بررسی شاخص های جوانه زنی بذور لاین ها و ارقام مختلف جو در سطوح متفاوت هیدروپرایمینگ و هیومیک پرایمینگ : پایان نامه ارشد کشاورزی زراعت و اصلاح نباتات

کشور عزیزمان ایران با توجه به تنوع اقلیم ، آب و هوای مطبوع و اراضی وسیعی که در اختیار دارد در صورت مدیریت در عرصه کشاورزی میتواند یکی از قطب های بلامنازع کشاورزی دنیا باشد و با پرورش دانش آموختگان خبره در گرایش های مختلف رشته کشاورزی میتوان به این مهم نایل آمد.دیجی لود در ادامه به معرفی پایان نامه های کارشناسی ارشد رشته کشاورزی میپردازد. پایان نامه حاضر با عنوان” بررسی شاخص های جوانه زنی بذور لاین ها و ارقام مختلف جو در سطوح متفاوت هیدروپرایمینگ و هیومیک پرایمینگ ” با گرایش زراعت و اصلاح نباتات و با فرمت Word (قابل ویرایش) تقدیم شما دانشجویان عزیز میگردد.

چکیده پایان نامه بررسی شاخص های جوانه زنی بذور لاین ها و ارقام مختلف جو در سطوح متفاوت هیدروپرایمینگ و هیومیک پرایمینگ:

از روش هایی که باعث بهبود قدرت رشد، تسریع شاخص های جوانه زنی و افزایش عملکرد گیاه جو می شود می توان به پرایم کردن و استفاده از هیومیک اسید اشاره کرد. این تحقیق به منظور ارزیابی اثرات تیمارهای مختلف پرایم کردن با هیومیک اسید بر مولفه های جوانه زنی و رشد اولیه گیاهچه های ارقام مختلف جو در قالب طرح فاکتوریل بر پایه CRD در سه تکرار در آزمایشگاه و گلخانه مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اردبیل اجرا گردید. سطوح فاکتور A شامل شاهد، بذر مال کردن با کود مایع هیومیک، خیساندن بذوردر آب مقطر، هیومیک پرایمینگ به مدت 5 ساعت، هیدروپرایمینگ به مدت 5 ساعت، هیومیک پرایمینگ به مدت 10 ساعت، هیدروپرایمینگ به مدت 10 ساعت، هیومیک پرایمینگ به مدت 15 ساعت، هیدروپرایمینگ به مدت 15 ساعت و سطوح تیمار B10 ژنوتیپ جو بودند.

نتایج نشان داد که بین سطوح پرایمینگ مورد مطالعه از نظر کلیه صفات به جز وزن خشک ساقه چه، شاخص ویگور و شاخص محتوای کلروفیل اختلاف معنی داری در سطح احتمال 5 و 1 درصد وجود دارد. همچنین بین لاین ها و ارقام مورد مطالعه به غیر از وزن خشک ساقه چه، وزن خشک ریشه چه و شاخص ویگور، بقیه صفات در سطح احتمال 1 درصد اختلاف معنی دار نشان دادند.

همچنین اثر متقابل سطوح پرایمینگ در لاین ها معنی دار نبود. تجزیه خوشه ای، 10 ژنوتیپ جو را در دو گروه قرار داد. خوشه اول شامل پنج ژنوتیپ به نام های سیدا ، سارا، ماکوئی، سهند و آبیدر بود و در خوشه دوم پنج ژنوتیپ دیگر به نام های ویچ11،آردا، اس ال بی 05-39، موب1337 و مانتان 1-0 جای گرفتند. تجزیه به عامل ها نشان داد که عامل اول بیشترین حجم از تغییرات داده ها را در بر می گیرد که صفات طول گیاهچه در مرحله انتقال به گلدان، طول گیاهچه در روز چهارم بعد از انتقال، طول گیاهچه در روز هشتم بعد از انتقال ، طول گیاهچه در روز دوازدهم بعد از انتقال، و طول گیاهچه در روز شانزدهم بعد از انتقال دارای ضریب مثبت بزرگ بودند که این عامل را می توان به عنوان عامل قامت گیاهچه معرفی کرد.

مقدمه

جو با نام علمی Hordeum vulgar یکی از غلات مناطق سردسیری و از خانواده گندمیان (گرامینه) متعلق به گیاهان تک لپه ای می باشد. جو از میان غلات اولین غله ای است که مورد کشت انسان قرار گرفت. جو تا چند قرن قبل غله منحصر به فرد بود، تا اینکه رفته گندم و چاودار جانشین آن شد (بهنیا،1376). جو در جهان چهارمین غله مهم بعد از گندم ، برنج و ذرت میباشد (آگار و همکاران،2004 ). جوانه زنی اولین مرحله نمو در گیاه است که یکی از مراحل مهم و حساس در چرخه زندگی گیاهان و یک فرآیند کلیدی در سبز شدن گیاهچه می باشد (دی وایلیرس،1994).

