تاثیر کاربرد کودهاي فسفره و همزیستی قارچ میکوریز با ذرت و آفتابگردان بر قابلیت دسترسی سرب در یک خاك آلوده : پایان نامه ارشد مهندسی کشاورزی علوم خاک

کشور عزیزمان ایران با توجه به تنوع اقلیم ، آب و هوای مطبوع و اراضی وسیعی که در اختیار دارد در صورت مدیریت در عرصه کشاورزی میتواند یکی از قطب های بلامنازع کشاورزی دنیا باشد و با پرورش دانش آموختگان خبره در گرایش های مختلف رشته کشاورزی میتوان به این مهم نایل آمد.دیجی لود در ادامه به معرفی پایان نامه های کارشناسی ارشد رشته کشاورزی میپردازد. پایان نامه حاضر با عنوان”  تاثیر کاربرد کودهاي فسفره و همزیستی قارچ میکوریز با ذرت و آفتابگردان بر قابلیت دسترسی سرب در یک خاك آلوده” با گرایش  کشاورزی علوم خاک و با فرمت Word (قابل ویرایش) تقدیم شما دانشجویان عزیز میگردد.

چکیده تاثیر کاربرد کودهاي فسفره و همزیستی قارچ میکوریز با ذرت و آفتابگردان بر قابلیت دسترسی سرب در یک خاك آلوده:

همزمان با رشد جمعيت، پيشرفت فعالیت­های صنایع  و معادن نیز حادث شده است. پیامد این فعالیت­ها آلودگی محیط زیست به آلاینده­ها بخصوص فلزات سنگین می­باشد. یکی از مهمترین این عناصر سرب می­باشد زیرا این عنصر در اشکال یونی محلول بسیار سمی می­باشد و می­تواند منجربه کاهش کیفیت و عملکرد محصولات کشت شده در خاک­های آلوده به این عنصر شود. همزیستی ریشه این گیاهان با قارچ میکوریز می­تواند مقاومت گیاه را در مقابل عناصر سنگین افزایش دهد. همچنین قابلیت دسترسی این عنصر برای ریشه گیاهان می­تواند با تشکیل ترکیبات با حلال پذیری پایین و رسوب آنها توسط اصلاح کننده­های فسفره، کاهش یابد. بدین منظور آزمایشی گلدانی به صورت آزمایشات فاکتوریل در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه شاهرود انجام پذیرفت. تیمارهای این آزمایش شامل قارچ میکوریز با دو سطح تلقیح و عدم تلقیح و کودهای آلی و غیرآلی فسفره از قبیل شاهد، اسید هیومیک، دی آمونیوم فسفات، پودر استخوان و کاربرد توام پودر استخوان و اسید هیومیک بر روی دو گیاه ذرت و آفتابگردان می­باشد. نتایج نشان داد تلقیح میکوریز در هر دو گیاه ذرت و آفتابگردان سبب افزایش معنی دار درصد کلونیزاسیون میکوریزایی و وزن خشک ریشه گیاهان شده است. کودهای فسفره در هر دو گیاه سبب افزایش معنی دار فسفر محلول و قابل دسترس خاک، وزن خشک اندام هوایی و ریشه شده است. غلظت و میزان جذب فسفر اندام هوایی و ریشه با کاربرد جداگانه قارچ میکوریز و کودهای فسفره در گیاه آفتابگردان معنی دار شده است در حالی که در گیاه ذرت اثرات متقابل آنها در این صفات معنی دار گشته است. اثرات متقابل میکوریز و کودهای فسفره بر کاهش سرب تبادلی خاک در هر دو گیاه معنی دار می­باشد. تیمار دی آمونیوم فسفات در گیاه ذرت و تیمارهای اسید هیومیک و دی آمونیوم فسفات به همراه میکوریز در گیاه آفتابگردان، کاهش معنی دار سرب تبادلی خاک را سبب شدند. اثرات اصلی تیمارکودهای فسفره و میکوریز بر کاهش غلظت سرب اندام هوایی هر دوگیاه معنی دار می­باشد در حالی که اثرات متقابل کود فسفره و میکوریز بر کاهش میزان جذب سرب اندام هوایی در گیاه ذرت معنی دار  است و در گیاه آفتابگردان اثر اصلی تیمار کود فسفر معنی دار می­باشد. غلظت سرب اندام هوایی گیاه ذرت توسط کاربرد تیمار دی آمونیوم فسفات بیشترین کاهش را در پی داشت در حالیکه در گیاه آفتابگردان تیمارهای دی آمونیوم فسفات،اسید هیومیک و پودر استخوان و کاربرد توام اسید هیومیک و پودر استخوان سبب کاهش معنی دار غلظت سرب اندام هوایی شده­اند. بطور کلی تیمار کودی  دی آمونیوم فسفات بر اکثر صفات این پژوهش در هر گیاه سبب تاثیر مثبت و افزایش وزن خشک اندام هوایی، وزن خشک ریشه، فسفر قابل دسترس خاک و کاهش سرب تبادلی خاک، غلظت سرب گیاه و ریشه شده است. نتایج این پژوهش نشان می­دهد که استفاده از اصلاح کننده­های فسفره بر کاهش میزان سرب قابل دسترس و کاهش میزان جذب توسط گیاه می­تواند موثر واقع شود.

