بررسی وضعیت آلودگی باغات پسته به نماتد مولد غده ریشه و تعیین گونه غالب ,شدت آلودگی و پراکنش آن در شهرستان سبزوار : پایان نامه ارشد کشاورزی

کشور عزیزمان ایران با توجه به تنوع اقلیم ، آب و هوای مطبوع و اراضی وسیعی که در اختیار دارد در صورت مدیریت در عرصه کشاورزی میتواند یکی از قطب های بلامنازع کشاورزی دنیا باشد و با پرورش دانش آموختگان خبره در گرایش های مختلف رشته کشاورزی میتوان به این مهم نایل آمد.دیجی لود در ادامه به معرفی پایان نامه های کارشناسی ارشد رشته کشاورزی میپردازد. پایان نامه حاضر با عنوان”  بررسی وضعیت آلودگی باغات پسته به نماتد مولد غده ریشه و تعیین گونه غالب ,شدت آلودگی و پراکنش آن در شهرستان سبزوار ” با گرایش بیماری شناسی گیاهی و با فرمت Word (قابل ویرایش) تقدیم شما دانشجویان عزیز میگردد.

چکیده بررسی وضعیت آلودگی باغات پسته به نماتد مولد غده ریشه و تعیین گونه غالب ,شدت آلودگی و پراکنش آن در شهرستان سبزوار:

به منظور تعيين دلايل ضعف و پژمردگي و كاهش رشد و زردي درختان پسته در سال‌هاي اخير در باغات پسته شهرستان سبزوار، طي ماه‌هاي فروردين و تير 1390  ، 40 نمونه از ريشه‌ها و خاك اطراف آن به طور تصادفي، از سراسر مناطق پسته‌خيز اين شهرستان، جمع‌آوري شد.

براي اثبات بيماري‌زايي و تکثیر نماتد، توده‌هاي تخم را از روي گره‌هاي ريشه آلوده به نماتد، جدا كرده و سپس رقم حساس گوجه‌فرنگي (رقم رد كلود) را با يك كيسه تخم، آلوده نموده و بعد از حدود 2 ماه، ماده بالغ از داخل گره‌هاي ايجاد شده روي ريشه‌ها، لاروهاي سن دوم آن‌ها از داخل توده تخم و نرها ازخاك، جدا گرديد.

از انتهاي بدن ماده بالغ (Perineal Pattern) برشي تهيه شد. بعد از تهيه اسلايد از برش‌هاي انتهاي بدن ماده‌هاي بالغ، لاروسن دوم و نرها، اسلايدها با استفاده از كليد شناسايي Jepson 1987، از نظر خصوصيات مرفولوژيكي و مرفومتريكي مورد بررسي قرار گرفت.با توجه به مشخصات مرفولوژيك و مرفومتريك آن‌ها، گونه شناسايي شده در تمام نمونه‌هاي آلوده، Meloidogyne javanica بود كه گونه غالب نماتد ريشه باغات پسته شهرستان سبزوار به شمار مي‌رود.نقشه پراکنش و شدت آلودگی براساس نقاط جغرافیایی ثبت شده(GIS) نیز تهیه گردید.

مقدمه

پسته (Pistacia vera L.) متعلق به تيره سماق (Anacardiaceae) است. جنس Pistacia داراي 11 گونه است كه همگي آن‌ها از خود تربانتين يا سقز ترشح مي‌كنند. گياهان اين تيره به صورت درخت يا درختچه هستند (پناهي و همكاران، 1381).

سرزمين ايران قرن‌ها بدون رقيب عمده‌ترين توليدكننده پسته جهان بوده است ولي در حال حاضر كشورهاي ديگري در زمينه توليد و تجارت پسته به رقابت با ايران پرداخته‌اند (ابريشمي، 1373).

توليد پسته در ايران يكي از منابع مهم ايجاد درآمد براي باغداران پسته و اقتصاد ملي محسوب مي‌شود. در سال 1390 تقريباً 3/3درصد از ارزش صادرات غيرنفتي كشور را، صادرات پسته تشكيل مي‌دهد كه درآمد ارزي حاصل از آن سالانه حدود 4 ميليارد دلار گزارش شده است (اتاق بازرگاني،1390).

تقريباً 30 بيماري براي پسته در جهان گزارش شده است. خاك منشأ بيماري‌هايي مخصوصاً گموز، پژمردگي ورتسليومي و نماتد مولد غده ريشه Meloidogyne است كه بيماري در پسته ايجاد نموده و از بيماري‌هاي مهم پسته در جهان است (1991 ,.Ogawa et al).

