقه E.camaldulensis و E. microtheca با غلظت بحرانی    84

جدول (4-28)مقایسه غلظت عناصر سنگین در ریشه E.camaldulensis و E. microtheca با غلظت بحرانی   84

فهرست ‌شکل­ها

شکل(1-1) فرآيندهاي مختلف پالايش گياهي 24

شکل (3-1) موقعیت استان گلستان و شهرستان گرگان و موقعیت گلخانه 43

شکل (3-2) گیاهان اکالیپتوس در طول دوره داشت در گلخانه 44

شکل(3-3) نمایی از دستگاه اندازه­گیری ICP 47

شکل (4-1) میزان جذب عنصر مس در برگ، ساقه و ریشه دو گونه E. microtheca و E. camaldulensis    50

شکل (4-2) میزان جذب عنصر ری در برگ، ساقه و ریشه دو گونه E. microtheca و E. camaldulensis      51

شکل (4-3) میزان جذب عنصر سرب در برگ، ساقه و ریشه دو گونه E. microtheca و E. camaldulensis   52

شکل (4-4) میزان جذب عنصر کادمیوم در برگ، ساقه و ریشه دو گونه E. microtheca و E. camaldulensis          54

راهنمای خرید و دانلود فایل

برای پرداخت، از کلیه کارتهای عضو شتاب میتوانید استفاده نمائید.

بعد از پرداخت آنلاین لینک دانلود فعال و نمایش داده میشود ، همچنین یک نسخه از فایل همان لحظه به ایمیل شما ارسال میگردد.

در صورت بروز  هر مشکلی،میتوانید از طریق تماس با ما  پیغام بگذارید و یا در تلگرام با ما در تماس باشید، تا شکایت شما مورد بررسی قرار گیرد.

برای دانلود فابل روی دکمه خرید و دانلود  کلیک نمایید.