مقدمه

خاک یکی از منابع مهم و ارزشمند در طبیعت است که بدون وجود آن حیات و زندگی بر روی زمین امکان پذیر نخواهد بود. 95 درصد غذای انسان از آن تهیه می­گردد. همچنین علاوه بر نقشي كه خاک در تداوم حيات به عهده دارد، در پيدايش حيات و تکامل نیز مؤثر بوده است (دبیری، 1375). افزایش توان علمی و فنی بشر از یک سو و افزایش جمعیت از سوی دیگر موجب افزایش دستکاری بشر و جابجایی مواد در کره خاکی گردیده است (الووی، 1995؛ هولدن، 1989). پیشرفت سریع فناوري در دهه­هاي اخیر با وجود مزایاي فراوانی که براي بشر داشته، منابع طبیعی و اجزا محیط­زیست را در معرض آلاینده­هاي مختلف از جمله فلزات سنگین قرار داده است (خان، 2005).

فلزات سنگین ترکیباتی هستند که بطور طبیعی در خاک وجود دارند یا در نتیجه فعالیت­های انسان وارد خاک می­شوند. گداختن فلزات، فعالیت­های معدن­کاوی، استفاده از سوخت­های فسیلی، به کار بردن کودها و حشره­کش­ها و تولید فاضلاب­های شهری از مهمترین فعالیت­های انسانی است که خاک را با مقادیر زیادی از فلزات سنگین آلوده می­کنند (سالت و همکاران، 1998؛ بارکر، 1987؛ بروکس، 1998). این فلزات در خاک غیر قابل تجزیه هستند و به علت جذب توسط گیاهان و ورود به زنجیره­های غذایی به عنوان آلاینده محسوب می­شوند و سلامتی انسان را به مخاطره می­اندازند (سالت و همکاران، 1998). آلودگی اراضی کشاورزي به فلزات سنگین مانند سرب، کادمیم، روي و نیکل از منابعی نظیر کودهاي شیمیایی فسفاته، کاربرد لجن فاضلاب، پساب­هاي شهري و فاضلاب­هاي خانگی یکی از مشکلات مهم و تهدیدهاي جدي براي محیط­زیست و سلامت انسان به شمار می­آید (خان ،2005).

وجود فلزات سنگین در محیط یکی از عوامل محدود کننده رشد گیاهان محسوب می­شود که در حالت شدید باعث از بین رفتن گیاه می­شود. با این­حال، در بسیاری از خاک­های آلوده به فلز، جمعیت­ها و گونه­های گیاهی مقاوم وجود دارند که برخی از این گیاهان توانایی جذب و تجمع فلز را در بافت­های هوایی و برگ­های خود دارند و بنابراین منبع ارزشمندی برای مقابله با آلودگی­های زیست­محیطی هستند (سالت و همکاران، 1998؛ بروکس، 1998). درکشورهاي در حال توسعه مانند ایران نیز به دلیل فشارهاي اقتصادي و صنعتی شدن، آلودگی فلزي رفته رفته به عنوان واقعیتی انکار ناپذیر در آمده است. لذا شناخت مسائل محیط­زیست و روش­هاي حفاظتی پیش از آنکه دیر شده باشد، بسیار ضروري است (خداوردیلو، 1385).

