مدلسازی ریاضی و بهینه سازی مسأله زمان بندی جریان کارگاهی انعطاف پذیر در شرایط عدم قطعیت
رشته صنایع یکی از مهمترین زیر شاخه های فنی و مهندسی شامل گرایش های متعددی در مقطع کارشناسی ارشد میباشد . در ادامه به معرفی نمونه بسیار جدید پایان نامه ارشد مهندسی صنایع با عنوان : مدلسازی ریاضی و بهینه سازی مسأله زمان بندی جریان کارگاهی انعطاف پذیر در شرایط عدم قطعیت که در 178 صفحه در فرمت قابل ویرایش Word به نگارش در آمده میپردازیم .
چکیده تحقیق مدلسازی ریاضی و بهینه سازی مسأله زمان بندی جریان کارگاهی انعطاف پذیر در شرایط عدم قطعیت :
زمانبندی جریان کارگاهی انعطاف پذیر یکی از مسائلی است که به شرایط دنیای واقعی بسیار نزدیک است و در دهه گذشته مطالعات زیادی را به خود اختصاص داده است. در این تحقیق هدف استفاده از یک سیستم جریان کارگاهی انعطاف پذیر برای طراحی یک مکانیزم عمل جراحی و همچنین تعین توالی بیماران استفاده شده است. این تحقیق شامل دو فاز است که فاز اول با نام فاز استراتژیک یا طراحی و فاز دوم با نام فاز عملیاتی یا برنامهریزی عنوان شده اند. در مرحله اول هدف انتخاب تیمهای مناسب برای سیستمی که قرار است پیاده سازی شود و مرحله دوم با استفاده از اطلاعات و نتایج بدست آمده در فاز اول به برنامهریزی بیمارانی که قرار است جراحی شوند میپردازد. فاز اول که یک مدل برنامه ریزی عدد صحیح مختلط دو هدفه است در یکی از دو معیار پارامتر زمان، غیر قطعی در نظر گرفته میشود و به همین خاطر از زمان بندی استوار برای فرموله کردن تابع هدف مربوط به زمان استفاده شده است. حل مدل دوهدفه فاز اول با استفاده از رویکرد -محدودیت صورت پذیرفته است..
در فاز دوم نیز از رویکردی بر مبنای قابلیت اطمینان استفاده شده است که برای نیل به این به این هدف سه معیار در تابع هدف بکار برده شده است. برای حل فاز دوم چون مسأله حالت NP-hard دارد برای مسائل بزرگ دو الگوریتم فرا ابتکاری معرفی شده است. در ابتدا نتایج حاصل از حل دقیق مسائل کوچک و متوسط با استفاده از نرم افزار GAMS و الگوریتمهای فرا ابتکاری معرفی شده با هم مقایسه شده است. نتایج حاصله نشان میدهد که که نتایج حاصل از اعتبار سنجی آنها رضایت بخش است به این صورت که الگوریتمهای فرا ابتکاری در کمتر از نصف زمان حل دقیق به جواب بالاتر از 90 درصد نزدیک به جواب بهینه میرسند. همچنین الگوریتم جستجوی فاخته نیز نسبت به الگوریتم ژنتیک از کارایی بیشتری در این مسائل برخوردار است.
کلید واژه: زمان بندی جریان کارگاهی انعطاف پذیر دو مرحله ای، زمانبندی استوار، مدلسازی چند هدفه، الگوریتم جستجوی فاخته، الگوریتم ژنتیک
اهداف تحقیق
در این تحقیق در گام اول هدف طراحی یک مسئله زمانبندی و انتخاب ماشینهای مورد نیاز از ماشینهای موجود است. و در گام دوم توالی کارهای موجود را برای ماشینهای انتخاب شده از مرحله اول بدست خواهد آمد. مسأله مورد نظر یک مسئله زمانبندی جریان کارگاهی انعطاف پذیر دو مرحله ای است.
اهدافی که این تحقیق به دنبال آن است در فاز اول دستیابی به یک گروه از تیمهای جراحی و بیهوشی است به طوری که با توجه به عدم قطعیت های موجود بتواند معیار مجموع زماندرجریان کار را به طوری در نظر بگیرد که هزینه استفاده از این تیمها نیز برای سیستم به صرفه باشد. به همین دلیل در فاز اول یک مدل دو هدفه معرفی خواهد شد که معیار اول با توجه به عدم قطعی بودن زمان انجام عملها به صورت استوار تعریف شده است و معیار دوم نیز مربوط به هزینه بکارگیری از هر تیم میباشد.خروجی مرحله اول یک گروه از تیمها میباشد که برای بیهوشی و جراح انتخاب خواهند شد.
