افزایش درون شیشه ای گیاه انار شیطان : پایان نامه ارشد کشاورزی علوم باغبانی

کشور عزیزمان ایران با توجه به تنوع اقلیم ، آب و هوای مطبوع و اراضی وسیعی که در اختیار دارد در صورت مدیریت در عرصه کشاورزی میتواند یکی از قطب های بلامنازع کشاورزی دنیا باشد و با پرورش دانش آموختگان خبره در گرایش های مختلف رشته کشاورزی میتوان به این مهم نایل آمد.دیجی لود در ادامه به معرفی پایان نامه های کارشناسی ارشد رشته کشاورزی میپردازد. پایان نامه حاضر با عنوان” افزایش درون شیشه ای گیاه انار شیطان (Tecomella undulata (Roxb.) Seem.) ” با گرایش علوم باغبانی و با فرمت Word (قابل ویرایش) تقدیم شما دانشجویان عزیز میگردد.

چکیده افزایش درون شیشه ای گیاه انار شیطان (Tecomella undulata (Roxb.) Seem.) :

کشت بافت های گیاهی به عنوان ابزاری ارزشمند برای حفظ و باززایی گونه های مختلف گیاهان دارویی و در حال انقراضی چون Tecomella undulata (Roxb.) Seem. (معروف به انار شیطان) مطرح می باشد، این گیاه بومی ایران بوده و حاوی لاپاکول است که در درمان یرقان مصرف می شود. هدف کار حاضر ارزیابی تنظیم کننده های رشد تیدیازورون (TDZ) و BA به همراه IAA و IBA برای پرآوری تک گره های این گیاه بود. در آزمایشی دیگر اثر نانو ذرات نقره در غلظت های 0، 10، 20، 40 و 80 میلی گرم در لیتر با یا بدون ترکیب با BA و IAA بر ویژگی های رشدی گیاه چوبی انار شیطان در شرایط درون شیشه ای مورد بررسی قرار گرفت.

گندزدایی ریز نمونه ها با استفاده از کلراکس 10% به مدت 7 تا 8 دقیقه با 100% موفقیت همراه بود. نتایج بیانگر این است که افزودن نانو ذرات نقره به محیط کشت موراشیگی و اسکوگ باعث بهبود تولید در میانگین تعداد شاخساره، طول شاخساره در هر ریز نمونه و درصد ریز نمونه هایی که تولید شاخساره نمودند شد. در مجموع بالا رفتن دیرپایی ریز نمونه ها به احتمال به دلیل جلوگیری از کار هورمون اتیلن می باشد. TDZ در غلظت 1/0 میلی گرم در لیتر میانگین تعداد شاخساره های تولیدی را حداکثر تا دو عدد شاخساره در هر ریز نمونه افزایش داد. به هر حال غلظت های بالاتر این تنظیم کننده رشد باعث توقف رشد و در برخی از موارد موجب مرگ ریز نمونه ها شد. از سویی به طور کلی به نظر می رسد که تیمار 1 میلی گرم در لیتر از BA به همراه 1/0 و/یا 01/0 میلی گرم در لیتر از IAA از دیگر تیمارها بهتر عمل کرده و بیشترین میزان طول و میانگین پرآوری و همچنین بیشترین درصد دیرپایی ریز نمونه ها در این تیمار ها رخ داده است. با وجود تیمارهای گوناگون برای انگیزش ریشه زایی تنها 20% نمونه های پرآوری شده در محیط MS نیم غلظت دارای 1 میلی گرم در لیتر از IBA و NAA ریشه دار شدند.

مقدمه

گیاهان بخش جدایی ناپذیر از زندگی انسان از زمان های بسیار قدیم بوده و نقش بسیار مهمی در گوناگونی زیستی داشته اند. به طوری که 90% انرژی و 88% پروتئین مورد نیاز انسان را تامین می کنند (گیری[1] و همکاران، 2004). گل و گلکاری از زمانهای قدیم تا به امروز با خون ایرانی آمیخته و هنوز هم آثار این عشق و علاقه در فرهنگ ایران زمین پایدار باقی مانده است. پادشاهان پیشدادی (به ویژه منوچهرشاه) که علاقه وافری بهگل و گیاه داشتند، در هنگام کوچ، بذورر گیاهان وحشی یا بوته های آن ها را جمع آوری میکردند و وقتی که در فلات ایران اسکان یافتند، خود طراحی باغ کرده و بوته گلها یا بذور آنها را با ذوق و سلیقه خاص خود در آن مکان کشت مینمودند (حکمتی، 1387). اگرچه در آن دوران هنوز گلها به صورت امروزی بهنژادی نشده بودند و حالت وحشی و خودرو داشتند، ولی با ترکیب و هماهنگی رنگ خود، به محیط زندگی، زیبایی خاصی می بخشیدند.