در بین فلزات سنگین، سرب یکی از خطر­ناک­ترین فلزات می­باشد که به­وسیله گیاهان جذب می­شود و گیاهان با جذب آن در معرض آلودگی به این عنصر قرار می­گیرند و با جذب آن علاوه بر این که آسیب­هایی به خود گیاه وارد می­گردد، سبب می­شود تا انسان و دام­هایی که از این گیاهان تغذیه می­کنند نیز در معرض خطر آلودگی به این فلز قرار بگیرند (دل ریو سلستینو و همکاران، 2006).  اثرات سوء سرب در انسان­ها به­خوبی شناخته شده است. به­طور کلی در اطفال، سبب بروز مشکلاتی از قبیل کاهش بهره هوشی، کند شدن رشد فیزیکی و مشکلات شنوایی می­شود. در افراد بالغ، ممکن است سبب کم­خونی، امراض کلیوی، آسیب رساندن به مغز و سیستم عصبی، افزایش فشار خون، و غیر عادی شدن تولید­مثل و متابولیسم ویتامین D و در حالت شدید سبب مرگ گردد (دادکا و همکاران، 1997).

اگر چه پاک سازی خاک از طریق روش­های فیزیکی و شیمیایی امکان­پذیر می­باشد ولی تمام این روش­ها نیاز به کارشناس و ابزار­آلات دارند، از سوی دیگر این روش­ها می­توانند سبب از بین رفتن ساختمان خاک و اختلال در فعالیت­های بیولوژیکی خاک و آلودگی بخش دیگری از محیط­زیست شوند (دل ریو سلستینو و همکاران، 2006). روش­های مختلفی جهت اصلاح خاک­های آلوده وجود دارد، یکی از روش­های کاهش قابلیت دسترسی سرب در خاک­های آلوده، غیرمتحرک نمودن (Immobilization) سرب توسط برخی ترکیبات آلی و غیر­آلی می­باشد. از جمله اصلاح­کننده­ها، می­توان به ترکیبات فسفر­دار اشاره نمود (عباسپور و همکاران، 2010؛ ما و رائو، 1997). ولیکن مشخص نیست در روش غیر­متحرک کردن سرب توسط ترکیبات فسفردار، گیاهان قادر به جذب سرب می­باشند یا خیر. عباسپور وگلچین (2010) از دی آمونیوم فسفات، زئولیت و ورمی کمپوست جهت کاهش قابلیت دسترسی سرب در یک خاک آلوده استفاده نمودند که دی آمونیوم فسفات بیشترین تاثیر را به همراه داشت. ما و رائو (1997) نشان دادند که وجود سنگ فسفات،  سرب قابل دسترس گیاه را کاهش می­دهد و دامنه این کاهش از 10 تا 96% بود.

ریزوسفر زیستگاه مناسبی برای فعالیت بسیاری از میکروارگانیسم­های مفید خاکزی می­باشد. در این بین قارچ­های میکوریز از اهمیت خاصی برخوردار هستند. میکوریز، همزیستی ایجاد شده بین ریشه گیاه با یک قارچ می­باشد و اکثر گیاهان آوندی در این همزیستی شرکت می­کنند. مهمترین تاثیر قارچ­های میکوریز، افزایش جذب عناصر غذایی می­باشد. این افزایش عمدتا به دلیل انتشار ریسه­های قارچی مرتبط با بافت­های درونی ریشه، در فضای پیرامون ریشه و تشکیل یک سیستم جذبی مکمل برای سیستم ریشه گیاه می­باشد (سلیمان زاده و همکاران، 1388). سیوردینگ (1991) گزارش کرد تاثیر همزیستی میکوریزی در جذب عناصر کم تحرک مانند فسفر که جریان آن به سمت ریشه با مکانیسم پخش و به کندی انجام می­شود، اهمیت بیشتری پیدا می­کند. عوامل متعددی بر شدت وابستگی میکوریزی گیاه موثر می­باشند که از مهمترین آنها می­توان به نوع گیاه میزبان، گونه قارچ میکوریز و شرایط خاک اشاره کرد (براندت و همکاران، 1988).

