طراحی مجتمع مسکونی با رویکرد علوم رفتاری : پایان نامه ارشد مهندسی معماری
معماری یکی از هنرهای بسیار فاخر ایران زمین میباشد که ریشه در فرهنگ و مدنیت هزاران ساله ما دارد . هنری که امروزه با تلفیق علوم مهندسی به یک رشته بسیار جذاب دانشگاهی در کشورمان تبدیل شده و بدلیل همین ریشه فرهنگی از رشته های بسیار پرطرفدار دانشگاهی میباشد. در ادامه به سری جدیدی از پایان نامه های کارشناسی ارشد رشته معماری میپردازیم . پایان نامه حاضر با عنوان ” طراحی مجتمع مسکونی با رویکرد علوم رفتاری با فرمت قابل ویرایش WORD به شما دانشجویان و کاربران گرامی معرفی می گردد.
چکیده پایان نامه طراحی مجتمع مسکونی با رویکرد علوم رفتاری :
رشد بی سابقۀ معارف بشری و تحولات بزرگ اجتماعی در دهه های اخیر و همچنین تدوین و گسترش استانداردهای متعدد نه تنها رویه عملی طراحی محیط را آسانتر نکرده اند، بلکه در بسیاری از موارد حساسیت آن را است نمایان تر ساخته اند. دلیل این موضوع نمایان شدن پیچیدگیهای زندگی انسان و اهمیت توجه به مسائل رفتاری در حوزه فردی و اجتماعی است. در مطالب پیش رو سعی گردیده به فرایند طراحی یک مجتمع مسکونی از زاویه علوم رفتاری نگریسته شود. به این معنا که در مراحل طراحی با توجه به نیازها و درک انسان از محیط، به بستر گسترده علوم انسانی در مطالعات محیطی و خصوصا پژوهشهای روانشناسان تکیه شده است. در این راستا به مکانهایی که تعاملهای اجتماعی اتفاق میافتند توجه ویژهای میشود. از این رو در هر مرحله کوشش شده است که مرزها و حریمهای حوزههای مذکور شفافنمایی شود و طراحی متناسب با رفتار مطلوب در هر فضا ارایه گردد.
کلمات کلیدی: مسکن، علوم رفتاری، مجتمع مسکونی، روانشناسی محیط.
طرح و ضرورت مسئله
عمدتاً و به طور مرسوم در تئوری و تاریخ معماری به بناهای شاخص و باعظمت توجه شده است. در این نوع برخورد تمرکز بیشتر بر روی آثار انسانهای خارق العاده و ساختمانهای نادر صورت گرفته است. اگر چه چنین بناهایی از نظر فضا، کیفیت و تاثیرگذاری دارای اهمیت هستند اما از نظر تعداد بی اهمیت تلقی میشوند. واقعیت این است که محیط مصنوع – که حاصل کار معماری مردمی است – عموماً در تاریخ و تئوری معماری به فراموشی سپرده میشود. (راپوپورت، 1388، 12) از سوی دیگر بناهای صاحب سبک را نیز باید در بستر شبکه های بومی و روابطی که با آن دارند مورد بررسی قرار داد. قطعاً درک این بناها بدون توجه به بستری که بنا در آن ساخته شده کامل نخواهد بود.
هر معمار حتما در مقطعی از فعالیت شغلی یا تحصیلی خود با مقوله مسکن به صورت مستقیم روبرو میشود و به جرات میتوان گفت تقریبا همه حوزههای معماری، به صورت مستقیم یا غیر مستقیم با بحث مسکن در ارتباط هستند.
با وجود مطالعات بسیار گسترده و فراوان در این زمینه و با مشخص شدن مشکلات کالبدی در بسیاری از مجتمعهای مسکونی در اوایل نیمه دوم قرن گذشته، ضرورت حمایت و مطالعات اجتماعی بیشتر و همین طور یک دستور کار طراحی کالبدی در طراحی شهری آشکار شد و به نظر میرسد همواره نکات مبهمی در رابطه با طراحی مسکن و مجتمعهای مسکونی وجود دارد.
