طراحی الگوی راهبردی ارزیابی عملکرد یگان های ناجا : پایان نامه ارشد مدیریت بازرگانی گرایش منابع انسانی و رفتار سازمانی

پایان نامه ای که به شما همراهان صمیمی فروشگاه دیجی لود معرفی میگردد از سری پایان نامه های جدید رشته مدیریت بازرگانی و با عنوان طراحی الگوی راهبردی ارزیابی عملکرد یگان های ناجا در 250 صفحه با فرمت Word (قابل ویرایش) در مقطع کارشناسی ارشد تهیه و نگارش شده است. امیدواریم مورد توجه کاربران سایت و دانشجویان عزیز مقاطع تحصیلات تکمیلی رشته های جذاب مدیریت قرار گیرد.

چکیده پایان نامه طراحی الگوی راهبردی ارزیابی عملکرد یگان های ناجا:

رهبر معظم انقلاب در دیدارهای خود با رؤسای دانشگاه ها و اساتید مکررا به ضرورت پیشرفت علمی کشور و رسیدن در حد مرجعیت علمی در جهان اشاره کرده و فرمودند: «من بارها گفته ام، کشور باید در علم، دردانش و به تبع آن علم و دانش، در آنچه که مترتب برعلم است. در رتبه های اول جهان قرار بگیرد. نمی گویم پنج سال دیگر، ده سال دیگر، نه، هدف را بگیرید پنجاه سال دیگر، اما باید برویم و برسیم و این، به همت احتیاج دارد و… » (ساورسفلی، 1389: 25).

در اين حدود دوازده سال، رشد علمى كشور نسبت به قبل از اين دوازده سال، شانزده برابر شده. اينها آمارهاى تقريبى است و از مراكز مطمئنى به دست آمده است؛ اين خيلى مهم است. همين حركت علمىِ رو به گسترش موجب شده كه پايگاه هاى اطلاع‌رسانى علمى معتبر دنيا اظهارنظر كنند كه رشد پيشرفت علم در ايران سيزده برابر متوسط دنيا است. اين واقعيت ها را در نظر داشته باشيم، اينها خيلى نكات مهمى است، ما چون زياد مي شنويم، زياد تكرار مي كنيم، برايمان عادى شده. اين جزو آمارهاى داخلى نيست كه حالا يك نفرى آمارى بدهد، يك نفر هم بگويد نخير، اين آمار درست نيست، نه، اين پايگاههاى اطلاع‌رسانى رسمى دنيايند كه اين قضاوت را دارند مي كنند، با ما هم خوب نيستند. يعنى من باور نمي كنم كه سياست هاى مسلط جهانى از دخالت در مراكز علمى و امثال اينجور پايگاهها دست بردارند، اگر همين پيشرفت در ايران ادامه پيدا كند، در سال ۲۰۱۸، يعنى پنج سال ديگر، ايران رتبه‌ى چهارم علمى دنيا را خواهد داشت؛ اين خيلى چيز مهمى است. يعنى بعد از سه كشور ديگر – آمريكا و چين و انگليس، آن سه كشورى است كه ذكر كردند – كشور چهارم، ايران خواهد بود، اين خيلى چيز مهمى است. البته من نمي خواهم ادعا كنم كه اين آمارها صددرصد آمارهائى است كه انسان مي تواند رويش سوگند ياد كند، نه، ليكن روش و حركت دانشگاههاى كشور الان به اين سبك است، يك حركت عمومىِ رو به پيشرفت. لذا اولين حرف ما به دانشگاههاى كشور و دانشمندان كشور و نخبگان كشور اين است كه نگذاريد اين حركت از دور بيفتد، نگذاريد حركت علمى كشور متوقف شود، هيچ مانعى نتواند دانشگاه كشور را از رشد به سمت پيشرفت علمى باز بدارد. اينكه ما روى علم تكيه مي كنيم، فقط به جهت احترام آرمانى به علم نيست – كه البته اين خودش يك نقطه‌ى مهمى است، اسلام براى علم ارزش ذاتى قائل است – ليكن علاوه‌ى بر اين ارزش ذاتى، علم قدرت است. يك ملت براى اينكه راحت زندگى كند، عزيز زندگى كند، با كرامت زندگى كند، احتياج دارد به قدرت. عامل اصلى كه به يك ملت اقتدار مي بخشد، علم است. علم، هم مي تواند اقتدار اقتصادى ايجاد كند، هم مي تواند اقتدار سياسى ايجاد كند، هم مي تواند آبرو و كرامت ملى براى يك ملت در چشم جهانيان به وجود بياورد. يك ملت عالم، دانا، توليد كننده‌ى علم، در چشم جامعه‌ى بين‌المللى و انسانها طبعاً با كرامت است. پس علم علاوه بر كرامت ذاتى و ارزش ذاتى، اين ارزش هاى بسيار مهمِ اقتدارآفرين را هم دارد. بنابراين بايد اين حركتى كه وجود دارد، اين شتابى كه وجود دارد، به‌هيچ‌وجه متوقف و كنْد نشود (بيانات در ديدار اساتيد دانشگاه‌ها بیست و هشتم ماه رمضان1434، ۱۳۹۲/۰۵/۱۵).