در تحقیقات اولیه بر روی میکوریز، عمدتا اثرات مثبت این همزیستی بر تغذیه معدنی گیاهان گزارش می­شد ولی بعدها به اثرات غیر تغذیه­ای میکوریز از جمله توانایی دفع یون­های سمی، کنترل گسترش پاتوژن­ها، تاثیر بر فتوسنتز و روابط آبی گیاه، افزایش مقاومت گیاه میزبان به فلزات سنگین و …. نیز پی برده شده است (اوگ و همکاران، 2005). در اواخر قرن 19 میلادی گیاه کیسه چوپان (Thlaspi caerulesens) جز اولین گونه­های گیاهی بود که برای تجمع غلظت­های بالای فلزات در برگ­ها مورد استفاده قرار گرفت (بیرز، 1935). گلچین و همکاران (1385) گزارش نمودند در آفتابگردان و کلزا حداکثر میزان تجمع سرب در ریشه و حداقل آن در دانه مشاهده شده است. صفری سنجانی و همکاران (1390) پیامد کاربرد کود مرغی و عصاره آن در خاك برگیاه بهسازي سرب یک خاك آلوده توسط گیاه شاهدانه را بررسی کرده­اند که میانگین غلظت سرب در گیاه کشت شده در خاک شاهد (کود داده نشده) بیشتر از خاك تیمار شده با عصاره کود مرغی و همچنین غلظت در گیاه کشت شده در خاك تیمار شده با عصاره کود مرغی بیش از کود مرغی بود. حیدری سورشجانی و همکاران (1390) تاثیر کلات کننده­هاي شیمیایی و کود دامی بر مقدار استخراج سرب به وسیله گیاه گوجه فرنگی را بررسی کرده­اند که نتایج نشان داد که نوع و غلظت کلات کننده، اثر آماري معنی داري بر مقدار سرب انباشته شده در ریشه، ساقه و برگ گوجه فرنگی داشته است.

هدف از اجرای این پژوهش بررسی تاثیر کودهای فسفره بر میزان حلالیت و قابلیت دسترسی سرب در خاک­های آلوده و همچنین میزان توانایی گیاهان آفتابگردان و ذرت همزیست با قارچ میکوریز، در جذب سرب موجود در خاک اصلاح شده با کودهای فسفره می­باشد.

فرضیات :

1-کود فسفره باعث کاهش حلالیت و قابلیت دسترسی سرب موجود در خاک آلوده می­گردد.

2- همزیستی میکوریزی سبب تغییر در جذب سرب توسط ریشه گیاه می­شود.

نتیجه گیری:

آلودگی خاک به عنصر سرب منجربه کاهش کیفیت و کمیت محصولات کشت شده می­شود زیرا این عنصر در اشکال یونی محلول بسیار سمی می­باشد. کاربرد اصلاح کننده­های فسفره در خاک­های دارای آلودگی شدید به عناصر سنگین از جمله سرب، با تبدیل فرم­های قابل استفاده براي گياه به فرم­هایي با زيست فراهمي كمتر، جذب آن توسط گیاه را کاهش داده و از سمیت این عنصر می­کاهد. افزودن کودهای فسفره در این پژوهش سبب افزایش معنی دار وزن خشک اندام هوایی و ریشه، فسفر محلول و قابل دسترس خاک در دو گیاه ذرت و آفتابگردان شده است. کودهای فسفره با کاهش pH و افزایش هدایت الکتریکی خاک سبب افزایش حلالیت برخی عناصر در خاک شده که می­تواند بر واکنش فسفر و سرب در خاک تاثیر گذار باشد. با کاربرد این کودهای فسفره، سرب تبادلی در خاک کاهش یافته  و در نتیجه جذب این عنصر سنگین را در اندام هوایی و ریشه  در هر دو گیاه کاهش داده است.