نماتدهاي انگل گياهي يكي از عوامل بازدارندة رشد محصولات زراعي و باغي بوده و خسارت‌هاي ناشي از آن‌ها بر محصولات اساسي و محصولات مهم اقتصادي به ترتيب بالغ بر 7/10% و 14% بوده كه اين خسارات بالغ بر يكصد ميليارد دلار آمريكا در سال 1984 در جهان تخمين زده شده است (, 1987  Sasser and Freckman).

در ایران اولين‌بار نماتدهاي مولد غده ريشه در باغات پسته از رفسنجان در سال 1345 توسط صامت شناسايي شده است (فريور مهين،1365).

نماتد مولد غده ريشه می تواند علاوه بر ایجاد بي‌نظمي در جذب و انتقال آب و مواد مغذي توسط گياه، باعث ایجاد استرس در گیاهان نیز مي‌شود. تلقيح نماتد مولد غده ريشه در بادمجان، بدون استرس رطوبتي، باعث ايجاد كلروز و كاهش سنتر رنگدانه‌ها مي‌شود(  et al., 2009 Shaukat).

علاوه بر اين، اثرات متقابل دوپاتوژن قارچ عامل پژمردگي Fusarium oxysporum و نماتد مولد غده ريشه Meloidogyne incognita باعث مي‌شود كه خسارات وارده بر گياه، بيشتر از مجموع خساراتي كه هر يك از اين عوامل بيماري‌زا جداگانه وارد مي‌سازند، بوده است.

به عبارتي نماتد باعث شكسته شدن مقاومت گياه به قارچ، عامل پژمردگي مي‌شود (حسيني‌نژاد و واجد خان، 1379).

با توجه به اينكه استان خراسان رضوي و شهرستان سبزوار از توليدكنندگان مهم پسته در ايران است و بتازگي در باغات پسته ضعف و خشكي در درختان مشاهده شده است، سعي در اين است كه به اين حقيقت برسيم كه آيا دليل ضعف درختان پسته، نماتد مولد غده ريشه است و گونه غالب نماتد ريشه گرهي و شدت آلودگي و پراكنش گونة غالب در شهرستان سبزوار را تعيين نماييم.

