ارزیابی مدیریت طرح های منابع طبیعی با استفاده از برخی معیارهای بوم شناختی و اجتماعی توسعه پایدار : پایان نامه ارشد مهندسی کشاورزی منابع طبیعی و مدیریت مناطق بیابانی

کشور عزیزمان ایران با توجه به تنوع اقلیم ، آب و هوای مطبوع و اراضی وسیعی که در اختیار دارد در صورت مدیریت در عرصه کشاورزی میتواند یکی از قطب های بلامنازع کشاورزی دنیا باشد و با پرورش دانش آموختگان خبره در گرایش های مختلف رشته کشاورزی میتوان به این مهم نایل آمد.دیجی لود در ادامه به معرفی پایان نامه های کارشناسی ارشد رشته کشاورزی میپردازد. پایان نامه حاضر با عنوان”  ارزیابی مدیریت طرح های منابع طبیعی با استفاده از برخی معیارهای بوم شناختی و اجتماعی توسعه پایدار، مطالعه موردی: طرح بیابان زدائی دشتک سیاه شهرستان خنج،استان فارس” با گرایش  کشاورزی منابع طبیعی و مدیریت مناطق بیابانی و با فرمت Word (قابل ویرایش) تقدیم شما دانشجویان عزیز میگردد.

چکیده پایان نامه  ارزیابی مدیریت طرح های منابع طبیعی با استفاده از برخی معیارهای بوم شناختی و اجتماعی توسعه پایدار:

مناطق خشک ونیمه خشک بیشتر از 40%سطح کره زمین را پوشانده و محل سکونت بیش از 1میلیارد انسان است. توجه به مقوله بیابان­ زدایی برای کشوری همچون ایران که 34 میلیون هکتار معادل یک چهارم وسعت آن را بیابان فرا گرفته، ضرورتی انکار ناپذیر است.حال آنکه 5 میلیونهکتار از این سطح وضعیتی بحرانی دارند و تنها 2 میلیون هکتار آن مهار شدهاست.در این راستا تحقیقی در خصوص ارزیابی طرح­های بیابان­زدائی در منطقه دشتک سیاه شهرستان خنج به منظور بررسی موفقیت یا عدم موفقیت طرح­های بیابان ­زدائی به انجام رسید.

بدلیل قرار گرفتن منطقه تحقیق در جنگل­های کم تراکم خاورمیانه در این تحقیق از معیارها و شاخص­های توسعه پایدارکایرو 2000 نسبت به تهیه پرسشنامه و تکمیل پرسشنامه­ ها توسط گروه­های کارشناس ( اجرائی، دانشگاهی و پژوهشی)  و تحلیل آن با استفاده از نرم افزار  expert choice 2000 اقدام شده است. در بین معیارها، معیار حفظ تنوع زیستی با 0256/0و از بین  شاخص­ها، شاخص قابلیت اتکا به تجدید حیات با 073/0 دارای بیشترین اهمیت و حائز بالاترین امتیاز در بین معیارها و شاخص­های کایرو می­باشند. با عملیات میدانی شاخص­های منتخب بوم­شناختی و اجتماعی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت و میزان تولید علوفه 130کیلوگرم بدست آمد. در بررسی عوامل موثر بر میزان وابستگی به مرتع، ارتباط با کارشناسان، رضایت­مندی از پروژه و تمایل به ادامه پروژه رابطه معنی داری بدست نیامد.

مقدمه

بیابان­ها عمدتا در قلمرو بین مدار­ها و یا برخی ازمناطق خشکی، آنجا که زمستان­های سرد و تابستان­های گرم دارد گسترش یافته است و حدودیک سوم از خشکی ­ها را اشغال کرده است. بیابان­ های داخلی در ایران، در منطقه فلات مرکزی ایران قرارگرفته­ اند که این منطقه نیمی از مساحت ایران را شامل می­شود. این منطقه که درمیان رشته کوه­های البرز و خراسان و زاگرس واقع گردیده است، مناطق کویری وبیابانی ایران را شامل می­شود(کردوانی، 1367).