همزیستی میکوریز با ریشه گیاهان در خاک­های آلوده به سرب، سبب افزایش مقاومت این گیاهان به تنش عناصر سنگین و افزایش رشد در مقایسه با سایر گیاهان کشت شده در این خاک­ها می­شود. نتایج نشان داده که تلقیح قارچ میکوریز در برخی تیمارها سبب کاهش جذب عناصر سنگین توسط ریشه در محیط­های آلوده به عناصر سنگین می­شود. تلقیح ریشه دو گیاه ذرت و آفتابگردان با قارچ میکوریز در محیط آلوده به سرب با تاثیر معنی دار بر وزن خشک، غلظت و جذب فسفر اندام هوایی و ریشه، سبب افزایش این پارامترها در دو گیاه ذرت و آفتابگردان شده است.

کاربرد توام قارچ میکوریز و کودهای فسفره با تاثیر مثبت بر یکدیگر سبب معنی داری اثرات متقابل آنها  بر افزایش غلظت و جذب فسفر توسط اندام هوایی و ریشه دو گیاه شده است. همچنین اثرات متقابل بر کاهش سرب تبادلی خاک و غلظت و جذب سرب ریشه در دو گیاه و  غلظت و جذب سرب اندام هوایی گیاه آفتابگردان معنی دار شده است.

بررسی دو گیاه زراعی ذرت و آفتابگردان در این پژوهش نشان داد با کاربرد اصلاح کننده­های فسفره و قارچ میکوریز اثرات سمیت سرب برای هر دو گیاه کاهش یافت و گیاهان تلقیح یافته با میکوریز همراه با تیمار کود فسفره، نسبت به گیاهان شاهد از رشد بهتر و غلظت سرب کمتر در پیکره خود برخوردار بودند.

در آخر می­توان بیان کرد در مناطق دارای خاک آلوده به سرب با کاربرد کودهای فسفره نظیر اسید هیومیک، دی آمونیوم فسفات، و پودر استخوان به همراه قارچ میکوریز، سرب تبادلی خاک را با تثبیت در خاک به فرم با فراهمی کمتر و با تشکیل ترکیبات با حلال پذیری پایین و رسوب آن­ها، برای ریشه گیاهان کاهش داد و در نتیجه غلظت و جذب سرب در پیکره گیاه کاسته شود.