تقابل ذهنيت (تئوري) و عينيت (عمل) در علوم انساني بسيار تاثيرگذار بوده است. اين تقابل منجر به ايجاد بعد سومي با رويكرد نظارت و ارزيابي شده است كه ميزان هماهنگي دو بعد پيشين را با همديگر مي‌سنجد. اصولاً نظارت به طور عام و ارزيابي به طور خاص رمز بقاي سازمانها است.

امروزه همه سازمانها (اعم از دولتی و خصوصی) برای توسعه، رشد و پایداری در عرصه رقابتی به نوعی سیستم ارزیابی عملکرد نیاز دارند تا در قالب آن بتوانند کارایی و اثربخشی برنامه های سازمان، فرایند و منابع انسانی خود را مورد سنجش قرار دهند. سازمان های کارا فقط به جمع آوری و تحلیل داده ها بسنده نمی کنند، بلکه از این داده ها برای بهبود سازمان و تحقق رسالت ها و راهبردها استفاده می کنند. بنابراین، بررسی نتایج ارزیابی عملکرد، یک فرایند مهم راهبردی تلقی می شود. در صورتی که ارزیابی عملکرد با دیدگاه فرایندی و به طور منظم و مستمر انجام شود، در بخش دولتی موجب ارتقا و پاسخگویی دستگاه های اجرایی و اعتماد عمومی به عملکرد سازمان ها و کارایی و اثربخشی دولت می شود و در بخش غیر دولتی نیز سبب ارتقای مدیریت، منابع، رضایت مشتری، توسعه ملی، ایجاد قابلیت های جدید، پایداری و ارتقای کلاس جهانی شرکت ها و موسسات می شود. به بیانی دیگر ارزیابی عملکرد، چراغ نشان دهنده راه است.

یکی از ویژگی های انقلاب اسلامی که از بدو پیروزی تا کنون شاهد آن بوده و هستیم پویایی تحول و تعالی آن است، ناجا نیز به عنوان حافظ نظم و امنیت، همواره بایستی از این ویژگی برخوردار بوده و متناسب با ضرورت ها ونیازهای نظام از یکسو ونوآوری ها و پیشرفت ها درعرصه های گوناگون و نیز توطئه ها وتهدیدهای دشمنان ازسوی دیگر، بتواند باایجاد تغییر و تحولات لازم، مأموریت ها و وظایف محوله را به انجام برساند. بدین منظور و در راستای تحقق منویات مقام معظم رهبری و فرماندهی معظم کل قوا، ضرورت ایجاد می نماید تا تحول ارزیابی عملکرد در ناجا به عنوان یکی از اولویت ها وگامهای اساسی به نحو مطلوب سیاست گذاری، برنامه ریزی و اجرا گردد. این امر زمانی به نتیجه مطلوب منجرخواهد شد که بستر لازم برای انجام ارزیابی فراهم و ارزیابی مناسبی از عملکردها به عمل آید. بنابراین ايجاد مكانيزم ارزيابي عملكرد جهت شفاف سازي عملكرد ناجا اجتناب ناپذير است.