یکی از دغدغه­ های امروز کشورهای جهان موضوع مهار بیابان­زایی است. توجه به مقوله مهار بیابان­ زایی برای کشوری همچون ایران که 34 میلیون هکتار معادل یکچهارم وسعت آن را بیابان فرا گرفته، که 5 میلیون هکتار تپه­ های شنی فعال، 12 میلیون هکتار  تپه شنی غیرفعال و باقیمانده مساحت تحت تاثیر تجمع نمک، خاکهای شور و قلیایی قرار دارد(پاکپرور،1378)، ضرورتی انکار ناپذیر است. از 12 میلیون هکتار بیابان در ایران بیش از 5/1 میلیون هکتار تا سال 1984 کاملا جنگل شده (Anon,2008) و به 1/2 میلیون هکتار افزایش یافته است(Nap,2005).

ضرورت انجام مطالعه ارزیابی مدیریت طرح های منابع طبیعی

برای رسیدن به توسعه پایدار، منابع طبیعی، اجتماع و اقتصاد سهم بسزایی را دارند و هریک از این عوامل دارای محدودیت‏هایی در مجموعه خود می‏باشند(شکل1-1).

منابع طبیعی بخش مهمی از این سیستم را به خود اختصاص داده و حفاظت ازآن شرط اصلی توسعه پایدار است، درصورتی که استفاده نادرست از این منابع طبیعی جهت برطرف نمودن نیاز بشر باعث شده که امروزه با کمبود منابع تولید غذایی وتخریب منابع طبیعی مواجه باشیم. ادامه داشتن فقر کشاورزان، هدر رفتگی منابع طبیعی و ضایع شدن محیط زیست دلیلی برای چاره جویی می باشد. بشر پی برده است برای آنکه بتواند جلوی فقر وضایع شدن سرزمین را بگیرد باید به همراه طبیعت حرکت و از سرزمین به اندازه توان یا پتانسیل تولیدی آن استفاده نماید. مضافا اینکه نوع استفاده از سرزمین رابراساس توان کاربری سرزمین بنا نهد ونیازهای اقتصادی واجتماعی را با توجه به توان سرزمین برآورده سازد.

با توجه به اینکه یکی از معیارهای توسعه پایدار کاهش سطح بیابان­ها و فراهم نمودن شرایط احیاء مناطق تخریب یافته وافزایش تولید می­باشد لذا با استفاده از معیارهای توسعه پایدار تلاش می­گردد تا برای اولین بار موفقیت یا عدم موفقیت طرح‏های بیابانزدائی در سطح منطقه‏ای خشک و نیمه خشک که معرف سطح وسیعی از مناطق جنوب کشور است مورد ارزیابی و سنجش قرار گیرد.

هدف تحقیق

هدف اصلی ازانجام این مطالعه، انتخاب و اولویت ­بندی شاخص­های مناسب بوم شناختی و اجتماعی توسعه پایدار (کایرو2000) بر اساس نیازها و اولویت‏های محلی و شرایط محیطی و اجتماعی می باشد.

– ارزیابی قابلیت اندازه گیری و سنجش شاخص های منتخب بوم شناختی واجتماعی، در عرصه های منابع طبیعی و جوامع محلی

– ارزیابی قابلیت اجرایی و عملیاتی شدن مدل اولویت ­بندی شده مورد تحقیق

– بررسی میزان پذیرش طرحهای مدیریت منابع طبیعی (طرحهای بیابانزدایی ) از لحاظ اجتماعی در جوامع محلی

سایر اهداف فرعی مورد نظر عبارت است از:

• معرفی مناسب‏ترین و کاربردی‏ترین شاخص ها بر اساس مجموعه شرایط محیطی و اجتماعی منطقه تحقیق
• تدوین و پیشنهاد مدل مناسب ارزیابی طرحهای مدیریت منابع طبیعی (طرحهای مرتعداری، بیابان زدایی و… ) بر اساس معیارهای بوم شناختی و اجتماعی توسعه پایدار
• بررسی میزان موفقیت طرحهای کنترل بیابان زائی در قالب مطالعه موردی (طرح بیابان زدائی دشتک سیاه) از نقطه نظر بوم شناختی و اجتماعی