اهداف
مشکلات پروژه های مسکونی فراوانی در ایالات متحده، انگلستان و فرانسه، محدودیتهای معماری و شکل کالبدی را با توجه به عنوان تعیین کننده ی رفتار اجتماعی- چه خوب و چه بد- نشان دادند و به این ترتیب چنین ضرورتی در دههی 1930 شناخته شد، ولی به دلایلی تا دهه ی 1950 یا به فراموشی سپرده شد و یا اینکه مورد بی توجهی قرار گرفت. با نگاهی به آنچه گذشت مشخص میشود که لازم است به فضای بین ساختمانها و عرصهی عمومی و طرحهای بزرگ معماری و همچنین تسهیلات عمومی توجه بیشتری مبذول شود. ( لنگ، 1386، 239) با توجه به موارد مذکور، در این طراحی، مسکن بهینه با در نظر گرفتن یافته های علوم رفتاری و با توجه به مسائل اجتماعی انسان در راس کار قرار گرفت.
مشارکت خانواده در اجتماعی بزرگتر، بوجود آوردن حس امنیت، تعامل با انسانهای دیگر و گاهی جلوگیری از نفوذ برخی افراد یا گروه های خاص، طراحی مسیرها مسکونی با اصالت دادن انسان به جای ماشین، ایجاد امکان شناسایی افراد خودی از غیر، عدم تجاوز سرزده غریبه ها به فضاهایی که ساکنین آن را نیمه خصوصی و یا فضای جمعی ساکنین به حساب میآورند، تشخیص درست و توجه به سلسله مراتب فضاها از عمومی تا خصوصی، تعیین مرتبه هر یک از فضاها (از خصوصی تا عمومی ) از طریق مشخص نمودن واضح آن که توسط ساکنین و غریبه ها قابل تشخیص باشد، توجه به فضای باز مورد نیاز اطفال نوپا، طراحی محیطهای دسترسی به گونهای که تحت اشراف پنجره های واحدهای مسکونی باشد و در انتها افزایش احساس مالکیت و مسئولیت ساکنان نسبت به محیطشان اهداف اصلی این طرح میباشد.
فهرست مطالب پایان نامه طراحی مجتمع مسکونی با رویکرد علوم رفتاری :
پیش گفتار 1
فصل اول
مقدمه 3
طرح و ضرورت مسئله 3
اهداف 4
سوالات تحقیق 4
روش تحقیق 5
فصل دوم
مبانی نظری مسکن و مجتمع های مسکونی 7
مسکن 7
2-1-1- تاریخچه مسکن 7
2-1-2- مفهوم مسکن 7
2-1-3- الگوهای خانه با توجه به رفتارهای جمعی 9
2-1-4- انواع مسکن 11
علوم رفتاری 14
2-1-5- رفتار 14
روانشناسی محیط 14
2-1-6- روانشناسی محیط و معماری 15
2-1-7- خلوت، قلمروپایی، فضای شخصی و فضاهای قابل دفاع 20
شهر، مسکن و مدرنیسم 31
تراکم 34
2-1-8- تراکم و کیفیت در محیط مسکونی 35
فضای باز خصوصی 37
آپارتمان های بلند 37
2-1-9- جنبه های اجتماعی 38
مشکلات پروژه های وسیع 39
آشفتگی ناشی از اتومبیلها 40
تردد پیاده رکن اصلی طراوت و زندگی در مکان 42
بررسی یک پروژه شاخص 43
جمع بندی 46
فصل سوم
تبیین معیارهای طراحی 50
قوانین ملی، اصول و معیارهای طراحی (مقررات ملی ساختمان، 1388) 50
3-1-1- شکل و ظاهر ساختمان 50
3-1-2- الزامات کارگاه ساختمانی 50
3-1-3- الزامات مصالح و فراورده های ساختمانی 51
3-1-4- الزامات ساختمان در خصوص تأسیسات و تجهیزات شهری 52
3-1-5- الزامات ساختمان در خصوص حفاظت در برابر لرزش، حرارت و صدا 52
3-1-6- الزامات ساختمان در خصوص تجهیزات حفاظت در برابر سوانح 53
دسترسی ها 56
3-1-7- ورودی یک منطقه مسکونی 56