پس از حل مدل فاز یک حال یک مجموعه از تیمها در دسترس است که عملهای جراحی باید بر روی آنها انجام شوند. در این مرحله مدلی معرفی خواهد شد تا با توجه به مسأله دنیای واقعی و معیارهای مهم موجود در این مسأله زمانبندی مناسب را برای بیمارانی که باید جراحی روی آنها انجام شوند.
فهرست مطالب
فصل 1 مقدمه و کلیات تحقیق.. 1
1-1 مقدمه. 2
1-2 مطالعه موردی.. 4
1-3 اهداف تحقیق.. 6
1-4 جمع بندی.. 6
فصل 2 مرور بر تحقیقات پیشین.. 2
2-1 مقدمه. 9
2-2 زمانبندی و برنامه ریزی اتاق عمل. 10
2-3 ضرورت توجه به زمانبندی.. 12
2-4 تعریف انواع زمانبندی.. 14
2-5 ادبیات مرتبط با مسائل جریان کارگاهی انعطاف پذیر . 15
2-2-2 دسته بندی جریان کارگاهی انعطاف پذیر . 19
2-6 طبقه بندی عدم قطعیت… 22
2-6-1 توصیف عدم قطعیت… 23
2-6-2 زمانبندی جریان کارگاهی انعطاف پذیر تحت عدم قطعیت… 24
2-7 رویکردهای اساسی زمانبندی تحت عدم قطعیت.. 27
2-7-1 رویکرد کاملا واکنشی.. 28
2-7-2 رویکرد استوار. 28
2-7-3 رویکرد پیشگویانه واکنشی.. 31
2-8 زمانبندی برخط.. 33
2-9 مروری بر ادبیات زمانبندی عملهای جراحی.. 35
2-9-1 برنامه ریزی ریاضی.. 36
2-9-2 شبیه سازی.. 41
2-9-3-الگوریتم های فرا ابتکاری.. 42
2-9-4 الگوریتم های ابتکاری.. 43
2-10 جمعبندی.. 49
فصل 3 مدلسازی و تعریف مسأله. 30
3-1 مقدمه. 51
3-2 بیان مسأله. 51
3-3 رویکرداستراتژیک-عملیاتی.. 52
3-3-1 فاز اول: فاز استراتژیک(طراحی). 53
3-3-1-3 مدل پیشنهادی برای فاز استراتژیک(طراحی). 58
3-4 فازدوم: فاز عملیاتی.. 62
3-5 روش پیشنهادی برای اجرای فاز عملیاتی.. 63
3-5-1 قابلیت اطمینان.. 64
3-5-2 مدلسازی ریاضی برای فاز عملیاتی.. 69
فصل 4 رویکردهای حل.. 72
4-1 مقدمه. 73
4-2 روش حل فاز استراتژیک(برنامه ریزی دوهدفه) 73
4-2-1 روش Ɛ-محدودیت… 75
4-3 روشهای تکاملی.. 76
4-3-1 ساختار جواب برای الگوریتم ژنتیک…. 76
4-3-2 الگوریتم ژنتیک…. 80
4-3-3 الگوریتم جستجوی فاخته. 86
4-4 تنظیم پارامترها برای الگوریتمهای فراابتکاری با استفاده از روش تاگوچی.. 91
4-5 جمعبندی.. 93
فصل 5 تحلیل نتایج.. 95
5-1 مقدمه. 96
5-2 نتایج بدست آمده از فاز اول: فاز استراتژیک(طراحی) 96
5-2-1 تخمین سناریو زمان انجام عمل جراحی.. 98
5-2-2 حل دقیق با رویکرد -محدودیت و استفاده از نرمافزار GAMS IDE/Cplex. 99
5-3 نتایج بدست آمده از فاز دوم: فاز عملیاتی.. 106
5-4 تنظیم پارامترهای الگوریتم ژنتیک با استفاده از روش تاگوچی.. 109
5-5 مسائل با ابعاد کوچک.. 112
5-5-1 نتایج حاصل از حل دقیق مسائل کوچک و تحلیل آن.. 116
5-5-2 نتایج حاصل از حل مسائل کوچک با الگوریتم های فرا ابتکاری و مقایسه آن با حل دقیق.. 119
5-6 مسائل با ابعاد متوسط.. 125
5-6-1 نتایج حاصل از حل دقیق مسائل متوسط و تحلیل آن.. 127