فرضیه تحقیق ارزیابی مدیریت طرح های منابع طبیعی

فرضیه اصلی تحقیق این است که بر اساس معیارهای منتخب و اولویت بندی بوم شناختی و اجتماعی توسعه پایدار (کایرو2000) می توان ارزیابی مناسبی از میزان موفقیت یا عدم موفقیت طرحهای مدیریت منابع طبیعی بویژه طرحهای بیابانزدایی ارائه نمود و بر همین اساس مدلی ملی و محلی جهت ارزیابی طرح­های فوق الذکر در مناطق خشک و نیمه خشک پیشنهاد کرد. در این مدل پیشنهادی:

• شاخص های منتخب بوم شناختی واجتماعی، قابلیت اندازه گیری و سنجش در عرصه های منابع طبیعی و جوامع محلی دارند.
• مدل اولویت بندی شده مورد تحقیق، قابلیت اجرایی و عملیاتی شدن را در عرصه دارد.
• طرحهای مدیریت منابع طبیعی (طرحهای بیابان زدایی ) از لحاظ اجتماعی مورد پذیرش جوامع محلی واقع شده اند.
• اجرای طرحها در ارتقاء سطح رفاه اجتماعی جوامع محلی تاثیر داشته است.
• اجرای طرح توانسته است انگیزه لازم جهت تداوم زندگی در محیط های در معرض بیابانی شدن را فراهم سازد.
• عملیات اصلاحی انجام شده در طرحها از لحاظ بوم شناختی از پایداری لازم برخوردار است.
• اجرای عملیات بیولوژیک سبب بهبود وضعیت فعالیتهای جاری اقتصادی ساکنین محلی گردیده است.

فهرست مطالب ارزیابی مدیریت طرح های منابع طبیعی

فصل اول: مقدمه و کلیات

1-1-  مقدمه. . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . .   2

1-2-  تعاریف بیابان . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  3

1-3-  بیابان­ زائی . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . 4

1-4-  مفهوم توسعه پایدار و ارتباط آن با بیابان زایی . . .. . . . . . . . . . 6

1-5- رابطه فعالیت انسان با توسعه پایدار . . . . . . .. . . . . . . . . .7

1-6- بیابان­زدائی . . . . . . . .  . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..8

1-7- ضرورت انجام مطالعه. . . . . . . . . . . . . . ..9

1-8- هدف تحقیق. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..10

1-9- فرضیه تحقیق. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..11

فصل دوم: سابقه تحقیق

2-1- مباحث توسعه پایدار. . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . .13