3-1-8- سلسله مراتب فضایی 58
3-1-9- هویت اجتماعی 59
3-1-10- طراحی محل عبور و مرور 61
3-1-11- نقاط ضعف تردد پیاده 66
3-1-12- ایمنی تردد 70
3-1-13- برنامه ریزی برای تردد پیاده در داخل بناها 71
3-1-14- جزئیات برنامه ریزی برای تردد پیاده 72
3-1-15- تردد دوچرخه به عنوان مکمل پیاده 73
3-1-16- قواعدی برای رفع نیازهای معلولان جسمی 75
فضای سبز و مجتمع های مسکونی 75
3-1-17- تعریف و کاربرد فضای سبز 76
3-1-18- کاربردهای فضای سبز در محیطهای مسکونی 78
نور و روشنایی 81
3-1-19- تامین روشنایی محوطه 82
3-1-20- عوامل موثر در طراحی روشنایی معابر 82
3-1-21- چشم زدگی و روشهای جلوگیری از آن 83
3-1-22- مراحل طراحی روشنایی معابر 83
امنیت 85
3-1-23- تعریف 86
3-1-24- حفظ امنیت در یک ساختمان 87
خلاصه راه حلهای ارئه شده برای طراحی مجموعه های بزرگ 108
فصل چهارم
معرفی طرح معماری 112
معرفی طرح و ایده اولیه 112
معرفی و بررسی بستر سایت 113
4-1-1- مطالعات اقلیمی و جغرافیایی 114
4-1-2- خلاصه ویژگیهای معماری بومی مناطق گرم و خشک 120
4-1-3- مطالعات فرهنگی 123
4-1-4- مطالعات جمعیت 126
4-1-5- خلاصه مطالعات مسکن 131
موقعیت سایت 134
مطالعات میدانی درون سایت 135
پرورش ایده و تشریح طرح 137
نقشه های اجرائی طرح 139
تصاویر مجموعه 148
منابع و مآخذ 151
فهرست شکل ها
شکل 1 خانه مدرن برای همه ملتها (پوردیهیمی ، 1391، 6) 8
شکل 2 خانه؛ نیازهای فرهنگی و اجتماعی (پوردیهیمی، 1391، 3) 9
شکل 3 تردد پیاده حس زندگی در مکان(Watson, 2003, 1. 5-6) 42
شکل 4 (Newman, 1996, 10) 43
شکل 5 تصور معمار از نتیجه طرح (Newman, 1996, 10) 44
شکل 6 (Newman, 1996, 12) 45
شکل 7 اصالت حرکت پیاده (Watson, 2003, 1. 5-6) 46
شکل 8 طراحی پارک موقت (Watson, 2003, 1. 5-6) 47
شکل 9 مشخص نشدن اهمیت معبر ورودی با طراحی (قریب، 1390، 52). 56
شکل 10 طراحی برای بوجود آوردن وضعیت دروازه مانند برای ورودی(قریب، 1390، 52). 57
شکل 11 القاء وضعیت دروازه مانند با باریکتر شدن فضای خیابان معبر ورودی (قریب، 1390، 52). 57
شکل 12 باریکی فضای خیابان توسط بناها و مرتبط نمودن آنها به هم (قریب، 1390، 52). 57
شکل 13 پوشیده شدن ورودی توسط بنا آن را پر اهمیت تر جلوه گر می سازد (قریب، 1390، 53). 57
شکل 14 تعریف ورودی با دروازه قوسی شکل و باغچه های دو طرف (قریب، 1390، 53). 58
شکل 15 قرار گرفتن دو درخت در طرفین حریم ورودی (قریب، 1390، 53). 58
شکل 16 طبقه بندی معابر(Watson, 2003, 36) 61
شکل 17(Watson, 2003, 1. 5-8) 64
شکل 18 (Watson, 2003, 5. 7-4) 73
شکل 19 موقعیت سایت مورد مطالعه در نقشه شیراز 135
شکل 20 همجواریها: خیابان سرباز 136
شکل 21 همجواریها: بلوار بعثت 136
شکل 22 همجواریها: ورودی پارک بعثت 136
شکل 23دید پرنده به کل مجموعه 137
شکل 24 اجتناب از اشراف به فضاهای خصوصی 137
شکل 25 پارکینگ موقت 138
شکل 26 پارکینگ موقت 138
شکل 27 ترکم استفاده 109