فهرست مطالب

1 فصل یک:  مقدمه 1

1-1    مقدمه. 2

2   فصل دو: کلیات و بررسی منابع 7

2-1     آفتابگردان.. 8

2-2     ذرت.. 8

2-3    خاک و اهمیت آن.. 9

2-4     آلودگی خاک… 9

2-5     انواع آلاینده­ها 10

2-5-1    آلاینده­های آلی.. 10

2-5-2    آلاینده­های غیر آلی.. 10

2-5-2-1    عناصر سنگین و مضرات آن.. 10

2-5-2-2    پراکنش برخی فلزات سنگین در خاک­های ایران.. 11

2-6    سرب.. 12

1-6-2     سرب در اتمسفر. 13

2-6-2     سرب در خاک    13

2-6-2-1     منشأ طبيعي.. 14

2-6-2-2     منشأ انساني.. 14

2-6-2-3      گونه­هاي سرب در محلول خاک… 14

2-6-3    سرب در گیاه. 15

2-6-4     سرب در انسان.. 17

2-6-4-1     سرب در زنجيره غذايي.. 17

2-6-4-2     تاثیر سرب بر سلامتي انسان.. 17

2-7    روش­های پاکسازی و اصلاح خاک­های آلوده. 18

2-7-1    روش­های بیولوژیکی.. 18

2-7-2    روش­های غیربیولوژیکی.. 18

2-8    قارچ­های میکوریز. 19

2-8-1       تاریخچه. 19

2-8-2      تقسیم بندی  و وظایف قارچ­های میکوریز. 19

2-8-3       تاثیر و نقش میکوریز در خاک­های آلوده. 21

2-9    فسفر. 22

2-9-1     اهمیت فسفر. 22

2-9-2      نقش فسفر در اصلاح خاک­های آلوده. 22

2-10     اسید هیومیک… 23

2-10-1-1      تاریخچه شناسایی مواد هیومیکی.. 23

2-10-2      شناخت و اهمیت اسیدهیومیک… 23

2-10-3      ساختار شیمیایی اسید هیومیک… 24

2-10-4      تشکیل اسید هیومیک در طول تجزیه بافت­های گیاهی و جانوری.. 24

2-10-5      فرم­های اسید هیومیک موجود در بازار ایران.. 25

2-10-6      معرفی ویژگی­های اقسام کودهای هیومیکی.. 25

2-11     پودر استخوان.. 26

3    فصل سوم: مواد و روش­ها 29

3-1    زمان،  مشخصات آب و هوایی و موقعیت جغرافیایی منطقه. 30

3-2     خصوصیات خاک… 30

3-3     انتخاب بذر مناسب و تهیه مایه تلقیح.. 31

3-4     عملیات اجرایی.. 31

3-4-1    نوع و قالب طرح آزمایشی.. 31

3-4-2     آماده سازی و نحوه کاشت در گلدان­ها 32

3-4-3     عملیات داشت… 33

3-4-4     برداشت نهایی و نمونه برداری از خاک و ریشه. 34

3-5    اندازه گیری درصد کلونیزاسیون ریشه. 34

3-6     اندازه گیری EC و pH در سوسپانسیون خاک… 36

3-7     اندازه گیری فسفر محلول.. 36

3-8     اندازه گیری فسفر قابل جذب خاک به روش اولسن.. 36

3-8-1     ساخت محلول­های شیمیایی لازم. 37

3-8-2     ساخت محلول استاندارد. 37

3-9    اندازه گیری میزان فسفر در بافت گیاهی (اندام هوایی و ریشه) 37

3-9-1    تهیه محلول شیمیایی.. 38

3-9-2    تهیه محلول استاندارد. 38

3-9-3     تهیه نمونه­ها 39

3-10     اندازه گیری میزان سرب گیاه. 39

3-11    اندازه گیری میزان سرب محلول و تبادلی خاک… 39

3-12    تجزيه و تحليل آماري داده‏ها 39

4    فصل چهارم: نتایج و بحث 41

4-1    گیاه ذرت.. 42

4-1-1    وزن خشک اندام هوایی.. 42

4-1-2    وزن خشک ریشه. 43

4-1-3    هدایت الکتریکی خاک… 45

4-1-4     pH خاک… 45

4-1-5    کلونیزاسیون میکوریزی.. 47

4-1-6     فسفر محلول خاک… 48

4-1-7    فسفر قابل دسترس خاک… 49

4-1-8    غلظت فسفر اندام هوایی.. 52

4-1-9    میزان جذب فسفر اندام هوایی.. 52

4-1-10    غلظت فسفر ریشه. 53

4-1-11    میزان جذب فسفر ریشه. 55

4-1-12    سرب قابل استخراج با کلرید منیزیم ( سرب محلول و تبادلی خاک) 55

4-1-13    غلظت سرب اندام هوایی گیاه. 57