واقعيت اين است كه ماموریت ناجا ماهيت منحصربه فردی دارد و نمي توان حوزه هاي مختلف آن را با معيارهاي سنتي ارزيابي نمود، بلکه نيازمند بكارگيري نظامهاي نوين ارزيابي هستند. ارزيابي عملكرد سازمان هایی با ویژگی های انقلابی و نظامی بسيار پيچيده و دشوار است، اما پيچيدگي وسختي سنجش عملكرد این سازمان ها دليل بر صرفنظر از اين كار نمي تواند باشد.

علت تحقیق:

براساس سند چشم انداز، جمهوری اسلامی ایران درافق 1404 هجری شمسی جامعه ای برخوردار ازدانش پیشرفته، توانا درتولید علم و فناوری، متکی بر سهم برتر منابع انسانی و سرمایه اجتماعی درتولید علمی است و به جایگاه اول اقتصادی، علمی و فناوری درسطح منطقه آسیای جنوب غربی (شامل آسیای میانه، قفقاز، خاورمیانه و کشورهای همسایه) با تأکید بر جنبش نرم افزاری و تولید علم دست یافته است (کشوری، 1389: 4). در سطح ملی پذیرش جایگاه ایران آنگونه که در افق سند چشم انداز بیست ساله کشور ترسیم شده به معنی تبلور شاخص های یاد شده در همه عرصه های حیاتی اجتماعی کشور است.

به بیان دیگر همه ارکان نظام، قوای سه گانه، وزارتخانه ها، دستگاههای اجرایی و سازمان های دولتی و خصوصی و به طور کلی همه بخش ها باید اهداف این سند را سرلوحه اقدامات خود قرار دهند.

امروزه مأموریت و وظایفی که برعهده نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران نهاده شده است، کاملاً گسترده و همه جانبه است. ناجا برای انجام کامل و درست آنها باید همواره به پایش عملکرد واحدهای خود بپردازد و هر ساله عملکرد خودرا بااستفاده ازالگوهای مناسب نسبت به رقبا، سال گذشته یااستاندارد (یاحداقل برنامه) بسنجد.

براساس شواهد و مدارک مستند، روش های موجود ارزیابی عملکرد واحدها در ناجا، تجربی و فاقد پشتوانه محکم علمی بوده و نتایج آن در واحدهای مختلف با یکدیگر قابل مقایسه نیستند و همچنین روش های موجود در قریب به اتفاق موارد صرفاً خروجی واحدها را ملاک ارزیابی عملکرد قرار داده وکمتر به مقایسه نسبت خروجی ها به ورودی ها پرداخته اند و راهی برای محاسبه قاطع تفاوت هایی که به طور بالقوه در بین واحدها موجود است، وجود ندارد. این مسئله، شرایط و وضعیتی را به وجود می آورد که در آن، هزینه های انجام ارزیابی بیش از فواید و منافع آن میگردد.

انجام ارزیابی های با معیارهای نامشخص، استفاده از روش های مختلف برای ارزیابی عملکرد یگان ها و…، نه تنها ما را از مزایای نظام های معتبر و مفید ارزیابی عملکرد محروم ساخته است، بلکه هزینه های سنگینی مانند تزلزل در مدیریت، نگرانیها و فشارهای روانی فراوان بر فرماندهان و مدیران برای اتخاذ هر تصمیم، توجه به ابعاد غیر مهم و فاقد ضرورت عملکردی و… را نیز بر ناجا تحمیل می کند.