شکل 28 سایت و جانمایی ساختمانها 140
شکل 30 نقشه طبقه اول 142
شکل 31 نقشه طبقه دوم تا ششم 143
شکل 32 پارکینگ و موتور خانه 144
شکل 33 پشت بام 145
شکل 34 برش طولی ساختمان 146
شکل 35 برش طولی سایت و ساختمانها 147
شکل 36 نگهبانی 148
شکل 37دید از بالا به ورودی و نگهبانی 148
شکل 38 دید به یکی از بلوکها 149
شکل 39 دید ناظر از بیرون مجموعه 149
شکل 40 فضای سبز درون مجموعه 150
فهرست جدول ها
جدول 1 انواع گونه های مسکونی با توجه به معیارهای مختلف 12
جدول 2 ادامه جدول شماره قبل 13
جدول 3 ویژگیهای جوامع شهری در ادوار مختلف 33
جدول 4 ویژگیهای مسکن در ادوار مختلف 34
جدول 5 برآورد جریانهای تردد سواره با توجه به کاربری ساختمانهای محل(بنتلی، 1389، 361) 62
جدول 6 برآورد عرض سواره روها با توجه به نوع راه و میزان رفت و آمد (بنتلی، 1389، 38) 63
جدول 7 برآورد عرض سواره روها در مسیرهای مسکونی (بنتلی، 1389، 38) 63
جدول 11 شدت روشنایی لازم جهت معابر 85
جدول 12 شدت روشنایی متوسط خیابان براساس حجم عابرین و ترافیک 85
جدول 15 جمعیت شهر شیراز و میزان رشد سالانة جمعیت شهر شیراز در دورة (75 تا 1335) 114
جدول 16 اصول معماری بومی مناطق اقلیمی چهارگانه ایران (کسمایی، 1387، 96) 116
جدول 32 درصد جمعیت گروههای سنی مناطق شهری شهر شیراز ـ 1375 127
جدول 35 درصد نسبی جمعیت شاغل و بیكار مرد و زن مناطق شهری شهر شیراز 1375 128
جدول 39 درصد نسبی شاغلان ساكن برحسب گروههای اصلی شغلی در مناطق شهر شیراز 1375 129
جدول 45 موقعیت حوزه های شهرداری منطقه یک 130
جدول 52 برآورد جمعیت منطقة یك شهر شیراز با فرض حداکثر در دورة (95 ـ 1375) 131
جدول 29 درصد خانوارها برحسب تعداد افراد در خانوار به تفكیك مناطق 1375 131
جدول 49 خانوار معمولی ساكن، تعداد واحد مسکونی، بعد خانوار، خانوار بر واحد مسکونی و نفر بر واحد مسکونی در مناطق ششگانة شهر شیراز در سال 1375 132
جدول 47 جمعیت میزان رشد سالانه، مساحت و تراکم نسبی (نفر در هكتار) در زیرمجموعههای پیشنهادی منطقة یك شهرداری شیراز 1375 ـ 1365 133
جدول 41 حوزههای منطقة یك شهر شیراز براساس شبكههای اصلی و فرعی 134
فهرست نمودارها
نمودار 1 تراکم چند شهر بزرگ جهان بر حسب نفر در هکتار و با توجه به فاصله از مرکز شهر(Watson , 2003, 24) 35
نمودار 2 میزان جرم درون راهروها با توجه به تعداد طبقات ساختمان(Newman ، 1996, 10) 44
راهنمای خرید و دانلود فایل
برای پرداخت، از کلیه کارتهای عضو شتاب میتوانید استفاده نمائید.
بعد از پرداخت آنلاین لینک دانلود فعال و نمایش داده میشود ، همچنین یک نسخه از فایل همان لحظه به ایمیل شما ارسال میگردد.
در صورت بروز هر مشکلی،میتوانید از طریق تماس با ما پیغام بگذارید و یا در تلگرام با ما در تماس باشید، تا مشکل مورد بررسی قرار گیرد. دیجی لود متعهد میشود که هر طور شده فایل خریداری شده ، به دست شما خواهد رسید.
برای دانلود فایل روی دکمه خرید و دانلود کلیک نمایید.
ديدگاه ها