4-1-14    میزان جذب سرب اندام هوایی.. 59

4-1-15    غلظت سرب ریشه. 60

4-1-16    میزان جذب سرب ریشه. 61

2-4    گیاه آفتابگردان   63

4-2-1    وزن خشک اندام هوایی.. 63

4-2-2    وزن خشک ریشه. 64

4-2-3    هدایت الکتریکی خاک… 66

4-2-4     pH خاک… 67

4-2-5    کلونیزاسیون میکوریزی.. 68

4-2-6     فسفر محلول خاک… 69

4-2-7    فسفر قابل دسترس خاک… 70

4-2-8    غلظت فسفر اندام هوایی.. 71

4-2-9    میزان جذب فسفر اندام هوایی.. 72

4-2-10    غلظت فسفر ریشه. 74

4-2-11    میزان جذب فسفر ریشه. 75

4-2-12    سرب قابل استخراج با کلرید منیزیم ( سرب محلول و تبادلی خاک) 77

4-2-13    غلظت سرب اندام هوایی.. 79

4-2-14    میزان جذب سرب اندام هوایی.. 81

4-2-15    غلظت سرب ریشه. 82

4-2-16    میزان جذب سرب ریشه. 84

نتیجه گیری 85

پیوست 89

منابع 95

فهرست اشکال

شکل ‏3‑1- نمایی از گلدان­های آزمایش در طول فصل رشد. 34

شکل ‏3‑2- نمایی از ریشه در زیر میکروسکوپ.. 35

شکل ‏4‑1- تاثیر کاربرد کودهای مختلف فسفره بر وزن خشک اندام هوایی گیاه ذرت.. 43

شکل ‏4‑2- اثر کاربرد تیمار کود فسفره بر وزن خشک ریشه گیاه ذرت.. 44

شکل ‏4‑3- تاثیر کودهای فسفره بر EC خاک رایزوسفر گیاه ذرت.. 45

شکل ‏4‑4- اثر تلقیح میکوریز برpH  خاک رایزوسفر گیاه ذرت.. 46

شکل ‏4‑5- تاثیر کاربرد کودهای فسفره بر pH خاک رایزوسفر گیاه ذرت.. 47

شکل ‏4‑6- اثر تلقیح قارچ میکوریز بردرصد کلونیزاسیون ریشه گیاه ذرت.. 48

شکل ‏4‑7- تاثیر کاربرد کودهای فسفره بر میزان فسفر محلول خاک در گیاه ذرت.. 49

شکل ‏4‑8-  تاثیر کودهای فسفره بر فسفر قابل دسترس خاک در گیاه ذرت.. 50

شکل ‏4‑9- اثراث متقابل قارچ میکوریز و کود فسفره بر غلظت فسفر اندام هوایی گیاه ذرت..51

شکل ‏4‑10- اثر متقابل قارچ میکوریز و کود فسفره بر جذب فسفر اندام هوایی گیاه ذرت.. 53

شکل ‏4‑11- تاثیر تلقیح میکوریز بر میزان فسفر ریشه گیاه ذرت.. 54

شکل ‏4‑12- اثر متقابل قارچ میکوریز و کودهای فسفره بر غلظت فسفر ریشه گیاه ذرت.. 54

شکل ‏4‑13- اثر متقابل قارچ میکوریز و کود فسفره بر میزان جذب فسفر ریشه گیاه ذرت.. 55

شکل ‏4‑14- اثرات متقابل قارچ میکوریز و کودهای فسفره بر سرب قابل دسترس خاک… 57

شکل ‏4‑15- اثرات متقابل قارچ میکوریز و کود فسفره برغلظت سرب اندام هوایی گیاه ذرت.. 59

شکل ‏4‑16- اثرات متقابل میکوریز و کود فسفره بر جذب سرب اندام هوایی گیاه ذرت.. 60

شکل ‏4‑17- اثرات متقابل قاچ میکوریز و کودهای فسفره بر غلظت سرب ریشه گیاه ذرت.. 61

شکل ‏4‑18- اثرات متقابل قارچ میکوریز و کودهای فسفره بر جذب سرب ریشه گیاه ذرت.. 62

شکل ‏4‑19- تاثیر کاربرد کود مختلف فسفره بر وزن خشک اندام هوایی گیاه آفتابگردان.. 64

شکل ‏4‑20- اثر متقابل قارچ میکوریز و کود فسفره بر وزن خشک ریشه گیاه آفتابگردان.. 66

شکل ‏4‑21- تاثیر کاربرد قارچ میکوریز برEC  خاک رایزوسفر گیاه آفتابگردان.. 67

شکل ‏4‑22- اثر کاربرد کودهای فسفره بر EC خاک رایزوسفر گیاه آفتابگردان.. 67

شکل ‏4‑23- تاثیر کودهای فسفره بر pH خاک رایزوسفر گیاه آفتابگردان.. 68

شکل ‏4‑24- اثر تلقیح میکوریز بر درصد کلونیزاسیون ریشه گیاه آفتابگردان.. 69

شکل ‏4‑25- تاثیر کاربرد کودهای فسفره بر میزان فسفر محلول خاک در گیاه آفتابگردان.. 70

شکل ‏4‑26- تاثیرکاربرد کود فسفره بر میزان فسفر قابل دسترس خاک در گیاه آفتابگردان.. 71