حتی درحالت استفاده از الگوهای موفق و استاندارد ارزیابی عملکرد، در برخی از یگان های ناجا، شاهد هستیم که این الگوها، صرفاً به صورت ترجمهای و بدون اعمال هیچ گونه تعدیل و تطبیق نسبت به شرایط فرهنگی و لحاظ نمودن الزامات و مقتضیات محیطی و سازمانی ناجا، به کار گرفته می شوند. این درحالی است که صاحب نظران مدیریت نسبت به این نکته اذعان دارند، که مدل ها و تئوریهای علوم انسانی و اجتماعی، مبتنی بر فرهنگ سازمانی هستند و کاربرد آنها بدون رعایت و لحاظ کردن مفروضات بنیادین فرهنگ سازمانی مبدأ، فاقد وجاهت علمی است.

علاوه براین، آئین نامه اجرایی شماره 4325/44327 مورخه14/1/1389مواد (81) و (82) قانون مدیریت خدمات کشوری، برایجاد نظام ارزیابی عملکرد درسه سطح سازمان، مدیران و کارکنان تاکید کرده است.

طبق ماده81: دستگاه های اجرایی مکلفند بر اساس آئین نامه ای که با پیشنهاد سازمان به تصویب هیات وزیران می رسد، با استقرار نظام مدیریت عملکرد مشتمل بر ارزیابی عملکرد سازمان، مدیریت و کارمندان برنامه های سنجش و ارزیابی عملکرد و میزان بهره وری را در واحدهای خود به مورد اجرا گذاشته و ضمن تهیه گزارش های نوبه ای و منظم نتایج حاصل را به سازمان گزارش نمایند.

براساس ماده 82: سازمان موظف است استقرار نظام مدیریت عملکرد را در سطح کلیه دستگاه های اجرایی پیگیری و نظارت نموده و هر سال گزارشی از عملکرد دستگاه های اجرایی و ارزشیابی آنها در ابعاد شاخص های اختصاصی و عمومی و نحوه اجرای احکام این قانون را بر اساس آئین نامه ای که با پیشنهاد سازمان به تصویب هیات وزیران می رسد، تهیه و به رییس جمهور و مجلس شورای اسلامی ارائه نماید. این دو آئیننامه بر ضرورت توسعه الگوهای ارزیابی عملکرد صحّه می گذارد

اهمیت تحقیق:

اهميت کنترل در سازمان ها بويژه در سازماني مانند ناجا معين و مبرهن است و ارزيابي عملكرد یكي ازمحورهای اساسی کنترل به شمار مي رود كه اين پژوهش برآن است تا الگویی براي ارزيابي عملكرد یگانها درناجا ارائه نماید. که قادر باشد به بهترين وجه، نحوه عملكردیگان های ناجا را مورد سنجش قرار دهد. پس از تدوین و اجرای راهبرد، ارزیابی مستمر بر نحوه اجرای برنامه های راهبردی و تشخیص سریع و به موقع انحرافات آن، از ضروری ترین وظایف ناجا که درمحیط پیچیده و با وجود توطئه های گسترده انجام وظیفه می نماید، خواهد بود.

ارزیابی عملکرد می تواند باعث آگاهی از میزان پیشرفت در بهبود عملکرد گردد و در نتیجه، انگیزه و فرصت لازم برای ارتقای کیفیت عملکرد دستگاه ها رافراهم نماید بدون وجود سیستم ارزیابی عملکرد ، نه تنها بهبودی اتفاق نمی افتد بلکه تحقق اهداف نیز در هاله ای از ابهام قرار می گیرد (سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور، 1382: 26).

ارزیابی عملکرد يكي از مهمترين نيازهاي هرسازمان درجهت حفظ توان پاسخگويي به شرايط رقابتي و مطالبات روزافزون محيطي است. پيش نياز اين امر، تدارك روشي براي سنجش عملکرد و يافتن نقاط ضعف واحدهاي زير مجموعه مي باشد. با توجه به پيچيدگي كار واحدهاي انتظامي وداده ها ستاده هاي متعدد اين گونه واحدها ، ارزيابي عملكرد آنان با مشكلاتي همراه است.