فهرست مطالب

چکیده      1

مقدمه         2

فصل اول: کلیات

1-1- مشخصات جغرافیایی و آب و هوایی منطقه   5

1-1-1- موقعیت جغرافیایی شهرستان سبزوار   5

1-2- مشخصات میزبان   8

1-2-1- پيشينه درخت پسته   8

1-2-2-  ويژگي‌هاي گياهشناسي و گونه‌هاي مهم پسته   8

1-2-3-  مشخصات گل نر و ماده درخت پسته   10

1-2-4- ارقام پسته    11

1-2-5- نیازهاي آب و هوايي پسته   12

1-2-6- فنولوژي فصلي درخت پسته   12

1-2-7- ارزش غذايي پسته   13

1-2-8-  تولید جهانی پسته و بررسی روند تغییرات آن    14

1-2-9- سطح زير كشت پسته در جهان و بررسي روند تغييرات آن 15

1-2-10-  صادرات جهاني پسته   16

1-2-11-  سطح، ميزان توليد و عملكرد پسته كشور   17

1-3- مشخصات بیمارگر   21

1-3-1- تاریخچه نماتد شناسی   21

1-3-2- مشخصات راسته Tylenchida(Orley,1880 22

1-3-3- جايگاه نماتد ریشه گرهی   22

1-3-4-  مشخصات كلي نماتد ريشه گرهيMeloidogyne   23

1-3-5- تشخيص گونه‌هاي جنسMeloidegyne   24

1-3-5-1- نماتد M.javanica. Treub (Chitwood 27

1-3-5-2- نماتد M. incognita (Kofoid & white) Chifwood  27

1-3-5-3- نماتد M. arenaria (Neal) chitwood   …        27

1-3-5-4- نماتد   chitwood    M.hapla   27

1-3-6- دامنه‌ي ميزباني نماتد ریشه گرهی   28

1-3-7- علائم خسارت نماتد ریشه گرهی  28

1-3-8- زيست شناسي و چرخه‌ي زندگي نماتد ریشه گرهی   29

1-3-9- پيشگيري و كنترل نماتد ریشه گرهی   32

1-3-9-1-  اقدامات زراعي   …..        32

1-3-9-2- استفاده از ارقام مقاوم    33

1-3-9-3- كنترل شيميايي   33

1-3-9-4- كنترل بيولوژيكي   34

فصل دوم: مروری بر مطالعات انجام شده

2-1- تاريخچه نماتد ريشه گرهي در جهان   39

2ـ2ـ تاريخچه نماتد ريشه گرهي در ايران   41

2-3-  نماتدهای انگل درخت پسته   43

فصل سوم: مواد و روشها

3-1-  نمونه‌برداري   46

3-2- تكثير نماتد ريشه گرهي ، خا لص سازی و اثبات بيماري‌زايي 48

3-3- تهيه برش از شبكه كوتيكولي انتهاي بدن نماتدهاي ماده  50

3-4-رنگ آمیزی نماتد ماده و تخم های درون کیسه تخم  52

3-4-1- رنگ آمیزی نماتد ماده   52

3-4-2- رنگ آمیزی تخم درون کیسه تخم  52

3-5-  جداسازي نماتدهاي نر از خاك   .        52

3-6- تهيه لاروهاي سن دوم   54

3-7- تهيه اسلايدهاي ميكروسكوپي از نماتدها   54

3-7-1-  تهيه اسلايد موقت   54

3-7-2-  تهيه اسلايد دائمي   54

3-8- تعیین شدت آلودگی بر اساس تعداد گال در پنج گرم ریشه پسته  56

فصل چهارم: نتایج و بحث

4-1- نتایج   58

4-1-1-  شناسايي گونه‌هاي نماتد مولد غده ريشه پسته  58

4-1-2-  مشخصات جنس Meloidogyne Goeldi,1892   59

4-1-2-1- مشخصات ماده   59

4-1-2-2- مشخصات نر    64

4-1-2-3- مشخصات لارو سن دوم   67

4-1-3- تعیین نقاط جغرافیایی ایزوله های جمع آوری شده و گونه نماتد شناسایی شده……             68

4-1-4- میزان شدت آلودگی بر اساس شمارش شاخص گال در 5 گرم ریشه پسته و پراکنش شدت آلودگی…………..         71

4-2-  بحث   77

فصل پنجم: منابع

منابع   80

خلاصه انگلیسی   89

فهرست جداول

جدول 1-1- متوسط بارندگي ماهانه وسالانه درايستگاه سينوپتيك سبزوار (1384– 1333) . . . . ..       7

جدول 1-2- پارامترهاي آنا ليز شده دما در ايستگاه سينوپتيك سبزوار (1384– 1333) . . . . .      7

جدول 1-3- مواد و عناصر موجود در 100 گرم مغز پسته . . . . . . .       13

جدول1-4 –  توليد پسته در جهان و كشورهاي عمده توليد كننده طي سالهاي 2007-1997  ……….        14

جدول1-5- سهم كشورهاي عمده توليد كننده از توليد جهاني ……………      15

جدول 1-6-  سطح زير كشت پسته در جهان و كشورهاي منتخب طي سالهاي 2007 ـ 1997 . . . . .       15

جدول 1-7- سهم كشورهاي منتخب از سطح زير كشت جهاني …………….      16

جدول 1-8- ميزان صادرات پسته در جهان و كشورهاي عمده صادركننده طي سالهاي 2006 -1997…..     16

جدول 1-9- سطح زيركشت، ميزان توليد و عملكرد پسته كشور به تفكيك استان در سال 1387……….     18

جدول 1-10- آمار سطح زيركشت، ميزان توليد و عملكرد محصول پسته آبي سال 1388 . ……      20

جدول  1-11 – آمار سطح زير كشت توليد و عملكرد محصولات دايمي شهرستان سبزوار در سال1390…. 21

جدول 1-12- گونه مهم نماتد ريشه گرهي و درصد پراكندگي آن………..      23

جدول1-13- عكس العمل گونه‌ها و نژادهاي نماتد ريشه گرهي در برابر ميزبانهاي افتراقي ……………        26

جدول 1-14- آنزيمهاي مترشحه توسط نماتدها پارازيت گياهي ………………..         31

جدول 3-1-درجه بندی اندکس گال براساس تعداد گال   ……………….        56

جدول 4-1- مشخصات مورفومتریک 20 نمونه نماتد ماده  M . javanica در 10 نمونه مورد آزمون    …    63