ریشه به عنوان بخشی از گیاه محسوب میشود که سبب استقرار گیاه شده و در جذب آب و مواد غذایی، به ویژه در شرایط تنش (کشت دیم) نقش مهمی را ایفا می کند (گنجعلی،1384). رشد ریشه تحت تأثیر عواملی چون رطوبت، دما و عناصر غذایی خاک است (میاساکا وگرونس،1998). سبزواری و همکاران (1388) در تحقیقی عنوان نمودند با توجه به ملاحظات زیست محیطی اخیراً استفاده از انواع اسیدهای آلی برای بهبود کمی وکیفی محصولات زراعی و باغی رواج فراوان یافته است. مقادیر بسیار کم اسیدهای آلی اثرات قابل ملاحظه ای در بهبود خصوصیات فیزیکی، شیمیایی و بیولوژیک خاک داشته و به دلیل وجود ترکیبات هورمونی اثرات مفیدی در افزایش تولید و بهبود کیفیت محصولات کشاورزی دارد. هیومیک اسید محرک شناخته شده ریشه زایی است. تاثیر هیومیک اسید بر رشد ریشه چنان واضح و شگرف است که در مواردی حجم ریشه را تا چندین برابر افزایش می دهد. مهم ترین ساز وکار تحریک ریشه زایی، افزایش متابولیسم و نیز نفوذ پذیری جدار سلول ها نسبت به آب و مواد غذایی می باشد. به علاوه گرم نگه داشتن خاک و حفظ رطوبت نیز ممکن است در این جریان نقش داشته باشد (داعی و سرداری،1388).

جوانه زنی واستقرار گیاهچه از مراحل بحرانی و مهم در چرخه زندگی گیاهان می باشد (وینداوار و همکاران،2007).

یکی از تکنیک هایی که قدرت و استقرار گیاهچه ها و در نتیجه کارآیی گیاه را بهبود می بخشد، پرایمینگ بذر می باشد. پرایمینگ به تعدادی از روش های مختلف بهبود دهنده بذر اطلاق می شود (فاروق وهمکاران،2006). در پرایمینگ به بذر اجازه داده می شود تا کمی آب جذب کند؛ به طوری که مراحل اولیه جوانه زنی (شامل فعال شدن آنزیم ها ) انجام شود؛ اما ریشه چه خارج نمی شود. بعد از تیمار پرایمینگ بذرها خشک شده، ذخیره و کشت می شوند (مک دونالد،1999). اخیراً استفاده از اسید هیومیک برای بذر مال کردن قبل از کاشت مطرح می باشد. اسید هیومیک و اسید فولویک از منابع مختلف نظیر خاک، پیت، لیگنیت اکسید شده، زغال سنگ و غیره استخراج می شوند که در اندازه مولکولی و ساختار شیمیایی متفاوت اند (صباحتین نجدت، 2005). اسیدهای هیومیکی اثرات سودمندی روی خاک قلیایی دارند و با کلاته کردن عناصر ضروری سبب افزایش جذب آن ها شده و باروری خاک و عملکرد گیاهان را افزایش می دهند (لیو و کوپر،2000).

با توجه به اثرات مثبت هیدرو پرایمینگ بذر، در این تحقیق اثر هیومیک پرایمینگ با هیدرو پرایمینگ بذور ارقام جو در مرحله جوانه زنی مقایسه شد تا زمان مناسب برای استفاده از هیومیک در پرایمینگ هر یک از ارقام مورد مطالعه جو مشخص شود.

اهداف پژوهش

1)- بررسی شاخص های جوانه زنی بذور لاین ها و ارقام مختلف جو در سطوح متفاوت هیدروپرایمینگ و هیومیک پرایمینگ مورد مطالعه در این آزمایش.

2)- مقایسه اثر هیدروپرایمینگ و هیومیک پرایمینگ بذور لاین ها و ارقام جو مورد مطالعه بر تعدادی از خصوصیات اولیه جوانه زنی و سبز کردن.

نتیجه گیری :

نتایج به دست آمده از این تحقیق را می توان به شرح زیر بیان داشت:

1- بین سطوح پرایمینگ مورد مطالعه از نظر کلیه صفات به جز وزن خشک ساقه چه، شاخص ویگور و شاخص محتوای کلروفیل برگ ها اختلاف معنی دار وجود داشت. همچنین بین لاین ها و ارقام مورد مطالعه به غیر از وزن خشک ساقه چه، وزن خشک ریشه چه و شاخص ویگور در بقیه صفات اختلاف معنی دار مشاهده گردید.

2- هیومیک پرایمینگ تاثیر بسزایی بر روی طول ریشه و ساقه داشت و باعث افزایش طول ریشه و ساقه گردید.

3- از نظر سطوح پرایمینگ، به ترتیب 10 ساعت هیومیک پرایمینگ و 10 ساعت هیدروپرایمینگ بیشترین طول ریشه چه و ساقه چه را به خود اختصاص دادند.

4- بالاترین درصد جوانه زنی به 5 ساعت هیومیک پرایمینگ با میانگین 80 درصد و کمترین آن به خیساندن در آب مقطر با میانگین 62 درصد اختصاص یافت.

5- از نظر سطوح پرایمینگ، 5 ساعت هیومیک پرایمینگ با میانگین 20 روز بالاترین سرعت جوانهزنی را به خود اختصاص داد .

6- تجزیه به عامل ها نشان داد که عامل اول بیشترین حجم از تغییرات داده ها را در بر می گیرد که این عامل را می توان به عنوان عامل قامت گیاهچه معرفی کرد.