برای دستیابی به یک الگوی مطلوب ارزیابی عملکرد، بررسی روش های متداول ارزیابی عملکرد و نیز رویکردهای اتخاذ شده و نیز اهداف در نظر گرفته شده امری ضروری به نظر می رسد.

اگر ارزيابي به شيوه اي اثربخش انجام شود، ناجا مي تواند از نقاط قوت داخلي استفاده كند و از فرصت هاي خارجي بهره برداري نمايد، تهديدات را شناسايي و در برابر آنها از خود دفاع كند و پيش از آنكه نقاط ضعف داخلي زيان بار شوند از نيروي آن بكاهد.

ارزيابي عملكرد همواره يكي از مهمترين مسائل مورد نظر مديران عالي سازمانها می باشد. در نگرش نوين، فلسفه وجودي ارزيابي بررشد، توسعه وبهبود ظرفيت هاي افراد يا واحدهاي مورد ارزيابي استوار است درنگرش سنتي، مهمترين هدف ارزيابي قضاوت ويادآوري عملكرد است(آقايي، 1382: 3).

در ناجا ارزيابي عملكرد هر ساله با صرف زمان و هزينه هاي گزاف با هدف بهبود عملكرد و كارآيي یگان ها و مدیران و كاركنان صورت مي گيرد. نتايج اين ارزيابي ها نيز درترفيعات، انتصابات و ارتقاء يا پرداخت اضافه حقوق و پاداش استفاده مي شود. برخي از روش هاي ارزيابي مانند روش هاي ارزيابي مستقيم، فهرست راهنما (چك ليست) و همچنين روش توصيفي از روش هاي رايج ارزيابي در ناجا هستند (انوارى رستمى، نيك نفس، خسرو انجم، 1390: 223).

بكارگيري و اجراي روش هاي كنوني ارزيابي، در عمل با مشكلات و نارسايي هاي مواجه است. در اين روش ها، بالا بودن هزينه و زمان اجرا و كيفي و شهودي بودن تصميم گيري ها، موجب مشكلاتي از قبيل بي عدالتي و نارضايتي یگان ها از نتايج ارزيابي ها مي گردد. لذا يكي از مسايل مهم، انتخاب الگویی مناسب تر براي اندازه گيرى عملکرد است كه قادر به رفع بخشي از مشكلات و مسايل مرتبط با ارزيابي عملكرد باشد ونتايج بهتري را بدست دهد(انوارى رستمى، نيك نفس، خسروانجم،1390: 224).

حساسيت ماموريت نیروی انتظامی درحفظ امنيت و آسايش درجامعه و آگاهي مسئولان آن از میزان عملکرد، به مسئولان و فرماندهان ناجا در امر بدست آوردن اطلاعات جامع جهت برنامه ريزي لازم از طريق مراکز مطالعاتي ناجا يا دیگر دانشگاهها کمک شاياني مي نمايد. لذا نتايج حاصل از اين تحقيق و ارائه روشی مدون و معین درحوزه ارزیابی، راه ارزیابی درست را به برنامه ریزان و فرماندهان ناجا نشان می دهد که این مباحث از اهم ضرورت های پژوهش حاضر به شمار می آید.

همچنین با توجه به اینکه در حال حاضر ناجا به فراخور برنامه های سالیانه ارزیابی مقطعی و جزء نگری از یگان های خود دارد، دستیابی به یک الگوی علمي، راهبردی و قابل اعتماد ارزیابی عملکرد در ناجا، امری ضروری به نظر می رسد.

بنابراين براي سازمان مورد تحقيق (ناجا) بسيار با اهميت است كه حوزه ها (ابعاد) و مولفه های اصلي ارزیابی عملکرد مورد بررسي و شناسايي قرار گيرند، و تعاملات و ارتباطات بین ابعاد و مولفه ها، و اهمیت و اولویت هر یک از آنها مشخص شود. و الگویی راهبردی برای ارزیابی عملکرد، با لحاظ نمودن الزامات و مقتضیات محیطی و سازمانی ناجا ارائه گردد.