5-6-2 نتایج حاصل از حل مسائل متوسط با الگوریتم های فرا ابتکاری و مقایسه آن با حل دقیق.. 130
5-7 نتایج حاصل از حل مسائل بزرگ با الگوریتم های فرا ابتکاری و مقایسه آن با حل دقیق.. 135
5-8 جمعبندی.. 136
فصل 6 نتیجه گیری و پیشنهاد برای تحقیقات آتی.. 109
6-1مقدمه. 138
6-2 نتیجهگیری.. 139
6-3 پیشنهاد برای تحقیقات آتی.. 140
فهرست منابع. 142
پیوست الف داده های استفاده شده در این تحقیق.. 148
واژه نامه فارسی به انگلیسی.. 156
واژه نامه انگلیسی به فارسی.. 157
فهرست جدولها
جدول 2-1 برخی از مسائل زمانبندی جریان کارگاهی انعطاف پذیر. 13
جدول 2-2 دسته بندی مطالعات بر روی زمانبندی FFS تحت عدم قطعیت 21
جدول 5-1 زمان انجام یک عمل جراحی خاص توسط تیم اول در یک ماه گذشته مرتب شده به صورت صعودی 78
جدول 5-2 جراحی های درنظر گرفته شده در فاز طراحی و تعداد تیم موجود در هر حوزه. 80
جدول 5-3 هزینه های بکارگیری هر تیم با واحد قرار دادن هزینه تیم اول بیهوشی.. 81
جدول 5-4 تعداد تیمهای انتخاب شده با توجه به تخصص مربوطه 85
جدول 5-5 نحوه شمارهگذاری تیمها در مرحله بعد(فاز عملیاتی) به صورت جدول زیر میباشد. 85
جدول 5-6 میانگین زمان انجام عملهای جراحی و بیهوشی.. 87
جدول 5-7 سطحهای درنظر گرفته شده برای پارامترهای الگوریتم ژنتیک 90
جدول 5-8 حالت های پیشنهادی روش تاگوچی.. 91
جدول 5-9 ابعاد مسائل نمونه با سایز کوچک… 94
جدول 5-10 ابعاد مسائل نمونه با سایز کوچک تعداد جراحیهایی که در یک روز باید انجام شود. 95
جدول 5-11 نتایج به دست آمده از حل دقیق مسائل در ابعاد کوچک… 96
جدول 5-12 نتایج حل مسائل نمونه با سایز کوچک توسط الگوریتمهای فرا ابتکاری و مقایسه آن با نتایج حل دقیق.. 100
جدول 5-13 ابعاد مسائل نمونه با سایز متوسط.. 105
جدول 5-14 ابعاد مسائل نمونه با سایز متوسط تعداد جراحیهایی که در یک روز باید انجام شود. 106
جدول 5-15 نتایج حاصل از حل مسائل معرفی شده در ابعاد متوسط.. 107
جدول 5-16 نتایج حل مسائل نمونه با سایز متوسط توسط الگوریتمهای فراابتکاری و مقایسه آن با نتایج حل دقیق.. 111
جدول5-17 مقایسه عملکرد الگوریتم فراابتکاری با روش حل دقیق در راستای بهینگی جوابها و زمان حل مسائل با سایز بزرگ.. 116
فهرست شکلها
شکل 1-1 نمودار جریان بیماران 6
شکل 2-1 ساختار کلی مسأله جریان کارگاهی انعطافپذیر. 11
شکل 2-2 توزیع معیارهای بکار گرفته شده در زمانبندی جریان کارگاهی انعطاف پذیر 15
شکل 4-1 ساختار کلی جواب.. 57
شکل 4-2 ساختار جواب برای سه تیم بیهوشی و پنج تیم جراحی.. 58
شکل 4-3 مثالی عددی ساختار جواب برای سه تیم بیهوشی و پنج تیم جراحی 58
شکل 4-4 تعداد جوابهای مشابه برای سطر مربوط به بیهوشی برای حالت سه تیم بیهوشی.. 59