جدول 4-2- مشخصات مشخصات مورفومتریک20 نمونه نماتد نر  M . javanica در 10 نمونه مورد آزمون      ………    66

جدول 4-3- مشخصات مورفومتریک 20 نمونه لارو سن دو M . javanica در 10 نمونه مورد آزمون  …………..       67

جدول 4-4- نقاط جغرافیایی و شناسایی گونه Meloidogyne spp ايزوله‌هاي بدست آمده ………        68

از نمونه‌هاي ريشه و خاك پسته در شهرستان سبزوار

 جدول 4-5: میزان شدت آلودگی بر اساس تعداد گال در پنج گرم ریشه پسته  ……….        71

 فهرست تصاویر

تصویر1-1-  موقعيت منطقه مورد پژوهش در كشور و استان خراسان رضوي  6

تصویر 1-2- تصاویر گل نر و گل ماده  11

تصویر1-3-اشکال ارقام پسته          11

تصوير 1-4: نماتد نر و ماده   24

تصوير1-5- شکل سر و استایلت نماتد نر  . . .           25

تصوير 1-6- شكل كلي از شبكه كوتيكولي انتهاي بدن نماتد ماده  . . . .        26

تصوير 1-7- شكل انتهاي دم در لارو سن دوم  ……..         26

تصوير 1-8 – علائم خسارت نماتد ريشه‌گرهي بر روي درخت پسته   29

تصویر1-9-  مراحل تشکیل لارو سن دوم   30

تصوير1-10- سيكل زندگي نماتد ريشه گرهي   31

تصوير 1-11-  تصاويری از سلولهاي غول‌آسا   32

تصویر1-12- تاثیر مستقیم قارچ  Trichoderma  hazianum روی نماتد Meloidogyne javanica           36

تصویر 1-13-  تصاویر میکروسکوپی از لارو سن 2 آلوده به باکتری Pasteuria penetrans ………..            36

تصویر 1-114- میوه های تازه وزرد رنگ و میوه های خشک و قهوه ای رنگ چریش . .   37

تصویر 3-1- مراحل نمونه برداری خاک و ریشه پسته  . . . . . . ..             48

تصویر3-2-  تعیین نقاط جغرافیایی نمونه برداری شده  ………………          48

تصویر 3-3- مراحل جداسازی کیسه تخم نماتد از ریشه پسته  ………….     49

تصویر 3-4- علائم آلودگی به نماتد در بوته های گوجه فرنگی و ایجاد گال برروی ریشه بوته های گوجه فرنگی. . . . . .             50

تصویر 3-5-  مراحل تهیه شبکه کوتیکولی انتهای بدن نماتد ماده از ریشه آلوده گوجه فرنگی  .    52

تصوير4-1- برش انتهاي بدن نماتد ماده بالغM.javanica جدا شده از باغات پسته شهرستان سبزوار  …          61

تصویر4-2- ماده بالغ نماتد M. javanica. سر و مری در نماتد بالغ ماده  …………          62

تصویر4-3- تصویر میکروسکوپی از انتهای بدن نماتد ماده بالغ M. javanica از باغات پسته شهرستان سبزوار             63

تصویر 4-4- تصاویر میکروسکوپی از نماتد ماده بالغ M. javanica از باغات پسته شهرستان سبزوار …..          64

تصوير4-5- قسمتهاي مختلف نماتدنر ولارو سن2  M . javanica،جدا شده از باغات پسته  شهرستان سبزوار……             66

 فهرست نقشه ها

نقشه 4-1- نقشه((GPS پراکنش شدت آلودگی به نماتد مولدغده ریشه   75

نقشه 4-2-نقشه((GIS پراکنش شدت آلودگی به نماتد مولدغده ریشه    78

راهنمای خرید و دانلود فایل

برای پرداخت، از کلیه کارتهای عضو شتاب میتوانید استفاده نمائید.

بعد از پرداخت آنلاین لینک دانلود فعال و نمایش داده میشود ، همچنین یک نسخه از فایل همان لحظه به ایمیل شما ارسال میگردد.

در صورت بروز  هر مشکلی،میتوانید از طریق تماس با ما  پیغام بگذارید و یا در تلگرام با ما در تماس باشید، تا شکایت شما مورد بررسی قرار گیرد.

برای دانلود فابل روی دکمه خرید و دانلود  کلیک نمایید.