شکل ‏4‑27- اثرات متقابل قارچ میکوریز وکود فسفره برغلظت فسفر اندام هوایی آفتابگردان.. 72

شکل ‏4‑28- اثر تلقیح میکوریز بر جذب فسفر اندام هوایی گیاه آفتابگردان.. 73

شکل ‏4‑29- اثر کاربرد کودهای فسفره بر میزان جذب فسفر اندام هوایی آفتابگردان.. 73

شکل ‏4‑30- تاثیر کاربرد تلقیح میکوریز بر میزان غلظت فسفر ریشه گیاه آفتابگردان.. 75

شکل ‏4‑31- اثر کاربرد کودهای فسفره بر غلظت فسفر ریشه گیاه آفتابگردان.. 75

شکل ‏4‑32- تاثیر تلقیح میکوریز بر میزان جذب فسفر ریشه گیاه آفتابگردان.. 76

شکل ‏4‑33- اثر کاربرد کودهای فسفره بر میزان جذب فسفر ریشه گیاه آفتابگردان.. 77

شکل ‏4‑34- تاثیر میکوریز و کود فسفره بر قابلیت دسترسی سرب خاک در آفتابگردان.. 79

شکل ‏4‑35- تاثیر کاربرد قارچ میکوریز  بر غلظت سرب اندام هوایی گیاه. 80

شکل ‏4‑36- تاثیر کاربرد کودهای فسفره بر غلظت سرب اندام هوایی گیاه آفتابگردان.. 81

شکل ‏4‑37- اثر کاربرد کودهای فسفره بر میزان جذب سرب اندام هوایی گیاه آفتابگردان.. 82

شکل ‏4‑38- اثرات متقابل قارچ میکوریز و کود فسفره بر غلظت سرب ریشه آفتابگردان.. 83

شکل ‏4‑39- اثرات متقابل قارچ میکوریز و کود فسفره بر جذب سرب ریشه گیاه آفتابگردان.. 84

فهرست جداول

جدول ‏3‑1: نتایج تجزیه فیزیکی و شیمیایی خاک مورد مطالعه. 31

جدول ‏3‑2- مشخصات اسید هیومیک… 32

جدول ‏3‑3-  خصوصیات پودر استخوان مورد استفاده 33

جدول ‏4‑1- تجزیه واریانس صفات مورد بررسی در گیاه ذرت و خصوصیات خاک کشت شده آن. 90

جدول ‏4‑2- آنالیز واریانس صفات مورد مطالعه گیاه ذرت.. 90

جدول ‏4‑3- تجزیه واریانس صفات مورد بررسی گیاه ذرت.. 91

جدول ‏4‑4- آنالیز واریانس صفات مورد مطالعه گیاه ذرت.. 91

جدول ‏4‑5- تجزیه واریانس صفات مورد بررسی گیاه ذرت.. 92

جدول ‏4‑6- تجزیه واریانس صفات مورد بررسی در گیاه آفتابگردان و خصوصیات خاک کشت شده آن. 92

جدول ‏4‑7- آنالیز واریانس صفات مورد مطالعه گیاه آفتابگردان. 93

جدول ‏4‑8- تجزیه واریانس صفات مورد بررسی گیاه آفتابگردان. 93

جدول ‏4‑9- آنالیز واریانس صفات مورد مطالعه گیاه آفتابگردان. 94

جدول ‏4‑10- تجزیه واریانس صفات مورد بررسی گیاه آفتابگردان. 94

راهنمای خرید و دانلود فایل

برای پرداخت، از کلیه کارتهای عضو شتاب میتوانید استفاده نمائید.

بعد از پرداخت آنلاین لینک دانلود فعال و نمایش داده میشود ، همچنین یک نسخه از فایل همان لحظه به ایمیل شما ارسال میگردد.

در صورت بروز  هر مشکلی،میتوانید از طریق تماس با ما  پیغام بگذارید و یا در تلگرام با ما در تماس باشید، تا شکایت شما مورد بررسی قرار گیرد.

برای دانلود فابل روی دکمه خرید و دانلود  کلیک نمایید.