2-2- شاخص چیست؟. . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . ..18

2-3- ویژگی­های شاخص­های موثر. . . . . . . . . .. . . . . 18

2-3- تصمیم گیری گروهی و ارجحیت آن. . . . . . . . . . . . . . . .. 22

فصل سوم: معرفی منطقه و روش­های نمونه ­گیری

3-1- منطقه مورد مطالعه. . . . . . . .. ..26

3-2- سیمای عمومی و پستی و بلندی­های منطقه. . . .. . . . . . . ..27

3-2-1- بررسی ارتفاعات منطقه. . . . . . . .  . . . . ..27

3-2- 2- زمین شناسی و ژئومورفولوژی منطقه. . . . . . . . . . . . . . . 28

3-2-3- اقلیم شناسی منطقه. . . . . . . . . . . . . . . . 29

3-3- روش نمونه گیری. . . .  . . . . . . . . . . .30

3-4- مراحل گام به گام تکمیل پرسشنامه و تحلیل داده­ها. . . . . .31

3-4-1- انتخاب شاخص­های مناسب اکولوژیکی و اجتماعی. . . . . . .  . . . . . ..31

3-5- روش نمونه گیری. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. 35

3-6- نحوه انتخاب گروه کارشناسی و جامعه آماری . . . . . . . . . . 35

3-7- تشکیل سلسله مراتبی و ورود داده­ها. . . . . . . .  . . . . .. 37

3-4-2- تعیین طبقات و واحدهای مناسب سنجش هر شاخص. . . . . . . . . 38

3-4-3- برآورد روند موفقیت با ترکیب شاخص­های مورد مطالعه. . .. . . . . 39

3-8- نمونه گیری داده­های پوشش گیاهی و محی. . . . . . . ….40

3-9- گروه­های هدف و مطالعات اجتماعی منطقه. . . . . . . . . . . . . . .. .41

3-10- جامعه آماری بهره­برداران. . . . . . . . . . . . . . . . . . . 41

فصل چهارم: نتایج

4-1- نتایج تحلیل بدست آمده از AHP. . . . . . . . . 43

4-2- نتایج آماری پوشش گیاهی. . . . . .. . . . . . . 50

4-3- فهرست گونه­های گیاهی. . . . .  . .51

4-4- بررسی پوشش گیاهی مرتعی. .  . . . ..  52

4-5- بررسی وضعیت جمعیت منطقه مطالعاتی. . . . .. 52

4-6- بررسی وضعیت اشتغال منطقه مطالعا. . . . . . . .  53

4-7- بررسی وضعیت سواد بهره ­برداران. . . . . . . . . . . . . . . 53

4-8- بررسی وضعیت سوخت و انرژی بهره ­برداران. . .  . . . . . .. 54

4-9- نتایج تحلیل بدست آمده از SPSS . . . . . . . 55

4-10- تعداد اعضای خانوار جامعه مورد تحقیق. . . . .. . . . . .  56

4-11- میزان وابستگی جامعه مورد تحقیق به مرتع. . . . . . . .. . . . . . .  56

4-12- نحوه استفاده از مرتع . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 58

4-13- میزان رضایت­مندی از پروژه. .  . . . . . .. 59

4-14- تمایل به ادامه پروژه. . . . . . . . .  . . . 60

4-15- بررسی رابطه متغیر رضایت­مندی با سایر متغیرها . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..61

4-16- بررسی رابطه متغیر میزان ارتباط با کارشناسان با سایر متغیرها. . . . . . . . . . . . . . 62

4-17- بررسی رابطه متغیر میزان درآمداز محل طرح با سایر متغیرها. . . . . . . . . . . . . . . 62

4-18- بررسی رابطه متغیر میزان تمایل با ادامه پروژه با سایر متغیرها.. . . . . . . . . . . . . . 63

4-19- بررسی رابطه متغیر میزان وابستگی به مراتع با میزان درآمد سالانه. . . . . . . . . . .  64

فصل پنجم: بحث

5-1– بحث. . . . . . . . . . . . . . . ..66

فصل ششم: نتیجه گیری و پیشنهادها

6-1- نتیجه گیری. . . . . . . . . . . 72

6-2- پیشنهادات . . . . . . . . . . . . . . ..73

منابع فارسی. . . . . . . . .. . . . . 74

منابع لاتین . . . . . . . . .. . . . . . . . .77

چکیده انگلیسی . . . . . . . . .. . . . ..83

فهرست جداول

فهرست شکل­ها

شکل شماره1-1: چرخه توسعه پایدار                                                          9

شکل شماره3-1: محدوده مورد مطالعه                                                       26

شکل شماره3-2: منحنی آمبروترمیک منطقه مورد مطالعه                               30

شکل4-1: درصد معیارها و شاخص­های کایرو2000                                       47

نمودار 4-1: فراوانی تعداد اعضای خانوار جامعه مورد تحقیق   56

نمودار 4-2: میزان وابستگی جامعه مورد تحقیق به مرتع      57

نمودار4-3: میزان رابطه جامعه مورد تحقیق با کارشناسان                               57

نمودار 4-4: میزان رضایت­مندی جامعه مورد تحقیق از پروژه                            59

نمودار4-5: تمایل به ادامه پروژه در بین جامعه مورد تحقیق                             60

فهرست ضمائم

جدول شماره 1: لیست فلورستیک منطقه. . . . . . . . . . .  . . . . . 86

راهنمای خرید و دانلود فایل

برای پرداخت، از کلیه کارتهای عضو شتاب میتوانید استفاده نمائید.

بعد از پرداخت آنلاین لینک دانلود فعال و نمایش داده میشود ، همچنین یک نسخه از فایل همان لحظه به ایمیل شما ارسال میگردد.

در صورت بروز  هر مشکلی،میتوانید از طریق تماس با ما  پیغام بگذارید و یا در تلگرام با ما در تماس باشید، تا شکایت شما مورد بررسی قرار گیرد.

برای دانلود فابل روی دکمه خرید و دانلود  کلیک نمایید.