شکل 4-5 ساختارجواب برای سطر مربوط به بیهوشی برای حالت چهار تیم بیهوشی.. 59
شکل 4-6 تعداد جوابهای مشابه برای سطر مربوط به بیهوشی برای حالت چهار تیم بیهوشی.. 60
شکل 4-7 شبه کد ارائه شده برای الگوریتم ژنتیک… 61
شکل 4-8 مثالی برای نشان دادن نحوه عملکرد عملگرها 62
شکل 4-9 نحوه کارکرد عملگر تقاطع الگوریتم ژنتیک و جواب بدست آمده از عملگر تقاطع. 62
شکل 4-10 فرزندهای حاصله و عمل موجه سازی.. 64
شکل 4-11 نحوه عملکرد عملگر جهش… 65
شکل 4-12 شبه کد ارائه شده در برای الگوریتم جستجوی فاخته. 68
شکل 4-13 یک جواب اولیه برای نمایش نحوه عملکرد عملگرها 69
شکل 4-14 نحوه عملگر پرواز لووی.. 69
شکل 4-15 فرآیند موجه سازی جواب.. 70
شکل 5-1 مرز پارتو با استفاده از حل دقیق دو هدفه فاز یک… 82
شکل 5-2 توالی انجام هر کار بر روی هر تیم جراحی و بیهوشی بعد از حل فاز اول (طراحی) 84
شکل 5-3 فاکتورهای کنترلی بر پایه نرخ (S/N) 92
شکل 5-4 ترکیب بهینه سطوح پارامترها 92
شکل 5-5 نمودار تغیرات f1* با حل دقیق مسائل با اندازه کوچک… 97
شکل 5-6 نمودار تغیراتf2* با حل دقیق مسائل با اندازه کوچک… 97
شکل 5-7 نمودار تغیراتf3* با حل دقیق مسائل با اندازه کوچک… 98
شکل 5-8 نمودار تغیراتz* با حل دقیق مسائل با اندازه کوچک… 98
شکل 5-9 نمودار تغیرات زمان اجرا با حل دقیق مسائل با اندازه کوچک… 99
شکل 5-10 تغیرات تابع هدف با استفاده از روش های مختلف.. 101
شکل 5-11 نمودار تغییرات زمان اجرا با در نظر گرفتن روش های مختلف.. 101
شکل 5-12 روند بهینگی نسبی جوابهای به دست آمده و زمان حل.. 102
شکل 5-13 نمودار تغیرات f1* با حل دقیق مسائل با اندازه متوسط.. 108
شکل 5-14 نمودار تغیرات f2* با حل دقیق مسائل با اندازه متوسط.. 108
شکل 5-15 نمودار تغیرات f3* با حل دقیق مسائل با اندازه متوسط.. 109
شکل 5-16 نمودار تغیراتz* با حل دقیق مسائل با اندازه متوسط.. 109
شکل 5-17 نمودار تغیرات زمان اجرا با حل دقیق مسائل با اندازه متوسط.. 110
شکل 5-18 تغیرات تابع هدف با استفاده از روش های مختلف.. 112
شکل 5-19 نمودار تغییرات زمان اجرا با در نظر گرفتن روش های مختلف.. 113
شکل 5-20 مقایسه عملکرد الگوریتمهای فراابتکاری و حل دقیق.. 114
شکل 5-21 نمودار تابع هدف-زمان الگوریتم جستجوی فاخته برای مسأله m43. 115
راهنمای خرید و دانلود فایل
برای پرداخت، میتوانید از کلیه کارتهای عضو شتاب استفاده نمائید.
بعد از پرداخت آنلاین لینک دانلود فعال و نمایش داده میشود ، همچنین یک نسخه از فایل همان لحظه به ایمیل شما ارسال میگردد.
در صورت بروز هر مشکلی،میتوانید از طریق تماس با ما پیغام بگذارید و یا در تلگرام با ما در تماس باشید، تا شکایت شما مورد بررسی قرار گیرد.
برای دانلود فایل روی دکمه خرید و دانلود کلیک نمایید.
ديدگاه ها