فرهنگ پرورش گل از همان دوران قدیم مرسوم و تا امروز ادامه یافته و موجب علاقمندی ایرانیان به گل و گیاهان شده است (حکمتی، 1387). امروزه از گیاهان یا محصولات به دست آمده از آن ها برای درمان بسیاری از بیماری ها استفاده می شود. يك چهارم داروهاي توليد شده، حاوي عصارههاي گياهي يا تركيبهایی هستند كه از مواد گياهي به دست آمدهاند يا بر اساس تركيب های گياهي، مدلسازي شدهاند (تریپاتی و تریپاتی[2]،2003، وایت[3]، 1934). نياز بشر به فرآورده هاي طبيعي گياهان روزافزون شده است، چرا كه توليد آزمايشگاهي برخي از اين فرآوردهها به علت پيچيدگي ساختار آنها بسيار مشكل است (جابلونسکی[4]، 1954)

اهداف

هدف از این پژوهش بررسی روش ریز افزایی به منظور دستیابی به بهترین ترکیب تنظیمکننده های رشد گیاهی و بهترین محیط کشت موثر در باززایی شاخسارهها و ریشه زایی گیاه انار شیطان بوده است.

فهرست مطالب


2	1- مقدمه
3	1-1- اهمیت درختان جنگلی
4	1-2- اهمیت گیاهان زینتی
5	1-3- اهمیت گیاهان دارویی
6	1-4- اهمیت کشت بافت گیاهی و فناوری زیستی
9	1-5- گیاهشناسی انار شیطان
13	1-6- کاربرد های مختلف انار شیطان
13	1-6-1- کاربرد دارویی
14	1-6-2- کاربرد زینتی
16	1-6-3- کاربرد های دیگر
16	1-7- اهمیت استفاده از روش ریز افزایی در تولید انار شیطان
19	1-8- اهداف
21	2- مروری بر پژوهش های پیشین
21	2-1- مشکلات ریز افزایی گونه های چوبی
23	2-2- ریز افزایی برخی از گیاهان هم تیره انار شیطان
26	2-3- ریز افزایی انار شیطان
28	2-4- استفاده از روش انتقال ژن برای ریشه زایی
29	2-5- کاربرد نانو ذرات نقره در کشت بافت گیاهی
32	3- مواد و روش ها
32	3-1- نمو نه های گیاهی
32	3-2- گند زدایی سطحی
33	3-3- اثر محیط کشت های مختلف
35	3-4- اثر تغییر میزان کلسیم محیط کشت
35	3-5- تنظیم کننده های رشد
35	3-5-1- تیمار BA
36	3-5-2- تیمار TDZ
36	3-6- اثر تنظیم کننده های رشد بر تولید پینه از برگ های انار شیطان
37	3-7- اثر نانو ذرات نقره
38	3-8- ریشه زایی
40	3-9- سازگاری نمونه های کشت بافتی
41	3-10- واکاوی داده ها
43	4- نتایج

4-1- گند زدایی سطحی	43
4-2- گزینش محیط کشت	44
4-3- تولید پینه از برگ	45
4-4- اثر تنظیم کننده رشد TDZ	46
4-5- اثر تغییر میزان کلسیم در محیط کشت	48
4-6- اثر برهمکنش تنظیم کنننده رشد BA و IAA	49
4-7- اثر برهمکنش تنظیم کنننده رشد BA و IBA	51
4-8- اثر نانو ذرات نقره در بهبود باززایی	54
4-9- ریشه زایی	58
5- بحث	61
5-1- گندزدایی	61
5- 2- ترکیب و تهیه محیط کشت بافت گیاهی	62
5-3- اثرتنظیم کننده های رشد گیاهی	63
5-3-1- اثر تنظیم کننده های رشد گیاهی بر تولید پینه از برگ	63
5-3-2- اثر تنظیم کننده های رشد گیاهی بر تولید شاخساره از ریز نمونه تک گره	64
5-4- اثر مثبت نانو ذرات نقره	67
5-5- ریشه زایی	68
5-6- نتیجه گیری کلی و لزوم استفاده از کشت درون شیشه ای	69
5-7- پیشنهادها و توصیه ها	70
6- منابع	72

فهرست جداول


جدول 1: مواد تشکیل دهنده محیط های کشت مورد استفاده در آزمایش.	34
جدول 1: اثر مدت زمان کاربرد کلراکس 10% بر میزان آلودگی تک گره های انار شیطان.	43
جدول 2: اثر محیط های کشت مختلف بر باززایی شاخساره از تک گره های گیاه انار شیطان پس از گذشت 18 روز از شروع کشت.	45
جدول 3: اثر برهمکنش تنظیم کننده های رشد کاینتین و 2,4-D بر تحریک تولید پینه (میلی متر) از ریز نمونه های برگی انار شیطان پس از گذشت 30 روز.	46
جدول 4: مقایسه باززایی شاخساره روی تک گره های انار شیطان در محیط دارای غلظت های مختلف TDZ.	47
جدول جدول 5: اثر تغییر میزان غلظت کلسیم تنظیم کننده رشد بر میانگین پرآوری شاخساره و تعداد آن، میانگی میانگین طول شاخساره، میانگین قطر پینه و درصد دیر پایی شاخساره های انار شیطان.	48
جدول 6: اثر برهمکنش تنظیم کننده های رشد BA و IAA بر میانگین تعداد پرآوری شاخساره در ریز نمونه های تک گره انار شیطان.	49
جدول 7: اثر برهمکنش تنظیم کننده های رشد BA و IAA بر میانگین طول شاخساره (میلی متر) ریز نمونه های تک گره انار شیطان.	50
جدول 8: اثر برهمکنش تنظیم کننده های رشد BA و IAA بر میانگین قطر (میلی متر) پینه های ریز نمونه های تک گره انار شیطان.	51
جدول 9: اثر برهمکنش تنظیم کننده های رشد BA و IAA بر درصد دیرپایی ریز نمونه های تک گره انار شیطان.	51
جدول 10: اثر برهمکنش تنظیم کننده های رشد BA و IBA بر میانگین تعداد پرآوری شاخساره در ریز نمونه های تک گره انار شیطان.
جدول 11: اثر برهمکنش تنظیم کننده های رشد BA و IBA بر میانگین طول شاخساره (میلی متر) ریز نمونه های تک گره انار شیطان.	53
جدول 12: اثر برهمکنش تنظیم کننده های رشد BA و IBA بر میانگین قطر (میلی متر) پینه های ریز نمونه های تک گره انار شیطان.	53
جدول 13: اثر برهمکنش تنظیم کننده های رشد BA و IBA بر درصد دیرپایی ریز نمونه های تک گره انار شیطان.	54
جدول 14: میانگین تعداد پرآوری شاخساره در ریز نمونه های تک گره انار شیطان در محیط دارای غلظت های مختلف نانو نقره به تنهایی و محیط دارای نانو نقره به همراه غلظت های ثابت BA (50/2 میلی گرم در لیتر و IAA (1/0 میلی گرم در لیتر) پس از گذشت دو هفته از شروع کشت روی محیط MS.	56
جدول 15: میانگین طول شاخساره (میلی متر) در ریز نمونه های تک گره انار شیطان در محیط دارای غلظت های مختلف نانو نقره به تنهایی و محیط دارای نانو نقره به همراه غلظت های ثابت BA (50/2 میلی گرم در لیتر و IAA (1/0 میلی گرم در لیتر) پس از گذشت دو هفته از شروع کشت روی محیط MS.	56
جدول 16: میانگین قطر پینه (میلی متر) در ریز نمونه های تک گره انار شیطان در محیط دارای غلظت های مختلف نانو نقره به تنهایی و محیط دارای نانو نقره به همراه غلظت های ثابت BA (50/2 میلی گرم در لیتر و IAA (1/0 میلی گرم در لیتر) پس از گذشت دو هفته از شروع کشت روی محیط MS.	57
جدول 17: درصد دیرپایی (%) در ریز نمونه های تک گره انار شیطان در محیط دارای غلظت های مختلف نانو نقره به تنهایی و محیط دارای نانو نقره به همراه غلظت های ثابت BA (50/2 میلی گرم در لیتر و IAA (1/0 میلی گرم در لیتر) پس از گذشت دو هفته از شروع کشت روی محیط MS.	58

فهرست نگاره ها


نگاره 1: درختچه های انار شیطان با گل های درشت نارنجی. منطقه فیروز آباد در استان فارس.	11
نگاره 2: حامل کمکی PKGWFS 7.0 35 SP سویه K599 از باکتری Agrobacterium rhizogenes .	39
نگاره 3: برخی از ریز نمونه های پرآوری کرده در محیط دارای TDZ به میزان 1/0 میلی گرم بر لیتر.	47
نگاره 4: برخی از ریز نمونه های رشد یافته در محیط MS دارای غلظت های مختلف نانو نقره.	55

کوتاهه ها

2,4-D	2,4-dichloro-phenoxy-acetic acid
2iP	6 (di-methyl-allyl-amino) purine
ABA	Abscisic acid
AC	Activated charcoal
BAP	6-benzyl-amino-purine
GA₃	Gibberellic acid
IAA	Indole-3-acetic acid
IBA	Indole-3-butyric acid
MS	Murashige and Skoog
NAA	α-naphthaleneacetic acid
NS	Nano silver
TDZ	Thidiazuron
KIN	Kinetin